در دوران جواني كه ايام ساختن شخصيت و يافتن جايگاه مطلوب فردي و اجتماعي است، انسان بيش تر از هر زمان ديگر به پايداري و استقامت در برابر نارسايي ها و مشكلات نياز دارد.

از ملزومات اين دوره، تداوم و پشتكار در تحمل سختي ها و ادامه راه تا رسيدن به موفقيت هاي آينده و ثمر دهي تلاش و فعاليت هاي دوران جواني است.

بايد به جوان آموخت كه هرگز با بروز مشكلات، دچار يأس و نااميدي نشود بلكه با اراده اي قوي و آگاهي، مشكلات پيش رو را تحمل نمايد و آن را مربّي سخت گير و پرفايده اي بداند كه او را آماده مقابله با مشكلات و سختي ها مي نمايد.

بسياري از علماي اخلاق، براي «صبر» سه شاخه ذكر كرده اند: صبر بر طاعت، صبر بر محبت، صبر بر مصيبت. [1] .



[ صفحه 94]



هم چنين بزرگان اخلاق نظير حضرت آيت الله مشكيني، براي صبر چنين توضيح نموده اند:

«صبر ملكه و نيروي استحكام نفس است كه مايه ي عدم انفعال در برابر ناملايمات و تسليم نشدن در برابر هواي نفس است. بر اثر همين نيروي صبر است كه انسان در برابر مصيبت ها، آرامش خود را حفظ مي كند و در برابر وظايف ديني به اطاعت واداشته مي شود. براين اساس پاره اي از صفات ارزشي زيرمجموعه ي صبر واقع مي شود؛ صفاتي مانند شجاعت، رازداري، تقوا، و سخاوت.» [2] .

پس، از معني صبر چنين برداشت مي شود كه آن چه مطلوب عقل و شرع است، صبر فعال و تحرك آفرين است. زيرا در آن، دو عنصر عقل و شرع همزمان وجود دارد.