يكي از بارزترين ويژگي ها و خصوصيات نماز، ايجاد تنفر و بازدارندگي از فرورفتن در منجلاب فساد و منكرات است.

اين امر، البته از اقتضائات نماز است، نه اين كه اين علت تامه آن باشد؛ لذا بديهي است كسي كه در روز، پنج بار به سوي پروردگارش با خشوع و خضوع و خاكساري، نماز به جاي مي آورد به ويژه اگر در محيطي سالم باشد انساني با نزديك ترين رابطه به درگاه خداست. اگر انسان خدا را فراموش ننمود و او را ناظر اعمال خويش دانست، حلاوت عبادت موجب ايجاد تنفر از گناه در او مي شود و او را از هر زشتي و پليدي باز مي دارد. از سفارشات امام علي(ع) به «كميل» است كه مي فرمايد: «اي كميل! مهم نيست (اين كه) نماز بخواني و روزه بگيري و صدقه بدهي! مهم اين است كه نماز با قلبي پاك انجام پذيرد و مورد قبول خداوند باشد و با خشوع و خاكساري ادا شود.» [1] .

وقتي نماز خواندن صرفاً يك عادت نباشد و همراه با فروتني انجام



[ صفحه 66]



پذيرد و با دقت تمام و كمال به جا آورده شود، موجب توجه به ذات اقدس احديت مي گردد.

چنين نمازي فرد را از كارهاي زشت و قبيح كه با فطرت انسان سازگاري ندارد، باز مي دارد و دژ محكمي در مقابل شيطان است. امام علي(ع) مي فرمايد: «نماز قلعه و دژ محكمي است كه نمازگزار را از حملات شيطان دور نگاه مي دارد.» [2] .

پس نماز وقتي با عشق خوانده شود و استمرار پيدا كند، موجب دوري از گناهان مي شود و حلاوت ارتباط با خدا برقرار كردن، تنفر از گناه را در وجود فرد تقويت مي كند.

با اين وصف اگر از همان ابتدا كه فرزندان هنوز تأثيرپذير هستند، از طرف خانواده به درستي به نماز سوق داده شوند نفس آنان از گناه احساس لذت نمي نمايد و احساس تنفر از گناهان در وجود آن ها ايجاد مي شود.