و چون كه سالك از اين طهارت فارغ شد و لباس تقوي را به آب توبه ي نصوح و رياضت شرعي تطهير كرد، لازم است كه اشتغال پيدا كند به تطهير قلب كه ساتر حقيقي است و تصرف شيطان در آن بيشتر است و قذارت آن ساري به ساير لباسها و ساترها است، و تا تطهير آن نشود طهارات ديگر ميسور نگردد. و از براي تطهير آن مراتبي است كه به بعضي از آن به مناسبت اين اوراق اشاره مي شود.

يكي، تطهير از حب دنيا است، كه رأس كل خطيئات و منشأ تمام مفاسد است؛ و تا انسان را اين محبت در قلب است، ورود در محضر حق برايش ميسر نشود و محبت الهيه، كه ام الطهارات است، با اين قذارت صورت نگيرد. و شايد در كتاب خدا و وصيتهاي انبياء و اولياء عليهم السلام، و خصوصا حضرت اميرالمؤمنين سلام الله عليه به كمتر چيزي مثل ترك دنيا و زهد در آن و پرهيز از آن، كه از حقايق تقوي است، اهميت داده باشند. و اين



[ صفحه 93]



مرتبه از تطهير حاصل نشود جز به علم نافع و رياضات قويه ي قلبيه و صرف همت در تفكر در مبدأ و معاد و مشغول نمودن قلب به اعتبار در افول و خراب دنيا و كرامت و سعادت عوالم غيبيه: رحم الله امرء علم من اين و في اين و الي اين. [1] .