حمد (1): 5

شايسته است بنده در هنگام گفتن (اياك نعبد) صادق باشد. و مقصودم از اين سخن آن است كه اگر هنگام به زبان آوردن آن مقصودت عبادت خداوند - جل جلاله - به اميد نيل به منافع زودرس دنيوي يا ثواب ديررس اخروي، يا دفع اموري كه در دنيا يا در روز قيامت - كه مردگان به اراده ي خداوند سبحان زنده مي شوند - از آن بيم داري، باشد، در حقيقت نفس خود را عبادت نموده اي، و عبادتت به خاطر نفس خويش و براي اميال و خواسته ها و لذاتت بوده، و از آن جهت كه خداوند - جل جلاله - شايسته عبادت است او را عبادت ننموده اي، لذا (اياك نعبد) گفتن تو دروغ و بهتان بوده، و مانع از نيل تو به كاميابي و رسيدن به سلامت و نيكبختي مي گردد، و نامت در ديوان و دفتر دروغگويان ثبت خواهد شد، و مسلماً با اين كار نفس خويش را در معرض هلاكت و نابودي قرار خواهي داد. آيا كلام پاك و خجسته الهي را نشنيده اي كه مي فرمايد:

(انما يفتري الكذب الذين لا يؤمنون.) [1] .

- تنها كساني كه ايمان نياورده اند، به دروغ به ديگران افترا مي بندند.

همچنين سزاوار است در گفتن (و اياك نستعين) نيز صادق باشي، و در دل



[ صفحه 199]



حقيقتاً و يقيناً جز از خداوند- جل جلاله - ياري نجويي؛ زيرا اگر در اين حال در دلت، از نيرو و قدرت خويش و يا از دنيا و يا مال يا از افراد نيرومند طرفدار خويش يا از آمال و آرزوها و امور ديگر غير از اينها ياري بجويي، ولي در هنگام گفتن (اياك نستعين) قصد كني كه يار و ياوري جز خدا نداري، دروغ گفته و خود را به خطر انداخته اي، و خدا را خوار و كوچك شمرده، و به او بهتان زده اي، و مستحق عواقب كوچك شمردن مولاي خود مي گردي.