با تحقيقات فراوان در مسائل پزشكي همه در اين امر اتفاق نظر دارند كه در درمان بيمار، هم جنبه هاي فيزيكي همچون دارو و... بايد در نظر گرفته شود و هم جنبه هاي رواني و غير فيزيكي.

در روزگار گذشته كاهن يا طبيب قبيله نقش پزشك و روحاني را با هم داشته ولي امروزه با تخصصي شدن درمان بيماري ها، جنبه ي پزشكي رعايت شده اما از بعد معنوي و روحي درمان، غفلت صورت گرفته است. با غفلت از جنبه ي روحي و معنوي اشخاص، درمان كامل نشده و براي درمان صحيح و پايدار بايد جنبه هاي روحي و رواني افراد را نيز مد نظر داشت. با تقويت بعد روحي و معنوي بشر مي توان از بروز بسياري از بيماري ها جلوگيري كرده و اين كار درمان بسياري از بيماري ها را نيز سرعت مي بخشد. براي اثبات اين مطلب نياز به مقدمه ي زير است:

دانشمندان علوم رفتاري چند سطح از نيازهاي انساني را تعريف كرده اند. از جمله نيازهايي كه در تقويت يا تحليل بعد رواني فرد دخيل است مي توان به موارد زير اشاره كرد: نياز به داشتن هدف در زندگي،



[ صفحه 154]



نياز به داشتن عشق و ايثار، نياز به ايثار و عفو، نياز به اميد و خلاقيت. اين نيازهاي معنوي در سلامت انسان نقش مهمي دارد. مثلاً بيشتر افراد هنگام بروز مشكل به مرور زندگي خود مي پردازند پس دانستن معنا و هدف در زندگي مي تواند نيرويي در فرد براي مبارزه با بيماري فراهم آورد. يا كساني كه از بيماري هاي مزمن رنج مي برند، تماس خود را با اطراف كم كرده و افسرده شده و فكر مي كنند كه براي اطرافيان بي اهميت شده اند؛ چنانچه روح عشق و ايثار در آنان زنده باشد، با اين مشكل براحتي كنار آمده و با بيماري خويش به مبارزه بر خواهند خاست. از سويي ديگر همه ي بيماران بدحال نياز به اميد دارند. اين اميد شامل اميد به بهبودي، خلاصي از درد، زندگي مجدد و... است. اگر به يك بيمار با روش هاي مختلف روح اميد دميده شود، شرايط بهتري براي بهبودي او رقم خواهد خورد.

با انجام اقدامات ذيل مي توان به نيازهاي معنوي بيماران توجه كرد:

كمك به آنها در ايجاد و تداوم ارتباط معني دار با خداوند در هنگام رويارويي با مشكلات و تنش ها.

حمايت از آنها در برقراري پيوندهاي مذهبي و پرستش خداوند.

كمك به آنها در بيان و يا كشف احساسات مذهبي شان.

همه ي انسانها فطرتاً مؤمن هستند، حتي اگر ادعايي بر مذهبي بودن نداشته باشند. بنابراين نبايد تصور كرد كه اگر بيماري ادعاي لامذهب بودن دارد، نيازهاي معنوي ندارد.



[ صفحه 155]



خواندن دعا و نماز نه تنها در حين بيماري بلكه به هنگام بروز شدائد و مشكلات روزمره نيز تأثير فراواني در افزايش سطح روحيه افراد در رويارويي مشكل دارد. برقراري پيوند مذهبي با خدا و ائمه به هنگام بروز مشكلات و تنش ها باعث ايجاد دلگرمي و احساس داشتن پشتوانه هاي قوي مذهبي مي گردد، فرد را به حل مشكل اميدوار مي كند و نسبت به نيروهاي ماوراء الطبيعه معتقدتر مي سازد.

تقويت احساسات مذهبي موجب تقويت احساس توكل به لطف و احسان بي پايان آفريننده هستي شده و به فرد اين حس را تلقين مي كند كه در جهان به اين بزرگي او تنها نيست و هم او كه او را آفريده از وي دستگيري و مراقبت خواهد كرد و او هيچ گاه فراموش نخواهد شد.

ارتباط نزديك با خدا و جهان معنويت به هنگام بروز مصائب و شدائد اين تفكر مثبت را در هر فرد پاك و با ايماني القا مي كند كه هيچ اتفاقي در اين جهان بي علت و حكمت نيست؛ هر چقدر ما از آن آگاه نباشيم. [1] .