عقل و شعور، ملاك فضيلت انسان و تكليف اوست. حساب و كتاب و مؤاخذه هم بر مبناي عقل انجام مي گيرد و آنانكه فاقد عقلند، تكليف و در نتيجه كيفر و پاداش ندارند.

در بعضي روايات، عقل، اولين مخلوق خدا دانسته شده و عبوديت واقعي را برخاسته از عقل مي داند. و در كتب حديث، بحث ازعقل، مقدم بر مباحث ديگر آمده است [1] .

در اسلام آنچه سبب تضعيف عقل شود (مثل مشروبات الكلي) ممنوع است و به هرچه كه سبب افزايش عقل و درك گردد تشويق شده است مانند: تعليم، تعلم، مطالعه، مسافرت، مشورت و...



[ صفحه 50]