حديث حاتم از جعفر از پدرش از علي بن حسين


به ما خبر داد ابوطيب محمد بن حسين بن نخاس - به قرائت - براي ما حديث كرد علي بن عباس بجلي، براي ما حديث كرد بكار بن احمد، براي ما حديث كرد حسن بن حسين، از حاتم بن اسماعيل، از جعفر، از پدرش كه: علي بن حسين اذان مي داد:



[ صفحه 251]



چون به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان اول است. [1] .

براي ما حديث كرد محمد بن عبدالله جعفي و محمد بن حسين بن غزال كه گفتند: براي ما حديث كرد محمد بن عمار بن محمد عجلي عطار - به لفظ - براي ما حديث كرد حسين بن حكم حبري، براي ما حديث كرد جندل بن (والف) [2] ، از حاتم بن اسماعيل، از جعفر، از پدرش (از) [3] علي بن حسين كه: آن حضرت هنگامي كه در اذانش به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل» و مي فرمود: آن اذان نخست است. [4] .

براي ما حديث كرد ميمون، براي ما حديث كرد علي بن حميد مقري [5] ، به ما خبر داد اسحاق بن محمد نجار مقري، براي ما حديث كرد ابو زيد حسن بن سكن تميمي، براي ما حديث كرد جعفر بن محمد سدوسي [6] ، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل مدني [7] ، از جعفر بن محمد، از پدرش كه گفت: علي بن حسين زماني كه اذان مي داد،



[ صفحه 252]



مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان اول [اذان عهد پيامبر] مي باشد.

براي ما حديث كرد حسن بن حسين بن حبيش مقري، خبر داد به ما ابو عباس محمد بن احمد بن (مرزقي) [8] مقري، حديث كرد براي ما، ابو زيد حسن بن سكن... (ادامه ي روايت مانند حديث پيشين است).

براي ما حديث كرد پدرم، [گفت:] براي ما حديث كرد محمد (بن حسين) [9] بن سعيد ازدي، براي ما حديث كرد عبدالله بن زيدان، براي ما حديث كرد محمد (بن ثوابه) [10] ، براي ما حديث كرد حفص هلالي، از حاتم مدني [11] ، از جعفر بن محمد، از پدرش، از علي بن حسين كه گفت: نزد او از «حي علي خير العمل» سخن به ميان آمد، فرمود: اذان مردمان اول [آنان كه در عهد پيامبر مي زيستند] چنين بود [و در آن زمان حيعله ي سوم وجود داشت].

براي ما حديث كرد جعفر بن محمد حسني، براي ما حديث كرد عيسي بن مهران، به ما خبر داد عبدصالح، مخول بن ابراهيم، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل، از جعفر، از پدرش كه گفت: علي بن حسين هنگامي كه در اذانش مي گفت «حي علي الفلاح»، مي افزود: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: «پسرم، آن اذان اول [و اذان زمان پيامبر] است.

به ما خبر داد محمد بن احمد بن ابراهيم، به ما خبر داد احمد بن محمد كندي، براي ما حديث كرد ابوعلي خراساني، براي ما حديث كرد ابوبكر عبدالله بن محمد عبسي، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل مدني از جعفر بن محمد، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم كه: علي بن حسين اذان مي داد، هنگامي كه به «حي علي الفلاح»



[ صفحه 253]



مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: (آن) اذان اول است. يعني اذان پيامبر صلي الله عليه و آله.

(و در آنچه به من اجازه [نقل حديث] داد جعفر بن حاجب، از احمد بن محمد بن سعيد) [12] .

براي ما حديث كرد جعفر بن علي بن نجيح، براي ما حديث كرد ابوغسان، براي ما حديث كرد حاتم، از جعفر بن محمد (از پدرش) [13] و مسلم بن ابي مريم كه: علي بن حسين اذان مي داد، چون به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان نخست است.

(و در آنچه اجازه ام داد جعفر بن محمد بن حاجب، از احمد بن محمد بن سعيد) [14] ، براي ما حديث كرد محمد بن احمد بن نضر، براي ما حديث كرد موسي بن داود، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل، از جعفر بن محمد، از پدرش، از علي بن حسين كه گفت: آن حضرت اذان مي داد، هنگامي كه به «حي علي الفلاح» مي رسيد مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان اول [اذان پيامبر] است.

براي ما حديث كرد حسين بن محمد بن حسن مقري، براي ما حديث كرد مسلم تميمي، براي ما حديث كرد جعفر بن محمد ازدي [15] ، براي ما حديث كرد محمد بن جميل، براي ما حديث كرد ابراهيم - بن محمد بن ميمون - از حاتم، از جعفر بن محمد، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم كه: علي بن حسين اذان مي داد، زماني كه به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل» و مي فرمود: آن اذان اول [اذان زمان پيامبر] است.



[ صفحه 254]



براي ما حديث كرد علي بن محمد بن بنان، براي ما حديث كرد حسن بن محمد سكوني، براي ما حديث كرد حضرمي، براي ما حديث كرد محمد بن عبيد نحاس، براي ما حديث كرد حاتم، از جعفر، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم كه [16] .

به ما خبر داد احمد بن زيديه بن بشار، براي ما حديث كرد حسن بن محمد رفاء، جعفر بن محمد ازدي [17] ، محمد بن جميل، براي ما حديث كرد ابراهيم بن محمد بن ميمون، و حاتم به مانند آن. [18] .

براي ما حديث كرد محمد بن احمد بن عبدالله - به قرائت - به ما خبر داد (احمد بن) [19] محمد بن هارون - در نامه اش به من - به ما خبر داد محمد بن حسين بن حفص، براي ما حديث كرد محمد بن عبيد، براي ما حديث كرد حاتم، براي ما حديث كرد جعفر بن محمد، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم... [20] .

به ما خبر داد محمد بن احمد - به قرائت - به ما خبر داد محمد بن احمد بن هارون - در نامه اش به من [21] - به ما خبر داد محمد بن قاسم بن زكريا، براي ما حديث كرد حسن بن عبدالواحد، براي ما حديث كرد محمد بن علي كندي، براي ما حديث كرد زكريا بن يحيي، براي ما حديث كرد عبدالرحمان بن ابي حماد، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل، به من خبر داد جعفر بن محمد، از پدرش از علي بن حسين كه: اذان اول - يعني اذان پيامبر صلي الله عليه و آله - «حي علي خير العمل» بود، و علي بن حسين آن را در اذانش مي گفت.

(و در آنچه مرا اجازه داد جعفر بن محمد بن حاجب، از احمد بن محمد بن



[ صفحه 255]



سعيد) [22] براي ما حديث كرد حسن بن علي بن بويغ [23] ، براي ما حديث كرد اسماعيل بن أبان، از حاتم بن اسماعيل، از جعفر بن محمد، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم كه: علي بن حسين زماني كه به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان اول است.

به ما خبر داد زيد بن جعفر بن حاجب در نامه اي كه برايم فرستاد، براي ما حديث كرد، محمد بن احمد بن علي بن وليد، براي ما حديث كرد جعفر بن محمد بن عبيد مقري، براي ما حديث كرد عباد بن يعقوب، به ما خبر داد حاتم از جعفر بن محمد، از پدرش، و مسلم بن ابي مريم كه: علي بن حسين اذان مي داد، پس چون به «حي علي الفلاح» مي رسيد، مي گفت: «حي علي خير العمل»، و مي فرمود: آن اذان اول است.

به ما خبر داد علي بن محمد بن بنان، براي ما حديث كرد ثوابة بن احمد بن عيسي بن ثوابة بن مهران، براي ما حديث كرد علي بن حسين مستملي و گروهي [از محدثان] كه گفتند: براي ما حديث كرد جعفر بن محمد غرباني [24] ، براي ما حديث كرد قتيبة بن سعد، براي ما حديث كرد حاتم بن اسماعيل، از جعفر بن محمد، از پدرش كه گفت: علي بن حسين در اذانش مي گفت: «حي علي خير العمل، حي علي خير العمل» و مي فرمود: آن اذان نخست است.

براي ما حديث كرد زيد بن حاجب، براي ما حديث كرد محمد بن عمار، براي ما حديث كرد حسين بن حكم، براي ما حديث كرد جندل بن والف [25] از حاتم بن اسماعيل، از جعفر، از پدرش، و از ابن ابي مريم، از علي بن حسين كه: آن حضرت



[ صفحه 256]



چون در اذانش مي رسيد به«حي علي الفلاح»، مي گفت: «حي علي خير العمل» و مي فرمود: آن اذان اول [و اذان زمان پيامبر] مي باشد.


پاورقي

[1] الاعتصام 1: 287.

[2] در تحقيق عزان «والق» ثبت شده است.

[3] در تحقيق عزان، به جاي «عن»، «أن» آمده است.

[4] ابن ابي شيبه در المصنف 1: 195 حديث 2239، اين روايت را از حاتم بن اسماعيل از جعفر از پدرش؛ و از طريق مسلم بن ابي مريم از علي بن حسين، آورده است؛ و بيهقي در سنن 1: 425 از طريق موسي بن داود از حاتم؛ و الاعتصام 1: 287؛ و در «الايضاح (قاضي نعمان): 108 «آمده است: در كتب جعفريه، از روايت ابي علي محمد بن محمد بن اشعث كوفي، از ابي الحسن موسي بن اسماعيل بن موسي بن جعفر، از پدرش، از جدش، از ابي عبدالله جعفر بن محمد، از پدرش [روايت شده] كه: علي بن حسين...

[5] در اعتصام 1: 287 آمده است: براي ما حديث كرد ميمون بن حميد، به ما خبر داد اسحاق بن محمد مقري، براي ما حديث كرد ابو زيد.

[6] در اعتصام 1: 287 «الدوسي» آمده است.

[7] در اعتصام «المديني» است.

[8] در تحقيق عزان «المرزوقي» ثبت شده است.

[9] داخل پرانتز از اعتصام است و در تحقيق عزان «حسن» آمده است.

[10] در اعتصام 1: 287 «بن نوار» است.

[11] در اعتصام «المديني» مي باشد.

[12] عبارت داخل پرانتز از الاعتصام 1: 300، است.

[13] همان.

[14] عبارت داخل پرانتز از كتاب اعتصام 1: 300 مي باشد.

[15] در اعتصام 1: 301 «الاودي» ثبت شده است.

[16] ادامه ي حديث مانند روايت پيشين مي باشد.

[17] در اعتصام 1: 301 آمده است: «الاودي».

[18] ادامه ي حديث، مثل روايت گذشته است.

[19] داخل پرانتز از كتاب اعتصام مي باشد.

[20] ادامه ي روايت، چون حديث پيشين است.

[21] در اعتصام 1: 301 واژه ي «الي؛ سوي من» وجود ندارد.

[22] آنچه داخل پرانتز آمده از كتاب اعتصام 1: 302 مي باشد.

[23] در اعتصام 1: 302، «بريع» ضبط شده و در پانوشت آمده است: در كتاب هاي حديث، مشهور «بزيغ» مي باشد و در نسخه اي «بريع» نوشته شده است.

[24] در اعتصام 1: 302 به جاي «غرباني»، «فرياني» آمده است.

[25] در اعتصام 1: 302، «والق» ثبت شده است.


بازگشت