آداب معنوي طهارت از ديدگاه عقل


آنچه براي كسي كه مي خواهد با آب طهارت كند مهم است، اين است كه پيش از شستن اعضاي خويش، آنها را از چرك گناهان و نجاست عيبها تطهير كند؛ زيرا اگر هنگام شستشوي آنها، از تطهير باطني آنها از آنچه كه ناخوشايند مولايش است- هم او كه مي خواهد در پيشگاه او بايستد - غفلت داشته باشد، و در حال شستشوي اعضا با آب، مبتلاي به غفلت و جرأت بر خداوند - جل جلاله - بوده و از حضور او غايب باشد، مانند كسي است كه خدا را دست انداخته و او را استهزاء مي كند، زيرا امر مهم تر را فروگذارده و سرگرم امر كم اهميت شده، و از تهديدي كه خداوند - جل جلاله - در گفتارش فرموده، ايمن نخواهد بود، آنجا كه مي فرمايد:

(ألله يستهزي بهم، و يمدهم في طغيانهم يعمهون.) [1] .

- خداوند آنها را استهزاء مي نمايد و در طغيان و سركشي شان رها مي كند تا سرگشته و متحير شوند.

آيا اين روايت را نشنيده اي كه وقتي حضرت امام حسن بن علي عليه السلام وضو مي گرفت، رنگ صورت مباركش دگرگون مي شد، و بندهاي بدنش به لرزه در مي آمد. در اين باره از آن حضرت پرسيده شد. آن بزرگوار فرمود: «سزاوار است كسي كه در پيشگاه خداوند صاحب عرش مي ايستد، رنگش زرد گردد، و بندهاي بدنش به لرزه درآيد.»



[ صفحه 110]



و نيز آيا نشنيده اي كه مولايمان زين العابدين علي بن الحسين - صلوات الله عليهما - وقتي شروع به طهارت نماز مي كرد، صورتش زرد شده، و بيم و هراس از مقام والاي پروردگار بر چهره اش نمايان مي شد.

پس آيا در ترازو و سنجش عقل جايز است كه حضرتش عليه السلام با آنكه سالم و معصوم [از گناهان و عيوب و اشتباهات] بوده بهراسد، و تو در حالي كه بيمار دل هستي ايمن باشي؟

مسلماً هر كس كه مي خواهد براي گفتگوي خصوصي در محضر پادشاهي وارد شود، با اصلاح هر چيز كه ممكن است نگاه پادشاه بر آن بيافتد، و با هر چيز كه موجب قرب بيشتر در نزد او مي گردد، خود را آماده و مهيا مي نمايد. و بدين گونه معلوم است كه نظر پاك و مقدس خداوند - جل جلاله - متوجه طهارت قلب از گناهان، و پاكيزگي اعضا و جوارح از زخمهاي گناهان است.

و ديگر اينكه: اگر بنده به تطهير دل و اعضا و جوارح از چركهايي كه در اثر به كار زدن آنها در غير هدفي كه براي آن آفريده شده، (يعني عبادت و پرستش خداوند) اهتمام ورزد، يعني از خداوند مالك رحمت طلب عفو و گذشت كند، يا با نيت صادق، خالصانه توبه كند، همين اهتمام ورزيدن به امر مهم تر، لطف و كمكي از ناحيه پروردگار به او محسوب مي شود، و در نتيجه او را بهتر به تطهير كامل اعضا و جوارح با آب مي كشاند، و وقتي بعد از پاك نمودن آنها از گناهان، آنها را با آب نيز تطهير نمود، نسبت به اينكه با سلامتي از گناه در محضر مناجات پروردگار وارد شود، و نسيم عطر و بوي خوش آن مقام را استشمام نمايد، نزديكتر خواهد بود.



[ صفحه 111]




پاورقي

[1] بقره (2): 15.


بازگشت