جامعه نيز در امر راهنمايي و هدايت نسل جوان و زمينه سازي براي سوق دادن آنان به سمت مذهب و تكاليف ديني و تعليم آن ها وظيفه دارد. اصل نظارت اجتماعي ايجاب مي كند كه محيط سالم و زمينه ساز براي رشد مذهب در ميان جوانان، فراهم شود.

اسلام مسئله امر به معروف و نهي از منكر را وظيفه عموم قرار داده است. در جوامع اسلامي مردم بايد مرشد، هادي و راهنما و ولي يكديگر باشند و با همكاري هم و امكان كنترل اجتماعي. فضاي سالم براي جوانان و نوجوانان را فراهم آورند.

در جامعه اسلامي مردم وظيفه دارند جلوي نابساماني ها را بگيرند، راه نفوذ و گسترش عوامل فساد را سد كنند، محيطي سالم را براي جوانان فراهم آورند تا جوانان و نوجوانان با فضيلت، در جامعه پرورش يابند. سلامت اعتقادي و اخلاقي مردم و حاكميت فرهنگ معنوي بر فضاي عمومي جامعه مي تواند در مذهبي كردن و نمازي نمودن (جوانان و نوجوانان) مؤثر باشد. [1] .

وقتي يك نوجوان و جوان صداي مؤذن را مي شنود و جامعه نيز در مقابل حساسيت از خود نشان مي دهد. او اشتياق جامعه را در برابر اين رستگاري مي بيند و آمادگي خانواده خود را قبل از اذان، براي برپايي نماز مشاهده مي كند مسلماً اين موارد تأثير فراواني بر ذهن و ضمير او خواهد گذاشت اگر اين بستر اجتماعي آماده باشد، قطعاً گرايش جوانان و نوجوانان به نماز نيز بيش تر خواهد بود.



[ صفحه 134]



يكي از عوامل بسيار مهم در ايجاد محيط سالم در بين جوانان، فراهم نمودن هم دلي و وفاق و وجود نيكي در بين گروه هاي مختلف سني جامعه است. مهر و نيكي در جامعه نقش اساسي در ايجاد و برقراري حس همكاري روحي و رواني دارد. بر همين مبنا اسلام دستور داده است: «حتي به افراد فاسق و گناه كار، خوبي و محبت نماييد». [2] .

احسان و نيكي در ايجاد روابط محكم، مؤثر است و به گفته عاميانه «الانسان عبيدالاحسان»؛ انسان در برابر نيكي و احسان بنده، اسير است.

بر همين اساس، امام علي(ع) مي فرمايند: «احسان كن تا ديگران را به اطاعت خويش در آوري». [3] .

در بين گروه هاي جامعه، جوانان و نوجوانان بيش تر از ساير گروه ها در عرصه اجتماعي نياز به نيكي و نگاه پر مهر و محبت و لطف بزرگ ترها دارند. عدم توجه به اين نياز از طرف بزرگ ترها، عرصه شكفتن و بالندگي را بر جوانان تنگ مي كند.

جوانان در مقام يك گروه نوپا در محيط اجتماع، حق توجه و پذيرش از طرف بزرگ ترها را دارند تا ريشه گل وجودشان پايدار و وجودشان سرزنده و بالنده شود؛ همان طور كه بزرگ ترها در جايگاه خود به عنوان باغبان جامعه، هدايت آن ها را دارند تا آينده جوانان و جامعه به اين وسيله تضمين شود. جوانان فرزندان جامعه اند و براي آينده اجتماع، امانت داراني مطمئن به حساب مي آيند.



[ صفحه 135]



بنابراين بايد رفتاري شايسته با آنان داشته باشيم! چون جوانان داراي روحي حساس و دلي پاك هستند. رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) فرموده است: «اُوصيكُم بِالشُّبّان خَيراً فَاِنَّهُمْ أَرَقَّ اَفْئِدَةً اِنَ اللهَ بَعَثَني بَشيراً وَ نَذيراً فَحالَفَني الشُّبّان وَ خالَفَني الشُّيُوخُ ثُمَّ قَرَأَ فَطالَ عَلَيْهِمْ الاَمَدْ فَقَسَتْ قُلُوبُهُم»؛ [4] «شما را به نيكي به نوجوانان و جوانان سفارش مي كنم، زيرا آن ها دلي نرمتر (پذيراتر) دارند. خداوند مرا به پيامبري برانگيخت تا مردم را به رحمت الهي بشارت دهم و از عذابش بترسانم. جوانان سخنانم را پذيرفتند ولي پيران سر باز زدند». [5] .



[ صفحه 136]