دهان


حضرت علي عليه السلام در روايتي فرمود:

«هر گاه رسول خدا صلي الله عليه و آله براي نماز شب بر مي خاست، نخست مسواك مي كرد.» [1] .

امام صادق عليه السلام در روايتي فرمودند:



[ صفحه 117]



«من دوست دارم كه چون كسي به نماز شب برخواست مسواك كند و عطر ببويد (خود را معطر سازد) زيرا فرشته خدا مي آيد و دهان خود را به دهان كسي كه به نماز شب برخاسته است مي گذارد و هر آنچه از قرآن يا چيز ديگر از دهان او بيرون آيد به اندرون آن فرشته مي رود و فرشته آنها را ضبط مي كند.» [2] .

طبق بيان نوراني روايات اهل بيت عليهم السلام و تأييد تحقيقات پزشكي، در مسواك زدن 12 خصلت وجود دارد: 1 - پاك كننده ي دندان 2 - جلا دهنده ي چشم 3 - دفع كننده ي بلغم 4 - زياد كننده ي حافظه 5 - سفيد كننده ي دندان 6 - زايل كننده ي دردهاي بدن 7 - مانع از پوسيدگي دندان 8 - محكم كننده ي بن دندان 9 - زياد كننده ي اشتهاي به طعام 10 - برطرف كننده ي ريزش آب چشم 11 - افزون كننده ي نور چشم 12 - خوشبو كننده ي دهان. مي باشد [3] و چون دهان و دندان محل ورود تمام خوردني ها و نوشيدني ها است، اگر دندان فاسد شود آن ها را فاسد مي گرداند و باعث بيماري انسان مي گردد. از طرفي سلامتي دندان كه به واسطه ي مسواك زدن تأمين مي گردد در بوي دهان و زيبائي انسان و سخن گفتن تأثير بسزايي دارد.

دهان انسان را برخي قلب دوم بدن ناميده اند و با بهداشت



[ صفحه 118]



دهان و دندان، شخص از خيلي بيماري ها ايمن خواهد بود.

به عنوان مثال عفونتهاي دهان و دندان بويژه در كودكان، نقش مهمي در ايجاد بيماريهاي روماتيسمي دارد و نقش دندان ها در حفظ و زيبايي و قدرت جويدن و صحبت كردن به خوبي مشخص است و حتي نبودن دندانهاي سالم و زيبا براي بانوان و دوشيزگان (بخصوص) اثرات رواني زيادي باقي مي گذارد. چرا كه در كتابهاي علمي داندانپزشكي مي خوانيم: نيمي از زيبايي بشر منوط به صورت او و از اين مقدار دو سوم آن مربوط به دهان و دندان ها است.

رعايت بهداشت دهان و دندان و پيشگيري از بيماري هاي مختلف آن از جمله پوسيدگي دندانها، بوي بد دهان، خرابي و التهاب لثه ها [4] بيماري هاي پريودنتال (بيماري هاي لثه و بافت هاي پشتيبان) و.... ناشي از تجزيه و تخمير مواد غذايي بوسيله باكتريهاي موجود در دهان مي باشند. اگر انسان تا دير وقت بخصوص صبح بخوابد بر



[ صفحه 119]



اثر عدم ترشح كافي بزاق، باكتري ها فرصت كافي براي تخمير مواد غذايي را پيدا مي كنند و از اين طريق باعث خرابي دندان ها مي شوند. از نتايج اين تخمير ايجاد بوي بد مي باشد كه وقتي انسان بعد از خواب بلند مي شود از دهان متصاعد مي شود.

در هر صورت مسواك زدن كه از مقدمات مستحب و سفارش شده ي نماز شب است اين مشكل را رفع مي كند. البته بوي بد دهان مي تواند ناشي از بيماريهاي ريه و معده و غيره باشد كه بايد به پزشك متخصص مربوطه مراجعه كرد. [5] .


پاورقي

[1] سنن النبي: 182.

[2] كتاب من لا يحضره الفقيه 1: 489 - 490.

[3] طبيب خانواده: 438.

[4] علت شايع اين عارضه عدم رعايت بهداشت دندان هاست كه باعث رشد باكتري ها و تجمع آن ها به شكل «پلاك» روي سطح دندان ها مي شود.

برخي دندانپزشكان معتقدند التهاب لثه داراي جنبه اي از بيماريهاي خود ايمن است.

علل ديگر التهاب لثه، عدم انطباق مناسب دندان ها، گير افتادن ذرات غذايي، تعبيه نامناسب دندان هاي مصنوعي و تنفس دهاني است.

گاهي حاملگي سبب التهاب لثه مي شود. مشاور پزشكي خانواده: 320 و 321، دكتر جان سي. هاربرت، ترجمه دكتر اسماعيل.

[5] بطور كلي بوي بدن دهان ممكن است در اثر اختلال در مري، معده، يا ريه ها ايجاد شود ولي علت معمولاً دهان است. خشكي دهان يكي از علل شايع بوي بد دهان در صبح ها است. علل ديگر بوي بد دهان مسواك نزدن، خلال نزدن و استفاده نكردن از دهان شويه است. بوي بد زودگذر دهان ممكن است بعد از مصرف خوراكي هايي مثل پياز، سير و نوشابه هاي الكلي پديد مي آيد. همچنين سيگار كشيدن نيز ممكن است باعث پديد آمدن بويي در تنفس شود. بوي بد دهان به طور مزمن ممكن است در اثر التهاب لثه ها ايجاد شود. بوي بد دهان به طور مزمن همچنين با برخي بيماري هاي عمومي بدن همراه است. مشاوره پزشكي خانواده: 319، دكتر جان سي. هاربرت، ترجمه دكتر اسماعيل عبدالرحيم.


بازگشت