بدان اي عزيز كه ما تا در اين حجب غليظ عالم طبيعت هستيم و صرف وقت در تعمير دنيا و لذائذ آن مي كنيم و از حق تعالي و ذكر و فكر او غافل مي باشيم، تمام عبادات و اذكار و قرائات ما بي حقيقت است - نه در الحمد لله محامد را مي توانيم به حق منحصر كنيم، و نه در اياك نعبد و اياك نستعين راهي از حقيقت مي پوييم؛ بلكه با اين دعاوي بي مغز در محضر حق تعالي و ملائكه ي مقربين و انبياء مرسلين و اولياء معصومين رسوا و سرشكسته هستيم. كسي كه زبان حال و قالش مشحون به مدح اهل دنيا است، چه طور الحمد لله گويد؟ و كسي كه وجهه ي قلبش طبيعي و بويي از الهيت در آن نيست و اعتماد و اتكالش به خلق است، با چه زبان اياك نعبد و اياك نستعين گويد؟ پس اگر مرد اين ميداني، دامن همت به كمر زن و با شدت تذكر و تفكر در عظمت حق و ذلت و عجز و فقر مخلوق، در اوائل امر اين حقايق و لطايف را كه در خلال اين رساله



[ صفحه 283]



مذكور شد به قلب خود برسان و دل خود را به ذكر حق تعالي زنده كن تا بويي از توحيد به شامه ي قلبت برسد، و با مدد غيبي راهي به نماز اهل معرفت پيدا كني. و اگر مرد اين ميدان نيستي، لااقل نقص خود را نصب العين خود كن و به ذلت و عجز خود توجه كن، و از روي خجلت و شرمساري قيام به امر كن و از دعوي عبوديت حذر كن؛ و اين آيات شريفه را كه به لطايف آن متحقق نيستي يا از زبان كمل بخوان، و يا صرف قرائت صورت قرآن در نظرت باشد كه اقلا دعوي باطل و ادعاي كاذب نكني.