بيان گرديد كه توبه، به لفظ نيست و استغفار لفظي، بيان حالت توبه است و توبه ي عملي، داراي شرايطي است كه بيان گرديد. بزرگان از آيات و روايات دستورالعمل هايي ارائه داده اند كه مي تواند براي بهتر انجام دادن توبه از آنها بهره برد. البته اين موارد مربوط به حق الله است. ممكن است عملي مانند ترك نماز و يا روزه گناه باشد، اما جز با قضا نمودن - و در صورت لزوم - كفاره، توبه صورت نمي پذيرد. موارد زير بيشتر مربوط به گناهان صغيره است و كباير معمولاً از حق الناس هستند (مانند بداخلاقي، رباخواري، دزدي، قتل و زنا و...) و رضايت و جبران به مال، مهم ترين شرط توبه از چنين گناهاني است.

از جمله شرايط اعمال زير، فوريت و به تأخير نينداختن آنهاست؛ چرا كه در روايت شريف آمده است: «وقتي بنده مؤمن گناهي مي كند، خداوند هفت ساعت به او مهلت مي دهد و اگر از خدا آمرزش خواست، چيزي بر او نوشته نمي شود و اگر اين ساعت ها گذشت و آمرزش نخواست، يك گناه بر او نوشته مي شود». [1] در عرف مي گويند: خداوند گنه كار مؤدب را مي بخشد، اما گنه كار بي ادب را ممكن است نبخشد.