هنگامي كه انسان تمام امور مهم مربوط به خود را مهيا نمود و از چيزهايي كه به مصلحت حال حيات و بعد از مرگش مي باشد آسوده گرديد، هرگاه فرستاده ي پروردگار عالميان و فرشته ي مرگ براي انتقال دادن او از دنيا حاضر شد، شايسته است كه خوشحال بوده و نسبت به اين حالت شادمان باشد؛ زيرا هر كس ملاقات با خداوند را دوست بدارد، خدا نيز ملاقات با او را دوست خواهد داشت، و هر كس ملاقات با خدا را امر ناپسندي بداند، خداوند نيز از ملاقات با او بدش مي آيد.

بنابراين، انسان نبايد گول سخن كساني را بخورد كه مي گويند: ما از مرگ بدمان مي آيد، به خاطر اينكه اگر در دنيا باقي بمانيم، اعمال شايسته بيشتري انجام خواهيم داد.



[ صفحه 147]



زيرا اگر مقصودمان از كراهت داشتن از مرگ و انتقال به عالم آخرت همين باشد، شادمان بودن به خاطر ملاقات با خداوند از شايسته ترين و پسنديده ترين اعمال مي باشد. و عقل حكم مي كند كه امر خداوند - جل جلاله - را كه بر زبان فرشته ي مرگ جاري مي شود امتثال نموده، و آن را با پذيرش دريافت كنيم، و با خداوند - جل جلاله - ستيزه ننموده، و تدبير و گزينش خويش را بهتر از تدبير او نبينيم؛ چرا كه بنده نبايد در هيچ امري (چه خرد و چه كلان) با مولاي خود معارضه و ستيزه نمايد.

و نيز هرگز فريفته ي سخن كساني مشو كه مي گويند: ما از آن جهت از مرگ بدمان مي آيد، كه مرتكب گناهان شده ايم، و دوست داريم كه بمانيم و پيش از مرگ آنها را اصلاح كنيم.

زير اين سخن از فريبهاي شيطان است، و گرنه اي كسي كه در فرصت و توان اصلاح اعمال از مرگ بدت مي آيد: هم اينك هر چه در توان داري و از آن عاجز نيستي اصلاح نما، كه خداوند - جل جلاله - عذر تو را پذيرفته و توبه ات را مورد قبول قرار مي دهد، و با كراهت داشتن از پذيرفتن انتقال به آخرت، ميان مخالفت نمودن اول و آخر با او - جل جلاله - جمع مكن.

و همچنين مبادا گفتار كساني تو را بفريبد كه مي گويند: ما آخرت خود را ويران كرده و دنيا را آباد نموده ايم، لذا بدمان مي آيد كه از آباداني به ويراني منتقل شويم.

زيرا اينها همه از اشتباهاتي است كه براي غافلان پيش مي آيد؛ و گرنه، اي كسي كه نسبت به مرگ ناخشنودي! هم اينك توان آن را داري كه با توبه كردن و پشيماني از اعمال بد خويش، از خطر روز قيامت ايمن گشته، و جايگاه اقامتت را آباد كني. و زنهار كه از غافلان پيروي نمايي، زيرا سرور فرستادگان صلي الله عليه و آله بر ادعاي يهود خرده گرفته و به آنان خطاب فرموده است:

(فتمنوا الموت، ان كنتم صادقين.) [1] .

- پس اگر راست مي گوييد، مرگ را آرزو كنيد.



[ صفحه 148]



شما نيز اي مسلمانان غافل! اگر از مرگ بدتان مي آيد، سؤال رسول گرامي صلوات الله عليه و آله - به شما برگشته، و مغلوب احتياجي كه بر دشمنان دين نموده، مي باشيد.