نماز هم چنين در ارزيابي اعمال اثر فراواني دارد. انسان خداجو، دائماً در صدد ارزيابي اعمال خويش است و در پي بررسي اين كه آيا فلان عمل كه انجام داده ام مورد قبول خداوند بوده يا نبوده است؟ اولين عملي هم كه فرد مسلمان با آن سرو كار دارد، نماز است كه روزي چندين مرتبه آن را به جاي آورد. از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمود: «اَوَلُ مَا يُحَاسَبُ



[ صفحه 74]



بِهِ العَبْدُ عَن الْصَلاَة فاِذا قُبِلَتْ قُبلَ مِنْهُ سَائِرُ عَمَلِهِ و اذا رُدّت عليه رُدَّ عَلَيْهِ سائِرُ عَمَلِه، فَاِذا صَلَّيْتَ فَأقْبِلْ بِقَلْبِكَ اِلَي اللهِ عَزَّوَجلَّ فَاِنَّهُ لَيْسَ مِنْ عَبدٍ مُؤمِنٍ يُقْبِلُ بِقَلْبِهِ عَلَي الله عَزَّوَجلّ في صَلاتِهِ وَ دَعائِهِ اِلّا اَقْبَلَ الله عَلَيْهِ بِقُلُوبِ الْمُؤْمِنينَ اِلَيْهِ وَ أيد مع مودتهم اِيّاهُ بِالْجَنّة» [1] ؛ اول چيزي كه انسان با آن مورد محاسبه قرار مي گيرد نماز است. اگر نماز قبول شد ساير اعمال هم از نمازگزار قبول مي شود و اگر رد شد، ساير اعمال نيز مردود است. پس هرگاه نماز مي خواني، با قلب خود متوجه خداي سبحان باش تا دعا و نماز تو قبول شود و خدا با قلوب مؤمنان به تو رو كند.

نماز كوثري است كه انسان را تطهير مي كند. اگر ما از نماز اين طهارت را در خود احساس نكرديم، بايد بپذيريم كه نمازمان، نماز واقعي نبوده است. [2] .

پس فرد نماز خوان مي تواند اعمال خود را با ملاك و ميزان نماز، مورد ارزيابي قرار دهد و هر كجا كه نياز به تغيير و اصلاح دارد، نسبت به آن اقدام كند.