اين يك اصل در زندگي است كه هر چه به جسم انسان سختي وارد شد، روح ورزيده تر و مهذب تر خواهد شد. تهجد و از خواب ناز برخاستن، مقابله با نفس راحت طلب و لذت جوست كه روح را در برابر مشكلات و مصائب شكيبا مي سازد.

يكي ديگر از آثار فردي و اجتماعي سحر خيزي، پيدا نمودن صبر و حوصله در مقابل مشكلات روزمره مي باشد. فردي كه سحر خيز مي باشد از روح سالمتري برخوردار بوده و در نتيجه مقاومت او در برابر مشكلات زندگي نيز بيشتر خواهد شد و لذا اين آثار بر جامعه نيز



[ صفحه 165]



نمايان خواهد شد. بنابراين چنين فردي هم براي خود و هم براي جامعه خود مفيد واقع خواهد شد. قهرمان و اسطوره ي صبر و مقاومت، حضرت زينب عليهاالسلام بودند كه در احوالات ايشان چنين مي خوانيم: «از فاطمه دختر امام حسين عليه السلام نقل شده كه حضرت زينب عليهاالسلام شب عاشورا تا صبح به نماز و مناجات مشغول بود و نيز روايت شده است كه امام حسين عليه السلام در روز عاشورا هنگام وداع با زينب عليهاالسلام به او فرمود: «خواهرم! مرا در نماز شب فراموش نكن» حضرت زينب عليهاالسلام حتي در شب شام غريبان نماز شب خواند.» [1] .