بسم الله الرحمن الرحيم

پلكان ترقي آدمي بر حضيض حيوانيت نهاده شده، تا او را به اوج مقام انسان و به ديگر سخن: فراتر از مرتبه ي فرشتگان، برنشاند. تا آن هنگام كه بشر در عرصه ي مشتركات حيواني هر چند شتابان گام بردارد، جز فروغلتيدن فزون تر در باتلاق حيوانيت، حاصلي براي او ندارد.

اكنون اين پرسش مطرح است:

غير مشترك بين انسان و حيوان چيست؟

پژوهندگان دانش و سوداگران علم و تحقيق به عنوان گزيدگان خيل انسانيت، پيش از ديگران بايد اين غير مشترك ها را شناسايي كنند و در انديشه ي دستيابي به قله ي بلند آن برآيند.

بي ترديد، انديشه و پرستش آگاهانه از برترين امتيازهاي آدمي و وجه افتراق بين او و حيوان است. نماز، فرآيند انديشه و تجسم پرستش انديشه مندانه است. انديشه در آغاز هستي و هستي بخش و رابطه ي او با انسان، وي را به ستايش رب العالمين فرامي خواند، تفكر در مورد واپسين راه اين پيمايش، ما را به خضوع در بارگاه باري تعالي و راهبر نشأة ديگر مي كشاند، تا تنها و تنها او را بستاييم و بر آستان بي نيازش، پيشاني بساييم.



[ صفحه 12]



آري پژوهندگي انساني، او را به ستايش و خضوع در پيشگاه معبود وامي دارد؛ چرا كه «انما يخشي الله من عباده العلماء» [1] و غفلت حيواني، وي را از اشتغال والهانه در برابر الله؛ زيرا «اولئك كالانعام بل هم اضل اولئك هم الغافلون» [2] پس چرا دانش پژوهان ما از ژرفاي بي پايان اقيانوس معارف توحيدي و كهكشان عروج يكتاپرستان بي خبر باشند؟!

بر ما است نيل برگزيده را هر چه بيش تر با معارفي كه راسخان در علم و شكافندگان دانش [3] به يادگار مانده است مخصوصا پايه ي معرفت ديني [4] «نماز» آشنا سازيم.

به منظور انجام اين تكليف، جزوه ي حاضر در معرفي نماز براي دانشجويان عزيز و گرانقدر نوشته شد. اميد است كاستي هاي آن با پيشنهادهاي سازنده استادان محترم معارف اسلامي بر طرف، و به زيور قبول در پيشگاه حضرت احديت، مزين گردد.

از آن جهت كه الهام تدوين اين مجموعه در شب ولادت دانشمندي از خاندان طهارت و تقوا - كه در كودكي، تمام بزرگ دانشوران و مدعيان علم در عصر خود را متحير ساخت - يعني: حضرت جوادالائمه عليه السلام پديد آمد؛ لذا اين نوشتار را به پيشگاه آن اختر به پادارنده ي نماز تقديم مي دارم.



[ صفحه 13]



بي ترديد، بهره ي معنوي استاد ارجمندي كه انگيزه ي ارائه ي اين اثر را ايجاد كرد، از نگارنده افزون تر است. از همكاري همه ي دوستان، دست اندركاران ستاد اقامه ي نماز، نهاد محترم نمايندگي ولي معظم فقيه در دانشگاه ها، وزيران محترم فرهنگ و آموزش عالي، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و ديگر عزيزاني كه در گنجاندن درس نماز، ضمن دروس معارف اسلامي دانشگاه ها سهيم بودند، بسي سپاسگذارم. خداوند، آنان را مشمول دعاي سرور شهيدان: حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام قرار دهد كه به يكي از اصحاب گران قدر خويش، كه از نماز ظهر عاشورا در اول وقت: ياد كرد، فرمود: «جعلك الله من المصلين الذاكرين». هر چند اين مهم، بايد از سال هاي نخست پيروزي انقلاب اسلامي و در مقطع راهنمايي، شكل، و استمرار مي يافت.

از ياد نمي بريم كه تمامت اين مواهب، ره آورد خون شهيدان والامقام، اثر انفاس قدسي و نمازهاي نيمه شب امام خميني رحمة الله عليه و رهين راهبري هاي خردمندانه ي مرجع جهان تشيع: حضرت آيةالله العظمي خامنه اي - مد ظله العالي - است؛ فريادگر بيداري كه از ساليان، رنج خود را از ناآشنايي نسل نو با فرهنگ نماز، به مناسبت هاي گوناگون از جمله در: پيام هاي خود به اجلاس سالانه ي نماز ابراز فرمودند. به همين دليل، پيام والاي آن بزرگ پيامدار، به ششمين اجلاس نماز را - كه «منشور نماز» نام گرفت - زينت بخش مقدمه ي چاپ دوم مي سازم.

دكتر محمدرضا رضوان طلب

عضو هيأت علمي دانشگاه تهران



[ صفحه 15]