مسأله ي فقهي شهادت به ولايت


در برخي از روايات غير معتبر آمده است كه پس از شهادت به رسالت در اذان دو بار «أشهد أن عليا ولي الله» گفته شود و در برخي ديگر به دو بار گفتن «أشهد أن عليا أميرالمؤمنين حقا» توصيه شده است. در برخي ديگر هم آمده كه بگوييد «محمد و آل محمد خير البرية».

شيخ صدوق اين روايات را جعلي دانسته و آن را تكذيب كرده است. آنچه در بين علما مشهور است، عدم اعتماد به اين روايات مي باشد؛ البته برخي از محدثين به جهت تسامح در ادله ي سنن [1] شهادت به ولايت را در اذان مستحب مي دانند و بعيد هم نيست كه نظرشان صحيح باشد؛ اگر چه بهتر است شهادت به ولايت در اذان به قصد قربت گفته شود؛ نه به قصد اين كه جزئي از اذان است؛ چرا كه به طور كلي مستحب است كه در هر جا به رسالت رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم شهادت داديم، به ولايت اميرمؤمنان علي عليه السلام نيز شهادت بدهيم.

قاسم بن معاويه مي گويد: «به امام صادق عليه السلام عرض كردم: «اهل سنت درباره ي معراج رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم حديثي نقل مي كنند، بدين گونه: وقتي رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم را به معراج بردند، ديد بر عرش خدا نوشته: لا اله الا الله، محمد رسول الله، ابوبكر



[ صفحه 93]



الصديق.» حضرت فرمود: «سبحان الله! اين ها همه چيز؛ حتي اين حقيقت را نيز تغيير دادند؟» گفتم: «آري.» فرمود: «وقتي خداوند عزوجل عرش را آفريد بر روي آن نوشت: «لا اله الا الله، محمد رسول الله، علي أميرالمؤمنين» سپس اين كلمات را بر آب، كرسي، لوح، پيشاني اسرافيل، دو بال جبرئيل، اطراف آسمان ها و زمين و بر سر كوه ها و بر ماه و خورشيد نوشت.» سپس امام صادق عليه السلام فرمود: «وقتي يكي از شما مي گويد: لا اله الا الله محمد رسول الله، پس از آن بگويد، علي أميرالمؤمنين»». [2] .


پاورقي

[1] [مسأله اي اصولي به معناي سهل گيري نسبت به مستندات احكام مستحب مي باشد. از آن جا كه مجتهد براي استنباط هر گونه حكم شرعي؛ از جمله مستحبات و مكروهات نياز به مستند محكمي از جهت سند و دلالت دارد، اين مسأله در ميان اصوليان مطرح شده كه آيا در باب مستحبات مي توان به احاديث ضعيف استناد كرد و به اصطلاح در ادله ي احكام غير الزامي (سنن) تسامح ورزيد؟ از اين موضوع در كتاب هاي فقهي و اصولي با عنوان «قاعده ي تسامح در ادله ي سنن» ياد مي شود. ر.ك: دانشنامه ي جهان اسلام، ج 7، ص 287].

[2] احتجاج، ج 1، ص 230.


بازگشت