در كتاب كافي از علي بن ابراهيم از امام صادق عليه السلام روايت شده:

نماز كسي كه خود را خوشبو كند از هفتاد نماز بدون بوي خوش برتر است.

و صدوق از آن امام بزرگوار روايت كرده كه به مفضل فرمود:

دو ركعت نماز نمازگزاري كه خود را خوشبو كرده از هفتاد ركعت نماز كسي كه خود را خوشبو نساخته برتر است.

مبادا فهم چنين رواياتي بر تو دشوار و سنگين باشد؛ زيرا فضيلتي كه براي بوي خوش بيان شد بر اثر شرافت عقل است؛ چون عطر مغز را



[ صفحه 52]



تقويت مي كند و آن را از فساد حفظ مي كند و فساد مغز، عقل را فاسد مي سازد، و عقل شريف ترين ركن حقيقت آدمي و شريف ترين مراتب و مقامات او است، بلكه برترين جزء عالم و همه ي خيرات به آن منسوب است؛ چنان كه منشأ همه ي شرور، جهل است.

از اين رو بر هر چه در تقويت عقل و زدودن آفت ها از آن مؤثر است تأكيد و بدان ترغيب فراواني شده است. افزون بر اين، عطر، مثالي است براي تحلي و آراستگي به فضايل و زيبايي ها، كه در برابر تخلي و پيراستگي از رذايل و زشتي ها قرار دارد و همان گونه كه پاك شدن از پليدي ها و گناهان نيمي از ايمان است، آراستگي نيز نيم ديگر ايمان خواهد بود.

پس شايسته است انسان خردورز از اين گونه احكام به درجه ي لطف خداوند و استحكام شريعت سيد رسولان - صلي الله عليه و آله و سلم - پي ببرد كه حتي اين امور جزئي را مهمل نگذاشته و تبيين كرده است؛ جزئياتي كه عامل تقويت عقل مي شود و عقل، وسيله ي كسب ايمان و توحيد و كمال و سعادت است.

شايسته است آدمي در پي ادراك اين حقيقت، از اهمال در احكام اين عقل حيا كند و اين لطف هاي گرانبها را ضايع نسازد و اين نعمت هاي بزرگ را كفران نكند و نفس خود را كه به كفران اين نعمت ها خو گرفته و با اين عمل خود را در معرض خذلان و نابودي قرار داده، مخاطب ساخته و به او بگويد:

اي نادان! اي دشمن خويش! سستي و تنبلي تا كي؟ و اين اهمال و تباه ساختن و خود را در معرض نابودي قرار دادن تا چند؟

آيا نمي بيني كه خداي مهربانت اين همه لطف و محبت به تو دارد و براي تو شريعتي قرار داده كه حتي اين امور جزئي را بيان داشته و پيامبري



[ صفحه 53]



فرستاده و كتابي نازل كرده و براي صيانت و حراست اين شريعت، فرشتگاني قرار داده و در برابر تحصيل آخرت پاداش هاي فراواني مقرر داشته و تو با اهمال همه ي اينها را تباه ساختي.