مسجد به عنوان يك سنگر دفاع از حريم دين مقدس اسلام، خود بايد نمونه اي از به كارگيري عملي آموزش هاي اسلامي باشد. پاكيزگي فضاي اين سنگر و سنگربانان آن يك ضرورت است. در طول تاريخ اسلام، مسجد تجلي گاه هنر معماري و شاه كارهاي ماندني هنرمندان اسلامي



[ صفحه 163]



بوده و نظافت اين فضاي هنري بر رونق آن مي افزوده است.

سنگر خداپرستان (نمازگزاران) بايد پاكيزه باشد تا نمازگزاران به پاكيزگي جسم و روح نيز متوجه شوند. مسجد بايد براي نوجوانان و جوانان جذابيت آفرين باشد و آنان را به سوي هدايت بكشاند؛ چون ذات نوجوان و جوان، پاكيزگي را دوست دارد.

اسلام نيز راجع به پاكيزگي و نظافت مساجد سفارش زيادي نموده است. رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) مي فرمايد: هر كس مسجدي را خاكروبي كند، خداوند پاداش آزاد كردن بنده اي را برايش مي نويسد و اگر از اين مسجد به اندازه ي خاشاكي كه در چشم مي رود غبار برگيرد، خداوند دو برابر آن، رحمت خويش را به او عطا مي فرمايد.

هنگام رفتن به مسجد بايد تميز بود و زينت هاي خود را همراه داشت. در قرآن كريم سفارش شده است: «يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ»؛ اي فرزندان آدم! زينت خود را هنگام رفتن به مسجد با خود برداريد». [1] .

مرحوم علامه طباطبايي در ذيل آيه ي شريفه مي فرمايد: «مراد از همراه داشتن زينت در تمام مساجد، اين است كه انسان به هنگام حضور در مسجد، زينت هاي نيكو و پسنديده را به همراه داشته باشد و البته اين كار براي نماز... جنبه ياد خدا دارد... پس فرمان خداوند به «زينت كردن» در هنگام ورود به مساجد، در حقيقت به معناي مطلوب بودن زينت براي نماز و ديگر عبادات مشابه است و شامل زينت كردن در اعياد و جماعات و نمازهاي يوميه و ساير عبادات نيز مي شود». [2] .



[ صفحه 164]



در اين مورد برخي صاحب نظران مثل آقاي قرائتي تاكيد دارند كه در مورد لباس، بهتر است انسان لباس تميز و سفيد و معطر را براي نماز انتخاب كند، چرا كه به ديدار خدا مي رود. شرط ادب در چنين ديداري استفاده از بهترين لباس هاست. [3] .

از سوي ديگر از نظر متون اسلامي ظاهر انسان دلالت بر باطن مي كند و بين ظاهر و باطن، رابطه اي محكم برقرار است.

كسي كه از جهت ظاهري، خوب خود را آماده كرده است، قطعاً در باطن نيز آمادگي خواهد داشت.

از سوي ديگر تميز بودن و همراه داشتن زينت در هنگام رفتن به مسجد، كودكان و نوجوانان را نيز مورد تأثير قرار مي دهد و در آن ها رغبت آمدن به مسجد را زياد مي كند.