حرف (ح)
حاتمي زاده، نرگس استان: اصفهان
عنوان اثر: بازمانده شهرستان: شاهين شهر
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد:
قالب: داستان بلند ميزان تحصيلات:
---
«هوا، مه آلود و گرفته بود و كم كم مي رفت تا در دل شب، جا بگيرد. «پرگل» و «امير» بي توجّه به اطراف در حالي كه در ايوان خانه نشسته بودند از آينده ي فرزندشان حرف مي زدند كه قرار بود به زودي متولّد شود... پرگل به امير گفت: امير! من دلم مي خواد بريم شهر، زندگي كنيم. من حسوديم مي شه كه بچّه هاي ديگرون تو ناز و نعمت، بزرگ بشن، و بچّه ي ما، توي يك روستاي دور افتاده. امير، متوجّه احساسات پرگل شد و با مهرباني گفت: باشه، اين كه ناراحتي نداره. قول مي دم بچّه مونو ببريم شهر؛ تا بتونه خيلي خوب تحصيل كُنه... هر دو با هم لبخند پيروزمندانه اي زدند.»
«بازمانده»، فرزند امير و پرگل است كه با آمدنش، مادر مي رود و هرگز باز نمي گردد. اين داستان، اثري متنوّع و پرماجراست. گره هاي پياپي آن، داستان را به آساني پيش مي برد. شخصيت ها نيز ظاهراً حضوري محسوس دارند. از نقاط مثبت كه بگذريم، برخي نكات ضعف نيز قابل توجّه است. «حاتمي زاده» بايد «شخصيّت پردازي» را جدّي تر بگيرد و مفهوم آن را به نيكي دريابد. حضور شخصيت ها، گاه چنان كم رنگ جلوه مي كند، كه به نيستي و محو كشانده مي شود! موضوع داستان نيز از نوآوري خاصّي برخوردار نيست و گونه هاي مختلف آن را بارها شنيده يا خوانده ايم. شيوه ي بيان داستان، گاه به مقوله ي گزارش مي ماند و متأسفانه نويسنده برخي مواقع در جاي جاي داستان، ظاهر مي شود و با مخاطبان خود، درددل مي كند. طرح داستان نيز چندان استحكام و انسجامي ندارد و فصل بندي نيز در آن رعايت نگرديده است. هرچند برخي فرازهاي داستان، بسيار خواندني و نثر آن، به ياد ماندني است و ديگر... هيچ!
[ صفحه 12]
حاتمي كوشا، اكرم استان: زنجان
عنوان اثر: نماز شهرستان: زنجان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«حاتمي كوشا» با تخلّص «آشنا» مراحل برگزاري نماز را، «اذان» تا «سلام» به شعر، روايت كرده است؛ منظومه اي عاشقانه كه از دلي زلال برخاسته است و بر دل هاي آسماني، خوش مي نشيند. وي در قالب هاي مختلف شعري هم چون غزل، قصيده، رباعي و مثنوي، طبع آزمايي كرده است؛ هرچند در قالب هاي كوتاه، موّفق تر است. «آشنا» بايد خود و شعرهايش را چنين در «غربت» محبوس نسازد و آثار خويش را در معرض نقد ديگران قرار دهد. آن گاه با اندكي تمرين و ممارست مي تواند به زبان شعري خود دست پيدا كند.
«دلم پر از اشتياق بود، پر از نيرويي كه مرا به سوي جلو حركت مي داد، پر از نياز، نياز به تطهير روح، دستانم را در آب زلال فرو كردم، آب در كف دستانم موج مي زد. احساس شادابي و نشاط كردم... سرم را سوي آسمان بلند كردم و به ستاره هاي چشمك زن آن خيره شدم. عَجَب نماي زيبايي داشت. احساس مي كردم همه ي آن ها با نواي آهنگين اذان- كه با كلمات زيبايي قلب و روح انسان را مي ربايد- به رقص در آمده اند...
به نام حيّ بي همتاي عالّم
كه باشد بر همه اسرار، مَحرم
اميد من فقط بر رحمت توست
چرا؟ چون رحمتت از حكمت توست
هدايت كن به سوي رستگاري
كه تو بس مهربان پروردگاري»
[ صفحه 13]
حاج صادقيان، اطهر استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز شهرستان: نجف آباد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، شامل 5 فصل است:
فصل اوّل؛ نماز؛ شكوه مندترين ذكر خدا
فصل دوم؛ اهداف تربيتي نماز و نگرش كودكان و نوجوانان به منش نمازگزاران
فصل سوّم؛ آثار نماز
فصل چهارم؛ نماز و علم اخلاق
فصل پنجم؛ نماز در منظر خوانساري
«سر را بايد پيش كسي خم كرد، كه عظمت و قدرت بي كران داشته باشد. در مقابل كسي بايد به خاك افتاد كه سررشته دار نظام هستي است و... نماز، رمزي از اين افتادگي و خضوع در برابر عظيم ترين سرچشمه ي قدرت و حكمت و دانايي است؛ يعني «خدا». او تكيه گاه رزمندگان در ميدان هاي سخت كارزار است. اميد مجاهدان در صحنه هاي خونين جهاد است. الهام بخش مقاومت و صبر، در تندباد حوادث و هجوم مشكلات است. او، اميد انسان در نااميدي ها، پناه درماندگان در گرفتاري ها و مونس انسان در تنهايي ها و زندگي است.
آن كه با نماز، بيگانه باشد، چگونه مي تواند با روحي استوار، در شدايد و خطرها از خود پايمردي و استواري، نشان دهد؟»
[ صفحه 14]
حاجيان، سميّه استان: اصفهان
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: برآن جنوبي
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين پژوهش در 7 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ جلوه ي عبادت و جايگاه و نقش مساجد در اسلام
فصل دوم؛ مفهوم و گستره ي عبادت
فصل سوّم؛ مسجد؛ عروجگاه عاشقان لقاي حق
فصل چهارم؛ حكمت هاي توجّه دادن مردم به مساجد
فصل پنجم؛ لزوم درك اهمّيّت مساجد و آداب حضور در آن ها
فصل ششم؛ فضيلت حضور در مسجد و عبادت در آن
فصل هفتم؛ محبوب ترين بندگان خداوند
در پايان مجموعه نيز، گزارشي كوتاه از برخي طلاب جوان و تني چند از معلّمان، پيرامون موضوع پژوهش، ديده مي شود كه خواندني است.
«فرهنگ و تمدّن اسلامي از مساجد، نشأت گرفته، فروغ فروزان آن، ريشه در مسجد دارد؛ زيرا مساجد، محلّ جمع شدن و نزديك گرديدن فطرت و دل ها به همديگر است و دين و تمدّن ديني اسلام نيز مبتني بر فطرت همه ي انسان هاست... مسجد، محلّي براي عبادت گروهي كه همان نماز جماعت است، محسوب مي شود و همان گونه كه مأمن عابدان است، محلّي براي امور خير و مشاوره- كه در جامعه كاربرد دارد- شمرده مي گردد.»
[ صفحه 15]
حاجي زاده، كبري استان: خراسان
عنوان اثر: اقم الصلاة لذكري شهرستان: بردسكن
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1358
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«آن گاه كه نماز مي خوانم، وجودم پر از عشق مي شود؛ پر از لذايذ معنوي. وقتي به دنياي وجود، پاي نهادم و با زيبايي هايش آشنا شدم، برلب پيران و جوانان، ذكر تو را مي شنيدم... وقتي به نماز مي ايستيم و با مفاهيم بلند آن آشنا مي گرديم، پي به وجودمان مي بريم. كيستيم؟ از كجا آمده ايم؟ دست هامان را بالا مي بريم و از او مي خواهيم از آتش عذاب، نجاتمان دهد. چترها را كنار مي زنيم، شايد باران عشق را ببينيم و بگذاريم آزادانه بر چهره هامان ببارد. چترهاي تيره ي هوا و هوس را بايد برداريم، تا نماز عشق را بهتر درك كنيم.
نماز است كه ما را از پرتگاه غفلت و ناداني، نجات مي دهد و به ما كمك مي كند خودمان را بهتر باور كنيم. كليد عشق را بگيريم. مبادا بگذاريم ذرّه اي از جوانب و اجانب، مزاحم عشقمان شوند. بايد بيشتر فكر كنيم؛ چون اين را مي دانيم يك ساعت انديشيدن بهتر از يك سال عبادت است. و خدا، تو را به افق هاي باز بشارت مي برد. آن گاه تو، گره مي خوري با عشق. آن گاه، عشق، تو را مي شناسد و تو، پيوند مي خوري به راز روشن. گره مي خوري به سمت سبز عدالت و دست هايت تشنه تر مي شود؛ تشنه ي عشق. باور كنيد اگر همولايتي عارفان باشيد برايتان در دستگاه كاينات، جاي خوبي پيدا مي شود. من به شما قول مي دهم خداوند با دست مبارك خود براي ما، گل خواهيد چيد!»
[ صفحه 16]
حاجي زاده فيروزجايي، زينب استان: مازندران
عنوان اثر: همسايه ي خوبي ها شهرستان: بابل
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين مجموعه، شامل 3 داستان كوتاه است:
داستان اوّل؛ بچه ها! مسجد
داستان دوم؛ فرداي بهتر
داستان سوّم؛ نجواي مادربزرگ
«فيروزجايي» هم چون گذشته، كشكولي از خوبي ها و زيبايي ها نگاشته و دل ها را به شور و شوق واداشته است. وي با بهره گيري از آثاري ارزش مند هم چون مجموعه شعر بوي بال فرشته، سازمان مديريت مسجد، قصّه هاي نماز، و نهج البلاغه، 3 داستان كوتاه با موضوعات «جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي»، «نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان» و «آن گاه كه نماز مي خوانم» به رشته ي تحرير در آورده و همه را به اوّلين شهيد محراب، ديگر شهيدان محراب، و والدين خويش تقديم كرده است. وي داستان را مي شناسد، هرچند بايد به رعايت اصول نگارشي، پرداخت و كشش داستاني و ديگر ابزار و عناصر داستان نويسي، بيش از پيش بپردازد.
«اقامه ي نماز»، «آيه ي اميدبخش» و «مقدّمه»ي نوشتار وي نيز خواندني و زيباست.
[ صفحه 17]
حاجي صادقيان، زهره استان: تهران
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: تهران
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
اين پژوهش خواندني در 5 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ معماري كشورهاي اسلامي
فصل دوم؛ مسجد و تمدّن
فصل سوّم؛ مسجد و فرهنگ
فصل چهارم؛ مسجد، اوّلين حركت اجتماعي پيامبر(ص)
فصل پنجم؛ مسجد در آينه ي قرآن
«.. آثار هنري كه در مرور زمان به وجود آمده، جزء درخشان ترين آثاري است كه تمدّن اسلامي، عرضه كرده است، كه اين آثار، ابنيه ي مذهبي و مساجد را در بر مي گيرد. اهمّيّت مسجد در اين ميان تا آن اندازه است كه پيامبر اكرم(ص) در همان اوان حكومت اسلامي، اقدام به ساخت مسجد كرد و چنان عادت داشت كه پس از بازگشت از هر سفر، نخست به مسجد مي رفت و دو ركعت نماز مي خواند و با كساني كه به آن جا مي آمدند، به گفت و گو و حلّ مشكلات مي پرداخت. در هر حال، تمدّن و فرهنگ اسلامي، انساني مي خواهد الهي، نه شرقي و نه غربي. و يكي از مهمترين پيوند دهنده ها بين بُعد مادّي و معنوي، مسجد است، چرا كه به رابطه ي جدا نشدني اقتصاد، سياست و... مسجد و مذهب، اشاره دارد.»
اين پژوهش با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع و مآخذ، پايان مي گيرد.
[ صفحه 18]
حاجي نژاديان شيرازي، مريم استان: فارس
عنوان اثر: مروري بر زندگي شهداي محراب شهرستان: شيراز
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«بدون ترديد، مقام امام علي بن ابي طالب(ع) نه تنها در عالم اسلام، بلكه در همه ي عالم، مقامي بس بلند است. همان گونه كه در ميدان نبرد، دلير و جنگ آور و صف شكن بود و آوازه ي شجاعت او در اكناف عربستان مي پيچيد، در مواقع صلح و آرامش، ملايم تر و انسان دوست تر از او ديده نمي شد. با بيماران و محتاجان و سالخوردگان و خردسالان، معاشرتي پُر از مهر و عنايت مي كرد و در تخفيف آلام آنان مي كوشيد.
يكي از صفات بارز آن حضرت، دانش ايشان بود كه در آن عصر، در عرب كم تر كسي در علم و ادب، حتّي موضوعاتي مانند «نحو» به پايه ي او مي رسيد و در فهم و تفسير قرآن و توجّه به روح تعاليم اسلامي، نظير نداشت. ديگر آن كه آن حضرت(ع) علم را با عمل همراه كرد؛ يعني مسلمان واقعي بود؛ زيرا در اسلام، علم و اقرار به اصول دين، حتّي به جا آوردن عبادات و... متوجّه به عمل است.
نماز او، از روي خشوع، تقواي او واقعاً به منظور احترام به ناموس الهي، جنگ او براي دفاع از حق، خلافت او براي برقرار كردن عدل اجتماعي، و او بود كه همه ي اهل عالم از مسلمان و غيرمسلمان را داراي حقوق اوّليه ي انساني مي شمرد و اهل مذهب را در قلمرو خود حمايت مي كرد.»
«حاجي نژاديان» با چنين مقدّمه اي مي آغازد و به زندگي نامه ي مولا علي، زندگي و شهادت چهار شهيد محراب و نيز شهيدان نماز مي پردازد؛ شهيداني كه هريك، نمونه اي از صبر و استقامت و اخلاق و منشأ خير و بركت براي ميهن اسلامي مان بودند.
[ صفحه 19]
شهيداني كه با اقتدا به مقتداي خود، مولاي متّقيان(ع) ره آن نيك مرد گرفتند و جان خود را مخلصانه در طبق اخلاص و نثار، قرار دادند. شهيداني كه هرگز نمي ميرند و در دل ها و جان هاي ما حضور دارند.
[ صفحه 20]
حاشيه باف، اعظم استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز شهرستان: كاشان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه شامل 4 داستان كوتاه است:
داستان اوّل؛ نماز، راهي مشكل گشا
داستان دوم؛ هديه براي نماز
داستان سوّم؛ مرگي پر افتخار
داستان چهارم؛ يادي از مادربزرگ
«در اتاق آقاي دكتر، باز شد. دكتر در حالي كه بسيار پريشان به نظر مي رسيد با موهاي بلند و درهم پيچيده خارج شد و رو به زن مانتويي- كه كمي چاق نشان مي داد و موهايش از زير روسري نمايان بود- كرد و گفت: خانم! شما راستش را به من نگفته ايد! اين دختر، حتماً مشكلي در مدرسه يا خانه دارد. زن- در حالي كه گريه مي كرد- گفت: نه، آقاي دكتر! هيچ مشكلي ندارد. من خودم بارها به مدرسه سر زدم؛ آن جا هم مشكلي نداشته است. الان يك ماه مي شود با هيچ كس حرف نزده است. كارش اين شده كه از صبح تا ظهر به مدرسه مي رود و وقتي برمي گردد، در اتاقش به نقطه اي خيره مي شود. مثل ديوانه ها شده است. آقاي دكتر! كاري بكنيد. ما از غصّه ي اين بچّه، دق خواهيم كرد.»
راستي، چرا «مهتاب» زجر مي كشيد؟ مگر چه ها مي ديد؟ انگار هيچ كس، وي را نمي فهميد!
چندي بعد، دختري نيكو نهاد به مدرسه ي آنان وارد شد: «فاطمه محمّدي» روي تنها صندلي خالي كلاس در كنار مهتاب نشست و با وي، پيمان دوستي بست! مدّتي بعد رؤيايي راستين بر دلش نشست و مهتاب به آفتاب پيوست. او رسم و عادت ديرينه و خرافاتي والدينش را نيز شكست و به آنان نيز فهمانيد كه خدا هست!
[ صفحه 21]
حاشيه باف، رضا استان: اصفهان
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: كاشان
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1353
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارشناسي
---
«هيچ گاه ما نمي توانيم شخصيّت پيچيده اي مانند علي(ع) را همچون شخصيّت هاي ديگر از يك بُعد مورد بحث و بررسي قرار دهيم؛ زيرا شخصيّت مولا علي(ع) تك بعدي نيست. وجود مقدّسش با وجود محبوب و معشوقش گره خورده، از آن جدا نيست؛ از اين رو درباره ي كُنه وجودي وي سخن گفتن كار چندان آساني نيست. ما هنگامي مي توانيم پيرامون موجودي سخن گوييم كه ماهيت وجودي اش پايين تر از آدمي و يا لاقل برابر با انسان باشد، امّا چگونه ميسّر خواهد بود ماهيّتي برتر از وجود ماهيت خويش را كه هيچ شناختي نسبت به آن نداريم به ظرف ادراكي خود در آوريم... وجود علي(ع) سرشار از صفات عالي الهي است.»
سيماي نماز علي(ع) در كلام امام خميني(ره)، منشور نماز، عبادت علي(ع) قبل از خلقت آدم و كاينات، سيره ي عبادي علي(ع) در زمان مصاحبت با پيامبر اكرم(ص)، نخستين نمازگزار، عبادت عاشقانه ي علي(ع)، آثار يقين از ديدگاه حضرت علي(ع)، نماز و عبادت آزادگان از منظر امام علي(ع)، نماز شب حضرت علي(ع)، زكات دادن مولا در ركوع نماز به مستمند و... عناوين موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزشمند گردآوري شده است.
«علي(ع) پيش از همه مسلمان شد و اعمال عبادي خويش را با حضرت رسول(ص) به جاي آورد، در حالي كه ديگران مشرك بودند. در اوايل بعثت نبّي مكرّم اسلام(ص) هرگاه وقت نماز مي شد، از آن جا كه رسالت آن بزرگوار تا سه سال مخفي بود، حضرت(ص) به درّه هاي اطراف يا كوه هاي همجوار مي رفتند و علي(ع) بدون اطّلاع پدر، عمو و ساير خويشانش با آن حضرت بيرون مي رفت و نماز مي گزارد.»
[ صفحه 22]
حبيبي، اعظم استان: فارس
عنوان اثر: نماز، قرآن و حديث شهرستان: مرودشت
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين مجموعه در 5 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ آثار و بركات نماز در دنيا
فصل دوم؛ آثار و بركات نماز در آخرت
فصل سوّم؛ جايگاه اخلاق و خصوصيّات اخلاقي نمازگزاران
فصل چهارم؛ چند صفت برجسته ي نماز گزاران
فصل پنجم؛ رذايل اخلاقي نمازگزاران
«بزرگ ترين و سازنده ترين فريضه اي كه آفريدگار، ما را به اقامه ي آن فراخوانده است «نماز» است. در اهمّيّت و جايگاه والا و ويژه ي آن در آيين آسماني ما، شكّي نيست و مي دانيم كه قوام مسلماني و پايه ي دينداري در اهل نماز بودن است. با اين همه، گاهي غفلت ها و سهل انگاري ها اين تكليف بزرگ را در انزوا قرار مي دهد و پيروان قرآن و امّت رسول(ص) حقّ آن را به شايستگي ادا نمي كنند و بهاي لازم را در زندگي به آن نمي دهند.
پس نماز را بايد جدّي تر گرفت؛ چرا كه ما مي خواهيم در قافله ي نوراني اهل ذكر و دعا و در جمع كاروان نور و صفاي دل باشيم و نيز با خداي مهربان، رابطه اي مهربان تر و نزديك تر داشته باشيم.»
[ صفحه 23]
حدّاد تزنگي، فاطمه استان: فارس
عنوان اثر: اوّلين نماز من با زيباترين واژه ي «اللَّه اكبر» شهرستان: شيراز
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«در دوران بي خيالي كودكي به سر مي بردم. هنوز چند برگي بيش از دفتر زندگي ام ورق نخورده بود كه گرماي دلپذيري در قلب كوچك خود احساس نمودم. با گذشت زمان، اين حرارت جان بخش به عشقي بزرگ مبدّل گشت و با اشعه هاي پرفروغ خويش، درونم را متجلّي تر ساخت. امروز اين عشق پاك بيش از هميشه با تار و پود جانم گره خورده است و دست سنگين تقدير را به گسستنش يارا نيست. اين مرغ عشق كه در خانه ي قلبم آشيانه كرده، عشق به تنها معبودم يعني خداوند جهان آفرين است.
براي نخستين بار، احساس عميق اين عشق با خواندن اوّلين نماز در برابر درگاه مقدّس خداوند در من برپا شد. خداوندا! اوّلين بار كه نام تو را شنيدم، با آن حالت كودكي ام نفس در سينه ام خاموش شد. بي آن كه تو را شناخته باشم، با شنيدن نامت دانستم محبوب خويش را يافته ام. با نخستين نماز و ياد تو، تاب و توان از كف دادم و هرآنچه داشتم در طَبَق اخلاص نهاده، به تو تقديم كردم. خيالم شيفته ي تو شد، عقلم از ميدان زورآزمايي گريخت و دلم نيز از همان دَم فرمان تو را گردن نهاد. رنگم پريده بود و دلم سخت مي تپيد. خيلي چيزها مي خواستم، امّا با يادت تمام گفتني ها از يادم رفت. احساس كردم تو را دوست دارم...»
[ صفحه 24]
حسن زاده، اكبر استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: مباركه
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«نهج البلاغه، كتابي شگفت است. از خصوصيّات آن اين است كه مرور زمان، آن را پير و فرسوده نمي كند، چنان كه كتاب هاي فيلسوفان، رياضي دانان، پزشكان و ديگر انديشمندان جامعه ي بشري، پير و فرسوده مي شوند. مطالب نهج البلاغه هيچ گاه كهنه نمي شود، بلكه به اعتراف متخصَّّان اين فن و نهج البلاغه شناسان تاريخ، هرچه از زمان و پيشرفت علوم و فرهنگ بشري مي گذرد و هر قدر كه در اين كتاب بيش تر مطالعه و دقّت مي شود، زواياي جديدتري از اين كتاب شگفت بر انسان آشكار مي شود؛ از اين رو نكات نوتري نصيب انسان مي شود.»
اين مجموعه در 8 فصل تنظيم شده است و پس از مقدّمه ي مؤلّف، موضوعاتي گوناگون همچون خشوع در عبادت، اوصاف پارسايان، عبادت شبانه، ركوع و سجده هاي طولاني پرهيزكاران و... را در بر مي گيرد. «حسن زاده» با قلمي شيوا و روان و با الهام از قرآن عزيز، نهج البلاغه، اخلاق اسلامي در نهج البلاغه، الهيّات در نهج البلاغه، كلام علي(ع) با نغمه ي همايون، مفاتيح الجنان، آخرين ديدار، حكمت و معيشت، پژوهشي جامع و خواندني پديد آورده است.
«نماز در نهج البلاغه» با مقدّمه اي كوتاه از مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع، پايان مي يابد.
[ صفحه 25]
حسن زاده، كلثوم استان: مازندران
عنوان اثر: شب زنده دار شهرستان: آمل
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: شعر ميزان تحصيلات: ديپلم
---
ديدم به خواب، خسته ترين ذوالفقار را
زخمي ترين ستاره ي شب زنده دار را
اي مرد ناشناس شب كوفه، يا علي!
پر كُن ز قرص نان و رطب، كوله بار را
امشب غرور باديه، پر شير مي شود
بنگر يتيم كوچه ي چشم انتظار را
ديدم به روي شانه، غريبانه مي برند
تنهاترين مسافر اين روزگار را
شعرهايي زيبا از «حسن زاده» فرارويمان است؛ بيش تر در قالب هاي كوتاه، امّا جذاب و خواندني:
آن روز خدا به شهر خود، راهم داد
اشك و شب و شعر و عشق را، با هم داد
من شاعر شعر شمعداني هستم
تنها به صداي سبز، دل خواهم داد
[ صفحه 26]
حسن زاده، مرضيه استان: بوشهر
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: برازجان
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«حسن زاده» نوشتارش را با «مقدّمه» و «پيام مقام معظم رهبري» مي آغازد و با الهام از آثار و بركات نماز، پرتوي از اسرار نماز، خلاصه اي از فروع دين، آبشار رحمت، اسرار نماز و برخي آثار ديگر به تبيين حضور قلب در نماز، راز نماز، خشوع و خضوع در نماز، نماز و شست و شوي گناهان، نماز از ديدگاه عقل و وجدان، و نماز و نجات جوانان مي پردازد.
«برخي مي پندارند اگر آدمي، گناهي مرتكب شود و يا كار زشتي انجام دهد، نبايد نماز بخواند. معتقدان به اين مسأله با خود مي گويند ما كه مشغول گناه هستيم، ديگر چرا نماز بخوانيم؟ چرا نماز، مانع گناه ما نمي گردد؟ قرآن مجيد و روايات چنين پاسخ مي دهند كه نماز، انسان را از زشتي ها و منكرات باز مي دارد، ولي بستگي به نماز دارد. هرچه نماز با حضور قلب باشد، تأثيرش بيش تر است. سرانجام، نماز تأثير خود را مي گذارد. اگر ديديد جواني گناه كرد، او را چندان سرزنش نكنيد و وي را از نماز خواندن و سجده كردن باز نداريد؛ زيرا نماز، روزي او را از گناه باز مي دارد.» عكس ها و تصاوير الحاقي و ضميمه ي اين نوشتار نيز، حكايت از ذوق و سليقه ي مؤلّف دارد. در بخشي ديگر از اين نوشتار، با عنوان «نماز عشق» مي خوانيم:
«زماني بسيار خوش با هم بوديم و با هم نماز مي خوانديم، امّا نماز ما اداي تكليف بود و نماز شما بازسازي و نوسازي عشق. شما عبدي نمازگزار بوديد و ما- شايد- عابدي نمازخوان. ما نماز را مي خوانديم و شما جرعه جرعه مي نوشيديد...»
[ صفحه 27]
حسن زاده فرد، سيّده فرشته استان: لرستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: الشتر
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1359
قالب: شعر ميزان تحصيلات: پيش دانشگاهي
---
هنگامه ي سبز اذان، آشفته بودم
راز جنون را، با خدايم گفته بودم
با آبي از درياي بي آلايش عشق
زنگار را، از لوح قلبم شسته بودم
وقتي مؤذّن، عشق را فرياد مي كرد
ابليس نيرنگ دلم را، كشته بودم
چشمان من با آسمان، پيوند مي خورد
در هاله ي آرامش گُل، خفته بودم
بعد از نماز شب، نگاهم بارور شد
راز جنون را، با خدايم گفته بودم
بلوغ سبزه ها، هديه ي خدا، سجده هاي شعر، ركوع ياسمن ها، سرشار شقايق، تنديس مهتاب، يك غزل ميهماني و راز جنون از سروده هاي «حسن زاده» در اين دفتر است.
[ صفحه 28]
حسني، محدّثه استان: تهران
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: تهران
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1354
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«نماز، زمزمه ي عاشفانه و فرياد نابي است كه خالصانه و بي ريا بر سجّاده ي نياز مي رويَد و انسان را با تمام سنگيني از خاك جدا مي كند؛ غل و زنجيرهايش را مي گشايد، بندهايش راپاره مي كند و در فضاي پاك ملكوت به پروازش وا مي دارد. او را تا آن وادي مي برد كه وادي آشناي اوست، و آن جاست كه بي دغدغه ي اين جهان خاكي با ذرّه ذرّه ي وجودش به آن نهايت خوبي و آن سرچشمه ي فيض نامتناهي متّصل مي شود. به راستي كه چه رازي در نماز نهفته است و چه اكسيري است كه نه تنها انسان، بلكه درخت و گياه و كوه و دشت نيز آن را مي سرايند؟
آري، تمام هستي واله و حيران اويند و هريك به طريقي صفت حمد آن يگانه را سر مي دهند. امّا انسان اين شگفت آفرينش و بزرگ هستي اين را درك نمي كند و گاه خود را آن قدر در لاي مادّيت و روزمرّگي گرفتار مي كند كه نقش آن يگانه به كلّي از صفحه ي ضميرش محو مي گردد و آن گاه حيران و سرگردان در خراب آباد دنيا، ره مي پويد و سر از هيچ راهي در نمي آورد.»
اوّلين نماز، فلسفه ي نماز، غوّاصي در بحر نماز، نماز در ساير آيين ها، جوانان و نماز، سبك شمردن نماز، شرايط قبولي نماز، برنامه ي تربيتي اسلام، تشويق به خواندن نماز، اهمّيّت نماز، ايمان به خداوند، اداي حقّ مردم، نور مؤمن، استعانت در سختي ها، و آرامش قلبي، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با الهام از آثاري ارزشمند هم چون پرتوي از اسرار نماز، حديث تربيت، نماز در خانواده، حبيب و محبوب، تفسير نمونه، از ژرفاي نماز، معراج سبز، گفتار فلسفي و برخي منابع ديگر به رشته ي تحرير در آمده است.
[ صفحه 29]
حسني، مريم استان: تهران
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: تهران
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«از علي(ع) سخن گفتن، كار آساني نيست و به يقين نمي توان آن چنان كه شايسته و سزاوار حضرتش باشد درباره ي ايشان و فضايل و خضايل وي سخن راند و حقّ مطلب را ادا كرد. ما كجا و ذكر فضايل علي(ع) كجا؟ ما كجا و وصف حالات و عادات علي(ع) كجا؟ ما كجا و شرح صفات و كمالات او كجا؟
علي(ع) اديب و اوستاد عشق است. ابتداي امامت است و مظهر استقامت. علي(ع) حديث مظلوميّت است و تعبير معصوميت و سپر مصونيت در قيامت. علي(ع) تمثال معرفت و مرّوت است و تنديس صداقت و شرافت و عزّت. علي(ع) آواي خوش خلوص و خضوع و خشوع است و دمادم به حال ركوع و سيجود. علي(ع) ستيغ حميّت و غيرت و همّت است و غريو وفاق و يكدلي و محبّت. علي(ع) همام است و امام. علي(ع) مهتر است و سَرور. علي(ع) حامي و ساقي، هادي و وافي است...»
ستايش خداوند از زبان حضرت علي(ع)، دين اسلام از منظر امام علي(ع)، اركان اسلام از ديدگاه مولا(ع)، فشرده اي از زندگي پربركت و سراسر افتخار علي(ع)، سيماي نماز در آيينه ي نهج البلاغه، زهد علي(ع) و... عناوين موضوعات اين پژوهش است كه با الهام از آثاري ارزشمند هم چون سيره ي عملي اهل بيت(ع)، سيري در نهج البلاغه، زندگاني اميرالمؤمنين، علي(ع) جان پيامبر(ص)، فرزندان ابوطالب و برخي منابع روايي به رشته ي تحرير درآمده است.
[ صفحه 30]
حسين آباديان، الهه استان: تهران
عنوان اثر: نماز شهرستان: شهرري
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، شامل3 داستان كوتاه است:
داستان اوّل؛ در آغوش مرگ
داستان دوم؛ راز درياچه ي سبز
داستان سوّم؛ ديدار گم شده
«خورشيد در آسمان، سخاوتمندانه مي تابيد و با دست نوازشگر خود، گل هاي باغچه را در آغوش مي كشيد. عقربه هاي ساعت، حدود دوازده و سي دقيقه ي ظهر را نشان مي داد. «مهران» لباس هايش را پوشيد و شتابان به سوي مدرسه رهسپار شد. بار ديگر به ساعتش نگريست و گام هايش را تندتر كرد. هنگامي كه به مدرسه رسيد، نفس عميقي از ته دل كشيد و به آرامي روي نيمكت حياط نشست و چشمانش را به در ورودي مدرسه گره زد.»
اين، آغاز داستان سوّم «حسين آباديان» و گم شده ي «محسن»؛ صميمي ترين دوست قهرمان داستان است. داستاني كه ريشه در حقيقت دارد؛ داستان مهرباني هاي آقاي «اديبي» و عشق واقعي مهران به نماز! عشقي كه سرانجام، محسن را نيز به جمع نمازگزاران فرا مي خواند و پدر و مادر مهران را نيز. آري، كوچك ترها مي توانند بزرگان را به خوبي ها بخوانند.
«با گذشت ايّام، مهران خيلي زود توانست طرز صحيح نماز خواندن و عبادت را ياد بگيرد و از اين بابت بسيار خوشحال بود؛ چون به قول خودش گم شده اش از غربت، بازگشته بود. پدر و مادر مهران نيز ديگر بهانه اي براي نماز نخواندن نمي آوردند و همراه پسرشان به عبادت مي پرداختند. در واقع مهران به آرزويش رسيده بود...»
[ صفحه 31]
حسين بخش رحيمي، فاطمه استان: قم
عنوان اثر: نماز شهرستان: قم
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1355
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين مجموعه در 3 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ كليّات (مفهوم شناسي)
فصل دوم؛ نماز (برترين عبادت)
فصل سوّم؛ فلسفه ي نماز
و موضوعاتي همچون عبادت در لغت و اصطلاح، پيشنه ي تاريخي نماز، اهمّيّت دعا و نيايش، ريشه هاي عبادت، اهمّيّت نماز از ديدگاه قرآن و سنّت، و برخي مطالب ديگر را در بر مي گيرد.
«نماز، همان مطلق نيايش و عبادت است، و عبادت يعني نهايت درجه ي خضوع و ذلّت و خاكساري براي خداوند؛ خضوعي كه توأم با خلوص نيّت باشد و خالي از ريا و ظاهرسازي... تسليم به عنوان بزرگ ترين فلسفه ي عبادت است. مسلمان بايد در برابر فرمان وحي، تسليم باشد و اين روحيه و پذيرش آن، كمال آدمي است. برخي دستورهاي اسلام براي آزمودن روح تسليم و بندگي است.
از جمله چيزهايي كه انسان بايد به آن اهمّيّت بدهد، حقّ نماز است و حقّ نماز آن است كه بداني نماز، نردباني است به سوي خداوند متعال، و تو در حال نماز در مقابل خداوند (عزّوجل) ايستاده اي. نماز به انسان، نيرويي مي دهد كه همچون سدّي محكم در برابر گناه و پيشامدهاي ناگوار مقاومت مي كند. مهم ترين فلسفه ي نماز و اثر آن، بازدارندگي از زشتي ها و گناهان است.»
[ صفحه 32]
حسين زاده، ربابه استان: مازندران
عنوان اثر: نهج البلاغه؛ فريادي سراسر شهرستان: نور
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1352
قالب: تحليلي - ادبي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«جاي جاي نهج البلاغه از آغاز تا پايان، حديث اندوهي كشنده است كه بر جانش خليده. بگذار خود بفرمايد كه: «خاري در چشمان و استخوان در گلو» مي بيند آنچه را بعد از محمّد(ص) بر مسلمانان رسيده. به راستي مردم را چه شده؟ همان علي كه در خُِدي، طعام براي رسول در حرا مي برد و در خلوت محمّد(ص) جز علي(ع) كسي را، راهي نبود، از ابتداي راه، همدوش او چون برادري ايستاد و آن گاه كه اسلام بر او عرضه شد، تفكّر نمود؛ كه مسلمان بي انديشه پاي در راه نمي نهد. به راستي اين كودك چشمان سياه با جثّه اي تنومند و انديشه اي بزرگ و وحي بلند، جز براي چنين راهي نيامده بود.»
علي تا شيعه ي علي، بار فراق زهرا(س) شخصّيت علي(ع) در گذر عمر، سحرگاه غمناك، اهل و نااهل، عروسك هاي ناز، خود مي دانم و... عناوين برخي موضوعات و اشعار «حسين زاده» در اين مجموعه است، كه با «سخني چند» و «مقدّمه»ي مؤلّف آغاز مي شود و با موضوع «علي و... سايه ي علي» در قالب نثر ادبي پايان مي گيرد. طرح روي جلد اين كتاب، كاري از «معصومه حسين زاده» است و مؤلّف، تمامت نوشتار خويش را به يگانه فرزند نازنينش «فاطمه» تقديم كرده است؛ هم او كه در عين كودكي، عاشق علي(ع) است؛ چون فكر مي كند وجه شباهت او با علي(ع) اين است كه علي(ع) امام اوّل است و او نيز فرزند اوّل خانواده...
[ صفحه 33]
حسيني، اعظم السّادات استان: گلستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: كردكوي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1365
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، شامل 3 داستان كوتاهِ كوتاهِ كوتاه است:
داستان اوّل؛ بسامد
داستان دوم؛ علي(ع) كيست؟
داستان سوّم؛ نماز؛ معراج مؤمن است
«روزي، امام علي(ع) در عبور از كوچه هاي خاكي شهر، صداي ناله و فرياد زني را شنيد. قدري تأمّل كرد. از شيون و نفرين زن فهميد از علي(ع) شكايت دارد. جلوتر رفت و پرسيد: «تو را، چه مي شود، اي بانو! كه اين گونه فرياد مي داري؟» زن، كه گويا امام را نشناخته بود، گفت: «از علي شكايت دارم؛ او كه امام و سَرور مسلمانان است. مَرد مرا با خود به جنگ برد.» امام فرمود: «اينك كه جنگ تمام شده است». زن گفت: «همسرم در جنگ شهيد شد. اينك من و فرزندانم بي سرپرست و بي پناهيم.» امام(ع) همچنان كه به سخنان زن، گوش مي كرد، مشك آبش را برداشت... پس از ورود به خانه از زن خواست تا در روشن كردن تنور، به او كمك كند. زن از اين حركت مرد ناشناس خوشحال شد و خدا را شكر كرد كه حدّاقل در شهر، مسلماني هست، امّا هنوز نمي دانست اين ياري دهنده كيست و همچنان سرگرم رسيدگي به فرزندانش بود. امام- كه مشغول روشن كردن تنور بود- دلش به درد آمد و اشك در چشمانش جمع شد. با ديدن شعله هاي آتش، خشم خدا و آتش جهنّم را به ياد آورد و از خدا خواست اين غفلت او را عفو كند...»
آه! آيا ما نيز از علويانيم؟ آيا ما نيز مسلمانيم؟ و يا فقط اين ها را مي خوانيم؟!
[ صفحه 34]
حسيني، الهه استان: فارس
عنوان اثر: عشق به نماز در جبهه ها شهرستان: ارسنجان
موضوع: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان تاريخ تولّد: 1364
قالب: داستان بلند ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
داستان «عشق به نماز در جبهه ها» داستان «صادق» نوجوان است كه 13 سال بيش تر نداشت؛ برادر بزرگش «رضا» در جبهه ها به شهادت رسيد و مادرش نيز هجران پسر جوانش را تاب نياورد و به او پيوست. صادق نيز راهي ديار مردان عشق و حماسه گشت و...
اين نوشتار براساس «كتاب خاطرات يك طلبه در جبهه هاي جنگ» پيدايي گرفته است و با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود:
«آن جا كه از نماز، صحبت مي شود. اين تفكّر به وجود مي آيد كه انسان را براي چه آفريده اند؟ و به راستي چه تفكّري بالاتر از اين كه سرچشمه ي وجودي انسان و روزگار هستي به لحاظ عبادت و به ظهور رسانيدن انسانيّت انسان است. سخن گفتن پيرامون مسأله ي بزرگي به نام نماز، بسيار گران و سخت خواهد بود، به ويژه سخن گفتن در باب نماز رزمندگان كه اسطوره هاي ايثار و مقاومت هستند... نماز در جبهه در هر حال و شرايطي اجرا مي شد و حتّي اگر لازم بود در حركت به سوي دشمن نيز خوانده مي شد. در هيچ حالتي حتّي با پوتين، ترك نمي شد...»
اين نوشتار با پيش گفتار، آغاز مي گردد و با فهرست منابع و مآخذ، پايان مي يابد.
[ صفحه 35]
حسيني، رقيه استان: خراسان
عنوان اثر: قبله گاه عشق شهرستان: بيرجند
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1364
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اين روزها، فرق ولايت، زخم برمي دارد. به كنار چاهي مي روم كه مولايمان علي(ع) همه ي غربتش را در آن ريخته است. يا علي! مي خواهم تمامي اين چاه را در دلم بريزم، كه رازدار بيست و پنج سال سكوت غريبانه ي توست. هان اي نخل هاي دور! اي نخل هايي كه صداي پاي علي را شنيده ايد! شما دردهاي علي را بشماريد؛ بگوييد كه خار در چشمان مولايمان از كجا روييد؟ و استخوان با گلوي امامت، چه كرد؟
يا علي! اين روزها تمامي مُهرها را سرخ مي بينم و تمامي سَجَاده ها را در سلامي از اشك هاي سرخ! يا علي! اين روزها سجده هامان حال و هواي ديگري دارد. انگار همه مي خواهيم روزنه اي از سجده ي خونين تو را دريابيم. يا علي! اين روزها كه بچّه هاي محضر عشق در افق هاي محراب، سيره ي عبادي امام علي(ع) را تجربه مي كنند، تو راه كبوتران نور را بر آنان بنماي. يا علي! اين روزها بچّه هاي محضر عشق، دست هايشان سوي توست، تا حرف هاي نمناكشان را تو، به خدا بگويي.»
سجّاده ي عشق، وضوي نور، وقت دل در قنوت، خوشه خوشه باران، زيارت نور، راز و نياز شبانه، افق هاي لاجوردي، كوچ، گل سرخ عشق و... عناوين 10 قطعه ي ادبي و زيبا و خواندني از «حسيني» در اين مجموعه است.
[ صفحه 36]
حسيني، سيّده زهرا استان: زنجان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: زنجان
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«بهترين خصيصه اي كه در يك جامعه ي اسلامي بايد وجود داشته باشد «عبوديت خداي متعال و نفي كفر و شرك» است. رسول گرامي اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) به اندازه اي كه نسبت به مسأله ي نماز، پافشاري دارند، نسبت به هيچ يك از احكام به اين اندازه شدّت عمل، نشان نداده اند. نماز، پوششي است براي انسان كه تمام زيورها و زينت هاي معنوي و ملكوتي با آن است و زماني كه انسان، نماز را با آداب و شرايط كامل آن به جاي آورد، به زيباترين چهره ي ممكن در جهت شخصيّت و آدميّت مي رسد. يكي از زيباترين و بهترين مباحثي كه در كتاب پرشكوه نهج البلاغه ديده مي شود، نماز و فلسفه ي آن است. هرچند مسأله ي نماز، حجم زيادي از اين كتاب را به خود اختصاص نداده، ولي در عين كوتاهي كلام، مضامين و معاني عالي را شامل مي شود.»
امام علي(ع) و نماز، پيشتاز در نماز، فلسفه ي نماز از ديدگاه علي(ع)، اهمّيّت نماز اوّل وقت، اهمّيّت نماز جمعه، نماز و تقرّب به خدا، صبر همراه نماز، زن و نماز، نماز و توبه، ميانه روي در نمازهاي مستحبّي، نماز در خانواده، نماز و جوارح، حق شناسان نماز، ترس از خدا و نماز شب، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزشمند، گردآوري شده است. اين مجموعه با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع و مآخذ پايان مي يابد.
[ صفحه 37]
حسيني، سيّده طاهره استان: كردستان
عنوان اثر: قبله شهرستان: قروه
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارداني
---
«شايد آن گاه كه پدر براي اوّلين بار، اذان را در گوش هايم خواند، رو به قبله نشست. آن گاه كه مادر بزرگ، نمازم آموخت، گفت: «رو به قبله بخوان». حتّي پيرمرد همولايتي، سر مرغ را، رو به قبله مي بريد. گفته اند: رو به قبله بخواب، رو به قبله بنشين، رو به قبله... رو به قبله... امّا نمي دانم چرا؟ و آن گاه كه مرا در قبر مي نهند، حتماً رو به قبله مي گذارند و اميدوارم آن روز بدانم چرا!
همان طور كه مي دانيم «قبله» به دفعات در تعاليم اسلام آمده و اعتقاد به آن، لازمه ي مسلماني است و از آن جا كه بيش تر به موضوع به عنوان يك حكم و بحث ديني و مذهبي مي پردازند، لذا شاهديم كه مسأله در قالب حكم و فريضه ي ديني، باقي مانده و ساير ابعاد و جنبه هاي آن، مورد اغماض و چشم پوشي قرار گرفته است و بيم آن مي رود در همان چهار ديواري «كعبه، قبله است»، «رو به قبله بايست» محصور و محبوس بماند و برما كه اين جهت را باور داريم، لازم است علّت اين جهت گيري و نقطه ي انتهاي اين پيكان را دريابيم كه كجاست و چيست اين كعبه ي مقبولي كه قبله اش ناميده ايم.»
اين پژوهش- پس از پيش گفتار و مقدّمه- در 3 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ تاريخچه ي پيدايش قبله
فصل دوم؛ كعبه
فصل سوّم؛ كعبه، قبله اي ديگر
[ صفحه 38]
حسيني، سيّده فاطمه استان: گلستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: كردكوي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: شعر ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
تو، ادامه ي خدا، من نمي شناسمت
سرخ لحظه ي دعا، من نمي شناسمت
تو امام اوّلي، از قبيله ي بهار
اي پرنده ي رها، من نمي شناسمت
مانده در رثاي تو، بهترين واژه ها
بهترين واژه ها! من نمي شناسمت
مرده در گلوي چاه، هق هق غريبي است
گريه هاي بي صدا، من نمي شناسمت
يك غزل به روي من، يك دريچه وا بكن
اي ادامه ي خدا! من نمي شناسمت
اشعاري زيبا در قالب هاي مختلف شعري از «حسيني» فرارويمان است:
ستاره از شبِ تار سه تار مي ريزد
دوباره از لب باران، بهار مي ريزد...
هميشه وقت نمازم كه مي شود خورشيد
يكي ترانه به روي هزار مي ريزد
هزار و يك شب تنهايي ام گذشت و كسي
به روي مُهر نمازم، بهار مي ريزد
[ صفحه 39]
حسيني، كتايون استان: خراسان
عنوان اثر: نماز شهرستان: مشهد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، شامل 4 داستان كوتاه است:
داستان اوّل؛ نماز، ناجي بشريّت
داستان دوم؛ نماز، تكيه گاه مؤمن
داستان سوّم؛ شهيدان نماز
داستان چهارم؛ نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان
و نثري چنين:
«نماز، باشكوه ترين كلمات را - كه شايسته ي ربّ بي همتاي عالميان است- در خود جاي داده، مُهر تأييد بر يگانگي خالق مخلوقات خاكي مي زند. جايگاه نماز در دل هاي شكسته اي است كه با تكيه به بخشندگي و مهرباني معبودشان از او براي هدايت و روشنگري راهشان مدد مي طلبند. نماز، سرچشمه ي حقّانيت است و آرامشي كه به دل هاي نآرام و پريشان، هديه مي دهد، بهترين عزيزان انسان نمي توانند به وي ارزاني دارند. نماز، تنها حامي و پشتيبان يتيماني است كه هر نيمه شب با تقديم اشك هايشان گل هاي سجّاده ي كوچكشان را آبياري مي كنند. جملات پرمعناي نماز، مانند تارهايي است كه پيوند انسان را با معبودش مستحكم تر مي سازند؛ هرچند ربّ بي همتاي صمد، كوچك ترين نيازي به ستايش بندگان خاكي خود ندارد، و اين مؤمنان مخلص پريشان هستند كه همواره به معبودشان محتاجند.»
[ صفحه 40]
حسيني بجدني، خورشيد استان: تهران
عنوان اثر: تو را من چشم در راهم شهرستان: تهران
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1355
قالب: داستان بلند ميزان تحصيلات: ديپلم
---
از «حسيني» آثار ادبي و پژوهشي زيبا و جذّابي خوانده ايم؛ با قلمي شيوا و روان. اينك نيز داستان «زهرا»: دختري كه در فراق برادر رزمنده و مفقودش مي سوخت؛ «فرامرز»: دوست محمّد و تنها خواستگار لجباز زهرا و... فراز و نشيب زندگي آنان، فرامرز بنابر پيمان خويش و شرط زهرا براي ازدواجشان به دنبال محمّد به جنوب مي رود؛ در آن جا به فطرت خويش باز مي گردد و با دلي سرشار از ايمان و دست در دست دوستش، با يك پا، به عهدش وفا مي كند!
«حسيني» داستانش را باز مي گويد:
«اين كتاب از عشق پاك دو جوان به هم، سخن مي گويد كه پايانش عشق به خداست. در مسير عشق اين دو جوان، داستان ما راه خودسازي مي گيرد و از عشق مجازي به عشق الهي مي رسد، ولي در طيّ اين طريق، آنان مشكلاتي را متحمّل مي شوند. در اين رهگذر، اميد مي رود جوانان آگاه به عشقي روي آورند كه سرانجام جز به خدا رسيدن نداشته باشد.»
آن گاه از انگيزه ي نگارش و انتخاب قالب نوشتارش مي گويد:
«كتابم را در قالب رمان نوشتم؛ زيرا بيش تر جوانان، كتاب هاي داستان را دوست دارند؛ هرچند متأسفانه برخي رمان ها جوانان را گمراه مي كنند.»
امّا كتاب «حسيني» سرشار از اميد است؛ لبريز از بشارت و نويد.
[ صفحه 41]
حسيني پور، رضيه سادات استان: يزد
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: يزد
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«فطرت، يك شعور باطني است كه انسان را به طور ناخودآگاه به سوي خداوند رهنمون مي كند، و اين مسأله نياز به هيچ گونه استدلالي ندارد؛ اين يك امر غريزي است. پس انسان بنابر فطرت خويش خداجوست و تا هنگامي كه سدّي در مقابل او قرار نگرفته، به طور ناخودآگاه به صراط مستقيم، هدايت مي شود. در حقيقت، فطرت، نوري در جوهر وجود است كه آدمي را از تاريكي ها به سوي نورانيّت هدايت مي كند...
نماز، مظهر كامل عبوديّت است كه چنان در اسلام، شكل خاصّي يافته كه حتّي فردي كه مي خواهد به نماز بايستد اگر تنهاي تنها نيز باشد، سعي مي كند تمام شؤون اخلاقي و نظافت را رعايت كند. بلكه بايد گفت نماز، تمريني است براي وظيفه شناسي، وقت شناسي و عامل اصلاح نفس و كنترل نظامات عمومي جامعه است. آري، نماز، عاملي براي حفظ نشاط معنوي و جلوگيري از افسردگي روحي است.»
فطرت انسان چيست؟، اسلام از منظر امام علي(ع)، آيا مي توان اسلام را بدون نماز پذيرفت؟، عبادت خالص، اهمّيّت به نماز و ديگر واجبات و فرايض ديني، خفيف شمردن نماز، فلسفه ي وجوب نماز، فضيلت وقت نماز، آداب وضو، واجبات نماز و... عناوين موضوعات اين پژوهش است كه با الهام از آثاري ارزشمند و خواندني، فراهم آمده است.
[ صفحه 42]
حسيني جبلّي، سيّد حسين استان: گلستان
عنوان اثر: نماز؛ ژرفاي نياز شهرستان: گرگان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1365
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اگر انسان از نيروي عقل و اراده ي خويش به درستي پيروي كند و پرده هاي تعصّب و خود بيني را كنار بزند، تا عقل هم حقيقت را به وضوح دريابد، به تحقيق پرستش خالق خود، آن يگانه ي متعال، آن صمد مطلق را انتخاب خواهد كرد و به اين ترتيب، راه كمال را پيدا مي كند. امّا پيمودن راه كمال دشوارتر از يافتن آن است؛ زيرا اين بار شياطين با جذبه ي بيش تر مي كوشند فرد را از راه تعالي به تنّزل بكشاند. لذا خداي تبارك و تعالي به مدد بندگان مي شتابد و براي اين كه سلامت راه، تضمين گردد، عباداتي را براي پرستش تعيين نموده است. از اين پس نوبت بنده است كه نياز به عبادات را در خود دروني كند و با انجام عاشقانه آن ها، سپري در برابر تهاجمات اهريمنان داشته باشد.
و امّا «نماز» سمبل عبادات و بهترين آن هاست. نماز در گوش دل انسان هاي مؤمن، نغمه ي وصل به محبوب آن خداي يگانه را سر مي دهد. نماز، نهال ايمان را در دل هاي خداپرستان شكوفا مي كند. نماز، شراب الهي و شهد شيرين وصال را قطره قطره چون نوش در كام نمازگزاران مي ريزد و هر لحظه آنان را براي رسيدن به معشوق خويش بي تاب تر مي نمايد.»
پرستش، مراحل ربوبيّت، بي نيازي خداوند، اقامه ي نماز، نماز اوّل وقت، حقيقت نماز، ماهيّت نماز، راه هاي تحصيل حضور قلب، و نمازگزاران نمونه، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزشمند، اقتباس شده است.
[ صفحه 43]
حسيني جبلّي، سيّده زهرا استان: گلستان
عنوان اثر: نماز؛ ژرفاي نياز شهرستان: گرگان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اگر انسان از نيروي عقل و اراده ي خويش به درستي پيروي كند و پرده هاي تعصّب و خود بيني را كنار بزند، تا عقل هم حقيقت را به وضوح دريابد، به تحقيق پرستش خالق خود، آن يگانه ي متعال، آن صمد مطلق را انتخاب خواهد كرد و به اين ترتيب، راه كمال را پيدا مي كند. امّا پيمودن راه كمال دشوارتر از يافتن آن است؛ زيرا اين بار شياطين با جذبه ي بيش تر مي كوشند فرد را از راه تعالي به تنّزل بكشاند. لذا خداي تبارك و تعالي به مدد بندگان مي شتابد و براي اين كه سلامت راه، تضمين گردد، عباداتي را براي پرستش تعيين نموده است. از اين پس نوبت بنده است كه نياز به عبادات را در خود دروني كند و با انجام عاشقانه آن ها، سپري در برابر تهاجمات اهريمنان داشته باشد.
و امّا «نماز» سمبل عبادات و بهترين آن هاست. نماز در گوش دل انسان هاي مؤمن، نغمه ي وصل به محبوب آن خداي يگانه را سر مي دهد. نماز، نهال ايمان را در دل هاي خداپرستان شكوفا مي كند. نماز، شراب الهي و شهد شيرين وصال را قطره قطره چون نوش در كام نمازگزاران مي ريزد و هر لحظه آنان را براي رسيدن به معشوق خويش بي تاب تر مي نمايد.»
پرستش، مراحل ربوبيّت، بي نيازي خداوند، اقامه ي نماز، نماز اوّل وقت، حقيقت نماز، ماهيّت نماز، راه هاي تحصيل حضور قلب، و نمازگزاران نمونه، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزش مند، اقتباس شده است.
[ صفحه 44]
حسيني چاووشي، سيّده سمانه استان: قم
عنوان اثر: نماز شهرستان: قم
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
نماز؛ پرچم عبادت و سرود وارستگي و آزادگي است.
نماز؛ سخن گفتن با خدا است.
نماز؛ رساترين فرياد است.
نماز؛ رهايي از همه ي اله ها و پيوند با اللَّه است.
نماز؛ كلاس درس است، و كتاب هستي.
نماز؛ مقصد و مقصود است.
نماز؛ آيينه ي حق نما و صيقل وجود است.
نماز؛ آرامش روان و سكينه ي خاطر است.
نماز؛ استوانه ي دين، پيمان مكتب و قلّه ي بالندگي انسان است.
نماز؛ سكّوي اعتلا و معراج انسان است.
نماز؛ صف آرايي در كرانه ي هستي و ديدن ناديده هاست.
نماز؛ قرباني آرايي در كرانه ي هستي و ديدن ناديده هاست.
نماز؛ نياز هميشه ي انسان به شكفتن است.
[ صفحه 45]
حسيني روزبهاني، سميرا استان: لرستان
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: اشترينان
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«سخن گفتن از علي(ع) و نوشتن درباره ي او، جرأت و جسارتي چنان مي خواهد، كه اكنون ما برآنيم از اين درياي موّاج و كرانه ي ناپديد، به قدر تشنگي بچشيم، ورنه ما اگر قصد گفتن وصف كامل آن يگانه ي زمان ها و برترين دوران ها در كار باشد، به گفته ي شاعر، آب درياها، تنها آن قدر كفايت دارد كه سرانگشت به آن، تر كنيم و كتاب وصف او را ورق بزنيم؛ كه اگر جز اين است، كجاست دهاني به پهناي فلك، تا به بازگويي وصف آن رشك ملك، گشوده شود؟!
مطالعه و بررسي در زندگي علي(ع)، در شخصيّت پر عظمت علي(ع)، در افكار و انديشه هايش، در طر زيستنش، در كيفيت ايمان اسلامي اش، در مجاهداتش براي اسلام، در جنگ هايش، در اعمالش، و در هرآنچه از انديشه ها به عمل و از قوّه به فعل در آورده، نه تنها هم سازنده و تحريك آفرين، و هم ارزنده و دل نشين است، بلكه در طليعه ي شكوفايي حكومت اسلامي، مي تواند شاخص و معيار زندگي اسلامي و سازنده ي زيربناي اصولي و مباني حكومت اسلامي و منبع الهام بخش و سرشار از رهنمودها و ارشادهاي سازنده ي حيات فردي و اجتماعي ملت مسلمان ايران و جهان گردد.»
ولادت با سعادت، دوران كودكي حضرت علي(ع)، قهرمان قهرمانان، علي و خداشناسي، اخلاق نمونه ي علي(ع)، نهج البلاغه، وصيّت نامه، و شهادت، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است.
[ صفحه 46]
حسيني مطلق، سيّد مهدي استان: قم
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: قم
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1356
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
«علي (ع) هنگامي كه مناجات مي كرد و مشغول نماز مي شد، گوشش نمي شنيد، چشمش نمي ديد، زمين و آسمان، دنيا و مافيها از خاطرش فراموش مي شد و با تمام وجود، توجّه خود را به مبدأ حقيقت، معطوف مي داشت. علي(ع) هنگام وضو گرفتن، سراپا مي لرزيد و رنگ چهره اش از ترس خدا، تغيير مي كرد. و چون در محراب عبادت مي ايستاد، رعشه بر اندامش مي افتاد و از خوف عظمت الهي، اشك بر محاسن شريفش جاري مي شد و سجده گاهش هميشه از اشك چشم، مرطوب. علي(ع) علاوه بر نمازهاي واجب، نوافل را نيز انجام مي داد و هيچ وقت نماز شب آن حضرت، ترك نمي شد.»
ولادت علي(ع)، شخصيّت علي از ديدگاه پيامبر(ص)، علي كيست؟، بي اعتنايي به دنيا، غذاي علي(ع)، عبادت مخفيانه، ميدان جنگ و عبادت، حضور قلب و خشوع در نماز، نماز جمعه و جماعت، سبقت در نماز، ياد حق، بت شكني علي(ع)، شب مردان خدا، مناجات حضرت علي در مسجد كوفه، و قسمتي از دعاي كميل، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش عميق و جامع است كه با الهام از آثاري ارز شمند هم چون مناقب خوارزمي، بحارالانوار، مطّهر ولايت، اسرار عبادت، شرح نهج البلاغه، ناسخ التّواريخ، تفسير نمونه، فروغ ولايت، تاريخ طبري و برخي منابع ديگر به رشته ي تحرير درآمده است. اين نوشتار با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع و مآخذ، پايان مي يابد.
[ صفحه 47]
حسيني نيا، سيّده طاهره استان: همدان
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: همدان
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1354
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«از آن جا كه بشر موجودي است آزاد و انتخابگر، و دايم با مسايل اخلاقي و اجتماعي برخورد مي كند، ناچار است در برابر مسايل گوناگون، عكس العمل خاصّي نشان دهد، راهي را انتخاب كرده و راه هاي ديگر را نفي كند؛ از اين رو بايد ملاك و معياري در دست داشته باشد، تا براساس آن، نوع رفتار خويش را انتخاب كند. مسأله اين نيست كه آيا مكتبي را انتخاب كنيم يا نه؛ كه به هر حال، هيچ كس در زندگي فاقد يك سيستم ارزش ها و معيارها نيست، امّا مسأله ي مهم اين است كه كدام مكتب را برگزينيم و كدام معيار را در انتخاب خود به كار گيريم. گاه ديده مي شود كه افرادي از هيچ مكتب و آيين مدوّني پيروي نمي كنند. اين گونه افراد يا به صورت موجودي سخت خودخواه در مي آيند كه هيچ گاه از لاك منافع و مصالح فردي خارج نمي شوند، كه در اين صورت معيارشان مصالح فردي خودشان است، و يا به صورت موجودي مردّد و سرگردان در مي آيند كه تكليف خويش را در زندگي نمي دانند و «لاابالي گري» معيار زندگي اينان خواهد بود.»
اين مجموعه با مقدّمه اي چنين آغاز مي شود و موضوعاتي هم چون ضرورت انتخاب و معيار مذهب، تعديل غرايز و پرورش فضايل اخلاقي، كيفيت پيدايش شيعه، شناخت نهج البلاغه، تقوا در نهج البلاغه، ارزوش و اثر تقوا، عبادت در نهج البلاغه رابطه ي نماز و تقوا، حالات و مقامات نمازگزار و... را دربر مي گيرد.
[ صفحه 48]
حسيني نيك، سيّدمحمّد استان: كهكيلويه و بويراحمد
عنوان اثر: از دريچه ي نياز شهرستان: گچساران
موضوع: - تاريخ تولّد: 1357
قالب: شعر ميزان تحصيلات: حوزوي
---
«ماهيِ از بحر، دور افتاده ام
در قوي چنگ غرور افتاده ام
گر كسي پرسيد ز قلب بي نماز
گويد از جشن و سرور افتاده ام
گر به ظاهر خرّمم، امّا به حق
گوشه اي گويي، چو كور افتاده ام
مرغِ در لايِ قفس افتاده ام
مورِ اندر چنگ زور افتاده ام...»
اين مجموعه شامل اشعاري گونه گون هم چون پرواز دل، قلب شكسته، در وقت نماز، در جست و جوي يار، خمراسارت، نماز چيست؟، دعاي شب خيزان، مونس تنهايي و... در قالب هاي مثنوي، غزل و دوبيتي است. «حسيني نيك» بايد با زبان امروز، آشناتر شود و به ابداع و نوآوري در شعر، همّت گمارد. او با «وزن» و «قافيه» و... كاملاً آشناست، امّا آيا شعر فقط از وزن و قافيه تشكيل مي شود؟! باشد تا ديگر بار از او بخوانيم.
[ صفحه 49]
حضرت پور، مريم استان: گيلان
عنوان اثر:سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: تالش
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1355
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
فصل اوّل؛ معرّفي حضرت علي(ع)
فصل دوم؛ ايمان از ديدگاه علي(ع)
فصل سوّم؛ علي و تقوا
فصل چهارم؛ عدالت علي(ع)
فصل پنجم؛ رابطه ي علي(ع) با فقرا
فصل ششم؛ قرآن و حضرت علي
فصل هفتم؛ سيره ي عقلي علي(ع)
فصل هشتم؛ نماز حضرت علي(ع)
فصل نهم؛ ساده زيستي علي(ع)
فصل دهم؛ جهاد علي(ع)
فصل يازدهم؛ حضرت علي و اخلاص در توحيد
فصل دوازدهم؛ تزكيه ي علي(ع)
فصل سيزدهم؛سيره ي علي(ع) در اخلاق و ادب
فصل چهاردهم؛ امامت علي(ع)
فصل پانزدهم؛ اشاره اي به فضايل علي(ع)
فصل شانزدهم؛ نمونه اي از مناجات علي(ع)
[ صفحه 50]
حفيظي، زهرا استان: فارس
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: فسا
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1356
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارداني
---
اين مجموعه در 5 فصل تنظيم شده است:
فصل اوّل؛ اهمّيّت عبادت
فصل دوم؛ آثار تربيتي نماز در نهج البلاغه
فصل سوّم؛ نمازهاي غيرمقبول از ديدگاه نهج البلاغه
فصل چهارم؛ نماز جماعت از ديدگاه نهج البلاغه
فصل پنجم؛ نماز، كفّاره ي گناهان
«يك پرسش، شايد روزي در ذهن همه ي ما تداعي شده باشد. عدّه اي به دنبال پاسخ گشته اند و آن را يافته اند. گروهي ديگر نيز خسته از جست و جو، در نيمه ي راه مانده اند و... امّا پرسش چيست؟ چگونه مي توان عاشق حق شد؟ همه ي ما، نام خداوند را بر زبان مي آوريم؛ چه آن كه كافر است و چه آن كه مسلمان است، امّا كم تر كسي اثري از آن را در وجودش مي يابد. اين ذكر، هنگامي كارساز است و انسان را متحوّل مي كند، كه عاشقانه باشد. پيمودن اين راه و رسيدن به قرب، خضري مي خواهد كه دست آدمي را بگيرد و او را همراه خود به بالا بكشاند.»
اين پژوهش خواندني، با الهام از آثاري گران سنگ هم چون قرآن عزيز، نهج البلاغه، طهارت روح، سيري در نهج البلاغه، حكمت و معيشت، معراج، پرتوي از اسرار نماز، گفتارهاي معنوي، درس هايي از نماز، نگاهي به اركان اسلامي در نهج البلاغه، و نماز در آينه ي وحي، به رشته ي تحرير درآمده است.
[ صفحه 51]
حمادي، ابتسام استان: خوزستان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: بستان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1360
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«اين جا انديشه اي با آسمان، طرح دوستي مي ريزد. اين جا دستي از فرازي دور، ستاره مي چيند. اين جا پنجره اي رو به آسمان، گشاده مي شود و احساسي كه پشت اين پنجره هاست واقعاً تماشا دارد؛ احساسي نيلگون كه از پنجره تا مهتاب بالا رفته است. بامدادان كه خورشيد، مهر مي فروشد تازه مي فهمم كه سحرگاهان چه خبرها كه بوده است: دو ركعت عشق، دستان دعا و قنوتي كه پر كشيده است؛ دو ركعت عشق و سجده اي مهتابي كه تا معبدي دور رفته است. اين جا طرحي از يك روح زيباست. اين جا مي توان فرشته اي را احساس كرد كه به احساس فيروزه اي، آب مي دهد.
حال غريبي است؛ انگار در جزيره ي وجود، خبرهايي هست. بايد پشت پنجره ي تمام خانه هاي ابري شهر نشست و ميهمان سجّاده ي دل هاي بي ريا شد. بايد آن قدر بزرگ شد، تا بتوان شكوه تمام لحظه ها و انديشه هاي عظيم را تفسير كرد. مي خواهم همپاي فرشتگان، جامه اي از گل هاي سپيد بر تن كنم و با بوي عطر گل محمّدي به سوي حرم يار آيم. كوله باري از عشق را بر دوش مي كشم و تمام وجودم را هم چون جانماز كوچكم از سبزي پر مي كنم؛ سبزتر از لحظه هاي گذشته و تمام ثانيه هاي برباد رفته ام.
مي خواهم هر سحرگاه، هنگام ظهر و عصر، و همراه با غروب مخمل نارنجي، ترانه ي ملاقات حق را بسرايم. آرام آرام از دروازه هاي بهشت مي گذرم و به تماشاي كعبه
[ صفحه 52]
مي نشينم. مي روم؛ مي خواهم بروم با پروانه ها به گرد شمع عشّاق بگردم و به دريا بپيوندم.»
از پنجره تا آفتاب نور، باران رحمت، دست هاي خالي، آن شب شورانگيز، غم مبهم، ضيافت نور، اميد سبز، دعوت، از ديار حبيب، انتهايي ترين نقطه ي باران، و پرواز ريحان، عناوين قطعه هاي ادبي زيبا و شورانگيز «حمادي» است.
[ صفحه 53]
حيدري، زينب استان: يزد
عنوان اثر: نماز، ميثاق مكرّر عاشق است شهرستان: خاتم
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اگر مي خواهي چشمه هاي دانش و معرفت از درونت به جوشش درآيد و به آگاهي ايمان برسي، چهل روز خودت را عاشقانه و خالصانه در گرو عبادت و نيايش خداوند قرار بده. اگر دوست داري به آرامش و اطمينان دل و نشاط پايدار، دست پيدا كني، نماز را از سر نياز بخوان. بزرگان دين و اولياي خدا- كه به مراتب كمال، راه يافته اند و در مراتب بالاي سير و سلوك، گام نهادند- از سر سوز، و در دو، عاشفانه نماز را در آغوش مي كشيدند و يك لحظه راز و نياز با معبود را با عالم، برابر نمي نهادند.
آري، اگر خواستي به سعادت واقعي برسي، بايد با دلي صاف و زلال، پيش رفت؛ و بعد با اشكي عاشقانه راه را طي كرد. اين راه با تمام سختي هايش به نهايت مي رسد؛ نهايتي آسوده و راحت. پس اگر رنج كشيدي، به گنج مي رسي؛ آن هم چه گنجي. نماز ميثاق مكرّر عاشق با معشوق و بنده با معبود است.»
محافظت از نماز، جهاد براي نماز، صفات مؤمن، توشه اي براي قيامت، نماز با حضور قلب، ثواب نماز چيست؟، كمك غيبي ملايكه، اذان و فلسفه ي آن، گفت و گوي صميمانه، و نيّت، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه برگرفته از آيات قرآن عزيز، روايات چهارده معصوم(ع) و برخي آثار ارزشمند پيرامون نماز است. اطّلاعات عمومي گردآورنده نيز در اين باب، قابل تقدير است. باشد تا هماره از اين مقوله ي نامكرّر، سخن ها گويد و جز حق و حقيقت نجويد.
[ صفحه 54]
حيدري، زينب استان: تهران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: تهران
موضوع:سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز، معجوني ساخته شده و دارويي تركيب يافته براي شفاي تمامي دردهاي روحي بشر است. نماز، يكي از دو اصل است كه چرخ سعادت بشري بر پايه ي آن مي چرخد؛ چرا كه اوّلين اصل، عبوديّت و بندگي به درگاه خداست كه علامت بارز و مظهر آن «نماز» است و اصل ديگر «انفاق مال» و كمك به مستمندان است كه اساس تمدّن بشري و نظام اجتماعي بر پايه ي انفاق و كمك به ديگران استوار است.
يكي از جالب ترين و لطيف ترين مباحثي كه در كتاب بي نظير «نهج البلاغه» مشاهده مي شود، نماز و فلسفه و اسرار آن است. هرچند اين مسأله در آن كتاب شريف، حجم زيادي را به خود اختصاص نمي دهد، امّا با وجود كم بودن الفاظ، معاني و مضامين والايي را شامل است كه راه روشن و امني را پيش روي نمازگزار قرار مي دهد. سراينده ي «نهج البلاغه» علي(ع) در حالي سخن از نماز و اسرارش مي گويد كه خود با آن عشقبازي كرده، هنگام انجام آن، سر از پا نمي شناسد. علي(ع) حتّي در حسّاس ترين لحظات ميدان جنگ و كارزار، نمازش را اوّل وقت مي خواند و حاضر نبود لحظه اي آن را به تأخير بيندازد. از اين رو بررسي نماز از ديدگاه علي(ع) نخستين نمازگزار بعد از رسول خدا(ص) از اهمّيّت ويژه اي برخوردار است.»
نخستين نمازگزار، جلوه هاي نماز علي(ع)، بشارت هاي بسيار ارزنده، حقّ نماز، زن و نماز، عبادت و عبوديّت، اقامه ي نماز، سيماي نماز در آينه ي وحي، نماز در خانواده و... عناوين برخي موضوعات اين پژوهش و برگرفته از آثاري ارزشمند است.
[ صفحه 55]
حيدري، محمّدرضا استان: تهران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي(ع) شهرستان: تهران
موضوع: سيره ي عبادي امام علي(ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«در اين نوشتار، سخن از انساني بزرگ و برگزيده است؛ انساني كه به واقع نمي توان ايشان را وصف كرد. او كه برتر از وصف و انديشه و والاتر از جوهر كلام بود؛ او كه با شگفتي شكوفا گشت و با معيارهاي ممتاز زيست و به گونه اي ديگر ماند و با حالتي برتر، بار سفر برگرفت. انساني كه شكوه و استواري كوه، نرمخويي و زلالي آب، خروشندگي صاعقه، گرمي آفتاب، گستردگي درياها و سادگي و صافي كوير، پاكي ملكوت خدا، و همه و همه را يك جا در وجود خويشتن داشت.
حضرت امير(ع) ستاره ي درخشان بشريّت و چراغ راهنماي انسانيّت است. مردم امروز جهان، مسلمان و كافر، بهتر از مردم ديروز، علي(ع) را مي شناسند. در گذشته، ساليان بر منابر، گروهي از خدا بي خبر، علي را دشنام مي دادند. گروهي نيز با بي تفاوتي مي شنيدند و چيزي نمي گفتند. شناخت ايشان سعادت بشريّت است.»
ولادت، عبادت، سوداي علي، دانش علي، اخلاق و رفتار، زندگي، غديرخم، سه خليفه ي قبل از علي(ع)، حكومت، عبادت در نهج البلاغه، خصوصّيات امام، عبادت امام، امام و اقامه ي نماز جمعه، رمز جاذبه ي علي و... عناوين موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزشمند همچون نهج البلاغه، زندگاني امير مؤمنان، جاذبه و دافعه ي علي، سيري در نهج البلاغه، پرتوي از اسرار نماز، آشنايي با نماز، نماز از ديدگاه قرآن و عترت، پندهايي از نهج البلاغه، جلوه هاي نيايش، داستان ها و حكايت هاي نماز، راه علي(ع)، زندگاني چهارده معصوم(ع) و خوارج از ديدگاه نهج البلاغه، گردآوري شده است.
[ صفحه 56]
حيدريان گرجي، زينب استان: گلستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: بندرگز
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«مي آيد نور از ملكوت حوريان؛ مي پيچد آواي قرآن؛ زمزمه هاي نيمه شب از در خانه مي آيند. امواج بلند خاكساري، دل هر غم چشيده اي را تكاني به وسعت مناجات مي دهد. وضو ساختم با اشك هايي خسته. نماز را به نيّت عشق، بنا كردم. تمام خويشتن را باريدم. سجده بر خاك كردم. همه ي هستي ام را در بقچه اي بستم. بندگي برايم دل نشين است.»
بله، به همين سادگي مي توان بندهايي از اشعار سراينده را، در كنار هم نهاد و نثري زيبا، پديد آورد. اينك به سبك شاعر باز مي گرديم:
«چه زيباست
ستايش حق
نجواي انسان
آشنايي با روشنايي
دل دلداده ي عابد
در قنوت نيازها...
بر مناره، كبوتران اذان مي گويند.»
[ صفحه 57]
حيدري كمال آبادي، اعظم استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز شهرستان: جرقويه
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز در تمام اديان آسماني، واجب بوده است. نماز، ياد خدا و تشكّر از اوست. نماز، اطاعت از خداست. تمام هستي در فرمان خداوند است. اگر انساني نافرماني كند، وصله ي همرنگ هستي نخواهد بود. كسي كه نماز نخواند، در قيامت دچار عذاب الهي مي شود. اگر مال نداشته باشيم، دادن خمس و زكات و انجام دادن اعمال حج، واجب نيست. اگر مريض باشيم، روزه گرفتن و جهاد كردن واجب نيست، امّا نماز را در هر حال بايد خواند. نماز، انسان را از بدي ها دور مي كند و از گناه باز مي دارد. در نماز- هر روز- بالاترين قسمت بدن را روي خاك مي نهيم و اگر به نماز، توجّه داشته باشيم، ديگر گرفتار تكبّر نمي شويم. كسي كه هر روز، پيشاني خود را به خاك مي مالد، نبايد متكبّر باشد. نمازي كه ما را از فساد و فحشا باز ندارد، در حقيقت نماز نيست. نماز بايد آگاهانه، عاشقانه، با لباس پاك، آب حلال و در مكان حلال به جا آورده شود.
نماز، پرچم اسلام و پيمان خداست. نماز، وسيله ي شناختن مردم و نشانه ي دوستي با خداست. نماز، بهترين عبادت است. نماز در مسجد، پاداش زيادتري دارد. هنگام رفتن به مسجد بايد بهترين لباس را بپوشيم و خود را خوشبو نماييم.»
«حيدري» مطالب نوشتار خويش را از آثاري گران بها، همچون همراه با نماز، سيماي نماز، آشنايي با نماز، احكام و آداب نماز، و پرسش آگاهانه نقل كرده است.
[ صفحه 61]