قبل از بيان احكام هر يك از شك هاي صحيح دانستن چند نكته ضروري است:

1. در شك هاي صحيح هميشه بنا به طرف زيادي گذاشته مي شود مگر آن كه طرف زيادي نماز را باطل كند كه در آن صورت بنا به طرف كمي گذاشته مي شود مانند شك چهار و پنج كه بايد بنا بر چهار گذاشته شود.



[ صفحه 122]



2. پس از بنا گذاردن به طرف زيادي اگر طرف زياد، ركعت آخر نماز باشد در همان ركعت نماز را تمام مي كند مانند شك دو و چهار و يا شك سه و چهار و يا شك دو و سه و چهار و اگر طرف زيادي ركعت آخر نماز نباشد بايد مقدار كم را بخواند تا تكميل شود مانند شك دو و سه كه بايد يك ركعت ديگر بخواند و نماز را سلام بدهد و سپس نماز احتياط بخواند.

3. پس از بناي بر زيادي و تمام كردن نماز بايد بدون انجام كاري كه منافي با نماز است مقدار كمبود احتمالي را به وسيله خواندن نماز احتياط جبران نمايد. به طور مثال: در شك بين سه و چهار كه بنا را بر چهار مي گذارد و نماز را سلام مي دهد چون ممكن است در واقع سه ركعت شده و سلام داده، بايد يك ركعت نماز احتياط بخواند.

4. در چهار شك (1. سه و پنج 2. سه و چهار و پنج. 3. پنج و شش 4. چهار و پنج) در حال ايستاده كه وظيفه دارد بنشيند كه اگر نشست يك ركعت به عقب بر مي گردد و تبديل مي شود به شك هاي 1. دو و چهار 2. دو و سه و چهار 3. چهار و پنج در حال نشسته 4. سه و چهار؛ بنابراين، حكم چهار شك در حال ايستاده مانند سه شك در حال نشسته و يك شك سه و چهار (در همه حال) است.

5. در چهار شك قبل، پس از نشستن و عمل نمودن به دستور شك، بعضي از فقها فرموده اند: پس از نماز و عمل به دستور شك بايد براي قيام زيادي دو سجده سهو بنمايد؛ ولي حضرت امام قدس سره و بعضي از فقها لازم نمي دانند. [1] .



[ صفحه 123]