1- درباره ي عملي كه آن بنده در پايان اعمال در هنگام خوابيدن انجام مي دهد، يعني تسبيح حضرت زهرا، فاطمه - عليها أفضل السلام - در روايت آمده كه امام صادق عليه السلام فرمود: «وقتي به رختخواب مي رويد، يك فرشته ي بزرگوار و يك شيطان ناپاك و سركش و شروري با شتاب به سويتان مي آيند، فرشته مي گويد: روزي خويش را با عمل خير ختم كن، و شب خود را با عمل خوب آغاز نما، و شيطان مي گويد: روز خود را با گناه ختم كن، و شب خود را با گناه آغاز كن.»

و افزود: «اگر شخص از فرشته ي بزرگوار اطاعت كند و روز خود را با ياد خدا به پايان برد و وقتي وارد جايي كه مي خواهد بخوابد شد، شب خود را با ياد خدا آغاز نمايد و سي و چهار بار تكبير، و سي و سه بار تسبيح، و سي و سه بار حمد خدا را بگويد، فرشته، شيطان را از او دور مي راند، و شيطان دور مي شود، و تا هنگام بيدار شدن از خواب آن فرشته از او نگاهداري مي كند.

و وقتي بيدار شد، شيطان با شتاب به پيش آمده و مشابه سخني را كه پيش از خواب به وي گفت مي گويد، و فرشته نيز مانند همان سخني كه پيش از خوابيدن به وي گفت مي گويد، اگر بنده به همان صورتي كه نخست خدا را ياد كرد، خداوند - عزوجل - را ياد كند، فرشته، شيطان را از او دور مي راند، و شيطان بدور مي رود، و خداوند - عزوجل - در برابر اين عمل، عبادت يك شب را براي او مي نويسد.»

همچنين از حضرت علي بن محمد امام هادي عليهماالسلام درباره ي آنچه كه اهل بيت عليهم السلام هنگام خوابيدن انجام مي دهند، آمده است: «ما اهل بيت در هنگام خوابيدن ده كار را پيوسته انجام مي دهيم: طهارت، و گذاشتن دست راست زير سر، و سي و سه بار تسبيح خدا، و سي و سه بار حمد، و سي و چهار بار تكبير گفتن، و رو به سوي قبله مي خوابيم، و فاتحة الكتاب، و آية الكرسي، و آيه ي «شهد الله أنه لا اله الا هو» تا آخرش را قرائت مي كنيم. و هر كس اين كارها را انجام دهد، حظ و بهره ي آن شب را برگرفته است.»

حديث فوق به همين صورت به دست ما آمده كه راوي ابتدا ده خصلت را ذكر نموده، ولي در تفصيل نه خصلت را برشمرده است. گويا در اجمال و يا تفصيل سهو نموده است. و ظاهراً اشتباه در تفصيل است، زيرا اعمال ائمه عليهم السلام در وقت خوابيدن



[ صفحه 501]



همان گونه كه روايت نموديم، بيشتر از نه خصلت است، و شايد سهو كرده و قرائت سوره ي «قل هو الله أحد» و «انا أنزلناه» را ذكر ننموده است.

اينك فضيلت برخي از اموري كه پيش از اين به صورت مختصر ذكر نموديم، به تفصيل يادآور مي شويم: