بالجمله، گرچه تخليص به اين مرتبه ي كامله براي غير كمل از اولياء و اصفياء عليهم الصلوة و السلام صورت نگيرد، بلكه مقام كمال اين مرتبه از



[ صفحه 224]



مختصات نبي ختمي و قلب خالص نوراني احدي احمدي جمعي محمدي صلي الله عليه و آله و سلم است بالاصاله و از براي كمل و خلص اهل بيت او است بالتبعيه، ولي مؤمنان و مخلصان نيز نبايد از همه ي مراتب آن چشم پوشيده، قناعت كنند به اخلاص صوري عملي و خلوص ظاهري فقهي؛ زيرا كه وقوف در منازل از شاهكارهاي ابليس است كه به سر راه انسان و انسانيت نشسته و او را با هر وسيله هست از عروج به كمالات و وصول به مدارج بازمي دارد. پس، بايد همت را بزرگ كرده و اراده را قوت داده بلكه اين نور الهي و لطيفه ي ربانيه از صورت به باطن و از ملك به ملكوت سرايت كند. و به هر مرتبه اي از اخلاص كه انسان نائل شود، به همان اندازه در پناه حق رفته و حقيقت استعاذه متحقق شده و دست تصرف ديو پليد و شيطان از انسان كوتاه گردد.