بديع
براي پديد آوردن اشياء و ابداع آن، كه قبلا وجود نداشته است، انسانها نياز به طرح و نقشه و الگوسازي دارند به طوري كه بدون طرح و نقشه و الگوسازي، امكان پديد آوردن چيزي را ندارند. طراحي انسان در مورد بسياري از مصنوعاتي كه ايجاد كرده است گواه بر اين مطلب است.
اما خداوند متعال، اين جهان هستي را بدون طرح و نقشه و الگوي قبلي پديد آورده است. خداوند متعال هرگاه اراده فرمايد موجودي را خلق كند، مي فرمايد:
«موجود باش پس آن چيز به وجود مي آيد.»
اين جهان پهناور، با تمام كرات بزرگي كه در آن در حركتند و كهكشان هاي عظيمي كه هزاران سال نوري از ما فاصله دارند و در فضاي لايتناهي به حركت و زندگي خود ادامه
[ صفحه 95]
مي دهند، و همه ي موجوداتي كه در كره ي خاكي، ما مشاهده گر آنها مي باشيم، به امر خداي متعال و بدون طرح و نقشه و الگوي قبلي پديد آمده اند.
خداوند متعال در سوره بقره، آيه 117، مي فرمايند:
بديع السماوات و الارض و اذا قضي امرا فانما يقول له كن فيكون
«او است پديد آورنده آسمانها و زمين، هرگاه آفريدن چيزي را اراده كند مي فرمايد موجود شو، پس بي درنگ آن شي ء موجود مي گردد.»
مولاي بزرگوار، امام باقر عليه السلام در تفسير
بديع السماوات و الارض
مي فرمايند:
خداي عزوجل همه ي اشياء را با علم خود و بدون الگوي قبلي آفريد، آسمانها و زمين را خلق كرد بدون اينكه از آسمان ها و زمين هاي قبل از آن الگو گرفته باشد...» [1] .
خلقت جهان پهناور، بدون نقشه و الگوي قبلي، بيانگر قدرت بيكران خداوند متعال مي باشد كه تفكر در آن، ذهن هر دانشمندي را به حيرت وامي دارد. تفكر در چنين قدرتي زمينه ي شناخت خداوند متعال را براي ما هموار مي سازد.
آفرينش جهان خلقت بدون طرح و الگوي قبلي در كلامي دلنشين از مولاي بزرگوار، اميرالمؤمنين عليه السلام نيز جلوه گر است.
آن بزرگوار مي فرمايند:
«(خداوند متعال) ايجاد كننده مخلوقات است بدون اينكه انديشه اي بكار برد و بي آنكه قبلا تصور كرده و طرحي داشته باشد و بعد بيافريند و بدون تجربه و آزمايشي كه از پيشامدهاي روزگار استفاده كند و بدون شريك و همتايي كه او را در آفريدن مخلوقات شگفت آور، كمك و همراهي نمايد.» [2] .
[ صفحه 96]
مشاهده ي موجوداتي كه جهان خلقت را تشكيل مي دهند، با تمام ظرافت و دورانديشي خاصي كه در خلقت آنها به كار رفته است، ذهن هر دانشمندي را به تحسين وامي دارد.
بررسي و مطالعه ي جسم انسان كه يكي از مخلوقات خداوند متعال در روي زمين مي باشد، و ظرافتي كه در خلقت آن ايجاد گرديده است، كنجكاوي هر انسان دانشمندي را برمي انگيزد. ايجاد و خلقت چنين مخلوقي بدون الگو و طرح قبلي واقعا حيرت آور است.
مطالعه ي اندامهاي حسي، سلسله اعصاب و مغز و دستگاه گوارش و دستگاه تنفس و دستگاه گردش خون و... همگي نشانه ي قدرت و عظمت پديد آورنده ي آن است و مطالعه ي آنها هر مشاهده گر بي غرضي را به سوي خالق آنها راهنمايي مي نمايد. مطالعه ي خلقت مخلوقات ديگر كه در محيط زندگي انسان به سر مي برند نيز، تعجب و حيرت هر مطالعه كننده اي را برمي انگيزد. ظرافت و دورانديشي كه در ساختمان بدني حيوانات ايجاد شده است، ذهن هر دانشمندي را به سوي شناخت خداي تعالي رهنمون مي سازد.
پاورقي
[1] ان الله عزوجل ابتدع الاشياء كلها بعلمه علي غير مثال كان قبله. فابتدع السماوات و الارضين و لم يكن قبلهن سماوات و لا ارضون... (تفسير الميزان، ج 2، ص 82).
[2] المنشي ء اصناف الاشياء بلاروية فكر آل اليها، و لا قريحة غريزة اضمر عليها، و لا تجربة افادها من حوادث الدهور. و لا شريك اعانه علي ابتداع عجائب الامور. (نهج البلاغه، ص 240، خطبه 90).