الله


براساس كلام مولاي بزرگوار عليه السلام الله موجودي است كه به معبود كل عالم اطلاق مي شود؛ زيرا كه تمام موجودات عالم، خداوند متعال را عبادت مي كنند.

از مولاي بزرگوار، امام موسي بن جعفر عليه السلام راجع به معني الله سؤال شد.

آن بزرگوار فرمودند:

«(مفهوم الله آن است كه) خدا بر هر چيز كوچك و بزرگ تسلط دارد.» [1] .

براساس كلام مولاي بزرگوار عليه السلام قدرت خداوند متعال بر همه موجودات عالم سيطره كامل دارد و همه موجودات او را عبادت مي كنند.

موجودات عالم براساس قوانيني كه خداي تعالي بر زندگي آنها حاكم گردانيده است، به زندگي خود ادامه مي دهند و بر اين اساس او را عبادت و پرستش مي كنند.



[ صفحه 78]



بنابراين مي توان دريافت، هر موجودي با اجراي قوانيني كه خداوند متعال بر آنان مقرر فرموده است، خداي تعالي را عبادت مي كند. مطالعه ي قوانيني كه بر زندگي همه ي موجودات عالم حاكم است، درستي اين عقيده را به اثبات مي رساند.

بررسي قوانين حاكم بر خلقت كه براساس آن، همه ي موجودات عالم خداوند متعال را عبادت مي كنند، بيانگر همان مفهومي است كه مولاي بزرگوار، امام صادق عليه السلام در تفسير كلمه الله بيان فرمودند:

«الله به مفهوم معبود همه موجودات است.»

مفهوم اين عبارت آن است كه خداوند متعال، معبود همه ي جهان است يعني همه ي جهان از قوانيني كه خداوند متعال بر آنان حاكم گردانيده است، پيروي مي نمايند.

با توجه به مطلب ارائه شده مي توان دريافت كه همه ي موجودات از قانوني كه خداوند متعال بر آنها حاكم گردانيده است، پيروي مي كنند و اين پيروي كردن، عبادت آنان محسوب مي گردد.

مفهوم ديگري در كلام مولاي بزرگوار، امام صادق عليه السلام وجود دارد كه در فهم اين كلام زيبا ما را ياري دهد.

مردي خدمت آن بزرگوار عرض كرد؛ منظور از «الله اكبر» چيست؟

آن بزرگوار فرمودند؛ (به نظر تو) خدا از چه بزرگتر است؟

عرض كرد؛ از همه چيز!

فرمودند:

خدا را محدود ساختي!

عرض كرد؛ پس چه بگويم؟

مولاي بزرگوار عليه السلام فرمودند:

«بگو؛ خدا بزرگتر از آن است كه به وصف درآيد.» [2] .



[ صفحه 79]




پاورقي

[1] استولي علي ما دق و جل (اصول كافي، ج 1، ص 155).

[2] قل، الله أكبر من أن يوصف (اصول كافي، ج 1، ص 159).


بازگشت