1. عرضه ي اسلام به جامعه: دعوت به يك اعتقاد و يك روش، گونه هايي مختلف دارد. امروزه با راه يافتن شيوه هاي جديد در تبليغات، اثر ارائه ي نمونه در معرض ديد همگان يا نصب ماكت و تصوير در جذب افراد، بر كسي پوشيده نيست. نماز، ماكت اسلام و اعتقاد مجسم ديني است و عرضه ي آشكار آن - به فرموده ي امام رضا عليه السلام - حجت را بر بسياري افراد تمام مي كند، تا نتوانند از اسلام اظهار بي اطلاعي كنند. [1] .

2. توفيق اجباري: در ميان مسلمانان و كساني كه به زبان، اسلام را پذيرفته اند، افرادي وجود دارند كه در عمل، توجهي به لوازم ايمان خود ندارند! برپائي نماز جماعت و شركت در آن، اين گروه را وامي دارد نماز خود را همراه جمع به جا



[ صفحه 144]



آورند و اگر در انجام نماز، يا به جا آوردن آن در اول وقت، سست هستند، زمينه ي اين توفيق براي شان فراهم گردد.

3. آشنايي مسلمانان با يكديگر: با كندوكاو در برنامه ها و ميتينگ هايي كه به منظور آشنا كردن افراد يك جامعه با يكديگر صورت مي گيرد، مي توان دريافت كه برنامه ي نماز سالم ترين، عاطفي ترين، پربهاترين و كم خرج ترين آن ها است.

مسلمانان در قالب اين برنامه ي ديني و عبادت گروهي، يكديگر را مي شناسند، تا بتوانند هنگام گرفتاري و نياز، يار هم باشند و در هر گونه داوري، قبول شهادت و استفسار، دوستان مسجدي و برادران ديني خود را تأييد كنند.

امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس نمازهاي خود را به جماعت مي خواند، به او خوش بين باشيد و شهادت او را درباره ي ديگران بپذيريد. [2] .

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم نيز مي فرمايد: اگر درباره كسي كه اهل جماعت و مسجد نيست، از شما سؤال كردند، بگوييد: من او را نمي شناسم. [3] .

4. ايجاد فضاي معروف در جامعه: صداي مؤذن و برپايي صفوف جماعت، عطر معنويت و تقوا را در جامعه منتشر مي سازد و به عبارتي ديگر: نماز جماعت، تجسم عملي امر به معروف و نهي از منكر است؛ به طرفداران توحيد، قوت و تحرك و اميد مي بخشد و طالبان منكر را منزوي و مأيوس مي نمايد. [4] حركت فشرده ي مؤمنان به سوي مساجد و تعطيلي همه ي مشاغل، جز اشتغال به خدا و انجام فرمان او، فضاي جامعه را تغيير مي دهد. زيبايي اين تقيد و تعهد حتي



[ صفحه 145]



قلب هاي تاريك و ناآشنا را به خود مشغول و مشعوف، و كفه ي دين باوران را در مقايسه با دنياطلبان، وزين مي كند.

5. رعب و وحشت دشمنان: امروزه مانور نيرو و امكانات از جمله تاكتيك ها و برنامه هاي بودجه بري است كه قدرت ها، براي نمايش موجوديت خود در برابر ديگران در موقعيت هاي مختلف انجام مي دهند. نماز جماعت مسلمانان، يك مانور نيرويي سالم و آرامي است كه بدون صرف بودجه، هر روزه انجام مي گيرد. صفوف متحد نمازگزاران در هر كوچه و محله و ميدان، مانوري است كه دشمن را از فكر صدمه زدن به توطئه بر ضد مسلمانان منصرف مي سازد.

آري، نماز جماعت، اعلام موجوديت و حضور در برابر كافران است؛ لذا وقتي خداوند تبارك و تعالي به پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمان داد آيين خود را آشكار سازد، برپايي نماز جماعت، با حضور اميرمؤمنان عليه السلام و جعفر بن ابي طالب، جزء نخستين اقدام هاي آن بزرگوار بود. [5] .

6. حفظ اعتبارات اجتماعي: يكي از آثار شركت در نماز جماعت، تثبيت جايگاه و موقعيت افراد در جامعه اسلامي است. چنانكه اگر كسي از جماعت مسلمانان روي بگرداند و به آنان بي اعتنايي كند، آنان نيز حق دارند از او فاصله بگيرند و حتي در صورت لزوم با او قطع رابطه كنند.

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: هر كس از جماعت مسلمانان روي گرداند، از عدالت ساقط مي شود و مي توان با او قطع رابطه نمود. [6] .



[ صفحه 146]