پيشگفتار


قلب خود را قبله زبانت قرار ده و جز با اشاره قلب و موافقت عقل و رضاي ايمان زبان مجنبان.

حديث شريف نبوي

انسان را زباني است ظاهر، كه اغلب از نيك و بد و صلاح و فساد او حكايت مي كند و زباني است باطن، كه قلب او و قبله زبان او است!

قلب آدمي هم راه را مي نماياند، هم مقصد را. هم ملاك و معيار شناخت و معرفت است و هم راهنماي مقصود.

... و نماز، اگر نماز باشد، دل را كه زبان باطن است به ياري مي طلبد، زبان را كه زبانه ترازوي ايمان است، نيز!

نماز داستان رهايي انسان از خود و رسيدن او به خدا است. انساني كه در سراسر زندگي سراسيمه و پرشتاب در كندوكاو معناي خويش است و تا دست كم اندكي از اين معني را در نيابد، از پا نمي نشيند، لاجرم در جستجوي فرصتي است كه فارغ از نيك و بد حيات، به سرچشمه ناب همه معاني دست يازد، دمي با او خلوت گزيند و حكايت دل با او باز گويد.



[ صفحه 12]



آدمي در دنياي امروز، در جلوه نمايي آزمندي ها مطامع، محتاج فرصتي است كه از برون خسته و افسرده، اندكي گريخته و سري به درون متعالي خويش زند. پرده هاي غفلت و عصيان را كنار زده، چشمي به روشنايي باز كند و واسطه اين كار جز نماز چيست؟

اگر اين نبود چرا شارع مقدس، دل سپردن به اين فريضه و مداومت بر انجام آن را ركن ركين اين دين ساخته و از آن به عنوان فاصله بين كفر و ايمان ياد كرده است؟

از نماز كه بگذريم، به انسان هايي بر مي خوريم كه نماز مجسم اند. دائم الذكر و دائم الصلواتند. اولي الالباب اند!

«ان في خلق السماوات و الأرض و اختلاف الليل و النهار لآيات لأولي الألباب الذين يذكرون الله قياما و قعودا و علي جنوبهم...)

كساني كه باطن نماز را مي بينند و با هر اذان مشتاقانه به سوي آن پر مي كشند. انتظار آنان بر سجاده از انتظار عاشق در طلب معشوق شيرين تر است، و ذكر آنان با خدا از نجواي ياران مشتاق با يكديگر طرب انگيزتر!

آنان از خوبي خوبان عالم گذشته و به چشمه فياض همه ي خوبي ها رسيده اند. هم او كه هر ستايشي نخست در خور او است. الحمد لله رب العالمين كسي كه به دريا رسيد، مگر به قدحي آب دل خوش مي كند؟! و آنكه بر خواني از نعمت حاضر شد، مگر به لقمه اي بسنده مي نمايد؟!

اين كتاب حكايت آن نماز است از زبان سالكان راه هدايت و معرفت!

شرحي بر نجوايي عاشقانه از زبان عشاقي دل سوخته كه جذبه ي



[ صفحه 13]



كلامشان آدمي را مسحور مي كند، و نسيم خوش عرفان نابشان روح و جان انسان را مي نوازد.

آداب باطني و اسرار معنوي نماز گزيده دو كتاب آداب الصلاة اثر خامه ي نوراني و عرفاني حضرت امام خميني قدس سره و اسرار الصلوة تأليف برجسته ي آيت الله ميرزا جواد ملكي تبريزي رحمه الله است كه ستاد اقامه نماز نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها به چاپ و نشر آن مبادرت نموده است.

صيت و شهرت اين دو عالم رباني برون از حد كلام و زبانزد خاص و عام است. آنچه از ايشان و اثري كه خالق آنند جلوه نمايي مي كند، نه تنها بيان فضايل و آداب و اسرار نماز، بلكه تلألؤ روح بلندي است كه از نماز، پرتو گرفته و بر قله معنويت و عرفان برآمده است.

كتاب آداب الصلوة به زبان فارسي است و فرازهايي از آن بدون هيچ تغييري، جز حذف پاره اي از بخش ها، نقل شده و فصل اول و سوم كتاب حاضر را تشكيل داده است.

اما كتاب اسرار الصلوة كه به زبان عربي است و پيش از اين نيز ترجمه فارسي آن در اختيار علاقمندان قرار گرفته است، در اثر حاضر به گونه ديگري برگردان شده و فصل دوم كتاب را به خود اختصاص داده است.

تدوين اين كتاب به گونه اي صورت پذيرفته است كه دربردارنده ي مهم ترين نكات آن دو كتاب شريف بوده و محققان و علاقمندان بتوانند از مطالب آن بهره كافي برند.

از آنجا كه نثر حضرت امام و تعبيرات عرفاني ايشان در ايجاد فضاي معنوي خاصي كه مورد نظر ما است نقش بسزايي دارد، متن ايشان دست نخورده باقي مانده و حتي المقدور از تغيير آن اجتناب گرديد.



[ صفحه 14]



مطالعه اين اثر را به اهل نماز و جويندگان طريق معرفت توصيه مي كنيم و از فاضل گرامي جناب حجةالاسلام والمسلمين علي شيرواني كه در ارائه ي اثر حاضر نهايت مساعي خويش را مبذول داشته اند، تشكر و قدرداني مي نماييم.

دبيرخانه ستاد اقامه نماز

نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها


بازگشت