ابو امامة بن سهل بن حنيف (م 100 ه)


محب طبري - امام شافعيه در زمان خود - در كتاب خود با نام «احكام الأحكام» مي گويد: ذكر شده است حيعله به «حي علي خير العمل» از صدقة بن يسار، از ابي امامة بن سهل بن حنيف كه او چون اذان مي داد مي گفت: «حي علي خير العمل» اين حديث را سعيد بن منصور روايت كرده است. [1] .

حافظ علوي از طريق صدقة بن يسار روايت مي كند كه گفت: در راه بين مكه (و



[ صفحه 262]



مدينه) بودم، با مردي همراه شدم كه او را در برخورد ميان راه نشناختم؛ ناگهان دريافتم كه او ابو امامة بن سهل بن حنيف است، پس شنيدم كه در اذانش ندا مي داد: «حي علي خير العمل». [2] .

در كتاب اعتصام بحبل الله، - به نقل از كتاب اذان حافظ علوي - آمده است: براي ما حديث كرد محمد، به ما خبر داد محمد بن ابي عباس، از كتابش، گفت: براي ما حديث كرد محمد بن قاسم، براي ما حديث كرد حسن بن محمد، براي ما حديث كرد حرب بن حسن محاربي، براي ما حديث كرد سفيان بن عيينه از صدقة بن يسار مكي كه گفت: روزي با امامة بن سهل بن حنيف همراه شدم - ديگران [به او] ابن بدري مي گفتند - وقت نماز رسيد، شنيدم كه در اذانش مي گفت: «حي علي خير العمل، حي علي خير العمل». [3] .

بيهقي روايت كرده كه ذكر «حي علي خير العمل» در اذان، از ابي امامة (ابن سهل بن حنيف) روايت شده است. [4] .

علاءالدين متقي در كتاب «التلويح في شرح الجامع الصحيح» مي نويسد: و اما درباره ي «حي علي خير العمل» ابن حزم مي گويد: روايت صحيح از ابن عمر و ابي امامة بن سهل بن حنيف رسيده كه، آنان در اذانشان مي گفتند: «حي علي خير العمل»؛ و سپس صاحب «التلويح» اين جمله را مي افزايد كه: و علي بن حسين آن را در اذانش مي گفت. [5] .

سخن ابن حزم نيز در اين باره گذشت كه گفت: به شيوه ي صحيح از ابن عمر و ابي



[ صفحه 263]



امامة بن سهل بن حنيف رسيده كه آنان در اذانشان مي گفتند: «حي علي خير العمل». [6] .


پاورقي

[1] الاعتصام بحبل الله 1: 309 و 311؛ الروض النضير 1: 541؛ دلايل الصدق 3: 100.

[2] الأذان بحي علي خير العمل، للحافظ العلوي: 55 (به سه طريق)؛ به تحقيق عزان: صفحه ي 112؛ الاعتصام بحبل الله 1: 295.

[3] الاعتصام 1: 295.

[4] سنن البيهقي 1: 425؛ نگاه كنيد به، فتح الباري (ابن رجب) 3: 417 (به نقل بيهقي).

[5] نگاه كنيد به دلايل الصدق 3: 100؛ الاعتصام بحبل الله 1: 311؛ المحلي 3: 160.

[6] المحلي 3: 160.


بازگشت