حرف (الف)
ابراهيم خاني، محمّد استان: زنجان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: زنجان
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1355
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
بيان اهمّيّت نماز از ديدگاه رهبر معظّم انقلاب، اهمّيّت و جايگاه نماز، فلسفه ي نماز، حقيقت و روح نماز، نماز علي (ع) و نماز از ديدگاه امام علي (ع) عناوين موضوعات اين پژوهش است كه با پيش گفتار، سخن آغازين و نيز غزلي از رهبر معظّم انقلاب اسلامي آغاز مي شود.
«نماز، داراي اهمّيّت فوق العاده اي از نظر قرآن و پيامبران الهي و حضرات معصومين و فقهاي عظام است كه سفارش هاي زيادي درباره ي حقّ نماز كرده اند ... با توجّه به اين كه ما در جامعه ي اسلامي زندگي مي كنيم كه نماز در آن جايگاه والايي دارد، اگر مردم - به ويژه جوانان - اين فريضه ي الهي را محترم نشمارند و به آن عشق نورزند و فرزندان خود را به سوي آن رهنمون نشوند، خداي ناكرده استحقاق عقوبت آن دسته از اخباري را كه پيرامون سهل انگاري و بي اعتنايي به نماز وارد شده است، خواهند داشت.»
«ابراهيم خاني» با «تحقيق و تأليف» آشناست، هرچند بايد در رعايت اصول نگارشي، عنوان بندي و برخي مسايل ساختاري و نيز برخي مطالب محتوايي بيش تر بكوشد.
[ صفحه 36]
ابراهيم زاده، راضيه استان: مازندران
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: چالوس
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
داستان كوتاه و زيباي «جوان و نيايش» را از «ابراهيم زاده» در مسابقه ي پيشين خوانديم؛ داستان «محمّد» جوان را ... اينك نيز حكايت زيباي شهيد «منوچهر ابراهيم زاده» و بخشي از وصايايش را فرارو داريم؛ با مقاله اي ديگر با عنوان «هويّت نماز»؛
«انسان مسلمان آن گاه كه به نماز مي ايستد، در واقع با خداوند سخن مي گويد. نماز، پايه و اساس دين مبين اسلام است. انسان ديندار، انساني كه داراي هويّت است، انساني كه به عرصه ي دين و اسلام، گام نهاد، انساني كه خود و خدايش را شناخت، بايد نماز را نيز بشناسد و به جا آوَرَد. در حقيقت، تولّد نماز از بدو خودشناسي و خداشناسي است؛ چرا كه كسي كه خداي خود و خويشتن را نشناسد، نمازش نماز و دينش دين نيست.»
بخشي از وصيّت نامه ي شهيد «ابراهيم زاده» را نيز مرور مي كنيم:
«اي ملّت قهرمان و شهيد پرور ايران! هرگز اجازه ندهيد دشمنان به سوي شما دست دراز كنند. خون شهيدان عزيز را پايمال نكنيد؛
در سَحَرگاهان، عروجي جاودان خوانَد مرا
روح خورشيد، از بلنداي زمان خوانَد مرا
مي بَرم جان از كوير شب، برون؛ با اشتياق
جلوه ي صبح ظفر، با صد زبان خوانَد مرا
كاروان شوق، دارد در دلم پاي شتاب
كربلاي عشق، با آواي جان خَوانَد مرا ...»
[ صفحه 37]
ابراهيم زاده ي انتظام، نفيسه استان: تهران
عنوان اثر: چرا نماز بخوانيم؟ شهرستان: تهران
موضوع: چرا نماز بخوانيم؟ تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين نوشتار، حاوي آيات و رواياتي ارزش مند از منابع معتبر و مورد تأييد پيرامون نماز است كه مؤلّف در آن كوشيده ضمن نوآوري در عنوان بندي و نگرش به مبحث نماز، به پرسش هاي بشر تشنه ي حقيقت امروز، پاسخ هايي شايسته و درخور دهد. وي معتقد است:
«انسان ها، به ويژه آنان كه در خانواده هاي مسلمان و شيعه متولّد شده اند از طريق پدر و مادر، مسلمان شده اند و چندان در جست و جوي راه تكامل برنيامده اند؛ از اين رو گاهي دچار تزلزل مي شوند و اين از هم گسيختگي اعتقادي براي آن ها پرسش هايي را مطرح مي كند كه قطعاً از سر صدق است و از روي صفاي باطن پرسيده مي شود، كه بسته به محيطي كه در آن بحث مي شود حالت معاندانه يا مغرضانه به خود مي گيرد.»
نماز چيست؟، ايجاد تداخلات احساسي درباره ي نماز، داستان هاي قرآني و روايات آموزنده، ايجاد ميل و كشش به سمت نماز، روايات و نكاتي در پاسخ به پرسش «چرا نماز بخوانيم؟» و ... برخي از موضوعات اين نوشتار است كه با الهام از آثاري هم چون آشنايي با نماز، تفسير نمونه، خلوتگه راز، نماز از ديدگاه قرآن و عترت، نماز شب، هزار و يك نكته درباره ي نماز، يكصد و چهارده نكته درباره ي نماز و برخي منابع ديگر به رشته ي تحرير در آمده است. «چرا نماز بخوانيم؟» با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع، پايان مي گيرد.
[ صفحه 38]
ابراهيمي، زهرا استان: فارس
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: لامرد
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«چرا نماز بخوانيم؟» و «نماز و مفاهيم نمادين آن» را در مسابقات پيشين از «ابراهيمي» در قالب تحليلي خوانديم. اين پژوهش در 4 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ اهمّيّت نماز
- فصل دوم؛ سيماي نماز از ديدگاه قرآن
- فصل سوّم؛ چهارده معصوم (ع) و نماز
- فصل چهارم؛ عبادت امام علي (ع)
در بخشي از «مقدّمه ي مؤلّف» آمده است:
«نماز، پرورش دهنده ي روح انسان هاي تشنه است. نماز، سيرالي اللَّه است كه بنده را به سوي كمال مطلق، هدايت مي كند. نماز، آرامش بخش دل هاي نااميدان و زجرديدگان است. نماز، چشمه ي جوشان هستي است كه هرآن كس به قدر توانش از آن بهره مي گيرد. نماز، ميعادگاه خداوند با عاشقان و شيفتگان است. نماز، سرتاسر شور و جذبه است، و به راستي همين جذبه ي نماز است كه باعث تمايل و جذب آدمي به نماز مي گردد.»
[ صفحه 39]
ابراهيمي، زهرا استان: آذربايجان شرقي
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: تبريز
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1360
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«بحبوحه ي عمليّات بود. گلوله هاي خمپاره مثل باران بر سر ياران خدا، باريدن مي گرفت. نبرد به شدّت اوج گرفته بود. آرپي جي بر دوش علي بود، تا سينه ي تانك هاي بعثي ها را بشكافد.
گلوله هاي سنگين و آتشين دشمن بر روي بچّه ها زبانه مي كشيد و خورشيد آتشين، تنها شاهد مظلوميت بسيجيان گمنام بود. دستان كوچك علي با هر شلّيك، به ياد اشك هاي آخرين مادرش نيرو مي گرفت. چشمانش كه به آسمان افتاد، انگار گم شده اش را پيدا كرده بود. آرپي جي را زمين گذاشت؛ دستانش را به نشانه ي تيمّم به خاك زد، و رفت تا با معشوقش در ميان آتش نمروديان، راز و نياز كند. رفت تا دلش را آرام كند. به سجده كه رفت، صداي انفجار خمپاره علي را ميهمان خدايش كرد. رفت تا كوچك ترين ذرّه ي وجودش مال اين دنيا نباشد. علي حتّي وجودش را به آسمان برد ... شايد مانند مولايش علي، زمزمه ي آخرش «فزت و ربّ الكعبه» بود.»
اين نوشتار، 3 داستان كوتاه و خاطراتي از شهيدان دفاع مقدّس است كه «ابراهيمي» در قالب نوشتاري با عنوان «شهيدان نماز» به خوانندگان اثرش تقديم كرده است.
[ صفحه 40]
ابراهيمي، سميّه استان: تهران
عنوان اثر: ذكر معبود شهرستان: تهران
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«وصال حضرت حق و وصول به جمال مطلق، منتهاي آمال انساني است كه عشق او را كمال معرفت خويش مي داند و چون به ديده ي عاشق به آن نظر افكند، نه تنها وجود خود، كه همه ي ذرّات جهان را نيز سرمست اين عشق مي يابد. در آن حال، مشتاق وصال يار است و ... چه بسيار تو را خواندم. با هر نفسي كه فرو مي دادم عطر تو به ذهنم قدرت تفكّر مي داد. با هر سخني كه مي گفتم واژگان برخاسته از نامت بود كه بر كلامم نقش مي بست. با هر نگاهي كه مجذوب چشمان بي فروغم مي شد جان تو بود كه ملال و دلزدگي را از وجود خسته و مرده ام دور مي كرد.
و من شاهد عمق سكوتي با ترنّمي سبز بودم كه انديشه هاي تلخ و شيرين را از خاطرم به در كنم و فقط به مطرب عشق و معلّم حقيقت، دست يابم؛ چه بديع است اين ترنّم. نماز، مُهر وصل است، نشاني از زيبايي نام اوست كه زيبايي حقيقت است و حقيقت زيبايي.»
پاره اي قطعات ادبي از «ابراهيمي» فرا رويمان است؛ با قلمي روان، كه دل ها را به ملكوت پيوند مي دهد. البته با تأمّل بيشتر در «واژه شناسي» مي توان به نيكي دريافت چه كلمه اي، در كجا و چگونه اگر به كار گرفته شود، مفهوم مورد نظر را، بلاغت و تأثير افزون تري مي بخشد.
[ صفحه 41]
ابراهيمي، محسن استان: فارس
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: شيراز
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1352
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
«علي (ع) كسي است كه لحظه اي در دفاع از حق و حقيقت، دست روي دست نگذاشت و چشم واقع بين خود را فرو نبست و همواره در هر عبادتي، پيشگام بود. هنگام فريضه به سوي مسجد مي شتافت؛ در رويارويي با هرگونه ظلم و ستمي بي تفاوت نبود؛ زبانش مثل كليدي، حلّال مشكلات و گاه براي دشمنان دين، هم چون شمشير بُرنده بود.
علي (ع) هيچ گاه در موقعيّت هاي حسّاس و مسؤوليّت هاي بزرگي كه پيامبر (ص) برعهده اش مي نهاد، تكبّر به خرج نمي داد. براي تمامي بندگان الهي، احترام قايل بود و تبعيضي جز تقوا، در مكتب اين رادمرد اسلام، ديده نشد.
با حالت خضوع و خشوع، راه سير و سلوك الي اللَّه را مي پيمود، نه به طمع بهشت و نه از ترس دوزخ. در تمامي جهات، منزّه بود؛ و اين مهم، حاصل بركت نماز علي (ع) است. علي (ع) در سيره ي عبادي خويش، انديشه، فعل، عمل و نتيجه را آشكار مي سازد.
قلب علي (ع) قلب سليم است؛ زيرا حبّ في اللَّه در آن، موجود است: مناجاتش، ذكرش، تسبيحش، ركوع و سجود و قيام و تكبيرش، همه همراه با نور الهي است.»
[ صفحه 42]
ابراهيمي، مهسا استان: گيلان
عنوان اثر: اشك قلم شهرستان: رضوانشهر
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اينك اي قلم! بنگار، با اندوهي عظيم، قصّه ي غصّه ي كودك دلشكسته را. كودكي كه تنهاتر از او كسي را سراغ نداري. با دلي پرخون و گلويي پر از بغض نتركيده. دلش از درد، دريايي ست. لبانش خشكيده از عطش، پاهايش توان قدم برداشتن ندارد، و چشمانش بي فروغ گشته از شدّت ننگاشتن سرگذشت تلخ؛ سرگذشت تلخ شب زلزله، آن شب كه زمين لرزيد، و كودك، تنها شد! ... كودك به دور دست ها مي نگرد. مرغان دريايي را مي بيند كه نوك پرهايشان را به آب مي زنند و در پشت درختان زيتون - كه غروب خورشيد، برگ هاشان را حنا بسته - گم مي شوند، و كودك محو نماز مي شود. اينك تو را چه شده است اي قلم! از نگاشتن قصّه ي پر غصّه ي كودك دلشكسته، غمين و اشك ريزاني؟! اشك مريز، كه او را غمي نيست، غمين مباش، او تنها نيست. او به نگاه آبي پرهيزكاران، اقتدا كرده است؛ به ... نگاه ... آبي ... پرهيزكاران ...»
[ صفحه 43]
ابراهيمي عظيمي، عصمت استان: خراسان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: كاشمر
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«فصل تابستان من به جمع آوري مطالبي پيرامون «نماز در نهج البلاغه» سپري شد. در تابستان 1379 (ه.ش) روزهاي زوج از ساعت 4 تا 7 بعدازظهر، ذرّه ي كوچكي بودم كه كوچك تر از ذرّه هاي خاك در فروغ كلام علي (ع) پرپر مي زدم و مثل پروانه مي سوختم و در پرواز بودم.
به اقيانوسي بيكراني افتاده بودم كه گوهرها در سينه داشت. دست و پا مي زدم تا راهي به عمق اين قلزم عميق بيابم و مشتي از آنچه در سينه دارد بردارم. شخصيّت علي (ع) بالاتر از زبان و قلب ماست.»
پاره اي از حكمت ها و پندها، مروري بر زندگاني امام علي (ع)، فرمان به مالك اشتر، وصيّت علي (ع) به امام حسن و حسين و در فضيلت نماز شب، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با الهام از آثاري هم چون سخنان علي (ع)، درس هايي از نهج البلاغه، اسرار نماز و مروري بر زندگاني علي (ع) به رشته ي تحرير در آمده است. از «ابراهيمي» در مسابقه ي پيشين نيز نوشتاري ادبي - تحليلي با عنوان «چرا نماز بخوانيم؟» را خوانده بوديم.
[ صفحه 44]
ابوالفضلي، حيدرعلي استان: خراسان
عنوان اثر: آهنگ معراج شهرستان: مشهد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1351
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارشناسي
---
اين دفتر، مشتمل بر 110 حديث از مولاي متّقيان حضرت علي (ع) پيرامون «نماز» است. اهمّيّت و فضيلت وضو، اركان نماز، سهل انگاري در نماز، آثار نماز، حضور قلب و خشوع در نماز، نماز پيامبر (ص) و حضرت علي (ع)، آداب و مراحل نماز، فرزندان و نماز، فضايل و آثار نماز شب، جايگاه و فلسفه ي نماز جمعه، اهمّيّت نماز جماعت، اخلاق و صفات نمازگزاران و قبولي و كمال نماز، عناوين برخي مطالب اين دفتر و در 4 فصل، تنظيم شده است.
- نماز را، در وقت مقرّر آن به جاي آور، و به خاطر فراغت، شتاب مكن و به دليل اشتغال، آن را به تأخير ميفكن؛ و بدان كه همه ي اعمال تو، بسته به نماز است.
- شيعيان ما، مراعات كننده ي شمس و قمر و نجوم اند؛ يعني اوقات نماز را پاس مي دارند.
- هنگامي كه وقت نماز، فرا رسيد، وقت امانتي است كه خدا بر آسمان ها و زمين و كوه ها، عرضه كرد، امّا آن ها از قبولش دوري كردند.
- شما را به نماز و مراقبت از آن، سفارش مي كنم؛ زيرا نماز، برترين عمل و ستون و اساس دين شما است.
- نماز را، مراعات كنيد و محافظت نماييد؛ و آن را بسيار به جا آوريد.
[ صفحه 45]
ابوالقاسمي، صفيّه استان: مركزي
عنوان اثر: نماز عاشقانه شهرستان: زرند
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«باران پاييزي هم چنان مي بارد، و من رو به روي دل ايستاده ام. در ژرف ترين لايه هاي وجود، برگريزان غريبي برپاست. دوربين عشق را برمي دارم تا از اين هنگامه ي غريب، عكسي به يادگار بگيرم. اينك مانده ام كه از باراني شدن چشم هايم عكس بگيرم و يا از دست هايم كه سبز شدن را از خدا مي خواهند!
اين قنوت هم عجَبَ حالي دارد. كمي آن سوتر مي ايستم. بگذار دوربين عشق از هم آغوشي سجده و باران نيز عكس بگيرد ... ديگر زمان آن رسيده كه همه بدانيم تنها چشم دل، وسعتي عظيم رو به تجلّي خدا دارد. اگر اين گونه ببينيم، روزي خواهد رسيد كه در امتداد دست هامان روييدن نهال هاي وصال را باور كنيم.
آسمان از آنِ كسي است كه شكسته بال تراست؛ چرا كه شكستگي در پيشگاه دوست، عين درستي است. ما آموخته ايم در زير باران اشك، جاري شويم و در نجواي شبانه، گذرنامه ي آسمان بگيريم. ما آموخته ايم هميشه در نيازي عاشقانه نماز بخوانيم ...»
دَه قطعه ي ادبي، از «نماز عاشقانه» در اين مجموعه فراهم شده است.
«نماز عاشقانه، همه چيز است: افتادن، برخاستن، فرياد، سكوت، اشك. تبسّم، نياز، ناز، گم شدن، يافتن و ... نماز عاشقانه، تبسّم روح است، شكفتن قلب است، دل دادن است، دلدار گرفتن است. نماز عاشقانه، تكراري نيست و عاشقان در نمازشان به دنبال واژه نمي گردند!
نماز عاشقان مثل زندگي هر لحظه تازه تر مي شود. نماز عاشقانه هرگز تمام نمي شود.»
[ صفحه 46]
ابوفاضلي، مجيد استان: تهران
عنوان اثر: در خلوت نياز شهرستان: تهران
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: شعر ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«قلب من، در تپش است
سخت مشتاق تماشا هستم
تا كبوترها را
بِرَهانم از دام
بپرانم سوي افسانه ي ديدار خدا...
من در آهنگ همه خاطره ها
ردّي از رويش باران تو را مي بينم»
«ابوفاضلي» را با پژوهش «چرا نماز بخوانيم؟» و مجموعه شعر «سوره ي پرواز» مي شناسيم؛ با قلمي پر رمز و راز و روان، و دلي از جنس خورشيد و آسمان. تو، در نفس هاي رهايي، مهر تو، رويش ياد تو، نقشه ي بام جهان، قبله ي نماز، سير بهاران، آزادي، و انتظار، تمامت از دل برخاسته ها و عناوين نوسروده هاي اين شاعر و نويسنده ي جوان است، كه زبان را، يار دل خويش كرده، عاشقانه هايي ماندني بر زبان آورده، آن را با سطرهايي سبز و خواندني به پايان رسانده است.
[ صفحه 47]
اجاقي، رضوان استان: كرمانشاه
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: كرمانشاه
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1360
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«تو هَم با ما بيا،
وقتِ اذان است.
مي خواهيم پَر بزنيم،
تا انتهاي ابديّت برويم،
تا خدا،
تا عطرِ گُلِ ياس؛
و به چمن، دست محبّت بدهيم.»
دفتري خواندني و كوتاه از اشعار و قطعه هاي ادبي «اجاقي» فرا روي مان است. «يك آرزوي كوچك» را نيز و با وي حسرت مي كشيم:
«افسوس اندكي دير متولّد شديم! نبوديم تا ببينيم شهيد كيست؛ و نماز شهيد چيست. نبوديم تا بفهميم نماز اسارت، چه رنگي است. نبوديم تا لذّت واقعي شهادت را از لبخند سجّاده بچشيم.
امّا قاصدك ها مي گويند: بايد از حريم حُرمت شهيدان نماز، پاسداري كنيم. بايد وصيّت نامه ي شهيد را از روي برگ سبز درخت نارون، هنگام نماز صبح بخوانيم و از بر كنيم، تا به معناي سخن عشق برسيم و آواي گرم جبهه ي ايمان را بشنويم.»
«اجاقي» دفترش را، با «وقت نماز» مي آغازد؛ از شهيدان نماز و نماز شهيدان، سخن ها مي سازد و سرانجام به «دعاي نماز» دل مي بازد. وي در اثري ديگر به 3 داستان كوتاه شب باراني، حريم كبريا و امير، پرداخته است.
[ صفحه 48]
احدزاده قنّاد، زهرا استان: تهران
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: تهران
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي - ادبي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
پژوهش «چرا نماز بخوانيم؟» را در مسابقه ي پيشين از اين نويسنده ي جوان خوانديم. سطرهاي سپيد از دفتر سبزش را مرور مي كنيم:
«صداي اذان از مناره هاي مسجد شنيده مي شود. ناخودآگاه تمام وجودم به لرزه در مي آيد. تا كنون هربار صداي دلنشين اذان را شنيده ام، اشكم سرازير شده است. حس مي كنم به قدري گناهكارم كه صداي اذان، مرهمي بر زخم هاي عميق و ديرينه ي روح و جانم است ...
هنگام نماز، پرنده ي كينه توزي، سنگدلي و ناپاكي را از آسمان دلت پرواز بده. قفس طلايي جانت را براي هميشه بر ناپاكي ها ببند. بگذار رنگين كمان عشق پس از باران معرفت، در سينه ي مهربانت پديدار گردد. تو خوبي؛ خوبِ خوب! پس بگذار همواره خوبِ خوب بماني. هميشه چون همان كودكي باش كه قلب صاف و مهرباني دارد ...»
راستي ياد روزگار كودكي به خير؛ هرچند «احدزاده» با همان بيان و زبان صميمانه، ما را به رؤياهاي كودكي باز مي گرداند:
«اكنون عطر وجود تو، در جاي جاي وجودم رخنه كرده ... روزي نشانت را در چشمان پرفروغ كودكي كه به نماز ايستاده بود يافتم، و آن لحظه، چه شيرين و دوست داشتني بود. پروردگارا! امن تر از دامانت كجاست؟ آرامش بخش تر از يادت كدامين كلام است؟ زيباتر از سرود نامت، كدام نام است؟»
[ صفحه 49]
احمد مهرابي، اعظم استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«سيماي نماز در نهج البلاغه» و «تجلّي نماز در آثار نظري و سيره ي عملي امام خميني» را در مسابقات پيشين از خواهران «احمد مهرابي» خوانديم. اينك نيز پژوهشي بايسته، با مقدّمه اي زيبا و شايسته:
«آري، از علي (ع) مي گويم؛ پدر حماسه سراي عاشورا كه در راه زنده كردن نماز شهيد شد. ناصح تنهاترين سردار، همسر گوهر پنهان مدينه، كه به گفته ي پدرش هرگاه در محراب مي ايستاد، نور وجودش شهر مدينه را روشن مي كرد.
آري، از هماي رحمت مي گويم؛ كه پس از قرآن، خورشيد تابناك و يگانه و درخشان، ستاره اي در جهان خلقت آفريد كه درخشندگي آن، چشم تمام دشمنان شيعه را تا ابد كور كرد و تا قيامت برپاست مرواريد «نهج البلاغه» در صدف دنيا مي درخشد.»
اين اثر تحليلي - پس از پيش گفتار و مقدّمه - در 2 فصل تنظيم شده، حاوي مطالبي هم چون ارزش پيشتازي در نماز، تأثير نماز در تقويت ايمان، اهمّيّت نماز، نماز در مقايسه ي ارزش ها، تأكيد بر اوقات نماز، وقت نماز صبح، اهمّيّت نماز جمعه، فلسفه و ره آورد نماز، چگونگي برگزاري نماز جماعت، نماز بر بدن مطهّر حمزه ي سيّدالشّهدا و ... است.
خواهران «مهرابي» در تهيّه و تدوين «نماز در نهج البلاغه» از قرآن عزيز، نهج البلاغه (ترجمه ي زنده ياد محمّد دشتي)، فرهنگ آفتاب، الميزان، فرهنگ سخنان حضرت زهرا (س)، اسرار عبادت، بحارالانوار، معاني الاخبار، گزيده ي كافي، قرآن و به گزيني فرهنگ ها، و بسياري آثار ديگر بهره برده اند. باشد هماره از آنان بخوانيم.
[ صفحه 50]
احمد مهرابي، خديجه استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1352
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارشناسي ارشد
---
«سيماي نماز در نهج البلاغه» و تجلّي نماز در آثار نظري و سيره ي عملي امام خميني» را در مسابقات پيشين از خواهران «احمد مهرابي» خوانديم. اينك نيز پژوهشي بايسته، با مقدّمه اي زيبا و شايسته:
«آري، از علي (ع) مي گويم؛ پدر حماسه سراي عاشورا كه در راه زنده كردن نماز، شهيد شد. ناصح تنهاترين سردار، همسر گوهر پنهان مدينه، كه به گفته ي پدرش هرگاه در محراب مي ايستاد، نور وجودش شهر مدينه را روشن مي كرد.
آري، از هماي رحمت مي گويم؛ كه پس از قرآن، خورشيد تابناك و يگانه و درخشان، ستاره اي در جهان خلقت آفريد كه درخشندگي آن، چشم تمام دشمنان شيعه را تا ابد كور كرد و تا قيامت برپاست مرواريد «نهج البلاغه» در صدف دنيا مي درخشد.»
اين اثر تحليلي - پس از پيش گفتار و مقدّمه - در 2 فصل تنظيم شده، حاوي مطالبي هم چون ارزش پيشتازي در نماز، تأثير نماز در تقويت ايمان، اهمّيّت نماز، نماز در مقايسه ي ارزش ها، تأكيد بر اوقات نماز، وقت نماز صبح، اهمّيّت نماز جمعه، فلسفه و ره آورد نماز، چگونگي برگزاري نماز جماعت، نماز بر بدن مطهّر حمزه ي سيّدالشّهدا و... است.
خواهران «مهرابي» در تهيّه و تدوين «نماز در نهج البلاغه» از قرآن عزيز، نهج البلاغه (ترجمه ي زنده ياد محمّد دشتي)، فرهنگ آفتاب، الميزان، فرهنگ سخنان حضرت زهرا (س)، اسرار عبادت، بحارالانوار، معاني الاخبار، گزيده ي كافي، قرآن و به گزيني فرهنگ ها، و بسياري آثار ديگر بهره برده اند. باشد هماره از آنان بخوانيم.
[ صفحه 51]
احمد مهرابي، زينب استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«سيماي نماز در نهج البلاغه» و «تجلّي نماز در آثار نظري و سيره ي عملي امام خميني» را در مسابقات پيشين از خواهران «احمد مهرابي» خوانديم. اينك نيز پژوهشي بايسته، با مقدّمه اي زيبا و شايسته:
«آري، از علي (ع) مي گويم؛ پدر حماسه سراي عاشورا كه در راه زنده كردن نماز شهيد شد. ناصح تنهاترين سردار، همسر گوهرپنهان مدينه، كه به گفته ي پدرش هرگاه در محراب مي ايستاد، نور وجودش شهر مدينه را روشن مي كرد.
آري، از هماي رحمت مي گويم؛ كه پس از قرآن، خورشيد تابناك و يگانه و درخشان، ستاره اي در جهان خلقت آفريد كه درخشندگي آن، چشم تمام دشمنان شيعه را تا ابد كور كرد و تا قيامت برپاست مرواريد «نهج البلاغه» در صدف دنيا مي درخشد.»
اين اثر تحليلي - پس از پيش گفتار و مقدّمه - در 2 فصل تنظيم شد، حاوي مطالبي هم چون ارزش پيشتازي در نماز، تأثير نماز در تقويت ايمان، اهمّيّت نماز، نماز در مقايسه ي ارزش ها، تأكيد بر اوقات نماز، وقت نماز صبح، اهمّيّت نماز جمعه، فلسفه و ره آورد نماز، چگونگي برگزاري نماز جماعت، نماز بر بدن مطهّر حمزه ي سيّد الشّهدا و ... است.
خواهران «مهرابي» در تهيّه و تدوين «نماز در نهج البلاغه» از قرآن عزيز، نهج البلاغه (ترجمه ي زنده ياد محمّد دشتي)، فرهنگ آفتاب، الميزان، فرهنگ سخنان حضرت زهرا (س)، اسرار عبادت، بحارالانوار، معاني الاخبار، گزيده ي كافي، قرآن و به گزيني فرهنگ ها، و بسياري آثار ديگر بهره برده اند. باشد هماره از آنان بخوانيم.
[ صفحه 52]
احمدي، اعظم استان: مركزي
عنوان اثر: يك بار براي هميشه شهرستان: خمين
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1361
قالب: داستان ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
داستان «يك بار براي هميشه» از زندگي دختري به نام «ويشكا» مي گويد كه بنابر وصيّت پدربزرگ خويش به همراه والدين اش از «آلمان» به «ايران» بازگشته بودند.
«وقتي به ايران آمديم، مادربزرگ همراه با ديگر اقوام، جشن باشُكوهي ترتيب داده بودند. عمويم كه بزرگ تر از پدرم بود، خانه ي بسيار زيبايي در بهترين نقطه ي شهر تهران براي مان خريداري كرده بود ... و من به پيشنهاد مادرم به مدرسه ي راهنمايي «آزادگان» معرّفي شدم؛ مدرسه اي كه دختر عمويم «زهره» در آن، تحصيل مي كرد.»
«ويشكا» چندي بعد، پيوند خويش را با دختر عمويش - كه اهل نماز بود - گسست و همراه با برخي دوستان ناباب خويش به زشتي ها پيوست. وي در نيمه ي شعبان، در مراسم جشن و سُرورِ خورشيد پنهان، تسبيحي هديه گرفت؛ تسبيحي از خاك كربلا؛ كه بوي عشق مي داد ... و از آن پس، كربلايي شد؛ خدايي! آن گاه با زهره، آشتي كرد و به نيكي ها روي آورد.
و باز «نماز» آموخت:
«و با يك بار تمرين توانستم براي هميشه نماز بخوانم و يكي از بنده هاي خوب خدا شَوم؛ البتّه اگر خدا قبول كند.»
[ صفحه 53]
احمدي، سرمد استان: ايلام
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: ايلام
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1363
قالب: ادبي - تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نيمه شب است؛ نزديك سَحَر. انگار زمين هم مرا بيدار مي كند. به پا مي خيزم؛ چه حالت روحاني يي دارد. لب حوض مي نشينم. صداي آب با زمزمه ي دل انگيزي، جان شوريده ام را نوازش مي كند. نواي روح بخش اذان از دور به گوش مي رسد. به نماز مي ايستم.
گفت و گو كُن؛ گفت و گو كُن؛ گفت و گو
جست و جو كن؛ جست و جو كن، جست و جو
... هنگامي كه نماز را به پايان مي رسانم، دلم مي شكند! با خود مي گويم چه نعمتي از اين والاتر، كه دردها و رنج هاي آدمي را مي زدايد؟ چه قدرت و تواني از اين برتر، كه اهريمن ظلماني خودخواهي و غرور و ستم پيشگي را از دل و جانم مي گريزاند؟ آن گاه كه نماز را، جوهر هستي و آيينه ي تمام نماي يزداني مي يابم، شعله اي از كانون دل، زبانه مي كشد و تماميت وجودم را به آتش مي كشانَد.»
اين كوتاه نوشتار، با الهام از آيات قرآن عزيز، نهج البلاغه، انسان در قرآن و برخي آثار ارزش مند ديگر، به رشته ي تحرير در آمده، در ابوابي چند، سامان يافته است.
[ صفحه 54]
احمدي، طاهره استان: بوشهر
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: دشتي
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه در 7 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ نماز، پنجره اي رو به خدا
- فصل دوم؛ نماز، راه نجات
- فصل سوّم؛ از ژرفاي نماز
- فصل چهارم؛ فلسفه ي نيايش
- فصل پنجم؛ اسرار نماز از ديدگاه امام خميني (ره)
- فصل ششم؛ نماز در مكتب وحي
- فصل هفتم؛ گفتارهاي امام خميني (ره) پيرامون نماز
در بخشي از مقدّمه ي مؤلّف چنين آمده است:
«در اين نوشتار كوشيده ام نخست دلايل نماز خواندن را بنگارم، سپس آثار نماز را در امور دنيوي و اُخروي و هم چنين شرايط و خصوصيّات و اسرار قسمت هاي گوناگون آن را - فهرست وار - مورد بررسي قرار دهم، تا خواننده خود به نتايج مفيدي دست يابد.»
«احمدي» نبودن منابع و مآخذ كافي را در مناطق محروم، از موانع ثمردهي پژوهش هايي چنين بر مي شمارد و نوشتار خويش را با «كتاب نامه» به پايان مي رساند.
[ صفحه 55]
احمدي، فهيمه استان: مركزي
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: آشتيان
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«ناز تو، نياز ما» نوشتار تحليلي - ادبي «احمدي» با موضوع «بهترين نمازها و برترين نمازگران» و «بهترين نمازها و برترين نمازگزاران» با همين موضوع، عناوين نوشته هاي وي در اوّلين و دومين مسابقه ي نويسندگان جوان بود. اينك نيز همزباني و همدلي اش را مي ستاييم. پژوهش وي در 4 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ خصوصيّات علي (ع)
- فصل دوم؛ نمازهاي علي (ع)
- فصل سوّم؛ شرايط و آثار نماز از ديدگاه علي (ع)
- فصل چهارم؛ ديگران از علي (ع) چه مي گويند؟
«علي (ع) يگانه مردي ست كه تاكنون هيچ كس از عرش تا فرش چون او را در عدالت، شجاعت، غيرت، علم، ايمان، گذشت، صبر و همه ي خصايل پاك انساني و الهي، نديده و نخواهد ديد. آري، علي (ع) را مي گويم كه در وصف عدالتش همين بس كه در مدّت پنج سال خلافت مظلومانه اش بيت المال را از غارت و حيف و ميل، مصون نگاه داشت؛ تا جايي كه در مقابل خواسته ي عقيل (برادرش) آتش بر دست وي نهاد و او را از آتش دوزخ، برحذر داشت.
و اگر نبود دلاوري هاي علي (ع)، امروز اسلام گم شده اي در موزه هاي تاريخ بود. او عابدترين مردم است و از همگان بيش تر نمازگزار و روزه گير بوده است. مردم چگونگي نمازشب خواندن، نافله ها و ادعيه و اوراد را از او آموخته اند. مهر و محبّت علي را نمي توان با قلم ترسيم كرد؛ مهر علي را بايد از اشك هاي چشمان غمزده ي ايتام جويا شد.»
[ صفحه 56]
احمدي، كبري استان: بوشهر
عنوان اثر: گزيده ي اشعار شهرستان: دشتي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: شعر ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«تو را، پيدا كردم
در سكوت
به تو رسيدم
در غربت
يافتم تو را
با تمام وجود.»
بهانه، براي زندگي، بي تو، گم شده ي دل، عبرت و حسرت، غروب، مادر، معراج، زيباترين و ساحل و دريا، عناوين برخي اشعار «احمدي» در اين دفتر است، كه با نگاهي ديگر - همراه با حك و اصلاح - مي تواند جلوه بهتري پيدا كند. «احمدي» بايد بيش تر شعر بخواند و تفاوت شعر و نثر را بداند. وي تحت تأثير زبان بزرگان شعر و ادب است، امّا بايد بكوشد به زبان و تكنيك آنان نيز نزديك شود. برخي اشعار اين مجموعه، هم چون شعر «جواني» يادآور نثرهايي از ديگر شاعران و نويسندگان است!
[ صفحه 57]
احمدي، محمّد استان: همدان
عنوان اثر: مشهدي رحمت شهرستان: مريانج
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسطه
---
«چند روزي بود كه ميان مردم روستا، چو انداخته بودند بچّه هاي جهاد سازندگي مي خواهند با كمك مردم، مسجدي براي روستاي ما درست كنند. اهالي بسيار خوشحال بودند؛ آخه ديگه مجبور نبودند براي خواندن نماز جماعت به امام زاده بروند. مشهدي رحمت يكي از پيرهاي روستا بود كه بيش تر شب ها امام جماعت مي شد. كار قضاوت را هم به عهده داشت، تا كدورتي ميان مردم باقي نماند.»
فراز پاياني نخستين داستان كوتاه اين مجموعه چنين است:
«الان چندسالي است كه از عمر مسجد ساجدآباد مي گذرد، امّا جاي مشهدي رحمت خالي است. او دو سال بعد از ساختن مسجد در يك روز بهاري كه چكاوك ها نغمه ي آزادي سر مي دادند جسمش را به خاك و روحش را به حق، تسليم كرد. مشهدي رحمت، وصيّت كرده بود كه جسمش را زير پاي نمازگزاران دفن كنند، و مردم نيز به پاس آن همه مردانگي قبري را زير چهارچوب درب مسجد بنا كردند.»
داستان «هويّت انساني را يافتم» براساس موضوع «نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان» و داستان «ستون دين» براساس موضوع «نماز و رهبري اسلامي» به رشته ي تحرير در آمده است.
[ صفحه 58]
احمدي، ميترا استان:كرمانشاه
عنوان اثر: خدا، ايمان، نماز شهرستان: كرمانشاه
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1351
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
مجموعه شعر «نياز در نماز» را، از «احمدي» در مسابقه ي پيشين خوانديم؛ داستان زيباي «مجنون من كيست؟» را نيز! وي اين بار، با مقوله اي كاملاً متفاوت، پاي به ميدان نهاده، بابي از ابواب «خداشناسي» را در قالب مفاهيم فلسفي به روي مخاطبان نوشتار خويش گشوده است؛ مباحثي هم چون وجوب و امكان، برهان فطرت، برهان نظم، حدوث جهان، اثبات روح، دلايل منكران معنويت، اعتقاد به معجزه، قضا و قدر، سرنوشت و ... برخي مفاهيم كلامي و اعتقادي را، با قلمي شيوا و رسا، ترسيم نموده است.
«خداشناسي، تنها موضوعي است كه تفحّص و تدبّر در آن، نياز به شرايطي خاص، هم چون مدرك تحصيلي، شغل ويژه و ... ندارد. هيچ كس يافت نمي شود كه لحظه هايي از حيات خويش را به انديشه درباره ي جهان و هستي آفرين، نپرداخته باشد.»
[ صفحه 59]
احمديان، علي استان:يزد
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: تفت
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«آن گاه كه نماز مي خوانم، قلبم آرامش مي يابد.
آن گاه كه نماز مي خوانم، با خدا پيمان مي بندم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، از زشتي ها و پليدي ها مي گريزم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، به خدا نزديك مي شوم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، نعمت هاي بي كران الهي را مي ستايم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، حقيقت بندگي را درك مي كنم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، روحم به پرواز در مي آيد.
آن گاه كه نماز مي خوانم، شعر بلند رهايي را مي سرايم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، پاي به نردبان عروج مي نهم.»
سيماي رسول اكرم (ص) در نماز، امام حسين (ع) و نماز، شست و شوي روح، حضور قلب در نماز، واجبات نماز، شرايط نماز جمعه، احكام نماز شب، سجده ي شكر، ديدگاه امام خميني (ره) درباره ي نماز جمعه و اركان نماز، عناوين برخي مطالب اين دفتر است.
[ صفحه 60]
احمديان، ناهيد استان:كرمانشاه
عنوان اثر: نماز شهرستان: اسلام آباد غرب
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«سپيده دَم است. سكوت، همه جا را فرا گرفته و هيچ صدايي شنيده نمي شود. در خلوت خويش، در لحظه هايم غرق شده ام. اي كاش خوب مي شدم. كاشكي بدي را مچاله مي كردم. سقوطي عجيب، دلم مي خواهد و شكستني پُر از صدا ... .
ناگهان بانگ مؤذّن، مثل هزاران قطره نور، برفي مي بارد و من لبريز از اشتياق ديدار، پرواز را تكرار مي كنم. اكنون سَحَرگاه پاك، لحظه ي تكرار حرف جاري عشق؛ يعني نماز فرا رسيده است. مي گويند: «هرچيزي بشكند، بهايش كم مي شود، امّا دل كه شكست، ارزش مي يابد.» من هم اينك با دلي شكسته و دامني از حسرت، در خلوت مي نشينم و با خداي پاكان، به راز و نياز مي پردازم ... .
اكنون سنگفرش خيابان ها، خالي از صداي پاي رهگذران، در سكوت غرق شده است. قطرات باران را مي بينم، كه از آسمان، مانند رحمت مي بارند. دوست دارم زير باران، راه بروم؛ چترم را ببندم و پاكي را با تمام وجود، احساس كنم. قدم هايم را كندتر مي كنم و خيابان را - عاشقانه - طي مي كنم. اي كاش خيابان هرگز تمام نشود.»
«علي؛ نهايت بهشت»، «حسين (ع)؛ آسماني تر از عشق»، «مهدي (عج)؛ بهانه ي طراوت»، «زمزمه ي انتظار»، «مادر؛ منادي ايمان» و «عقده ي سرخ» عناوين برخي قطعه هاي ادبي اين دفتر است، كه بسيار زيبا و شيوا مي نمايد.
[ صفحه 61]
احمدي بورخيلي، سميّه استان:مازندران
عنوان اثر: امام علي (ع) شهرستان: قائم شهر
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«كدامين كتاب است كه معناي زندگي را مانند نهج البلاغه توضيح داده، درد و درمان آن را مشخّص نموده و حقيقت آن را - چنان كه هست - بفهماند؟ آيا مي توان در غير از نهج البلاغه، مفهوم زندگي و مرگ اسرارآميز را دريافت؟ آيا اقتصادي را كه علي (ع) در نهج البلاغه، طرح ريزي فرموده است، مي توان در مكتب هاي گوناگون و در عين حال، ناقص و ساخته شده ي افكار محدود بشري استنباط نمود؟»
علي (ع) و سياست، معناي سياست، علي (ع) و نهج البلاغه، مروّت علي (ع) و اجمالي از زندگي علي (ع) عناوين برخي مطالبي است كه در اين دفتر از منابعي ارزش مند، گرد آمده است.
«نهج البلاغه، تنها كتاب ديروز و امروز نيست، بلكه كتاب فردا هم هست؛ زيرا تشريح انسان و جهان در نهج البلاغه به طور جاوداني انجام گرفته است. قوانيني كه در روش انسان و جهان فرموده است، ساخته شده ي زمان و مكان نيست، تا محدود به چهار ديوار عصر و يا قرني بوده باشد.»
[ صفحه 62]
احمدي تيمور، معصومه استان:قم
عنوان اثر: اهمّيّت و جايگاه نماز شهرستان: قم
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نماز، نخستين ثمره و نشانه ي حكومت صالحان است؛ و اقامه ي نماز فقط اين نيست كه صالحان - خود - نماز بگذارند. اين چيزي نيست كه بر تشكيل حكومت الهي، متوقّف باشد، بلكه بايد اين ستون دين در جامعه برپا داشته شود و همگان از بركات آن، برخوردار شوند.
نماز در حقيقت، پشتوانه ي مستحكم و ذخيره ي تمام نشدني در مبارزه اي كه آدمي با شيطان نَفْس خود - كه او را به پَسشتي مي كشاند - است.
هيچ وسيله اي مستحكم تر و دائمي تر از نماز براي ارتباط ميان انسان با خدا نيست. نماز، بالاترين فريضه و كارخانه ي انسان سازي است.»
و پيام هايي دل نشين و خواندني، برگرفته از سخنان پيشوايان دين، انديشه مندان و ... در سطرهاي سفيد مي درخشد:
- من به نماز، عشق مي ورزم.
- هيچ چيز نزد خدا، محبوب تر از نماز نيست.
- جز به پروردگارت، اميدوار مباش.
[ صفحه 63]
احمدي خطير، زهرا استان: مازندران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: بابلسر
موضوع: سيره ي عبادي حضرت علي (ع) تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«سخن گفتن و نوشتن درباره ي علي (ع) جرأت و جسارت چنان خواهد كه به مَثَل، ديوانه اي «دلو» به دست، خيال كشيدن آب دريا را در سر پروراند، و در اين ميان اگر آن اندازه جرأت و جسارت، مددرسان نباشد، باري به اين سخن مولانا، دل خوش بايد كرد:
آب دريا را، اگر نتوان كشيد
هم به قدر تشنگي بايد چشيد
متن حاضر، اندكي است از آن بسيار، و خوشه اي از آن خرمن، ارمغان دوستداران معرفت دوست، درباره ي يكي از بزرگ ترين مردان تاريخ جهان كه، اميدوارم اهل دل، شيوه و سياق آن را بپسندند.»
اين مجموعه در 5 فصل فراهم گرديده است. فصل اوّل از چگونگي و عبادت آن حضرت (ع) قبل و پس از بعثت، سخن مي گويد. در فصل دوم با شخصيّت والاي عبادي آن حضرت (ع) آشنا مي شويم. فصل سوّم درباره ي عبادت هاي شبانه روزي علي (ع) است. شهادت در عبادت، عنوان فصل چهارم است. در فصل پاياني نيز از سيره ي عبادي حضرت علي (ع) در منظر دانشمندان اسلامي و غيراسلامي، سخن رفته است.
«احمدي» نوشتار خويش را از آثاري هم چون الغدير، سيري در نهج البلاغه، كشف الاسرار، ديوان شهريار، زندگاني اميرالمؤمنين، جاذبه و دافعه ي حضرت علي (ع)، تفسير نمونه و برخي كتاب هاي ارزش مند ديگر، گرد آورده است.
احمدي دستجردي، علي استان:اصفهان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: جرقويه
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«عبادت امام علي (ع) ظاهر و باطني داشت. هماره در هر حال با دشمن دروني خود در حال نبرد بوده، هيچ گاه سعي نمي كرد دشمني اندروني اش را آزاد و رها نهد. نماز برايش چنان لّذت بخش و شادي آور بود كه آن را نهري روان و چشمه اي زلال مي دانست. هنگام نماز خواندن، روح از پيكرش دوري مي جست و به سوي پروردگار جهانيان مي شتافت.
حضرت علي (ع) براي همگان رحمت و مغفرت بود، تا آن جا كه او را پدر يتيمان لقب دادند. شب ها با پاي برهنه كوچه هاي كوفه و مدينه را مي پيمود و بيت المال را، ميان تهي دستان، تقسيم مي نمود. علي (ع) مانند خورشيدي در افق بشريت پيوسته مي درخشد، نور مي دهد و هماره فروزان خواهد بود.»
حكاياتي خواندني از عبادت امام علي (ع) در اين نوشتار آمده، كه «احمدي» در گردآوري آن ها عاشقانه كوشيده است. وي مي تواند در پرتو آشنايي بيش تر با روش هاي تحقيق و تأليف و هم چنين مطالعه ي بسيار، آثاري خواندني و پربار از خويش برجاي نهد.
[ صفحه 65]
احمد يوسفي، فاطمه استان:كرمان
عنوان اثر: علي (ع) در آيينه ي ملكوت شهرستان: بم
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«اميرالمؤمنين (ع) پس از پيامبر (ص) دومين شخصيّت الهي است كه براي ما الگوي كامل زندگي است. با توجّه به اين كه هر انسان بزرگي، براي ديگران الگوست و لحظه لحظه ي حياتش درس حماسه، عرفان و عشق است، ضرورت دارد آنان كه به دنبال اويند زندگاني اش را بشناسند و ابعاد مختلف وجودي اش را مورد مطالعه و تحقيق قرار دهند.
از آن جا كه ما نيز داعيه ي پيروي از انسان بزرگي چون علي (ع) را داريم و به عنوان شيعه ي او هستيم، بايد قضاوت كنيم كه در مقايسه با عظمت درياي وجود علي (ع) چه اندازه او را مي شناسيم و چقدر به سيره ي زندگي آن بزرگوار، عمل مي كنيم؟ بايد بدانيم صرف اين كه به لفظ، داعيه ي شيعه بودن داشته باشيم، كافي نيست. علي (ع) مرد عمل مي خواهد. ما پس از قرآن از نهج البلاغه - كه بزرگ ترين كتاب ما شيعيان است - چقدر مي دانيم؟»
اين تأليف در 5 فصل تنظيم شده است. فصل نخست، به تعريف عبادت، درجات و عناصر آن مي پردازد. فصل دوم، نگاهي به حيات امام علي (ع)دارد. در فصل سوّم - كه بخش اصلي كتاب است - به بررسي جنبه هايي برگزيده از ابعاد عبادي زندگي آن امام همان پرداخته شده است. فصل چهارم به چگونگي شهادت و وصيّت آن حضرت (ع) اشاره دارد.
آخرين فصل كتاب نيز در بيان فضيلت امام (ع) از منظر قرآن، احاديث و انديشه مندان است، و سرانجام «نتيجه گيري» و فهرست منابع. اين كتاب با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و در برگيرنده ي فصل هايي خواندني است.
[ صفحه 66]
اخوان، محمّدعلي استان:تهران
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: تهران
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
«تبيين نظرگاه اسلام و پاسخ گويي به پرسش ها و شبهه هاي فكري نسل نو، در هر برهه ي زمان، ادبيّات مختصّ همان دوران را، طلب مي كند. در راستاي امور آموزشي، زبان گويش قرن ها پيش، هيچ جذّابيتي براي جوانان و نوجوانان عصر كنوني نخواهد داشت؛ از اين رو به فرموده ي بزرگان، بر نويسندگان متخصّص ديني است كه در هر چند سال يك بار، در شيوه ي بيان شريعت، تحوّلي اساسي و مناسب با فرهنگ گويشي جامعه ايجاد نمايند.»
اين دفتر، با توجّه به زبان روز، با قلمي رسا و شيوا، در 4 فصل به رشته ي تحرير درآمده است:
- فصل اوّل؛ انديشه ي جوان امروز
- فصل دوم؛ انسان در آينه ي شريعت
- فصل سوّم؛ نمادِ بندگي
- فصل چهارم؛ قبله نماي كمال
«ناگفته نماند بزرگان بسياري هم چون علّامه حسن زاده آملي، آيت اللَّه مكارم شيرازي، آيت اللَّه ابراهيم اميني و ... كتاب هاي بسيار ارزنده و مفيدي را كه برگرفته از كتاب و سنّت است، در همين راستا و با قلمي روان و جذّاب نگاشته اند، ولي ظاهراً با توجّه به گستره ي تبليغات رسانه هاي انحرافي و از طرفي، خواست و تشنگي آحاد جامعه، نسبت به معارف مذهب، تلاش بسيار جامع و وسيع تري را نيازمند است.
[ صفحه 67]
به همين دليل، اين قلم سرد و بي جان، بر كاغذ لغزيده و از آن جا كه هر كسي شايستگي و حقّ اظهار نظر در حوزه ي مسايل شريعت را ندارد، با جمع آوري كلام وحي و روايات و سخن بزرگان، كوشيد در حدّ توان، قطره اي از بيكران معارف ديني را، در قالب زباني ديگر، طرح كند. و با توجّه به آن كه از مهم ترين پرسش هاي كنوني نسل جوان، پرسش از هويّت و شخصيّت خويش و هم چنين جايگاه دين و عبادات - به ويژه نماز - است، سعي گرديد اين موضوع از منظرهاي گوناگون، مورد ارزيابي قرار گيرد.»
اين كتاب خواندني با «پيش گفتار» مؤلّف، آغاز مي شود و با «فهرست منابع» پايان مي يابد.
[ صفحه 68]
اخوان، نرجس استان:آذربايجان غربي
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: اروميّه
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين پژوهش در 4 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ انسان شناسي
- فصل دوم؛ نگاهي به فلسفه ي نماز
- فصل سوّم؛ نكات اجتماعي و مردمي نماز
- فصل چهارم؛ آيا لازم است خدا را بشناسيم؟
در بخشي از «پيش گفتار» مي خوانيم:
«انسان، آميزه اي است از جهات مادّي و معنوي. تكامل آدمي در آن است كه نسبت به همه ي ابعاد خويش، توجّه كند. انقلاب شكوه مند اسلامي بسياري از ابعاد روحي ما را تكميل كرد، امّا بايد بدانيم كه تداوم اين انقلاب و پيروزي نهايي آن، نيازمند زيربنايي بودن و الهي گشتن است.»
شناخت انسان، فطرت انسان، به سوي كمال، روح نماز و تكامل اجتماع، عناوين برخي موضوعاتي است كه گردآورنده با الهام و اقتباس از آثاري هم چون آفريدگار جهان، كليد بهشت، راه خداشناسي، بينش اسلامي و يكصد و چهارده نكته درباره ي نماز به رشته ي تحرير در آورده است.
اين نوشتار با «پيش گفتار»ي كوتاه و خواندني آغاز مي شود و با فهرست منابع و مآخذ به پايان مي رسد.
[ صفحه 69]
اديب، مرضيه استان: بوشهر
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: كنگان
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نماز مي تواند به تنهايي، هويّت فرد مسلمان را پايه گذاري كند؛ هويّتي كه كليد ورود به بهشت است. نماز با دربرداشتن معاني عميق روحي و تأثيرگذاري الهي اش، سازنده اي به تمام معناست. تمام خصوصيّاتي را كه محقّقان و پژوهشگران درباره ي آن ها كتاب ها نوشته اند، تا بشر را هدايت كنند، به طور كامل در نماز خلاصه شده است. نماز را مي توان تربيت كننده ي كامل ناميد، كه فرد مسلمان با اهتمام به آن، هويّت واقعي و نهادي خود را مي يابد؛ هويّتي كه مورد مطلوب وجدان و فطرت حق پذير است.»
نماز و ترك لذّت ها، نماز و دانش، نماز و فروتني، نماز و اخلاق، نماز و نظم، نماز و ساده زيستي، نماز عامل تحرّك و پويايي و ... عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه با مقدّمه اي كوتاه آغاز مي گردد:
«نماز، اساسي ترين رشته ي الفت و عالي ترين عامل محبّت، بين بندگان و حضرت حق است. نماز، نور دل و صفاي قلب و روح، و سلامت روان عباد صالح خداست. نماز، عشق سالكين، عبادتي آتشين، كاري بي قرين، بهترين معين، خورشيد اهل زمين، مونس اصحاب دين، و رحمت واسعه ي حضرت ارحم الرّاحمين است.»
[ صفحه 70]
ارباب بي كس، مرجان استان:سيستان و بلوچستان
عنوان اثر: بزرگ مرد كوچك شهرستان: زابل
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين مجموعه، شامل 3 داستان كوتاه است:
- داستان اوّل؛ بزرگ مرد كوچك
- داستان دوم؛ سنگ هاي صبور
- داستان سوّم؛ سيماي نماز در چهره ي جانباز
«صبح زود با صداي مادر از خواب بيدار شدم. صبحانه ي مختصري خوردم و راهي مدرسه شدم. توي راه با خودم فكر مي كردم معلّم رياضي، چه جور آدمي هست. توي ذهنم تصوير يك معلّم بداخلاق و عصباني را كشيدم. هميشه از معلّم هاي رياضي مي ترسيدم؛ شايد دليلش دوست نداشتن درس رياضي بود. به مدرسه كه رسيدم بلافاصله مريم و زهرا كنارم آمدند. مريم نفس زنان گفت: واي، سيما! نمي دوني چي شده؟ با تعجّب گفتم: اوّلاً سلام، ثانياً بگو ببينم چي شده؟ اين بار زهرا گفت: معلّم رياضي ما، يه مَرده! با بي حوصلگي گفتم: خوب اين كه ايراد نداره. مريم جواب داد: آخه اون يه جانبازه. با صندلي چرخدار راه مي ره.»
چندي بعد، اين جانباز سرافراز، در خانه ي سيما و والدينش به عنوان مستأجر سكني گزيد. از آن پس سيما به رياضي علاقه مند شد و نمره هاي خوبي آورد. هيچ كس نمي دانست آقاي احمدي، جانباز شيميايي است تا سرانجام آن گاه كه آخرين ركعت نماز خويش را مي خواند، در سجده اي سبز، سپيد روي گرديد و به جهان باقي كوچيد.
[ صفحه 71]
ارباب بي كس، مريم استان: سيستان و بلوچستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: زابل
موضوع: نماز تاريخ تولّد: 1358
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: فوق ديپلم
---
«هماره در دوران كودكي ام، در كوچه پس كوچه هاي شهر متروكه ي خاطراتم، در جست و جوي گم شده اي بودم. هرچه نزديك تر مي شدم، بيگانه تر مي شدم و ميان خود و او، ساليان فاصله مي ديدم. هرچه سريع تر گام بر مي داشتم، ديوار فاصله بلندتر مي شد، و من غافل از ...
مانده بودم گم شده ام را كجا و در ميان كوچه هاي كدامين شهر بيابم؛ به تمام خانه ها سرك كشيدم؛ از شهر رؤياهاي كودكان گذشتم؛ انگار همه دردي مشترك داشتند. تا اين كه سرانجام تو را يافتم؛ تويي كه هماره همراهمان بودي، ياري مان مي دادي؛ و ما غافل از يك لحظه حضور تو!
آري، اي خداي خوب و مهربان! انگار يادمان رفته بود درون خود را جست و جو كنيم. يادمان رفت خانه هاي دل هامان را غبار بزداييم. يادمان رفته بود به خويشتن شناسي بپردازيم.
اي خداي خوب و مهربان! آن روز بهاري، آن گاه كه در برابرت ايستادم، پاهايم توان ايستادن نداشت، دستانم قوّت از دست داده بود، زبانم ياري ام نمي كرد. پس «ياعلي گفتيم و عشق، آغاز شد ...»
داستان كوتاه «نقشه هاي پدربزرگ» و «تصميم نهايي» را از «ارباب» در مسابقات پيشين خوانديم. اين بار نيز حكايت بي كسي بي كسان، با نثري زيبا و شيرين و روان.
[ صفحه 72]
ارتفاعي، مصطفي استان:بوشهر
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: ديّر
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«موجودي كه وجودش با عزّت و شرافت است، و اين همه شكوه را ذات بي كران حضرت دوست، عنايت كرد؛ آيا اين همه نعمت جاي شكر ندارد؟ شكر به درگاه ذات پروردگار، در اصل يعني برپا نمودن نماز؛ همان كه معراج مؤمن به پيشگاه معبود است.
انسان بايد مكاني را براي شكر و سپاس گزاري انتخاب مي كرد. اين مكان «مسجد» نام داشت؛ همان جايگاه سجده كنندگان كه نظر خداوند به آن جاست؛ زيرا خانه ي اوست كه در آن مكان، نمازگزاران را مانند يك ميهمان، گرامي مي دارد و براي سجده كنندگان، عطاهاي فراوان مي آورد.
مسجد، جايگاهي مقدّس و مطهّر است و چون خداوند، پاك است و پاكان را دوست دارد، بندگانش نيز براي عرض ارادت بايد به مكاني پاكيزه و مقدس روي آورند كه در شأن برپايي نماز باشد.»
اين نوشتار، پس از مقدّمه، مطالبي هم چون چرا نام مسجد؟ جايگاه مسجد، احكام مسجد، سيماي مسجد، تاريخچه و فضيلت چند مسجد در اسلام و ... را در بر مي گيرد كه براساس آثاري ارزش مند مانند پرورش روح، اخلاق و خودسازي، ديار عاشقان، گناه شناسي، اخلاق نمازگزاران، عرفان در نماز، صلاة الخاشعين، سيره ي ابن هشام، آموزش فقه، احكام فقه، مفاتيح الجنان و برخي كتاب هاي ديگر، پيدايي گرفته است.
[ صفحه 73]
اردلان، آزاده استان: خراسان
عنوان اثر: نماز شهرستان: مشهد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: شعر ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«بر گنبد رفيع تو، پرواز مي كنم
دل را پر از اميد و، پر از راز مي كنم
رويم به سوي توست؛ تو اي عشق اوّلين!
آواي عشق و ياد تو را، ساز مي كنم
چشمان خسته را، به لقايت گشوده ام
ديوانه ام كه در نگهت، ناز مي كنم
چادر نماز گل گلي ام، باغ مهر توست
سجّاده ي معطّر خود، باز مي كنم
من ضربان لاله و پروانه مي شوم
با نام آشناي تو، آغاز مي كنم
دل ها و چشم ها، همه سوي تو مي روند
من هم به سوي نور تو، پرواز مي كنم»
پرواز، آشناي من، قبله ي وصل، نجوا، ياور يتيمان، همسايه ي دل ها، مردي كه سر از تمامي مردان است، و انتظار، عناوين تمامي اشعار مجموعه ي زيباي «اردلان» است كه در قالب هاي گوناگون شعري، با موضوعاتي متفاوت و ارزش مند سروده شده است.
[ صفحه 74]
ارشدي پور، مليحه استان: گيلان
عنوان اثر: جلوه ي جمال در مسجد شهرستان: رشت
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجوي پزشكي
---
«مسجد در نظر مسلمانان، فضايي است كه انسان در آن با سير ميان درون و برون، سير ميان وحدت و كثرت و خلوت و جلوت مي كند. وجود شريف مسجد به منزله ي تجلّي گاه عبادت و بندگي و سير و سلوك آدمي از ظاهر به باطن است. هنرمند مسلمان نيز به جهت حقيقت متعالي كه در روح مسجد، جاري است همه ي «خويشتن» را در آيينه ي مسجد مي بيند.
از نظر هنرمند مسلمان، هنر او و همه ي هنرهاي اين جهان، سايه اي از حقيقتي متعالي است. در نظر او تقليد از طبيعت - كه خود در مرتبه ي سايه است - وجود ندارد؛ به همين جهت، هر نمادي به حقيقتي در ماوراي اين عالم، وصل مي شود.
نماد در نظر او، در مقام ديداري است كه از مرتبه ي خود نزول كرده است تا بيان معاني متعالي كند. پس چه خوش است كه اين نماد در جاري مسجد، روان شود تا خطّ معنوي و بارقه هاي تزييني آن مسجد براي مؤمنان باشد.»
معماري در جهان، معماري در ايران، معماري اسلامي، و مسجد، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش مفيد و خواندني است. در بخشي از مقدّمه ي كتاب چنين مي خوانيم:
«آنچه پيش رو داريد، نگاهي است گذرا به جلوه هاي جمال دل انگيز مسجد در تمدّن اسلام. در اين وجيزه به جهت آن كه فارغ از هر پيشداوري و تعصّب باشم، بر آن شده ام تا با نگاهي به معماري جهان و تحوّل آن در طول سده هاي متمادي، زاويه ي ديد
[ صفحه 75]
معمار مسلمان را بكاوم ...
و بر اين مدّعي، گواهي علمي ارايه دهم كه معمار مسلمان در ساخت مسجد نيز نه تنها بينش و شريعت خود را به حدّ كمال رعايت كرده، بلكه برخي آرايه هاي ذهني و فيزيكي را نيز به خدمت ساخت و ساز مسجد در آورده است.»
[ صفحه 76]
ارشدي نيا، علي رضا استان: فارس
عنوان اثر: آثار نماز در قرآن و حديث شهرستان: شيراز
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1347
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز، نور اَست؛ بياييم خانه ي دل و دنيا را با خواندن نماز، نوراني كرده، فرزندان خود را با نور نماز، آشنا كنيم. بگذاريم نور نماز از كودكي به دل و جان آنان بتابد. خانه اي كه در آن، نماز خوانده نشود، تاريك و ظلماني است ... .
انسان در حال نماز، در پيشگاه خداوند و ياد اوست؛ همين حالت، وي را از گناهان، باز مي دارد و از انواع تباهي ها جلوگيري مي نمايد. نماز، آدمي را به مداومت بر ذكر خدا در شب و روز، بر مي انگيزاند تا بنده، مولا، آقا و مدبّر و آفريدگارش را فراموش نكند؛ چرا كه فراموش كردن خدا، موجب طغيان و سركشي خواهد گشت.
نماز، موجب ياد خدا و دوري از غفلت و سركشي و باعث خشوع و فروتني و اشتياق و فزوني معنويات و ماديّات است. نماز، اقرار به ربوبيّت خدا و نفي هرگونه شريك براي او و ايستادن با كمال خضوع و خشوع در پيشگاه حضرت باري تعالي است.»
اين دفتر، در بر گيرنده ي آثار و بركات نماز در دنيا، برزخ و قيامت، بر اساس آيات قرآن عزيز و روايات امامان معصوم (عليهم السّلام) است، كه با الهام و اقتباس از آثاري ارزش مند به رشته ي تحرير درآمده است. از «ارشدي نيا» مقاله ي «چرا نماز بخوانيم؟» را نيز در مسابقه ي پيشين خوانده ايم.
[ صفحه 77]
ازغند ملكشاهي، مريم استان: ايلام
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: مهران
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«اگر بخواهيم جايگاه و موقعيّت مسجد در اسلام را بيابيم، بايد به دوران صدر اسلام بازگشته، جايگاه مسجد در ميان مسلمانان عصر پيامبر (ص) را مورد بررسي قرار دهيم؛ چرا كه تاريخ مسجد با تاريخ اسلام، گره خورده، اين نهاد مقدّس، بي درنگ پس از بعثت رسول اكرم (ص) عهده دار نقش هاي مهم و گوناگوني در نهضت و انقلاب آن حضرت به شمار مي رود.»
اين مجموعه در 8 فصل، تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ فضايل مسجد و آثار رفت و آمد در آن
- فصل دوم؛ تعمير و آباد نگه داشتن مسجد و احكام مربوط به آن
- فصل سوّم؛ نظام معماري مسجد
- فصل چهارم؛ احكام و آداب مسجد
- فصل پنجم؛ بررسي جنبه هاي عبادي مسجد
- فصل ششم؛ بررسي جنبه هاي فرهنگي - آموزشي مسجد
- فصل هفتم؛ بررسي نقش مسجد در فعاليّت هاي نظامي مسلمانان
- فصل هشتم؛ بررسي ابعاد سياسي - فرهنگي
اين كتاب، با پيش گفتاري خواندني از «ملكشاهي» آغاز مي شود و با الهام از آثاري ارزش مند، به رشته ي تحرير درآمده است.
[ صفحه 78]
اسداللّهي، سميّه استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز؛ كليد خانه ي هستي شهرستان: اصفهان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1362
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«الهي! به هنگام خواندن نماز، شورشي در سرزمين دلم جاري مي شود كه به هيچ يك از سركوب هاي شيطاني، خاموش نمي شود؛ و در حباب تنگ قلبم بهاري به ثمر مي نشيند كه با هيچ يك از خزان هاي شيطاني به پاييز بي مِهرِ غافلان، برگذرِ صخره هاي بي روح، تبديل نمي شود.
روزي در نگاهم بر فروغ چشمانم مي نشيند كه با هيچ شبِ بي گاهي، به پايان نمي گريزد. رويشي در نگاهم به تو آغاز مي شود كه هيچ نقطه پايانيِ تكّه پاره اي ورقي به اتمامش نمي رساند. دستانم با لرزش دعاهاي پي درپي، به توفاني عظيم، تبديل مي شود و كوه ها و صخره هاي وسوسه ي وجودي ام را، به يك لحظه نابود مي كند، پاهايم به راهي، اجبارِ رفتن مي كنند كه تنها چراغ هميشه روشن كلام تو، در آن، جاري باشد. سجّاده ام، نيازْ نيازْ برگِ معناي بي كلام دارد، كه نسيم خوش پاسخ تو، معنايي تمام به آن مي دهد؛ و غبار وابستگي و پايداري اش را، بر آينه ي زبانم، نشستي هميشگي مي بخشد.»
اين مجموعه در بر گيرنده ي 9 متن ادبي و اشعاري از «اسدّاللّهي» است، كه گلگشتي در برخي وادي هاي نماز دارد.
[ صفحه 79]
اسداللّهي، نيّر استان: آذربايجان شرقي
عنوان اثر: گلستان توحيد شهرستان: تبريز
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1356
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«چهارده قرن پيش، كه خورشيد فروزان اسلام در سرزمين تاريك عربستان طلوع كرد، نخست به صورت پنهاني و پس از بيست و سه سال توسّط پيامبر اكرم (ص) بر سرزمين دل هاي تشنه ي اَعراب جاهلي، تابيدن گرفت. با بررسي و كاوِش در منابع معتبر اسلامي، روشن مي شود كه «مسجد» به عنوان چهار كانون و پايگاه مهم در ميان مسلمانان صدر اسلام، مطرح بود:
الف. مسجد به عنوان پايگاهي براي عبادت و ياد خداوند متعال
ب. مسجد به عنوان پايگاه جهاد فكري و تعليم و تعلّم معارف اسلامي
ج. مسجد به عنوان پايگاه تجمّع نيروهاي رزمنده و اعزام آنان به جبهه ها
د. مسجد به عنوان پايگاه وحدت مسلمانان و نمايش روح يكپارچگي به دشمنان پيدا و پنهان جامعه ي اسلامي.»
راز نامگذاري مساجد، برترين مساجد روي زمين، ويژگي هاي يك مسجد اصيل، آثار زيانبار رقابت در مسجد سازي، دعا در مسجد، برگزاري جلسات آموزشي در مسجد، مسجد و كتابخانه، مسجد و جبهه هاي نبرد، مسجد و حاكم اسلامي، نقش امام جماعت در مسجد، مسجد و زنان، مسجد و امر به معروف و نهي از منكر و نقش مسجد در سازماندهي سپاه اسلام، عناوين برخي مطالب اين مجموعه است.
[ صفحه 80]
اسدپور، معصومه استان: فارس
عنوان اثر: نور ايمان شهرستان: لامرد
موضوع: نماز تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي - ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نور ايمان» در 7 فصل تنظيم شده، از اسلام، ايمان، معناي عبادات، نماز، مراحل ايمان و برخي موضوعات ديگر سخن مي گويد. در بخشي از «مقدّمه» مي خوانيم:
«در ايّامي كه عشق در هاله اي از ابهام فرو رفته و كم تر كسي قلبش به ياد تفنگ هاي كهن و چفيه هاي چاك چاك و خاك گرفته مي تپد، مي خواهم از «او» سخن گويم كه مردان خدا، به راز و نياز با او خوشدلند؛ آفريدگاري كه سير در آفاق و جهان حيرت انگيز كهكشان ها را همسنگ سير در اَنفُس شمرد و آن را راهي قرار داد براي رسيدن به عظمت انديشه سوزش كه هيچ فردي به ساحت كبريايي اش طيران نتواند.»
«اسدپور» با الهام از آثاري هم چون قرآن عزيز، علوم اسلامي، ارتباط با خدا، ادبيّات نگارشي، فصل شروع كبوتر، و دوستان و ياران - به ويژه پدر و مادرش - اثري خواندني گردآورده، با آوردن اشعاري كوتاه و بلند، به نوشتارش صبغه اي ادبي بخشيده است.
«برخي مردم مي پندارند مؤمن كسي است كه خود را در خيالش اهل ايمان تصوّر نمايد؛ همان ايماني كه در خيال شخص وجود دارد، ولي اعضا و جوارح از آن متابعت و فرمانبرداري نمي كنند و از نظر پروردگار متعال براي چنين ايماني، پاداش و جزايي وجود ندارد.»
[ صفحه 81]
اسدي، راضيه استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، گزيده اي از سيري در نهج البلاغه، فرهنگ نماز، چهل سخن، يكصد و چهارده نكته پيرامون نماز، كوثر كلام و ... را به مخاطبان خود مي نماياند و در برگيرنده ي مطالبي هم چون ستايش خدا، ترسيم چهره ي عبادت در نهج البلاغه، تلّقي نهج البلاغه از عبادت، راز و نياز با خدا هنگام رو به رو شدن با دشمنان، كاربرد صلوة و ذكر در نهج البلاغه و برخي موضوعات ديگر است.
«در نهج البلاغه، مطالب مربوط به اهل سلوك و عبادت، فراوان آمده است؛ به عبارت ديگر، ترسيم هايي از چهره ي عبادت و عبادت پيشگان شده است. گاهي سيماي عباد و سالكان از نظر شب زنده داري ها، خوف و خشيت ها، شوق و لذّت ها، سوز و گدازها، آه و ناله ها و تلاوت قرآن ها ترسيم و نقّاشي شده است؛ گاهي واردات قلبي و عنايات غيبي كه در پرتو عبادت و مراقبه و جهاد نَفْس، نصيب شان مي گردد، بيان شده است؛ گاهي تأثير عبادت از نظر گناه زدايي و محو آثار تيره ي گناهان، مورد بحث قرار گرفته است؛ گاهي به اثر عبادت از نظر درمان پاره اي بيماري هاي اخلاقي و عقده هاي رواني، اشاره شده است و گاهي ذكري از لذّت ها و بهجت هاي خالص و بي شائبه و بي رقيب عباد و زهاد و سالكان راه، به ميان آمده است.»
گردآورندگان اين مجموعه، عبارت اند، از: راضيه اسدي، عارف اسدي، صابر اسدي، فائزه طاهري.
[ صفحه 82]
اسدي، صابر استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1365
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، گزيده اي از سيري در نهج البلاغه، فرهنگ نماز، چهل سخن، يكصد و چهارده نكته پيرامون نماز، كوثر كلام و ... را به مخاطبان خود مي نماياند و در برگيرنده ي مطالبي هم چون ستايش خدا، ترسيم چهره ي عبادت در نهج البلاغه، تلّقي نهج البلاغه از عبادت، راز و نياز با خدا هنگام رو به رو شدن با دشمنان، كاربرد صلوة و ذكر در نهج البلاغه و برخي موضوعات ديگر است.
«در نهج البلاغه، مطالب مربوط به اهل سلوك و عبادت، فراوان آمده است؛ به عبارت ديگر، ترسيم هايي از چهره ي عبادت و عبادت پيشگان شده است. گاهي سيماي عباد و سالكان از نظر شب زنده داري ها، خوف و خشيت ها، شوق و لذّت ها، سوز و گدازها، آه و ناله ها و تلاوت قرآن ها ترسيم و نقّاشي شده است؛ گاهي واردات قلبي و عنايات غيبي كه در پرتو عبادت و مراقبه و جهاد نَفْس، نصيب شان مي گردد، بيان شده است؛ گاهي تأثير عبادت از نظر گناه زدايي و محو آثار تيره ي گناهان، مورد بحث قرار گرفته است؛ گاهي به اثر عبادت از نظر درمان پاره اي بيماري هاي اخلاقي و عقده هاي رواني، اشاره شده است و گاهي ذكري از لذّت ها و بهجت هاي خالص و بي شائبه و بي رقيب عباد و زهاد و سالكان راه، به ميان آمده است.»
گردآورندگان اين مجموعه، عبارت اند، از: راضيه اسدي، عارف اسدي، صابر اسدي، فائزه طاهري.
[ صفحه 83]
اسدي، عارف استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، گزيده اي از سيري در نهج البلاغه، فرهنگ نماز، چهل سخن، يكصد و چهارده نكته پيرامون نماز، كوثر كلام و ... را به مخاطبان خود مي نماياند و در برگيرنده ي مطالبي هم چون ستايش خدا، ترسيم چهره ي عبادت در نهج البلاغه، تلّقي نهج البلاغه از عبادت، راز و نياز با خدا هنگام رو به رو شدن با دشمنان، كاربرد صلوة و ذكر در نهج البلاغه و برخي موضوعات ديگر است.
«در نهج البلاغه، مطالب مربوط به اهل سلوك و عبادت، فراوان آمده است؛ به عبارت ديگر، ترسيم هايي از چهره ي عبادت و عبادت پيشگان شده است. گاهي سيماي عباد و سالكان از نظر شب زنده داري ها، خوف و خشيت ها، شوق و لذّت ها، سوز و گدازها، آه و ناله ها و تلاوت قرآن ها ترسيم و نقّاشي شده است؛ گاهي واردات قلبي و عنايات غيبي كه در پرتو عبادت و مراقبه و جهاد نَفْس، نصيب شان مي گردد، بيان شده است؛ گاهي تأثير عبادت از نظر گناه زدايي و محو آثار تيره ي گناهان، مورد بحث قرار گرفته است؛ گاهي به اثر عبادت از نظر درمان پاره اي بيماري هاي اخلاقي و عقده هاي رواني، اشاره شده است و گاهي ذكري از لذّت ها و بهجت هاي خالص و بي شائبه و بي رقيب عباد و زهاد و سالكان راه، به ميان آمده است.»
گردآورندگان اين مجموعه، عبارت اند، از: راضيه اسدي، عارف اسدي، صابر اسدي، فائزه طاهري.
[ صفحه 84]
اسدي، ناهيد استان: لرستان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: ازنا
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1364
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«آن گاه كه نماز مي خوانم، به عشق و ياد خدا، با دلي صاف و شكسته به سوي معبود هستي، پرواز مي كنم و با اوّلين ذكر (اللَّه اكبر) جاني تازه كرده، او را - كه معبودي بي همتاست - فرياد مي كنم. راستي! آن چيست كه به همه ي وجود آدمي آرامش مي دهد؟ آن چيست كه چشم ها را خاشع و خاضع مي گرداند و نَفْس سركش را، آرام، و دل هارا نرم؟ آن كيست كه مرا به بهترين راه سعادت و خوشبختي مي رساند؟
به حمد و ستايش او مي پردازم و دلم را در برابرش مهيّاي اطاعت مي سازم. دربارگاهش تعظيم مي كنم و مي گويم: اي صمد، اي احد من! در برابرت هيچم؛ اي پناه بي پناهان!»
به نظر مي رسد «اسدي» بايد از آغاز، خود را براي انتخاب سطح زباني مناسب مقاله اش، مهيّا سازد: سپس در به كارگيري صنايع ادبي بيش تر همّت گمارد، تا بتواند زبان نوشتاري اش را به قطعه ي ادبي، نزديك گرداند. مقاله نويسي يك «فن» است؛ و ضرورتي بايسته در عرصه ي گسترده ي نگارش. و آن گاه كه آدمي از مسايل معرفتي و ديني مي نگارد بايد با زبان امروز، آشنا باشد و واژگان و تعابيري تازه و شورآفرين برگزيند. «اسدي» در اين طريق، گام نهاده، بخشي از مراحل صعب را گذرانده، راهي دراز نيز پيش رو دارد.
[ صفحه 85]
اسدي، نورمحمّد استان: گلستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: كردكوي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نماز، محبوب ترين اعمال در پيشگاه ربوبي و آخرين وصيّت رسول هدايت است. نماز، ستون خيمه ي دين و قوام شريعت است. هنگام نماز، درهاي آسمان، گشوده و دعاها مستجاب مي شود. نماز، نردبان آسمان و كليد فردوس برين است. نماز، ميزان سنجش اَعمال و معيار پذيرش اَفعال است، كه اگر مقبول افتد، ديگر كارها نيز پذيرفتني است.
نماز، محكم ترين دستاويز، در بحران هاست و موجب قُرب الهي؛ از اين رو بهترين حالات زندگي زندگي آدمي را، نماز گزاري خوانده اند. نماز، ذكر خداست؛ و با ذكر خدا، قلب ها آرام مي گيرد.»
«اسدي» كشكولي از دانستني هاي مفيد، درباره ي نماز را از منابعي ارزش مند، گردآورده، در قالب عناوين و موضوعاتي گونه گون به مخاطبان نوشتار خويش نمايانده است.
«انسان در زندگي مادّي، بدون ترديد در تنگناهايي قرار مي گيرد؛ امكانات و توانايي هاي وي اندك و محدود است و مشكلات، بسيار؛ بدون پشتوانه نمي توان زيست. بهترين پشتوانه ها در حيات آدمي، نماز است؛ كه برجسته ترين جلوه ي ياد خدا و آرام بخش دل هاست.»
[ صفحه 86]
اسدي زيدآبادي، فاطمه استان: كرمان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: سيرجان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
پژوهش «چرا نماز بخوانيم؟» را از «اسدي زيدآبادي» در مسابقه ي پيشين خوانديم. اين بار نيز تحليلي ديگر با موضوعاتي هم چون تكليف در انسان، نماز سبز، جلوه گاه نيّت، اركان نماز، و غرور در عبادت، با مطالبي خواندني از آثاري ارزش مند:
- نماز، داروي تمام بيماري هاست.
- نماز، شفا دهنده ي قلب هاست.
- نماز، آبشار رحمت الهي است.
- نماز، قلب هاي تاريك را، پر از نور و روشنايي مي كند.
اين نوشتار با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع، پايان مي گيرد. باشد تا «اسدي» هماره در پرتو رهنمودهاي والدين خويش، از نماز بسرايد و «زمزمه ي قلب شقايق هاي عاشق» ره توشه ي عاشقي هايش باشد.
[ صفحه 87]
اسرار پوش، نادره استان: گيلان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: شاندرمن
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
نوشتار خواندني «نماز» با موضوع «آرامش در پرتو نيايش» و نيز «نماز» در موضوعاتي گونه گون را در مسابقات اوّل و دوم از «اسرار پوش» خوانديم. اين بار نيز وي سيره ي عبادي امام علي (ع) را در چند بخش نگاشته و با الهام از سيره ي نبوي، طهارت روح، امام علي (ع) صداي عدالت انسانيت، ترجمه و شرح نهج البلاغه، و علي و حقوق بشر، نوشته اي خواندني و سودمند فراهم آورده است.
«علي بن ابي طالب به پرهيزكاري و تقوا مشهور است. پارسايي و تقواي علي (ع) از نوع پرستش و عبادت پارسايان ديگر نيست كه ناشي از شرايط و اوضاع باشد. عبادت نزد علي (ع) ناشي از تمام قوا براي پيوند همه ي حلقه هاي عالم هستي است. آن كه در عبادت علي (ع) به طور كامل دقّت كند، بر او آشكار مي شود كه امام (ع) در عبادت و تقواي خود، هم چون سياست و حكومتش، اسلوبي خاص و روشي ويژه داشت.»
«علي(ع) هماره مي گفت: «بهترين زهدها، پنهان داشتن آن است.» از دقّت در سيره ي عملي امام برداشت مي شود كه كار و تلاش و فراهم كردن مال، با زهدپيشگي منافات ندارد و مانع بهره برداري از فرصت ها نيست، بلكه زمينه ساز پرداختن به عبادت هاي واجب و مستحب نيز مي گردد. زهد، ترك دنيا نيست، بلكه دنيا را در خدمت منويّات الهي خود در آوردن است.»
[ صفحه 88]
اسكندري، محمّدرضا استان: مركزي
عنوان اثر: سفر دل شهرستان: اراك
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز آنان بوي معرفت مي داد؛ سلام بر «صلاة الخاشعين». كبوتر دلم چندين بار به حريم «شلمچه» پر كشيد و باز به قلعه ي خاكي دنيا بازگشت. اي كاش بسيجي به حريمش مي رفت، از تربت او خاك زدايي مي كرد. سجّاده هاي آنان آدمي را از خاك به افلاك مي برد. شب بود. آسمان سياه و تاريك، لرزه به اندامم مي افكند. نمي دانم نام اين شب چيست! فقط از دور، خيمه ها را مي ديدم. قاصدك دلم را روانه ي ديار عشق كردم. لحظه لحظه به خيمه ها نزديك ترمي شدم. صداي پاي قدم هايم در سكوت شب، تسكينم مي داد و پاهاي خسته ام در بيابان بي آب و علف، روي خاك هاي ناآشنا قدم برمي داشت.
سر و لباس هايم حسابي خاكي شده بود. خدا خدا مي كردم زودتر به خيمه ها برسم. نمي دانستم آن جا، چه معركه اي است. فقط حسّ غريبي داشتم كه به سوي سرزمين اصحاب الحسين (ع) مي روم. همين كه دلم رسيد، ماندم. جماعتي را ديدم كه در آن ديار، بيتوته كرده اند. از گوشه ي هر خيمه و سنگري، نغمه ي زيارت «عاشورا» مي آمد. پيرمردي با قامتي كشيده و استخواني، امّا چهره اي نوراني و ريش هاي سفيد، مشغول قرائت زيارت عاشورا بود. بادِوزان موهاي مجعّد پيرمرد را آرام - آرام به اهتزاز در مي آورد. به محض ورود به اين سرزمين ملكوتي، پرچم هاي سبز يا مهدي (عج) و يا زهرا (س) نظرم را به خود جلب مي كرد.
اين جا، سرزمين عشق است. هركسي در حال ملكوتي خود فرو رفته؛ مثل شب عاشورا. اين جا هم قاسم دارد، هم حبيب، هم علي اكبر و ...»
[ صفحه 89]
اسكندري، مريم استان: مركزي
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: اراك
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«علي (ع)، مظهر جوانمردي و ايثار است، كه با شمشير عدالت هر ناعدالتي را از بين مي برد و در تنهايي خود با خدا راز و نياز مي كند. آن گاه كه آن شيرخدا، غرق مناجات و عشق ورزيدن مي شد خود و ديگران را فراموش مي كرد، و حالت معنوي خاصّي بر او حاكم مي شد كه هيچ كس را قادر به دخل و تصرّف در آن ميعادگاه عشق نبود.
علي (ع) خدا را دوست دارد و به او عشق مي ورزد؛ خداوند نيز بنده اش علي (ع) را دوست دارد. نام و ياد علي (ع) مانند نام معشوقش باعث آرامش قلب هاي شكسته و دل هاي نگران و دست هاي نيازمند و چشمان گريان است. علي (ع) سرشار از معنويت و اخلاص است.»
مولود كعبه، دوران شباب، شكل و شمايل او، اوّلين نمازگزار، نمازخانه ي علي (ع)، علي و ترس از خدا، خشوع علي (ع) در نماز، ركوع طولاني علي(ع)، حالات علي هنگام نماز، علي و نماز در نخلستان و زهد و تقواي علي (ع) عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است، كه از آثاري هم چون مفاتيح الغيب، داستان ها و حكايت هاي نماز چهارده معصوم (ع)، دانستني هاي نهج البلاغه و پرستش آگاهانه، گردآوري شده است.
اين نوشتار با «مقدّمه»ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع، پايان مي گيرد.
[ صفحه 90]
اسلامي، سميّه استان: گلستان
عنوان اثر: سيره ي عبادي حضرت علي (ع) شهرستان: كردكوي
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«.. يكي از راه هاي شناخت خدا و نزديكي به او، شناخت علي (ع) است. مي توان رويش نيايش را در چشمان اشك آلود و محبوب علي (ع) دريافت. هنوز هم مي توان از پسِ لحظه ها علي را خواند و هنوز هم شميم دل انگيز و روح افزاي مناجات علي (ع) همه جا را فرا گرفته است. علي (ع) خودِ نيايش است؛ آغاز عروج پروانه تا اوج وصال شمع است. علي (ع) سراپرده ي خلوت اُنس در حضور معرفت عشق است. غربت اشك علي را فقط نخلستان هاي مدينه مي داند. سَحَر از بدو ميلادش با خلقت علي (ع) هم نفس بوده است و علي را همنوا با مخمل سبز نيايش مي بيند.
آري،او كه در بيعت برهمه پيشي گرفت و شب را در بستري كه بوي رفتن مي داد، خفت. او كه جنگجويي بود، دلاوري كه درِ خيبر را به تنهايي بركند و در خندق، بزرگ ترين و قوي ترين سردار دشمن را از پاي در آورد، امّا در محراب نماز و سجّاده ي معرفت چنان مرد ضعيفي مي نمود كه هركس او را مي ديد به خود ترديد راه مي داد كه آيا اين علي (ع) همان علي است؟! بايد اعتراف كنم براي تحقيق خود و يا چند سطر مقاله، انگشت بر عارف بزرگي نهاده ام كه هرچه بخواهم از او بنويسم، نمي توانم ...»
درجات نماز علي (ع)، نظم در اوقات عبادت، اوّلين نماز، برخي فضايل علي (ع)، نشان پيروان علي (ع)، مفهوم نيايش، علي با خدا، سرّ نماز علي، شب زنده داري، ياد حق، آثار مهمّ نيايش علي و ... از عناوين موضوعات اين نوشتار است كه با قلمي روان و ساده به رشته ي تحرير در آمده است.
[ صفحه 91]
اسلامي، ليلا استان: گلستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: كردكوي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: -
---
«پسري كه صداي فرشتگان را شنيد»، «غوغاي دل» و «اوّلين نمازم» عناوين 3داستان كوتاه از «اسلامي» است.
«در آن هنگام كه به سراغش مي روم، تازه طلوع شادي هايم است و ديگر هيچ نمي خواهم؛ چون از هم صحبتي با او آن قدر خوشحال و راضي هستم كه تمامي غم ها از دلم پَر مي كشد. وقتي با او درددل مي كنم، كاملاً گوش مي دهد. اگر از او چيزي بخواهم، بدون منّت به من مي دهد. او بسيار رؤوف و مهربان است؛ هرچند من با دست هاي خالي و كوله باري از شرمندگي نزد او مي روم، امّا با دلي شاد، قلبي اميدوار و چهره اي نوراني باز مي گردم. در دل، احساس عجيبي دارم ... .
قطره قطره باران مي آيد. آب ها به هم مي پيوندند و سيل مي شوند. مردم، غرق در شادي اند. نمي دانستم چه اتّفاقي افتاده، ولي من هم از صميم قلب خوشحال بودم. ناخواسته به سوي مردي رفتم كه در حال نماز خواندن بود. وقتي به او نزديك شدم، تسبيحي به من داد، كه دانه هايش از الماس بود. آن را گرفتم و بوسيدم؛ و آن مرد - بي هيچ سخني - ناپديد شد.
مادرم آهسته شانه هايم را، تكان داد و با صدايي مهربان گفت: ناهيد، ناهيد! از خواب برخاستم. مادرم نگاهي به من كرد و گفت: دخترم! وقت نماز است.»
[ صفحه 92]
اسماعيلي، آزاده استان: يزد
عنوان اثر: نماز شهرستان: يزد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1358
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: --
---
«نماز، يعني پاسخ به محبّت يزدان.
نماز، يعني شناختن قلّه ي صعود.
نماز، يعني رهايي از پرتگاه سقوط.
نماز، يعني عمر با عزّت.
نماز، يعني رهايي از ذّلت.
نماز، يعني راه گشاي صبح اميد.
روزي كه چشم خود را به روي عرصه ي گيتي گشودم، از دايره اي كوچك، بزرگي هاي خلقت را نگريستم و جوياي دستان قدرتمندي شدم كه پديد آورنده ي تمام هستي بود؛ تا بر آن بوسه زنم و قدرشناسي را بياموزم.»
بخشي از دلنامه اش را نيز مي خوانيم:
«مسابقه ي شما، بهانه اي شد براي من و ديگران، تا احساسات دروني خويش را بر زبان آوريم. اين اشعار و مطالب، هر چند عاميانه و ساده است، ولي در آن ها عشقي عميق نهفته، كه قابل گفتن نيست؛ عشق به نماز ...»
[ صفحه 93]
اسماعيلي، زهرا استان: تهران
عنوان اثر: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان شهرستان: كرج
موضوع: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين پژوهش - پس از «دعا» و «مقدّمه» - در 5 فصل، تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ بهترين رزمنده ها
- فصل دوم؛ چرا نماز؟
- فصل سوّم؛ لحظه هاي خدايي
- فصل چهارم؛ نيايش
- فصل پنجم؛ مقدّمات نماز
«عمر، بسيار كوتاه است؛ هم چون قطع كردن يك درخت و برخاك افتادنش. بايد خود را براي سفر، آماده كنيم و ره توشه اي فراهم آوريم: ايمان، تقوا، عمل صالح. اين پيغام الهي است كه به وسيله ي پيامبران و امامان (عليهم السّلام) هم چنان به گوش مي رسد: نماز بخوانيد؛ تا آخرت را در دنيا به شما ارزاني كنند.»
گردآورندگان اين مجموعه، عبارت اند از:
- زهرا اسماعيلي
- معصومه اسماعيلي
كه به ترتيب «تأليف» و «تدوين» پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان را عهده دار بوده اند.
[ صفحه 94]
اسماعيلي، طاهره استان: تهران
عنوان اثر: نالِشِ دل شهرستان: اسلام شهر
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1360
قالب: شعر ميزان تحصيلات: دانشجو
---
نيايش، بي نشان، خوشه ي معرفت، خواهش، سفري بايد كرد، عناوين برخي اشعار «اسماعيلي» در اين دفتر است. از ويژگي هايي كه در شعر وي به چشم مي خورد، استفاده از اصطلاحات و واژگاني است كه برخي شاعران نوگرا از آن ها بهره برده اند.
به نظر مي رسد «اسماعيلي» شاعري «طبيعت گرا» است، و استفاده از تركيبات محاوره اي، گاه شعرهايش را به ابتذال مي كشاند. وي در شعر «نيمايي» موفّق تر نشان مي دهد؛ هرچند بايد دانست كه در شعر نيمايي نيز نوعي وزن عروضي وجود دارد و ... .
و امّا در شعر سپيد نيز نوعي وزن و آهنگ خاص وجود دارد و در شعر «موج نو» نيز گونه اي آهنگ دروني، مصراع هاي شعر را به يك ديگر پيوند مي دهد.
«تا خدا، راهي نيست» عنوان شعري ديگر از «اسماعيلي» در نخستين جلد از كتاب «در باغ سبز» بود، كه بوي آسمان مي داد!
[ صفحه 95]
اسماعيلي، قربانعلي استان: مازندران
عنوان اثر: نماز شهرستان: نكا
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1354
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز، وسيله اي است براي رسيدن به قرب الهي، و اين تقرّب را بايد با عشق به «اللَّه» پيمود، تا به معشوق واقعي رسيد. انسان بدون محبّت هرگز به او دست نمي يابد. انسان عاشق خود را فاني مي كند و رذايلي هم چون كبر، حسد، بخل، ريا و ... را كنار مي زند. متأسّفانه در بين برخي جوانان امروز، نماز به عنوان كوله باري سرشار از رنج و مشقّت است؛ آنان آن گاه كه نمازشان را به اتمام مي رسانند، احساس آسايش مي كنند و مي گويند: راحت شديم!
نماز بايد به گونه ي عشق به معبود، درآيد و انسان با خدا به معاشقه برخيزد. عارفان واقعي، نمازشان عاشقانه بود و ...»
«اسماعيلي» نوشتار خويش را با مقدّمه اي چنين مي آغازد و با الهام از آثاري گران سنگ، هم چون تفسير نمونه، معراج السّعادة، شرح احوال عطّار، ديوان باباطاهر، ديوان امام خميني (ره)، كشكول شيخ بهايي، حالات عشق مجنون، اصول كافي، تفسير ادبي - عرفاني قرآن، نهج البلاغه و برخي كتاب هاي ديگر به تبيين اذكار و افعال نماز مي پردازد.
[ صفحه 96]
اسماعيلي، ليلا استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز شهرستان: ميمه
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1355
قالب: شعر ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«ياد او، در نگهم باقي ماند و سراپرده ي هستي به تَنَم جاني داد
هر قدم در ره معبود، مرا روحي داد؛ و صداي قدمم در ره او
به قدم هاي پريش باران،
پقدرتي داد براي بودن؛
بودن و زيستن و ناليدن،
بودني در دل او. زندگي در برِ او. ناله اي در غم دوري از او.
در غم تيرگي پرده ي تن، در غم دوري از آن پيك خُتَن!
...
گرچه او در برِ من گريه نكرد، ليك در پرده ي اسرار همي اشك فشاند
دل من از غم دوريش گرفت
دل بيچاره ي من در قفس ماند و فسرد ...
و تو، اي زاده ي افكار بلند!
همره من به نياش باز آي
تا در اين سجده ببيني او را
دل خود در گرو او بنهي
و سر از سجده، دگر باز نياري هرگز»
[ صفحه 97]
اسماعيلي، معصومه استان: تهران
عنوان اثر: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان شهرستان: كرج
موضوع: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان تاريخ تولّد: --
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: --
---
اين پژوهش - پس از «دعا» و «مقدّمه» - در 5 فصل، تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ بهترين رزمنده ها
- فصل دوم: چرا نماز؟
- فصل سوّم؛ لحظه هاي خدايي
- فصل چهارم؛ نيايش
- فصل پنجم؛ مقدّمات نماز
«عمر، بسيار كوتاه است؛ هم چون قطع كردن يك درخت و برخاك افتادنش. بايد خود را براي سفر، آماده كنيم و ره توشه اي فراهم آوريم: ايمان، تقوا، عمل صالح. اين پيغام الهي است كه به وسيله ي پيامبران و امامان (عليهم السّلام) هم چنان به گوش مي رسد: نماز بخوانيد؛ تا آخرت را در دنيا به شما ارزاني كنند.»
گردآورندگان اين مجموعه، عبارت اند، از:
- معصومه اسماعيلي
- زهرا اسماعيلي
كه به ترتيب «تأليف» و «تدوين» پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان را عهده دار بوده اند.
[ صفحه 98]
اسماعيلي زاده، نرگس استان: كرمان
عنوان اثر: پرتوي از نماز شهرستان: كرمان
موضوع: پرتوي از نماز تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو - حوزوي
---
«نماز، ركني از اركان عالي اسلام است. نماز، حضور خدا با اهل راز است. نماز، از خود غايب گشتن و با حق حاضر بودن است. پس نماز آن بُوَد كه در آن، نور حق باشد، و نمازگزار از خويش نهان باشد. اين چنين نمازي را بايد از عبادت هاي واقعي شمرد. به ديگر سخن بايد گفت: نماز، توجّه باطن به حق و ملازمت در حضور، و اقبال به سوي حق، و اعراض از ما سوي اللَّه، و دوام مكاشفه با حق و مقام راز و نياز است.»
نيايش، ژرفاي نماز، چرا عبادت؟، آفات عبادت، ترك نماز، نماز اولياي خدا، آثار بهداشتي نماز، شرايط و مقدّمات نماز، نگاهي به اسرار نماز، ريشه ي عبوديّت، آثار اجتماعي و سياسي نماز، نماز رياكار، و در محراب نماز، عناوين برخي موضوعات نوشتار «اسماعيل زاده» است كه با الهام از آثاري هم چون از ژرفاي نماز، حكايت هاي عرفاني نماز، آشنايي با نماز، راز نماز، نماز از ديدگاه، قرآن و عترت و پرتوي از اسرار نماز به رشته ي تحرير درآمده است.
اين مجموعه با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع كلّي، پايان مي يابد.
[ صفحه 99]
اسمعيل زاده، خيرالنّساء استان: آذربايجان غربي
عنوان اثر: نماز شهرستان: خوي
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«چه زيباست آن گاه كه موجودي ضعيف و كوچك در مقابل موجودي بي نهايت بزرگ و لايزال مي ايستد و با آهنگي موزون، از سر صدق و صفا و اخلاص، به نيايش مي پردازد.
چه لذّت بخش است آن لحظه ها كه به دور از هياهوي نَفْس، در ملكوت به پرواز درآمدن و راز دل، با راز دار عالَم و عالميان در ميان نهادن؛ و چه شكوه مند است به عبوديّت در برابر معبود ايستادن، خم شدن، برخاستن و پيشاني برخاك ساييدن و اعتراف به جلال و جمال هستي آفرين نمودن.
و چه دل نشين است نواي توحيد و زمزمه ي پاك بندگي و عبادت خالق يكتا، در هر پگاه، نيم روز و شامگاه كه آن را تكرار مي كنيم.
اين نوا، نواي اقرار به بندگي در مقابل خداوند جهانيان است و سلامي براي ستيز با شرك و بت پرستي، و جدال با گناه و ناپاكي و مبارزه با نَفْس سركش؛ نوايي كه تا عمق جان آدمي، نفوذ مي كند و جان را پالايش مي دهد.»
گردآورنده، گزيده اي از آثاري هم چون سيماي نماز، راز نماز، خلوتگه راز، نمازهاي مستحبّي، چرا نماز بخوانيم؟، هزار و يك نكته درباره ي نماز و برخي خواندني هاي ديگر را، به مخاطبان خود نمايانده است.
[ صفحه 100]
اشرفي، سجّاد استان: تهران
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: تهران
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
- عبادت، گمنام ترين انسان زميني را، مشهورترين فرد آسمان مي كند.
- عبادت، جزيره ي كوچك شخص را، به سرچشمه ي هستي پيوند مي زند.
- عبادت، يعني نگاهي از بالا، بر تمام هستي.
- عبادت، تجديد عهد و پيمان با خدا، و تازه نگه داشتن حيات معنوي است.
- عبادت، مانع گناه و برطرف كننده ي آثار آن است.
- عبادت، يعني شكوفا شدن استعدادهاي عرفاني و معنوي نهفته در وجود انسان.
- عبادت، زمين خاكي را چنان ارزش مي دهد كه ورود به آن بدون طهارت ممكن نباشد.
آن گاه كه نماز مي خوانم، مفهوم بندگي خدا، شرايط نماز، قصد قربت، سيماي عبادت، نيّت و ... عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با «مقدّمه»اي از «اشرفي» همراه است.
- نماز، اساسي ترين رشته ي الفت و عالي ترين عامل محبّت بين بندگان و حضرت حق است.
- نماز، نوردل و صفاي قلب و سلامت روان و فروغ ذات عباد صالح خداست.
- نماز، واسطه ي محكمي است كه تمام هستي انسان را به ملكوت پيوند مي دهد.
- نماز، عشق سالكين، عبادتي آتشين، كاري بي قرين و خورشيد اهل زمين است.
- نماز، واقعيّتي روحاني، امر واجب سبحاني، نفحه ي رحماني و نور يزداني است.
- نماز، هويّت ايمان، حقيقت جهان، طريقت جان و راز قدرت انسان است.
[ صفحه 101]
اشكور وكيلي، آفاق استان: مازندران
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: كلاردشت
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«در ميان همه ي امور دنيوي، تنها چيزي كه مي تواند انسان را مستقيم به كمال لايق خود برساند، نماز است. اين نماز، نردبان ارتقاي آدمي است كه از صحنه ي قشر مادّي به صفحات روحاني روشن مجرّدات و ملكوت بالا رود و در همين عالم به وسيله ي نماز، عوالم ديگري را در مي يابد.
نماز براي تمام افراد بشر در تمام مناطق عالم بوده و هست، جز آن كه در كيفيت و كميّت آن، فرق و امتياز است، و هيچ مسلمان در هيچ حالي از اداي نماز معاف نيست.»
«اشكور وكيلي» فرازهايي از حكمت و فلسفه ي نماز و روزه، نماز چيست؟، آشنايي با نماز، تفسير نماز و برخي منابع روايي و كلمات اميرمؤمنان (ع) در نهج البلاغه را برگزيده و همراه با عنوان بندي هايي زيبا در قالب مقاله اي تحليلي به مخاطبان خويش ارايه كرده است.
[ صفحه 102]
اصحابي، معصومه استان: سمنان
عنوان اثر: نماز شهرستان: شاهرود
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: كارداني
---
رمز من و خدا، دو ركعت عشق، قطره اي پاك، سرزمين دل و مثنوي گريه ي خاك و ... عناوين اشعار كوتاه و بلند اين دفتر، و عاشقان ولايت، پيام يك شهيد و در كنار سايه سار نخل ولايت، نام هاي سه داستان كوتاه از نويسنده است. با اندكي كند و كاو در آثار اين نويسنده ي جوان مي توان گفت: بي گمان آينده ي وي در پراختن به داستان كوتاه است!
سطرهايي از «پيام يك شهيد» را باز مي خوانيم:
«.. سايه اي به بلنداي خيال، پهناي آسمان و وسعت دريا، روي سرم سياهي انداخته بود. روز بود. پرتو خورشيد اندر آن صباح به چشم مي خورد، ولي آن سايه در حركت بود. خم و راست مي شد و مي نشست. دست بر آسمان بلند مي كرد؛ انگار مي خواست آسمان را به زمين بكوبد. ساعتي چنين گذشت. احساس كردم سايه دور شد. لحظه لحظه كوچك و كوچك تر شد. تنها شنيدم كه مي گفت: «اين جا وطنم است.» رفتم. تا رسيدم به دياري كه بوي كربلا را به مشامم مي رساند. انگار بوي پيراهن يوسف، بوي مشك عبّاس علمدار (ع) و بوي چادر زينبِ زهرا بود. هرچه جلوتر مي رفتم بوي عطر زيادتر مي شد.»
[ صفحه 103]
اصغرزاده، پروانه استان: همدان
عنوان اثر: نماز شهرستان: همدان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
فلسفه ي نيايش، پرستش، فلسفه ي عبادت، نشانه هاي مؤمن، نماز در آيينه ي تاريخ حيات انسان، معناي نماز، برخي آثار و فوايد نماز در روايات و احاديث، نماز در سخنان و آثار رهبر كبير انقلاب اسلامي (ره)، نماز در سخنان و آثار مقام معظّم رهبري، شباهت نماز به احوال قيامت، حالات نمازگزار و رحمت خداوند، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه توسّط گردآورندگان از منابعي هم چون راز نماز، فرهنگ نماز، پرتوي از اسرار نماز، هزار و يك نكته درباره ي نماز و تفسير نماز، گردآوري شده است.
در بخشي از «مقدّمه» مي خوانيم:
«نماز، راز آفرينش هستي و معراج اهل ايمان است. اين چشمه ي جوشان معرفت، بهترين هديه ي الهي است كه دل و جان آدمي را آرامش مي بخشد و او را از ناپاكي و عصيان باز مي دارد. عبادت و پرستش پروردگار، يكي از مهم ترين ويژگي هاي اديان الهي است و نماز، قلّه ي عبادت هاست كه پيامبران برگزيده و امامان شيعه (ع) همواره به آن وصيّت كرده اند.
نماز، ياديار و سرود سبز ديدار است كه جان آدمي را آرامش مي بخشد و او را همدوش عرشيان مي كند. اين هديه ي ناب آسماني، زمزمه ي دل نشين پرستش است كه در هنگامه ي وصال، شيفتگان حضرت دوست را به زيارت فرا مي خواند و روح عطشناكشان را از شهد شهود، سيراب مي سازد. پرواز دل در فضاي قرب حق، جز با نماز و راز و نياز ممكن نيست.»
[ صفحه 104]
ا
صغرزاده قلعه، رقيّه استان: آذربايجان شرقي
عنوان اثر: نماز شهرستان: بناب
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1356
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
در اين كتاب، فرازهايي از كتاب هاي نماز يعني رهبري، همراه با نماز، طهارت روح، نماز در خانواده، گناهان كبيره، برگي از دفتر آفتاب و ... برگزيده و به خوانندگان تقديم شده است.
«نماز، كه همان اظهار عبوديّت و درخواست هدايت و رحمت و بركت از خداوند است، وظيفه اي است كه از روز نخست بر اهل ايمان ، نوشته شده، جزو هر ديانت و هر راه و روشي بوده است. خداوند مقرّر فرموده تا انسان كه داراي اراده و شناخت و اختيار انتخاب شده، با اراده ي خودش به درگاه خداوند، نماز بگزارد و اظهار عبوديّت و اطاعت نمايد و فرمانبرداري خويش را اعلام دارد. نماز، چنين مراسمي است: اقامه ي نماز يعني اقامه ي اعلام و اعلان عبوديّت پروردگار با ياد و ذكر خداوند، و اظهار حمد و ثناي پروردگار، و اين برنامه ي همه ي مؤمنان در تمام روزگاران بوده است.»
در فرازي ديگر مي خوانيم:
«نماز، نور چشم مؤمن است. نماز، انسان را از بدي ها باز مي دارد. در نماز هر روز، بالاترين قسمت بدن (پيشاني) را روي زمين و خاك مي نهيم و اگر به نماز، توجّه داشته باشيم، ديگر گرفتار تكبّر نمي شويم. نماز، پرچم اسلام است. نماز، وسيله ي شناخت مردم است. نماز، نشانه ي دوستي با خداست.»
[ صفحه 105]
اصل اسمعيلي، اكرم استان: تهران
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: تهران
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: --
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: --
---
«خدا كند امروز كمي باران غيرت ببارد. دلم بي بهانه گريه سر مي دهد. گاهي با خود مي گويم شايد بعد از رفتن آن ها، سال خشكسالي عاطفه ها باشد! حتّي جاي خالي عكس هايشان نيز خبر از قحطي اصالت مي دهد. حيران از اين ماجرا، خلوت كرده ام و چشم هايم را به جست و جوي شقايق گمنام در كوچه هاي باراني دل، پشت سر مي گذارم؛ به دنبال شقايقي هستم كه بوي خدا را از آن استشمام كنم. آري، آنان گل هاي كميابند ...
آنان روح را درك كرده اند و اوّل و آخر عباداتشان را نماز مي دانند. كارهايشان را با وضو انجام مي دهند. سرمشق زندگي شان را سَرور و سالار شهيدان مي دانند.»
پديد آورندگان اين كوتاه نوشتار، مقاله ي وصفي را، رنگي شاعرانه زده اند و تا اندازه اي توانسته اند به زبان «قطعه ي ادبي» نزديك شوند. بيش تر خواندن مقالات ادبي را به ايشان توصيه مي كنيم و در انتظار آثار برترشان مي مانيم.
[ صفحه 106]
اعتمادي، مهين استان: خراسان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: جاجَرم
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1364
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
از علي (ع) گفتن، مشكل است؛ و مشكل تر آن كه بخواهي از «عبادت» آن امام همام بگويي؛ زيرا علي (ع) را تنها علي (ع) مي شناسد و راز عبادتش را فقط خود مي داند. نخستين محور عبادت «كعبه» است؛ همان سراي با عظمت كه به احترام علي (ع) شكافته شد و ميلاد اميرمؤمنان را در خويش پنهان ساخت!
امام علي (ع) حقيقت عبادت را از دوران كودكي دريافت و به عنوان نخستين مسلمان به نماز ايستاد و نداي پيامبرش را لبّيك گفت. علي (ع) بر دوش رسول اكرم (ص) خانه ي كعبه را از وجود هر شركي، پاك كرد و قبله ي مسلمانان را منوّر ساخت. علي (ع) هم اوست كه هرگاه صداي اذان را مي شنيد، رنگ از رخسار مباركش مي پريد.
كلام نوراني علي (ع) چراغ راه گمراهان بود و هر خفته دلي را بيدار مي كرد. وقتي علي به نماز مي ايستاد، گويي آسمان ها و زمين با او خضوع مي كردند؛ هيچ كس چون علي نمي تواند پروردگار را، حمد و ستايش كند. براي وصف علي (ع) بايد علي را درك كرد و براي شناخت و درك آن بزرگوار، بايد علي وار زيست.»
آري، چه سان مي توان علي (ع) را سرود؛ و يا قطره اي از درياي بي كران مناقب و فضايلش را به ديگران نمود.
«فارغ از هر دو جهانم، به گُلِ روي علي (ع)
از خُم دوست، جوانم؛ به خَم موي علي (ع)
طي كنم عرصه ي ملك و ملكوت ، از پي دوست
ياد آرَم به خرابات، چو اَبروي علي (ع)(1)»
[ صفحه 107]
اعظمي، محمّدحسين استان: مركزي
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: ساوه
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1352
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
فلسفه ي وجودي مساجد، جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي، مساجد در كشورهاي اسلامي، مساجد در ايران اسلامي، معماري مساجد كشورهاي اسلامي، خادمان مساجد، مساجد در آثار و نوشته ها، مساجد در آيينه ي قرآن و برخي مطالب مفيد و سودمند ديگر، توسّط «اعظمي» در اين مجموعه گردآوري شده است.
«برخي هنرمندان به تهيّه ي آلبوم هاي عكس از مساجد، همّت گماشته اند، كه نشان دهنده ي زواياي مختلف مساجد است؛ برخي نويسندگان به جنبه هاي تاريخي مساجد، پرداخته اند؛ بعضي ديگر به شيوه هاي هنري و معماري مساجد و گروهي نيز به جايگاه مساجد در ميان مردم، پرداخته و آن را مورد نقد و بررسي قرار داده اند.
امّا نويسنده، معتقد است نويسندگان و شاعران بايد به جنبه هاي اخلاقي و سازندگي مساجد در آثار خود بيش تر بپردازند؛ و زيبايي هاي مساجد را به نوجوانان و جوانان بنمايند و از آنان بخواهند در آذين بندي مساجد، شركت فعّال داشته، نوآوري هاي خويش را به ظهور رسانند.»
اين دفتر، با «مقدّمه» و نيز «پيش گفتار» مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست منابع و مآخذ، پايان مي يابد.
[ صفحه 108]
افتخاري، اكبر استان: آذربايجان شرقي
عنوان اثر: نماز شهرستان: هريس
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1365
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع راهنمايي
---
«نماز، دريچه اي به لاهوت است، كه مي توان از آن منظر، جمال دل آراي ذوالجلال را نگريست. نماز، رساله اي است كه اسرار و شيوه هاي هستي از اوراقش آشكار مي شود. نماز، آيينه ي طلعت نماي اوست؛ و هركه در اين آينه بنگرد، هر آنچه را بايد، در مي يابد.
نماز، عاشقان را در بحر فنا، غوطه ور مي سازد و آنان را در ساحل بقا، باقي به حضرت دلدار مي دارد. نماز، اعجازي شگرف در وجود آدمي ايجاد مي كند؛ و آن، پيوند ممكن با واجب است. نماز در سَحَرگاه، گلي خوش بو از جنس «طوبي» است كه هماره سهم وارستگان فرزانه است.»
باز هم از «افتخاري» مي خوانيم:
«چرا از تو بگريزم، اي نماز؟!
كه تار و پود لحظه هايم از توست
در اين زمانِ پُر هياهو
تنها يار هميشگي ام
نماز است ...
چرا از تو بگريزم، اي نماز؟!
كه بودنم را
تو آغازي»
[ صفحه 109]
افشاري، الهام استان: تهران
عنوان اثر: نياز باراني شهرستان: حسن آباد فشافويه
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1357
قالب: شعر ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«يك قطره ز عشق يار، بر خاك چكيد
در خاك شد و، صدايي از باد شنيد
در بستر خاك، خفتن آرام، چه سود؟
بايد كه به فكر لحظه ي بودن، بود
هر چند كه مهد خاك، در خوابش كرد
عشق آمد و، آه؛ باز بي تابش كرد
از هُرم تنور عشق، برخاست ز خاك
آن قدر برفت، تا بشد ابري پاك
سرگشته ي دست باد و طوفان ها شد
گم گشته ي راهِ بودنِ شن ها شد
نور آمد و، سفره اي برايش گسترد
بر خوانِ نعيم، عقده ي دل وا كرد
آن قدر گريست تا به كُل رسوا شد
منشق شد از آن ابر، ولي دريا شد»
[ صفحه 110]
افشاري، محمّد استان:همدان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: ملاير
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1353
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارشناسي ارشد
---
«نماز يكي از واجباتي است كه اگر چه در بين فروع دين آمده است، ولي مي توان آن را از فروع نزديك به اصول دانست. نماز يكي از بهترين عبادات است كه ثمره هاي آن بيش از عبادات ديگر است و در واقع مي توان آن را يكي از بهترين نعمت هايي دانست كه خداوند متعال براي انسان ها آفريده است. بايد همواره به فكر شكرگزاري از اين نعمت بود و كم تر از بُعد وظيفه و مسؤوليّت به انجام آن اقدام نمود؛ زيرا لذّت اعمال اختياري و از روي شوق، بسيار بالاتر از لذّت اعمالي است كه از ترس و از بُعد وظيفه انجام مي گردد.
نماز در واقع، نياز ماست كه با خدا ارتباط برقرار كنيم و دست به دامانش شويم، تا به خود ارزش و اعتبار بخشيم. نماز، موهبت و لطفي است كه از سوي خداوند به ما عطا شده است و در صورت بهره گيري از آن مي توانيم از آن به عنوان كليدي براي بازكردن صندوق گنج عبادات و نعمت هاي ديگر استفاده كنيم ... براي آشنايي با نماز بايد به سراغ سخنان و گفتار نخستين نمازگزار در اسلام بعد از رسول اكرم (ص) و اوّلين شهيد نماز رفت. آري، نماز را در سطور نهج البلاغه - كه حاوي بخشي از سخنان، نامه ها و حكمت هاي پندآموز حضرت علي است - بررسي مي كنيم.»
عبادت و نماز فرشتگان، نماز در خانواده، گناه زدايي نماز، نقصان نماز زنان، قبولي نماز، برگزاري نماز در اوقات ويژه، ستايش و شهادتين علي (ع)، ويژگي نماز و پرستش شبانگاهي، رعايت حال ضعيفان در نماز جماعت، شناخت حقّ نماز، اصلاح بين مردم برتر از نماز، و نماز بر جنازه ي مسلمانان، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با الهام و بهره گيري از منابعي ارزش مند به رشته ي تحرير در آمده است.
[ صفحه 111]
اقبالي، زهرا استان: خراسان
عنوان اثر: نماز و رهبري اسلامي شهرستان: مشهد
موضوع: نماز و رهبري اسلامي تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نماز، معراج مؤمن است؛ انسان را عروج مي دهد و بالا مي بَرد. اين نردبان معرفت، زمينه ي يافتن آن معناي بلند قرآن را فراهم مي سازد. نماز در تمام اديان آسماني، واجب بوده است. نماز، ياد خداست. نماز، تشكّر و اطاعت از خداست. تمام هستي در فرمان خداوند است؛ اگر آدمي نافرماني كند، وصله ي همرنگ هستي نخواهد بود. كسي كه نماز نمي خواند، در قيامت دچار عذاب الهي مي شود. نماز، نور چشم پيامبر است و انسان را از بدي ها باز مي دارد.
در نماز - هر روز - بالاترين قسمت بدن (پيشاني) را روي زمين و خاك مي نهيم و اگر به نماز، توجّه داشته باشيم، هرگز گرفتار تكبّر نمي شويم. كسي كه هر روز پيشاني خود را به خاك مي مالد، نبايد متكبّر باشد. نمازي كه ما را از فساد و فحشا باز ندارد، در حقيقت نماز نيست.»
«اقبالي» در نوشتار خويش با الهام از آثاري هم چون همراه با نماز، طهارت روح، امام(ره) در سنگر نماز، و آشنايي با نماز از نماز در روايات، آياتي درباره ي نماز، اهمّيّت نماز، نماز در آيينه ي وحي، نماز جماعت، و نماز اوّل وقت. سخن رانده، خطّاطي مجموعه اش را «مريم اقبالي» عهده دار بوده است.
[ صفحه 112]
اقراري، رباب استان: اردبيل
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: پارس آباد
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«انسان، برترين مخلوقات و جانشين خدا در زمين و عصاره ي هستي و هدف آفرينش است. آفريننده اش چنان براي او ارزش و اعتبار قائل است كه او را اشرف همه ي مخلوقاتش مي داند. همه مي دانيم روح عبادت و پرستش در فطرت انسان نهفته است و اگر خوب رهبري نشود، به عبادت بت و طاغوت مي گرايد؛ و امّا مهم ترين وسيله ي ارتباط ميان خالق و مخلوق، نماز است؛ هم آن كه جلوه اي از بندگي انسان در پيشگاه خدا و مظهر عبوديّت و عبادت است. در واقع فلسفه ي آفرينش انسان، بندگي و عبادت و عبوديّت است.»
اين نوشتار در 2 بخش تنظيم شده است. مؤلّف در بخش نخست از اهمّيّت شكر و سپاس، آثار و فوايد نماز و آثار ترك نماز، سخن گفته، در بخش دوم و پاياني به تبيين ضرورت خودشناسي و نقش نماز در خودشناسي پرداخته، خودشناسي را مقدّمه اي براي عبادت مي داند.
در بخشي ديگر از «مقدّمه» مي خوانيم:
«بزرگ ترين و سازنده ترين فريضه اي كه آفريدگار، ما را به اقامه ي آن فرا خوانده «نماز» است. در اهمّيّت و جايگاه والا و ويژه ي آن در آيين آسماني ما، شكّي نيست و مي دانيم قوام مسلماني و پايه ي دينداري «اهل نماز بودن» است. با اين همه، گاهي غفلت ها و سهل انگاري ها، اين تكليف بزرگ را در انزوا قرار داده، پيروان قرآن و امّت حضرت رسول (ص) حقّ آن را به شايستگي ادا نمي كنند، و بهاي لازم را در زندگي
[ صفحه 113]
به آن نمي دهد.»
«اقراري» در مقدّمه ي كتاب خويش. به اظهار تقدير و تشكّر از سركار خانم «مهين راستگو» و نيز آقاي «سيّدكاظم اماني» پرداخته و از همه ي آنان كه وي را در اين راه، راه نموده اند، سپاس گزار است.
[ صفحه 114]
اكبري، اسماء استان: اصفهان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: كاشان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1363
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«آن گاه كه با تكبيرم، نام زيبايش دلم را وضو مي دهم؛ آن گاه كه با هر ركوعم بتي شيطاني در دل مي شكند، و آن گاه كه به پايان زيبايي ها سلام مي دهم، احساس مي كنم نماز، همان گنجينه اي است كه كتيبه هاي سعادت را در خود نهفته دارد. آن گاه كه نماز مي خوانم، خوشبختي را لمس مي كنم. آن گاه كه نماز مي خوانم، انگار پرنده اي بر بلنداي آبشار بخشندگي اش هستم؛ سبكبال، امّا مي دانم در برابر امواج پرتلاطم مهرباني هايش قطره اي بيش نيستم.
آن گاه كه نماز مي خوانم، باور مي كنم كه مي توان نويسنده ي حقايقي گشت كه فقط غزل يگانگي، فيض و مهرباني را به او لقب داد. مي توان نقّاشي گشت كه حقير بودن خود را در تصاوير رؤيايي به جهاني كه وي آفريده، ثابت كرد. مي توان خطّاطي بود كه نامش را با مركّب ايمان بر صفحه ي سياه قلب خويش نگاشت. مي توان نوازنده اي بود ... آن گاه كه نماز مي خوانم.»
در مقاله ي ادبي و وصفي، بايد از صنايع ادبي و صور خيال، بسيار بهره گرفت و به پيام خويش حال و هوايي شاعرانه بخشيد. البتّه برخي مطالب هم چون «طبيعت»، «روستا» و «طلوع خورشيد» بيش تر اقتضاي چنين زباني را دارند، امّا «اكبري» نيز بايد بداند، براي رسيدن به زبان «قطعه ي ادبي» تمامي موارد ياد شده بايد اوج گيرد.
[ صفحه 115]
اكبري، سكينه استان: مركزي
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: خمين
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
عبادت در اسلام، درجات عبادت ها، تلقّي نهج البلاغه از عبادت، ترسيم چهره ي عبادت و عباد در نهج البلاغه، علي و خداشناسي، علي در آغوش پيامبر (ص)، ايمان و عبادت علي (ع)، عبادت علي از ديدگاه دانشمندان اسلامي، اوّلين شهيد محراب، كلمات قصار علي (ع)، و بهترين راه شناسايي علي (ع) از جمله موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري هم چون داستان غدير، داستان ها و حكايت هاي نماز چهارده معصوم (ع)، سيره ي عملي اهل بيت (ع)، علي كيست؟ جست و جو در نهج البلاغه، علي (ع) در مدينه، ماه مهرپرور، راه علي (ع) خورشيد بي غروب، پژوهشي عميق پيرامون زندگي علي (ع) و پرتوي از اسرار نماز، گردآوري شده است.
«فكر من، يك سر مجذوب علي (ع) است. انديشه ي نارساي من، بال و پر مي گيرد و در افق هاي دور به پرواز در مي آيد. به خود مي گويم علي (ع) چه شخصيّت بزرگ و شگفت انگيزي داشته كه پس از قرن ها توانسته است چنين محترم و محبوب بماند و دل ها را تسخير كند!
مرد روحاني، صوفي، كاسب، دهقان، كارگر، ورزشكار، جوانمردان، جوانان، پيران و ... همه و همه علي (ع) را بزرگوار مي دانند و پيروي از او را بر خود فرض مي شمارند. درماندگان، خستگان، زورمندان، همه «ياعلي» مي گويند و از او مدد مي جويند. بي سبب نيست اين روزها هر مجلّه يا روزنامه اي را مي گشايي، وابسته به هر گروه و دسته اي، همه يكدل و يكزبان به بزرگداشت علي (ع) پرداخته اند. علي (ع) مرد بزرگ و عجيبي است! سخن گفتن در باره ي هر يك از جنبه هاي شخصيّت كامل او، مجال بسيار و استعدادهايي در حدّ كمال مي خواهد.»
[ صفحه 116]
اكبري، فرشته استان: قزوين
عنوان اثر: جزيره ي آرزوهاي پدر شهرستان: قزوين
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1364
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه، حاوي 3 داستان كوتاه از «اكبري» است:
1. سايه ي سياه
2. جايزه ي پدر
3. جزيره ي آرزوهاي پدر
«آن روز - همه - لباس هاي تميزي به تن كرده بوديم؛ چون قرار بود پدر بعد از سه ماه به ديدنمان بيايد. پدر در آخرين روزي كه مي خواست به مسافرت برود به من قول داد كه ماجراي عجيبي را كه هميشه از آن به عنوان «جزيره ي آرزوها» نام مي برد، برايم بگويد و رازش را آشكار كند.
آن روز حسّ عجيبي داشتم؛ انگار قرار بود اتّفاقي بيفتد. مادر هر لحظه به ساعت نگاه مي كرد ... زنگ تلفن به صدا درآمد. با سرعت به سمت آن رفتم و گوشي را برداشتم؛ «بله بفرماييد.» دايي بود. گوشي را به مادر دادم.»
فراز پاياني داستان «اكبري» راز جزيره ي آرزوي پدر را آشكار مي سازد:
«مادر، مشكي پوشيده بود. مينا گريه مي كرد. تمام فاميل جمع بودند و ما را دلداري مي دادند ... نمي خواستم بخوابم، امّا پلك هايم سنگيني مي كرد. به خواب رفتم. پدر در خواب، پيراهن سفيد و مشكي اش را پوشيده بود. كنار تختم آمد و گفت: «محمّدجان! مي خواستم جزيره ي آرزويم را» ... بعد دستم را گرفت. از روي درياها گذشتيم و در جزيره اي به زمين آمديم. پدر گفت: «محمّد! اين جا بنشين» بعد دست هايش را سوي آسمان برد و گفت: «خدايا! كمكم كن.» با هم به سوي قبله ايستاديم و ...»
شايد ما هم روزي به جزيره ي آرزوهايمان برسيم! شايد روزي ...
[ صفحه 117]
اكبري، فرشته استان: كرمانشاه
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: اسلام آباد غرب
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1362
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«آن گاه كه نماز مي خوانم و در مقام «تسليم» قرار مي گيرم، دوست دارم تا مي توانم بنالم، و تا قدرت دارم، اشك بريزم، و در آتش حسرت و اندوه و پشيماني بسوزم!
آن گاه كه نماز مي خوانم و در پيشگاه قدس و كوي پاكش مهمان مي شوم، با نماز، جان و دل آراسته مي سازم و نفس خويش را با نماز از رذايل، پاك مي كنم.»
«اكبري» قلمي روان و شيوا دارد و در پايان نوشتارش - فروتنانه - از ما خواسته تا كمبودهاي نوشته اش را باز گوييم. براي شيوانويسي بيش تر، بايد به چهار عامل دستور زبان ، لغت، بافت شناسي، و ساخت شناسي توجّه كرد. نيز براي فصيحانه و بليغانه نوشتن بايد به علوم معاني، بيان، بديع، و سبك شناسي روي آورد. البتّه فقط با آموختن قواعد درست نويسي، نمي توان نويسنده شد! هرچند كه شرط «لازم» است. بنابراين نخست، بايد به خواندن و انديشه مندي پرداخت، سپس به نوشتن. بسيار بنگاريد؛ هر چند يكي از نگاشته ها اقبال يابد ... كوتاه سخن اين كه «موضوع» مقاله را مشخّص كنيد، درباره ي آن بيش تر بينديشيد تا بتوانيد طرحي نو، دراندازيد. سپس از منابع گوناگون پيرامون موضوع نوشتار خود، يادداشت برداريد. آن ها را تنظيم نماييد. متن نهايي مقاله را تهيّه كنيد. در پايان نيز عنواني زيبا و ادبي - درباره ي نوشته ي حاضر - بر آن نهيد؛ عنواني كوتاه، شور آفرين و شيوا.
[ صفحه 118]
اكبري جور، حميده استان: كرمان
عنوان اثر: معراج عارفان شهرستان: زرند
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
نيايش و پرستش، از ژرفاي نماز، سلوك عارفان، واژه هاي نماز، تفسير حمد و سوره، احكام نماز مسافر، طهارت و پاك سازي نماز، شكّيات نماز، شرايط نماز جمعه، محتواي نماز شب و شرح نماز، عناوين برخي مطالبي است كه از آثاري ارزش مند، هم چون رساله ي نوين، سيري در نماز، پرواز در ملكوت، ارزش و اهمّيّت نماز، نماز چيست؟، پرتوي از نماز، آموزش احكام و آداب نماز، اين است نقش عبادت و افضل الاعمال، گردآوري شده است.
«با بررسي آيين نماز، در مي يابيم كه اين فريضه ي الهي، همراه با تمامي شؤون و فراز و نشيب هاي زندگي، وجود دارد؛ زيرا نماز در هيج حالي از انسان، ساقط نمي گردد. اين گستردگي در عمل، نيروي نهادي و معنوي انسان را تقويت مي كند و تلاش او را براي استواري و پايداري پيوند با آسمان و بقا و ديرپايي اسلام در زندگي اش بر مي انگيزد.»
اين مجموعه با «مقدّمه»اي كوتاه از نگارنده آغاز مي شود و با فهرست منابع و مطالب، همراه است.
[ صفحه 119]
اكبري فراهاني، زهرا استان: قم
عنوان اثر: تجلّي تمدّن اسلامي در مسجد شهرستان: قم
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين پژوهش خواندني در 4 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ نقش مسجد در فرهنگ و تمدّن اسلامي
- فصل دوم؛ تحوّل مسجد در گذر زمان
- فصل سوّم؛ رسالت علمي - سياسي مسجد النّبي
- فصل چهارم؛ تجلّي جقيقت در معماري خانه هاي خدا
«انسان در مدّت هزاران سال زندگي بر روي اين كره ي خاكي، همواره به دنبال رفع نيازهايش بوده است. همزمان با تلاش براي يافتن سرپناهي امن و امان براي استراحت، نياز ديگري نيز وي را به ساختن مكاني براي نيايش و عبادت وا مي داشت؛ مكاني كه در آن بتواند دور از چشم اغيار و فارغ از قيل و قال اطراف، دَمي بياسايد، و در تنهايي ساده و خلوت عاشقانه ي خود، سر بر خاك فرو نهد، و اندرون خود را التيام بخشيده، به تدريج اين مكان ها در محدوده اي خاص براي عموم مردم ساخته شدند و اوّلين معبدها شكل گرفتند؛ محدوده اي جدا از ديگر مكان ها، مقدّس و محترم.
در ميان اين معابد «مساجد» با اهمّيّت ترين نيايش گاه هاي بشري است. گرچه در عصر حاضر به ويژه دهه ي اخير - ابزارهاي تبليغاتي و پيام رساني هم چون فيلم، تئاتر و ... به ظاهر درخشش و جذّابيت بيش تري دارد، امّا مسجد به لحاظ اصالت ديني و داشتن ريشه هاي عميق تاريخي و به دليل اهتمام فراوان رهبراني مذهبي به اين پايگاه عمومي، تأثير بسيار حسّاس و تعيين كننده اي بر ارتقاي سطح فرهنگ ديني دارد ...»
[ صفحه 120]
اكبري فرد، مجيد استان: تهران
عنوان اثر: پرستوي مهاجر شهرستان: كرج
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1359
قالب: داستان بلند ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«بي حوصله داشتم از پلّه ها پايين مي آمدم كه طبق معمول، صداي ضبط، آرامش خانه را به هم زده بود. صداي خواننده، انسان را از زندگي نااميد مي كرد. چند روزي بود كه حالتي عجيب به من دست داده بود ... وقتي پايين رفتم، پدر هنوز در خانه بود. سلام كردم و نشستم سر ميز صبحانه. با حالتي خشم آلود به خواهرم گفتم: «ساكت كن اون ...» يك لحظه مثل اين كه به همه شوك وارد شده باشد ... پدر گفت: «حالت كه خوبه، رامين!» گفتم: «اگه اين صدا قطع بشه، فكر كنم حالم خوب مي شه» مادرم با دستپاچگي گفت: «تو امروز چت شده؟ هر روز با صداي ضبط، چيز مي خوردي، حالا مي گي ...»
و اين آغازه ي داستان «پرستوي مهاجر» است كه از «رامين» مي گويد؛ از هديه ي جاوداني اش و ... «عارف» كه معرفت آموزي كرد و خود در «بهشت زهرا» خانه كرد. داستان پرستوي مهاجر، فرجامي خوش براي رامين و جواد (عمويش) داشت: ازدواج آنان در سن 27 و 35 سالگي!
[ صفحه 121]
اكثري، محمّد استان: گيلان
عنوان اثر: جوان و نماز شهرستان: املَش
موضوع: جوان و نماز تاريخ تولّد: --
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: --
---
«لذّت معنوي يك جوان با نماز، فوق همه ي مسايل است، و آن گاه مضاعف مي شود كه كارهايي از قبيل كسب علم، احسان، خدمت، موفقيّت و پيروزي از حسّ ديني، نشأت گيرد و تنها براي خشنودي خداوند انجام شود. آن چيزي كه بيش از همه، حق را محترم، عدالت را مقدّس، و دل ها را مهربان، و اعتماد متقابل ميان افراد را برقرار مي سازد، نماز است.
بهترين جوانان، كسي است كه عاشق و دلباخته ي عبادت باشد و آن را با آغوش باز بپذيرد، و از صميم قلب به آن علاقه نشان دهد؛ با تمام وجود به عبادت بپردازد و خود را براي آن، فارغ گرداند. چنين جواني پروا ندارد كه زندگي دنيوي اش چه سان بگذرد: با سختي ها و مشكلات، يا با سهولت و آسايش.
پس هر عمل نيك و عبادتي، آن گاه ارزش دارد و اَجر و بهشت را به ارمغان مي آورد كه براي خدا باشد و قصد قربت در آن، منظور گردد.»
«اكثري» با الهام از آثاري هم چون نماز از ديدگاه قرآن و حديث، راز نماز، و همراه با نماز، نوشتاري پژوهشي فراهم آورده، از «جوان و نماز» سخن رانده است.
[ صفحه 122]
اگير، محمّدتقي استان: تهران
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: تهران
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
«درباره ي مَقام و شخصيّت والاي حضرت علي (ع) بسيار گفته و نوشته شده است و همگان معترف اند نتوانسته اند حقّ مطلب را، درباره ي اين انسان كامل، ادا كنند ... مقصود ما، در اين مقاله آن است كه سخنان امام علي (ع) در نهج البلاغه را پيرامون نماز و عبادت، گردآورده، آن ها را به نقد و بررسي بنشينيم.»
نقش عبادات در بازدارندگي از گناه، نماز جمعه، عبادت از ديدگاه علي (ع)، اهمّيّت نماز و برخي مطالب ديگر، در اين مجموعه گردآوري شده، با توضيحاتي همراه است.
مؤلّف، نوشتار خويش را از آثاري هم چون سيري در نهج البلاغه، از ژرفاي نماز، گناه شناسي، داستان ها و حكايت هاي نماز چهارده معصوم، نماز و فلسفه ي آن، راز نماز در نهج البلاغه، صلوة الخاشعين، نماز در نهج البلاغه و برخي آثار ديگر، گرد آورده و مقدّمه اي بر آن، نگاشته است.
«گفتني است شناسايي هاي معمولي درباره ي شخصيّت هاي بزرگ، آن هم در رديف امام علي (ع) هرگز به حدّ نصاب نمي رسد؛ به ويژه در مواردي كه جوينده ي شناسايي، عناصر و فعاليّت هاي روحي آن شخصيّت را در درون خود، دريافت ننموده باشد ... با توجّه به هزاران كتاب و مقاله ي نگاشته شده پيرامون حضرت علي (ع) نمودار كردن جنبه هايي تازه از زندگي و حيات آن بزرگوار، نيازمند دانش و توانايي هاي روحي بسيار است.»
[ صفحه 123]
الفت، بلال استان: همدان
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: همدان
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«مسجد به عنوان نمادي از علم، فرهنگ، تاريخ، انديشه ي اسلامي و نيز راهي روشنگر براي اتّصال بنده به معبود خويش در طول تاريخ اسلام به شمار مي رود. مسجد، يگانه مكاني است كه در آن، هيچ كس از هر پُست و مقامي، خود را از ديگران برتر نمي داند. ساخت مساجد نيز از اين امر، مستثني نبوده است. اگر چه تلاش در ساخت مساجد، همّتي والا و پشتكاري عظيم مي طلبد، امّا داشتن نيّت براي قرب الهي و ايمان و تقوا در ساخت اين گونه اماكن مقدّس از ضروريات است، كه بدون آن نمي توان از راه سعادت و خوشبختي معنوي، گذر كرد.»
اعتكاف در مسجد، ويژگي عبادت در مسجد، مساجد و آموزش، تكامل مساجد، مساجد و نقش سياست در آن ها، هنر معماري در مساجد، امور فرهنگي در مساجد و نقش سياسي مساجد در پيروزي انقلاب اسلامي، عناوين برخي مطالب دفتر «الفت» و با الهام از آثاري هم چون فلسفه ي اخلاق، هنر در قلمرو مكتب، شگفتي هاي نهج البلاغه، شناخت اسلام و نگاهي به علي (ع) گردآوري شده است.
[ صفحه 124]
الفتي منش، سارا استان: كرمانشاه
عنوان اثر: حقيقت و فضيلت شهرستان: كرمانشاه
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«امشب خواهان آنم كه مست از باده ي سَحَري شوم. امشب خواهان آنم كه به جمع حضور خلوتيان، مژده دهم كه من نيز مي خواهم چهره ي جان را در زلال جاري شب بشويم. امشب خواهان آنم در شطّ شب، بلم استغاثه اندازم و در پرتو بادبان استغفار، بر بيكرانه ي دل و جان، سفر كنم ...
فرو ريزيد اي اشك ها، با آرامش هميشگي! ديگر گرماي عشق شما را روي گونه هايم احساس نمي كنم. چرا مانند خورشيد رنگ پريده ي پاييز - كه فقط نامي از خورشيد و عظمتش دارد - به پايين مي غلتيد؟! حرارت عشق را كجا از دست داده ايد؟ در يك شب سرد با آسماني ابري كه ظلمت موج مي زد؟ در دامنه ي كوهي كه ما را به بالا راه نمي دادند؟ و يا در كوچه هاي مه گرفته و كوره راه هاي نَفْس؟
افسوس كه راهي بس دراز است از اين سردي تا پيدايش ابديّت و دريافتن آن كه ملكوتش آرزوست؛ ملكوتي كه از آن آمده ايم و اميد بازگشتن به آن را از دست داده ايم، و در تنهايي يك دل دور افتاده از ادارك هستي و معاني آن، غوطه وريم. چگونه رخ برگردانم از درگاه زيبايي ها؟ از درگاه اسرار درخشان وجود؟ پس بريزيد اي اشك ها!»
[ صفحه 125]
اللهياري، فاطمه استان: فارس
عنوان اثر: تا تولّد آلاله ها شهرستان: فسا
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«تا تولّد آلاله ها»، «راه بي بازگشت» و «خلوت» عناوين 3داستان كوتاه از «اللّهياري» در اين مجموعه است، كه با نام و ياد شهيدان، پيوندي ناگسستني دارد؛ شهيداني هم چون اللَّه كرم جوكار، جليل اسلامي و حسين اسلامي؛ از تبار شهيدان خدايي شهرستان «فسا».
«عاشقان رفتند؛ بربال فرشته ها نشستند و همسفرِ باد گشتند ... و تو، هنوز با آن نگاه منتظرت مانده اي؛ كه كي نداي دعوت مي رسد. امواج «اروند» يكي پس از ديگري مي آيند و خود را مي نگرند؛ و با صدايي لرزان از كنارم مي گذرند ...»
آري، شهيدان در ما حضور دارند. من بارها در «بهشت زهرا» با شهيدان، قدم زده ام و از شعر بلند نگاهشان فتوكپي مكاشفه گرفته ام. من روزي صدبار به بهشت زهرا مي روم: غربتم را به شهيدان مي گويم؛ و آنان روزي هزار بار، مرا به گريه، مهمان مي كنند. بياييد با شهيدان، مهربان تر باشيم ... .
از «الّلهياري» پژوهش «نماز و مفاهيم نمادين آن» را، در مسابقه ي پيشين خوانديم؛ داستان كوتاه و زيباي «ديار غربت» را نيز؛ و بي گمان باز هم از او خواهيم خواند.
[ صفحه 126]
الهي كارشك، الهه استان: خراسان
عنوان اثر: استاد شهرستان: مشهد
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1363
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نسيم ملايمي، ابرهاي تيره را از فراز قبرها حركت مي داد، تا در گوشه اي ديگر از آسمان، جاي گيرند؛ خورشيد نيز نيم نگاهي به زمين مي انداخت.
دختر جوان از پايين مزاري سرد و خاموش برخاست و به آسمان نگريست. غمي سنگين بر دلش نشسته بود؛ زيرا راهنماي زندگي اش رفته بود!» «مليكا» قهرمان داستان «الهي» مخاطبان خويش را، پا به پاي خاطرات خود به گذشته باز مي گرداند؛ استادي مهربان كه آقاي «هدايت» نام داشت؛ هم او كه بزرگ ترين و والاترين نسخه ي هدايت بشر؛ يعني «قرآن كريم» را به مليكا «هديه» كرد؛ هديه ي الهي.
و از آن پس، مليكا به دنيايي ديگر، پاي نهاد. او هنوز هم سخن استاد را به خاطر داشت:
«من هميشه به دانش آموزاني كه بالاترين نمره را گرفته اند، كتاب هديه مي كنم و معتقدم اين براي شما بهترين هديه است.»
فرازي ديگر از داستان «استاد» را مي خوانيم:
«وقتي مليكا قرآن را خواند، احساس مي كرد ديدگاهش نسبت به دنيا عوض شده است. او ديگر دختري نبود كه دين را در چارچوب «كليسا» ببيند. امّا باز هم ترديد داشت كه آيا راه درست را، يافته است يا نه!»
آري، مليكا با «حقيقت» آشنا نبود و اگر استاد، راه راست را به وي نمي نمود، او هم چنان مسيحي بود!
[ صفحه 127]
الياسي، افسانه استان: قم
عنوان اثر: نماز شهرستان: قم
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«قاصدك سبز اذان، پيغام وصل مي دهد: برخيزيد؛ وضو سازيد! اي شمايان كه چون مردگانيد! برخيزيد؛ كه با نماز، زنده و جاودانيد. دست ها را بگشاييد. دعا كنيد، همه در قنوت؛ همه در ركوع؛ و آفتاب و ماهتاب، سجده بر خاك برده اند. از بستر برخاستم و به نماز ايستادم.»
نماز شكوفه ي سپيد، آرامش حقيقي، ميوه هاي نماز، نزديك ترين كس، زيبايي نماز، پيغام يار و بهترين لحظات، عناوين برخي قطعه هاي ادبي «الياسي» در اين دفتر است.
«لحظه ي سبز نماز مي رسد؛ لحظه ي شكفتن؛ لحظه ي راز گفتن؛ لحظه ي سرودن زيبايي ها؛ لحظه ي عروج به قلّه ي يكتايي، لحظه ي خواندن قصّه هاي عشق و ...»
وي را به بيش تر خواندن «نثر امروز» فرا مي خوانيم؛ آثاري هم چون بر شانه هاي شهاب، از همدلي تا همراهي، برزيگران دشت خون، خدا كند تو بيايي، لحظه هاي درنگ، نجواي حرير، رايحه ي نجابت، مقدّمه اي بر شيطان، اگر شهادت نبود، شكواي سبز، كوير، با اصحاب قلم و ...
[ صفحه 128]
الياسي، مريم استان: قم
عنوان اثر: نماز عشق شهرستان: قم
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع راهنمايي
---
اين مجموعه 3 داستان كوتاه را در برمي گيرد:
- داستان اوّل شهيد محراب
- داستان دوم؛ معشوق شهيد، نماز است
- داستان سوّم؛ نماز عشق
از الياسي در مسابقات پيشين، پژوهش «نماز» را با موضوع «نمازي كه دوست مي دارم» و پژوهش «بهترين نمازها و برترين نمازگزاران» را خوانديم. اين بار نيز 3 داستان كوتاه پيرامون معصومين (ع) با مقدّمه اي چنين:
«3 داستان كوتاه با موضوع اصلي «شهيدان نماز» كه در طول تاريخ در صفحه ي پرنشاط تاريخ جهان، ثبت شده است. ان شاءا... بتوانم تا جايي كه ممكن است به واقعيّت هاي اين داستان ها اشاره نمايم. در سال هاي گذشته با ياري خداوند توانستم در هر دو مسابقه ي جوانان نويسنده و نويسندگان جوان شركت كنم و با كمك خدا توانستم تا حدودي حرف دل را بر روي كاغذ سفيدي، جاي دهم، و براي اين كه تپش هاي قلبم را باز هم كاهش دَهَم، يا شديد نمايم اين بار، شهيدان را ...»
[ صفحه 129]
الياسي رمضاني، فرحناز استان: لرستان
عنوان اثر: معراج مؤمن شهرستان: ازنا
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1357
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«نماز، سرود توحيد و يكتاپرستي و سرود فضيلت و پاكي است، كه بايد فكرما را در برابر عوامل شرك زا و آلوده كننده اي كه در زندگي روزمرّه با آن ها سر و كار داريم، پاك و يكتا پرست نگه دارد.
نماز، آبي ست براي فرو نشاندن عطش عابدان و شب زنده داران و سحرخيزان عاشق، كه وجود تشنه ي خود را با آب معرفت الهي، سيراب مي كنند.
نماز، نورمؤمنان، هم نشين عابدان، كمال عارفان و پرواز عاشقان و سالكان و شيفتگان حق است.
نماز، پايه و اساس دين داري، هديه اي ارزش مند پيامبران و نشانه ي حكومت صالحان است.
نماز، سنگر محكمي است در برابر گناهان و زشتي ها؛ پروازي است در ملكوت؛ تسليم انساني است عصيانگر و كمك جستن از نماز در سختي ها آرام بخش جان بندگان خاص و خالص و صديق خداوند است.»
اذان، اقامه، وضو و آداب آن، ترجمه ي نماز و تعقيبات آن، اهمّيّت نماز، نماز اوّل وقت، توجّه به برپايي نماز و آداب نماز، عناوين مطالب و موضوعات اين دفتر است.
[ صفحه 130]
الياسي گرجي، حوريّه استان: مازندران
عنوان اثر: فرار از جهنّم شهرستان: بهشهر
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1354
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
آلوده ترين عشق، سجده گاه عشق، نماز علي (ع)، فرار از جهنّم و شكاف، عناوين 2 شعر، 1 قطعه ي ادبي و 2 داستان كوتاه از نگارنده در اين دفتر است.
«علي، اي مَردِ تنهاي زمان! آن لحظه كه در خانه ي كعبه به دنيا آمدي، چه احساسي داشتي؟ آن لحظه كه با نام خدا آشنا شدي، به چه مي انديشيدي؟ علي! آن شب ها كه با فاطمه (س) بر سجده گاه عشق، سر مي ساييدي، در آرزوي چه بودي؟
اي مَردِ سكوت! آن روزهاي سهمگين، كه با خاري در چشم و استخواني در گلو، صبر مي كردي، تا اسلام نوپا، در سايه ي صبر و سكوت تو، رشد كند، در انتظار چه بودي؟
«كوفه» هرگز تو را فراموش نخواهد كرد؛ دنيا هرگز تو را از ياد نخواهد برد و من هر لحظه كه به تو مي انديشم، خاطره ي مردي پرهيزكار، كه پيشاني اش از عبادت خداوند، پينه بسته بود، در ذهنم مرور مي شود.
تو را مي جويَم؛ در كنار فاطمه؛ در سجده و نماز.
تو را مي جويَم؛ دعا بر لب؛ با سينه اي پُر آتش و چشم هايي باراني ...»
[ صفحه 131]
امامي، ژيلا استان: كردستان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: ديواندره
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1361
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
عمري گذشت و، شور عبادت نداشتم
با گريه هاي پاك شب، عادت نداشتم
يا عشق، التفات به چشمان من نداشت
يا من به عشق، هيچ ارادت نداشتم ...
«در هجوم گل هاي ياس سپيد، حريري سفيد رنگ را بر روي تنم مي بينم كه بوي خدا مي دهد. من روي زمين نيستم؛ انگار مالك تمام آسمانم و زمين، هم چون كاغذي مچاله شده زير پاهايم است. از پلّه هاي آسمان بالا مي روم. هر طرف را كه مي نگرم، گلزار است و درختان سبز، گل هاي ياس و شقايق؛ گل هايي كه لبخند مي زنند و مرا در آغوش مي گيرند؛ گل هايي زيباتر از گل هاي زميني، كه به رنگ خدايند.»
پژوهش «جوان و نيايش» را در مسابقه ي پيشين از «امامي» خوانديم. وي با اشعاري دل نشين و زيبا و نثرهايي ادبي و شيوا، به ميدان مسابقه، گام نهاده و آواي عشق و دلدادگي سر داده است:
ديشب از چشمم شقايق مي چكيد
از دلم گل هاي عاشق مي چكيد
باز، باران ستايش بود و من
باز، شب هاي نيايش بود و من ...
[ صفحه 132]
امامي، سعيده استان: سمنان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: سمنان
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
عبادت در اسلام، عبادت و درجات آن، تلقّي نهج البلاغه از عبادت، ترسيم چهره ي عبادت در نهج البلاغه، علي (ع) و زهد و پرستش، خداشناسي و حق پرستي علي (ع)، علي و ذكر خدا، سيره ي عبادي امام علي (ع)، و علي و كار و انفاق، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه از منابعي هم چون سيري در نهج البلاغه، سيماي نهج البلاغه، فرهنگ نماز، چهل داستان، بهترين راه شناخت خدا و برخي آثار ديگر گردآوري شده است.
«علي (ع) سيّد عابدان و مصباح متهجّدان بود؛ نمازش از همه كس بيش تر و روزه اش فزون تر بود. بندگان خدا از ايشان نماز شب و ملازمت در اقامت نوافل را آموختند و شمع يقين را در راه دين از مشعل او افروختند. پيشاني نوراني اش از كثرت سجده، پينه بسته بود و محافظت آن بزرگوار براداي نوافل بسيار جدّي بود. عبادت علي (ع) نه براي ترس از جهنّم است و نه براي رسيدن به بهشت، بلكه علي (ع) عبادت خويش براي رضاي خدا انجام مي دهد؛ عبادت وي عبادت احرار و آزادگان است؛ آن هم در حدّ اعلاي آن.
علي (ع) با عشق و شور و حْبّ خدا، عبادت مي كرد؛ او نه فقط براي رفع تكليف، بلكه در عبادت، جمال دلرباي حق را مي نگريست. علي (ع) هنگام نماز و مناجات با خداي بي نياز، گاهي آن قدر به پروردگار توجّه داشت كه نه گوشش مي شنيد و نه چشمش مي ديد؛ زمين و آسمان و دنيا و مافيها از نظرش محو مي شد و تمام وجودش در مبدأ هستي، سير مي كرد.»
[ صفحه 133]
امامي بافراني، مجيد استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز، علي (ع)، نهج البلاغه شهرستان: نايين
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1354
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: حوزوي
---
«شناخت مردان بزرگ و شخصيّت هاي الهي و آشنايي با ويژگي ها و خصوصيّات روحي و اخلاقي آنان، زمينه ي تربيت و خودسازي را، در انسان فراهم مي كند و مي توان آنان را در رسيدن به صفات متعالي و كمالات انساني، الگوي خويش قرار داد.
در ميان شخصيّت هاي بزرگ جهان، علي (ع) از موقعيّت فوق العاده اي برخوردار بود؛ به گونه اي كه توانست با بهره مندي از الطاف خاصّ الهي و قرار گرفتن در شرايط مناسب تربيتي، استعدادهاي خويش را، شكوفا كرده، در همه ي ابعاد به اوج قلّه ي كمالات انساني رسيده، مظهر همه ي خوبي ها شود.
با نگاهي كوتاه به زندگي سراسر افتخار امير مؤمنان؛ علي (ع) آدمي به اين حقيقت، دست مي يابد كه فضايل و مناقب آن حضرت (ع) هم چون اقيانوس ژرفي است كه غوّاصان ماهر نيز نمي توانند به اعماق آن، رسيده و گوهرهاي درخشان آن را، بيرون آورند.»
اين مجموعه در 8 فصل، تنظيم شده است:
- علي (ع) و ذكر خدا - اهمّيّت نماز در نهج البلاغه - آثار و بركات نماز از ديدگاه علي (ع) - وقت شناسي علي (ع) - شب زنده داري علي (ع) - مسجد، اذان و علي (ع) - نكاتي چند از تفسير اذكار نماز - جماعت، جمعه و علي (ع).
[ صفحه 134]
اَماني، اسماء السّادات استان: كرمان
عنوان اثر: نماز شهرستان: بم
موضوع: نماز تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«چه زيباست سخن گفتن با آفريدگار جهان در محراب و سجّاده ي عشق. چه نيكوست دوشادوش سالكان، سير نمودن با رفرف نوراني عشق به سوي معبود. و چه زيبنده است همپرواز شدن با فرشتگان و صعود نمودن تا قلّه ي هستي. و چه روح افزاست هماهنگ شدن با كُلّ جهان و مهاجرت به سوي خالق بي همتا. بي گمان پيمودن راه هاي آفاقي و طرق آسماني و همپرواز شدن با ملائكةاللَّه از پيمودن راه هاي زميني، بسي مشكل تر و به مراتب به راهنما نيازمندتر است.»
«اماني» فرازهايي از آثاري پيرامون نماز را، با عناويني گونه گون به همگان مي نماياند:
«نماز، تنها عبادتي است كه در كام عابدان، شيرين، و در كام كافران و از خدا بي خبران، تلخ و سنگين است. نماز، عهد و پيمان بستن با خداوند رحمان و رحيم و باعث نزديكي انسان به پروردگار رحمان است. نماز، اوّلين نشانه ي حكومت صالحان و كارخانه ي انسان سازي است.»
«اماني» را به مطالعه و آشنايي با روش هاي تحقيق و تأليف فرا مي خوانيم و در انتظار آثار برتري از وي مي مانيم.
[ صفحه 135]
اماني بابادي، مريم استان: اصفهان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: فلاورجان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1360
قالب: تحليلي - ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«در اشتياق زيارت محبوبم؛ محبوبي كه شوق ديدارش دلم را از كف ربوده و بزرگ ترين باب رحمتش مرا طالب تماشا كرده است. از دقايق روزگار، عبرت گرفته، وارد محفل رندان مي شوم تا آشكارا نعمت هاي خداي را شكر گويم.
مسافر مسير ملكوت و راهي، راهي فراتر از زمان مي گردم؛ چرا كه مسحور زيبايي زيباترين نمايش نيايش هستم. مي خواهم بر هواي نفس خويش غالب شوم؛ از كوچكي ها رهيده، خود را در مقابل بزرگ ترين بزرگي ها تصوّر كنم؛ شايد در اين خلوت راز و محضر ربّ الارباب، ناجي نفس خويش باشم.
رضايت خود را نسبت به پديد آورنده ي كاينات بروز مي دهم و در پي پاكي يوسفِ حُسنِ خويشتم. طالب رحلتي پرشكوه از ديار خاكم، و اين كه به سلامت از دارفنا، وارد دار بقا گردم. شميم «اللَّه اكبر» را استشمام مي كنم تا از مقيمان حرم امن ايمان شوم و تا شكوفايي «گل نرگس» انتظار كشم. در عرصه ي پرواز، قرار مي گيرم و دل را به دلدار مي سپارم، و به ورود خود در صف اسطوره هاي مي بالم.
طالب تماشاي طلوع خورشيد عاشقان و ملكوت آسمان هايم و دل را به مهر حق، تجهيز مي كنم؛ چرا كه «نماز» كاري ترين سلاح دل است. تمامي مشكلات را فراموش مي كنم و غرق در درياي راز و نياز مي گردم، تا گوهر اين دريا را بيابم. خود را گداي درگاه هميشه گشوده اش مي پندارم و همواره براي اين نجواي عاشقانه با خداي زيبايي ها مي شتابم.»
[ صفحه 136]
«اماني» با الهام از قرآن عزيز، نهج البلاغه، نماز چهارده معصوم (ع)، سيري در نهج البلاغه، مستدرك الوسايل، احياء علوم الدّين و ... نوشتاري چنين گردآورده، با مقدّمه اي از خويش همراه ساخته است.
[ صفحه 137]
امجدي آق گنبد، نورالدّين استان: آذربايجان غربي
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: اروميه
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1359
قالب:تحليي - ادبي ميزان تحصيلات:كارداني الكترونيك
---
«شهيدان نماز، كساني هستند كه تمام وجود خود را براي نماز و احكام خداوند، وقف كنند. يعني نمازشان آن ها را از همه چيز، جدا، و به يك مبدأ متّصل گرداند. ياد خدا بودن، مساوي است با فراموش كردن غير خدا. اگر آدمي حتّي مدّت كوتاهي با خدا در راز و نياز باشد و از او مدد جويد، و او را ثنا گويد، عالي ترين تأثيرها درنفس او گذاشته مي شود.»
«امجدي» نوشتار خويش را در 3 بخش تنظيم كرده است:
- صداي دل نشين
- شهيدان نماز
- پليس سر راه
وي نوشتار خود را از آثاري هم چون طهارت روح و معراج السّعاده و آگاهي هاي خويش، الهام گرفته، پژوهشي با جلوه اي ادبي به مخاطبان ارائه كرده است.
[ صفحه 138]
اميدپناه، زهره استان: يزد
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: ابركوه
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1365
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«آن گاه كه نماز مي خوانم، احساس مي كنم قاصدك وجودم تا كهكشان عشق، اوج مي گيرد و مرا به آسمان آبي مي رساند. آن هنگام است كه خود را در ميان دشتي از گل هاي نرگس و ياس مي بينم و بوي آن ها مرا سرمست زيبايي مي سازد. احساس مي كنم هم چون كبوتري سبكبال، آسمان زيبا را در مي نوردم و آبشارها و درياهاي بي كران زمين خاكي را زيرپا مي نهم. به راستي كه احساس زيبايي است. آرزو دارم هرگز اين احساس، پايان نگيرد.
آن گاه كه نماز مي خوانم، به ياد لاله هاي خونين سنگرهاي عشق، ايمان و ايثار مي افتم؛ آن ها كه سجّاده هايشان چفيه هايشان بود؛ همان سجّاده هايي كه با قطره قطره ي خونشان رنگين مي شد ... امّا من كوچك تر از آنم كه حتّي خاك پاي آنان شوم؛ تنها اميدوارم رهرو راهشان باشم. آن گاه كه نماز مي خوانم، احساس مي كنم در ميان فرشته ها هستم. احساس مي كنم قلبم سرشار از شادي و روح و روانم لبريز از مهرباني و لطافت مي شود. وقتي نماز مي خوانم به ياد صحراي خونين كربلا مي افتم؛ به ياد امامم؛ سَرور و سالار شهيدان (ع) كه با قلبي ...»
[ صفحه 139]
اميدوار، كبري استان: گيلان
عنوان اثر: شهيدان نماز شهرستان: رشت
موضوع: شهيدان نماز تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
اين مجموعه، اثري مشترك از «كبري اميدوار» و «مژگان پور محمّدي» است كه حاوي سال شمار و زندگي نامه ي امام علي (ع)، سال شمار و زندگي نامه ي آيت اللَّه دستغيب، سال شمار و زندگي نامه ي آيت الله صدوقي، احاديثي از مولاي متّقيان درباره ي نماز، و سخناني از امام خميني (ره) است.
گردآورندگان، نوشتارشان را، از آثاري هم چون پرتوي از اسرار نماز، داستان راستان، استعاذه، ياران امام، نهج البلاغه، پيشتازان شهادت در انقلاب سوّم و برخي نشريات مانند اطلاعات هفتگي، پيام انقلاب، روزنامه ي ايران و ... گردآورده اند و آن را با مقدّمه و فهرست منابع و مآخذ، هم چنين تصاويري چند همراه كرده اند.
در بخشي از «مقدّمه» مي خوانيم:
«انسان همواره در برابر برخورداري از نعمت ها، زبان به ستايش مي گشايد. يادآوري نعمت هاي بي شمار خداوند مي تواند قوي ترين انگيزه براي توجّه به خدا و عبادت او باشد.
قرآن، فلسفه ي نماز را ياد خدا مي داند، و ذكر خدا را مايه ي آرامش دل ها. همانا نماز آدمي را از زشتي ها و منكرات باز مي دارد؛ زيرا نمازگزار ناچار است براي پذيرفته شدن نمازش، دستورهاي ديني را رعايت كند، كه رعايت آن ها خود زمينه اي قوي براي دوري از گناه و زشتي است.»
[ صفحه 140]
اميدي، تاج ماه استان: چهار محال و بختياري
عنوان اثر: آن سوي پنجره شهرستان: فارسان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1360
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
پژوهش خواندني «چرا نماز بخوانيم؟» را از «اميدي» در مسابقه ي پيشين خوانديم. اينك وي با داستان كوتاه و زيباي «نتيجه ي امتحان» و 10 شعر در قالب هاي مختلف شعري، طبع آزمايي كرده است.
«آهسته حرف بزن،
گويي،
در پشت پنجره هاي بسته
گوش مي دهند!!
شايد كسي
هر دَم براي ضربه زدن
راه مي رود
آن جا، نگاه كن
يك آسمان ستاره
و يك دست مهربان!
راهي نشان بده،
ما پيش مي رويم
هر دو،
براي ديدن مهتاب
تشنه ايم.»
[ صفحه 141]
اميرخانلو، زهرا استان: مازندران
عنوان اثر: نماز رزمندگان شهرستان: گلوگاه
موضوع: نماز رزمندگان تاريخ تولّد: 1369
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع ابتدايي
---
«مي خواهم از رزمنده ي عاشقي بنويسم كه در ميان آتش و خون، سجّاده ي بي رياي نمازش را، بر خاك پاك جبهه مي گسترد و پيشاني بر آن مي نهاد. او عاشق عبادتي بود كه روحش را به معبودش نزديك كند. نگاه مشتاقانه اش از ميان هياهوي جنگ و آتش به سوي آن نگاه آسماني بود، كه بر وجودش نور مي پراكند و لبخندي مهربان به وي هديه مي كرد.
هنگامي كه دست نيايش به سوي آسمان فرا مي برد، گويي تمام فرشتگان بر او سجده مي كردند، و او با بال هاي سپيدش به گلستان مناجات، پرواز مي كرد. نگاه نوراني اش ابرهاي خودخواهي را، كنار مي زد و خورشيد عبادت - از پس ابرها - تابيدن مي گرفت. نماز، برايش باران رحمتي بود كه روحش را شست و شو مي داد، و او را به معبودش نزديك مي ساخت.
صداي راز و نيازش بر دل جبهه ها، طنين مي افكند و شكوفه هاي نماز در دل خاكي جبهه، گلستاني از مناجات مي ساخت. او تشنه ي لحظه هاي آبي نماز بود، كه از دل كوه هاي معرفت مي جوشيد و بر زمين سبز نيايش، روان مي شد. چشم هايش سر ريز از اشك هاي خلوت عبادت، و دستانش معطّر از رايحه ي دلپذير قنوت بود. او سرود عشق و عاشقي مي سرود ...»
[ صفحه 142]
اميرزاده، معصومه استان: هرمزگان
عنوان اثر: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي شهرستان: بندرعباس
موضوع: جايگاه مسجد در تمدّن اسلامي تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«تاريخ تمدّن اسلام و گذشت زمان از بدو تولّد اسلام، گوياي اين مطلب است كه اسلام ناب محمّدي در طول گذشت ساليان دراز، تغييراتي بسيار به خود ديده است. تصوير روشني كه در حال حاضر از دين اسلام در مقابل ماست، پرده اي زرّين است كه با نقش اوّليه ي خود يعني 1400 سال پيش بسيار تفاوت دارد، و عوامل گوناگوني اين تغييرات و دگرگوني ها را توجيه مي كند.
مساجد، يكي از اركان اساسي اين تحوّلات است كه ما را متوجّه اين امر مي كند كه آنچه از دين، هم اكنون در دست ماست حاصل رنج بي شماري از مؤمنان و مسلمانان است. موضوع جايگاه مسجد در تمدّن اسلام را در دو بُعد اصلي مي توان به نظاره نشست: يكي تأثير مسجد در ارتقاي تمدّن اسلامي، و ديگر تأثير اسلام و هنرهاي مذهبي در مساجد.»
بناي مسجد مدينه و تعيين قبله، اوّلين محراب ها، مساجد بدون مناره و ... عناوين برخي موضوعات اين پژوهش است كه از آثاري ارزش مند گردآوري شده و با مقدّمه اي كوتاه از مؤلّف، همراه است.
[ صفحه 143]
امير سالاري، ليلا استان: فارس
عنوان اثر: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان شهرستان: جهرم
موضوع: پژوهشي درباره ي نماز رزمندگان تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«سخن از عبادت رزمندگان است؛ از اخلاص آنان و راز و نيازشان با معشوق. بايد پذيرفت كه پي بردن به اسرار درون يك عاشق با معشوق خود، بسيار دشوار است؛ زيرا عاشق همواره مي كوشد حالات خويش را از ديدگاه ديگران پوشيده دارد، تا هرگز به بيماري و آفت «ريا» و خودنمايي دچار نگردد. عاشقان، عاشقان را مي شناسند.
براي من كه هنوز نتوانسته ام به زيبايي هاي نماز، پي ببرم آسان نيست كه بتوانم از عبادت و اخلاص رزمندگان، سخن گويم. اين پژوهش را بهانه اي قرار دادم، تا بتوانم به اندازه اي درك و قدرت فهم خود، از زمزمه هاي آن زاهدان شب و شيران روز با معبودشان آگاه شوم. دوست داشتم از حالات عرفاني شان اطّلاع يابم. مي خواستم بدانم سلاح ايمان چيست؟ دوست داشتم ...»
راز و نياز، راست قامتان، زاهدان شب، مرد نماز، يادي از شهدا، معاشقه و يادي از يار، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با تصويرهايي زيبا و حالات نمازگزاران و رزمندگان عاشق، همراه است.
[ صفحه 144]
اميري، سميّه استان: كرمان
عنوان اثر: نماز؛ الفباي رستگاري شهرستان: كوهبنان
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين نوشتار در 3 بخش تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ نماز
- فصل دوم؛ احاديث نماز
- فصل سوّم؛ داستان هاي نماز
و موضوعاتي چون اصل نماز، واجبات نماز، نمازها، نظام عبادي، احكام نماز، نيايش و پرستش، آهنگ هاي نماز و ... را در بر مي گيرد. در بخشي از مقدّمه مي خوانيم:
«نماز، مهم ترين عبادت خداوند تبارك و تعالي است. نماز آن قدر اهمّيّت و ارزش دارد كه پيشوايان معصوم (ع) آن را «ستون دين» دانسته اند؛ يعني نقش نماز براي دين اسلام آن قدر حياتي و مهم است كه اگر نباشد مانند اين است كه دين اسلام، ساختمان بي ستون باشد.»
در قسمتي ديگر از كتاب آمده است:
«نماز و نيايش، ارتباط صميمانه اي است ميان انسان و خدا؛ آفريده و آفريدگار. نماز، تسلاّبخش دل هاي مضطرب و به ستوه آمده، و مايه ي صفاي باطن و روشني روان است. بيداري و انگيزه ي تحرّك و بسيج و آمادگي است در حالتي صميمانه و دور از رنگ و فريب براي نفي هر بدي و زشتي.»
[ صفحه 145]
اميري، صدّيقه استان: كرمان
عنوان اثر: عروج به معنويت شهرستان: زرند
موضوع: نماز تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
انسان شناسي، تفاوت هاي انسان و حيوان، اهمّيّت پاكدامني در دوران قبل از ازدواج، دوران شور و نشاط كودكانه، دوران سرنوشت ساز زندگي، الگوهاي جوانان، رشد جوان و مبدأ خوبي ها، عناوين برخي موضوعات اين نوشتار است كه با الهام از آثاري هم چون نسيم نماز در پرتو زندگي، تربيت در نهج البلاغه، سيماي نماز، نماز چيست؟، نماز، چهل حديث و ... گردآوري شده است.
«خانه و خانواده اوّلين اجتماع كوچكي است كه تربيت هر انسان از آن جا آغاز ميشود؛ چرا كه فرموده شده: «هيچ زينتي بهتر از ادب نيست.» فرزند اگر در دامن خانواده اي متديّن و متشرّع پرورش يابد، بي ترديد در آينده فرزندان خود را به خوبي تربيت خواهد كرد. از اين رو تمامي خانواده ها بايد به مسأله ي نماز فرزندان خود بسيار اهمّيّت دهند. بايد كودكان خود را به فضيلت نماز اوّل وقت، آگاه كنيم تا آنان براي هميشه آن را آويزه ي گوش خود قرار دهند، و هرگاه صداي اَذان را مي شنوند به سراغ نماز بروند.»
در اين كتاب، فرازهايي خواندني از آثار ياد شده، گرد آمده، و نويسنده آن ها را با مقدّمه و فهرست مطالب، همراه كرده است. آشنايي با روش تحقيق و تأليف مي تواند گردآورنده را در تأليف آثاري خواندني تر ياري دهد.
[ صفحه 146]
اميري، هادي استان: لرستان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: الشتر
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
اين مجموعه در 6 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ گذري بر زندگاني مولي الموحّدين (ع)
- فصل دوم؛ شخصيّت عبادي امام علي (ع)
- فصل سوّم؛ زهد، تقوا و پارسايي اميرمؤمنان (ع)
- فصل چهارم؛ بيان فضايل، خصايص و عبادات امام علي (ع)
- فصل پنجم؛ برخي حكايات، روايات و قضاوت هاي حضرت علي (ع)
- فصل ششم؛ گزيده ي سخنان عالمان، روحانيان و ... پيرامون امام علي (ع)
در فرازي از «پيش گفت» گردآورنده چنين مي خوانيم:
«نهج البلاغه، كتابي ست فراتر از سخن مخلوق و فروتر از كلام خالق. نهج البلاغه، كتاب هدايت و انسان سازي است. نهج البلاغه، پيام علي (ع) به همه ي انسان ها در تمامي زمان هاست. امام علي (ع) آن شخصيّت جاويدي ست كه در دامان پاك پيامبر (ص) و مكتب وحي، پرورش يافت. او با الهام از تعاليم حيات بخش قرآن به منظور برپايي قسط و عدل و تربيت انسان هاي موحّد، عالي ترين دستورالعمل ها و رهنمودهاي حكومتي را، در اختيار بشر نهاد ...
اميد است برادران اهل تسنّن نيز به ترويج سخنان حضرت علي (ع) در نهج البلاغه، همّت گمارند و پا به پاي دانشمندان خويش از معارف آن، بهره گيرند.»
اين مجموعه، با «پيش گفتار»ي كوتاه آغاز مي شود و با فهرست «منابع و مآخذ» پايان مي يابد.
[ صفحه 147]
اميري، هنگامه استان: مركزي
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: اراك
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1363
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
نخستين نماز عشق، ركوع تماشايي، محرم دل، وقت عاشقي، عبادت جاودانه، مفهوم عبادت، زمزمه هاي شبانه، عبادت سبز، غرق مناجات و آخرين ذكر، عناوين اشعار، و شُكوه عبادت، تولّدي دوباره و روح نماز، نام هاي 3 داستان كوتاه از اين دفتر ادبي است.
سراينده، نخست بايد با «وزن» و «قافيه» آشنا گردد، تا بتواند به زبان شعري، دست يابد. سروده هاي وي در اين دفتر، به قطعاتي پراكنده مي مانَد، كه هيچ شباهتي به مقوله ي «شعر» ندارد! به نظر مي رسد سراينده در نگارش «داستان كوتاه» موفّق تر نشان مي دهد. فرازي از «روح نماز» را مي خوانيم:
«در يكي از عمليّات ها با او آشنا شدم؛ از بچّه هاي تداركات بود؛ «علي» را مي گويم؛ همه وي را به «شيردل» مي شناختند. رفتار متين و ملايمي داشت و به «قرآن» و «نهج البلاغه» عشق مي ورزيد ... .
در يكي از عمليّات ها، زخمي شد و در خون خود غلتيد. بالاي سرش رفتم. قرآن و نهج البلاغه را به من داد و گفت: اين ها را به پسرم (محمّد) بده و بگو پدرت جان خويش را در راه اين دو كتاب، فدا كرد. روي كتاب نهج البلاغه اش نوشته بود: نماز، گناهان را هم چون برگ هاي درختان فرو مي ريزد.»
[ صفحه 148]
امين، ندا استان: لرستان
عنوان اثر: نماز شهرستان: بروجرد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: كارداني
---
«نماز يعني نياز. چه نيازي؟ يك نياز باشكوه، يك التماس سرشار از عظمت، و باز يعني نياز تو انسان خاكي و پر از گناه به خدا ... خدا؟ ... عظيم ترين وجود موجود!
نماز يعني دوستي؛ ارتباطي عاشقانه. نماز يعني هر روز «تو» و «او» يك ديگر را ديدن! يعني «تو» و «دوست» هر روز دل دادن و دل ستاندن. نماز يعني هر روز «دوست» را به مهر، صدا زدن؛ يعني خدا (خالق كون و مكان) را به صحبت فرا خواندن!
و چه مي گويم: خدا با همه ي عظمت لايتناهي اش دَمي با تو هم سخن و هم نشين مي شود! خدا با همه ي قدرتش دوست و هم كلام تو مي شود! پيش تو مي نشيند؛ رو به روي تو، كنار سجّاده ي تو، و تو با او حرف مي زني و او عاشقانه گوش فرا مي دهد. تو «او» را مي طلبي، و «او» عطش تو را پاسخ مي گويد. آيا حرف مرا مي فهمي؟ يعني «اللَّه» با همه ي بزرگي اش براي تو مي شود! من گمان مي كنم اگر لحظه لحظه ي نمازت را بفهمي، از همين لحظه لحظه ي آن چنان لذّتي خواهي برد ... لذّتي وصف ناشدني. نمازت مي شود ثانيه هاي پر از هيجان، لذّت، شادي ... نمازت مي شود سرشار از اشتياق و عطش ... و اين چنين است كه تو به «معجزه»ي نماز، ايمان مي آوري.
چرا مي گويم «معجزه»؟ كه نماز با همين اذكار ساده و حركات موزون و كوتاه، بر تمام دقايق عمرت سايه مي افكند و تأثير مي گذارد، و تو تا يك «نمازگزار واقعي» نباشي، تشنه ي نماز نمي شوي.»
[ صفحه 149]
اميني، آزاده استان: اصفهان
عنوان اثر: نماز شهرستان: شهرضا
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1363
قالب: شعر ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
راز و نياز، چشمه ي جوشان هستي، آيم به سويت، نماز، علي (ع)، مناجات، ديدار خدا، خالق خدا، خالق جهان، جست و جو و درددل، عناوين 10 شعر از «اميني» در اين دفتر است، كه با «مقدّمه»اي اديبانه آغاز مي شود:
«نماز، دشت سبزي از لاله هاي سرخ است كه قلب هاي پاك و سپيد را، به سوي خدا فرا مي خواند. نماز، شبنمي زيباست كه گلبرگ هاي نيلوفر را، لطافت مي بخشد. نماز، كمال ايمان و شكوفه ي درخت سبز عبادت است كه جهان را از عطر سبز دعا و بوي بهشت، آكنده مي سازد.»
وي در شعر بايد به زبان شعر امروز، توجّه بيش تري داشته باشد و نيز با وزن و قافيه و ... آشناتر گردد. باشد تا روزي، مجموعه شعر «آفتاب» اميني را بخوانيم و تا كوي «مهتاب» برانيم!
«تنهاي تنها، در جست و جويت
تا بي نهايت، آيم به سويت
اشكم به يادت، باريد و باريد
تا كِي بمانم در آرزويت؟»
[ صفحه 150]
اميني گندماني، منصوره استان:چهارمحال و بختياري
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: بروجن
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«خوشا به حال كسي كه مي داند براي چه نماز مي خواند؛ خوشا به حال آن كس كه خداوند بر او منّت نهاده، وي را به درگاه بزرگ و با عظمت خود، مقام داده و لياقت و شايستگي توبه و انابه اش مرحمت فرموده است.
زماني كه نماز مي خوانم، همه ي اين مهرباني ها را حس مي كنم، كه خداوند، چه مهرباني هايي در حقّ من نموده است. آن گاه كه به مناجات برمي خيزم، خدايم را مي بينم كه به من مي گويد: اي بنده ي من! بيا كه در انتظار بازگشت تو هستم.»
«گندماني» با الهام از آيات قرآن عزيز و بهره گيري از آثاري هم چون سيري در ملكوت، خلوتگه راز، سيري در نماز، سيماي نماز و ... نوشتاري فراهم كرده و آن را با مناجاتي دل نشين و گهر گفته هايي از امام علي (ع) به پايان رسانده است.
- هرگاه خداوند سبحان بخواهد بنده اي را، گرامي دارد، او را به محبّت خويش سرگرم مي سازد.
- هرگاه ديدي خداوند، نعمت هايش را، پي در پي بر تو فرو مي بارد، از او بترس.
[ صفحه 151]
اميني نوگوداني، مهدي استان: اصفهان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: لنجان
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1359
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«شايد مشكل ترين مسأله در نويسندگي، نوشتن پيرامون شخصيّت ها باشد؛ چرا كه يك شخصيّت از ديدگاه افراد گوناگون متفاوت است؛ برخي به آن شخصيّت علاقه مندند و فقط به خوبي هايش مي پردازند؛ برخي ديگر ... ولي نويسنده در اين باب بايد هم چون آيينه باشد و خوبي ها و بدي ها را منعكس سازد. هرچند موضوع مورد نظر ما، شخصيّتي است كه حتّي اهل تسنّن نيز به حقّانيتش گواهي مي دهد؛ البتّه برخي شان كه منطقي اند!»
«اميني» فرازهايي از برخي آثار گران سنگ، هم چون آشنايي با علوم اسلامي، سيري در نهج البلاغه، جهاد با نفس، و نهج البلاغه در سخنان علي (ع) را برگزيده و با فرازهايي خواندني از كلام امير حكمت و بيان (ع) همراه ساخته است. وي را به انديشه مندي و مطالعه بيشتر فرا مي خوانيم. هر نوشتاري آن گاه پربار و جاويدان مي گردد كه همراه با انديشه مندي در موضوع و كاوشگري باشد. مطالعه ي آثار گذشتگان و كتاب هاي تاريخ، تفسير و حديث، گنجينه اي بي پايان براي دست يابي به نكته هاي پيدا و پنهان است. در اين ميان، هرچه كندوكاو افزون تر گردد، گوهرهايي ارزش مندتر به دست مي آيد.
پس از اين همه بايد قلم به دست گرفت و نوشتاري پخته به ديگران عرضه كرد. آن گاه آن را در معرض نقد آگاهان و نقّادان باانصاف نهاد. در اين باب، نكته ها بسيار است و مجال، اندك.
[ صفحه 152]
انصاري، سميّه استان: تهران
عنوان اثر: نماز شهرستان: تهران
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1359
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«آن گاه كه گُل، صدايم كرد، عطرش را به لطافت نسيم بوييدم.
آن گاه كه باد، صدايم كرد، اشك با طراوت آسمان را ديدم.
و آن گاه كه بانگ نماز را، شنيدم، دل را به قاصد بادها سپردم.»
دفتري از قطعه هاي ادبي و شعرهاي كوتاه «انصاري» فرا روي مان است: «نماز، كليد هدايت»، «نسيم نماز»، «در سكوت با نماز»، «كلام دل با نماز»، «سجّاده ي عشق»، «در وصف نماز»، «شعر عشق» و ...
وي را به بيش تر خواندن، فرا مي خوانيم؛ به فراتر ديدن و شنيدن و انديشه ورزي در «قالب» و «زبان» شعر و نثر. به قول بزرگي: «نويسنده ي چيره دست، كسي است كه نانوشته هايش، بيش تر از نوشته هايش باشد.»
آري، بايد نوشت، امّا محكم و استوار، با هدف و تعهّد و سرانجام بصيرت آفرين و پُرمحتوا. بايد نوشت. امّا چرا و چه را؟!
نوشتن، نوعي ارتباط كتبي با مخاطب است و واژه واژه هاي نويسنده، وسيله ي اين ارتباط و پيوند. بنابراين، نخست بايد به «مطالعه» روي آورد؛ آن گاه «جامعه» را خوب شناخت و با تفكّر و انديشه مندي، از زيبايي ها نگاشت.
[ صفحه 153]
انصاري، فاطمه استان: اصفهان
عنوان اثر: جايگاه نماز در اديان الهي شهرستان: شهرضا
موضوع: جايگاه نماز در اديان الهي تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع راهنمايي
---
«از آن جا كه خداوند سرشت انسان را خداپرست آفريده و خداشناسي و خداگرايي، فطري است؛ از اين رو بشر در طول تاريخ همواره به دنبال پرستش و عبادت معنوي بوده است، كه مظهر و نمود عيني آن عبادت در اديان الهي در «نماز» تجلّي يافته است. امّا اگر در اين باره بيش تر به كندوكاو بپردازيم، در مي يابيم كه مسأله ي نيايش - به ويژه نماز - مخصوص اديان وحياني نبوده، بلكه در اديان غير وحياني يا غيرالهي نيز مطرح بوده است.»
اين دفتر، با «مقدّمه»ي كوتاهي از «انصاري» آغاز مي شود و در 2 فصل، تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ جايگاه نماز در اديان غير وحياني
- فصل دوم؛ جايگاه نماز در اديان وحياني - به جز اسلام -
الف. جايگاه نماز در آيين زرتشت
ب. جايگاه نماز در آيين يهود
ج. جايگاه نماز در آيين مسيحيّت
[ صفحه 154]
انصاري، مرضيه استان: تهران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: تهران
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اسرار و آثار نماز» را از «مرضيه انصاري» در «جوانه هاي جوان» و «راز نماز» را، از «مرضيه و مريم انصاري» در باغ سبز خوانديم. اينك «مينا انصاري» نيز به جمع خواهران خود پيوسته و «سيره ي عبادي امام علي (ع)» را به نظاره نشسته است.
«حضرت علي (ع) فرمود: «خداوند، ايمان را وسيله ي پاك سازي شما از آلودگي شرك؛ و نماز را براي دوري و پاك نمودن تان از تكبّر قرار داد.» يكي از اسرار نماز اين است كه خود بيني و تكبّر را، در هم مي شكند و درس تواضع در برابر خدا را مي آموزد.
زيرا انسان در هر شبانه روز، در هفده ركعت نماز واجب، سي و چهار بار، پيشاني بر خاك و زمين مي نهد و به سجده مي افتد، كه سمبل نهايت تواضع است. در سجده، خود را هم چون پَرِ كاهي در ميان اقيانوسي بزرگ مي نگرد و به اين ترتيب، خود را بنده ي كوچك و ناچيز خدا، دانسته، هرگونه خودخواهي و غرور را، از خود دور مي سازد.»
اين پژوهش خواندني از دوران نوجواني امام علي (ع)، از جان گذشتگي علي، علي و پيكار در راه خدا، روش تربيتي علي (ع)، خويشتن داري علي، علي (ع) چگونه به حكومت رسيد؟ و برخي مطالب مفيد و سودمند ديگر، سخن مي رانَد. در انتهاي هر صفحه نيز، با گهر گفته اي از امام علي (ع) رو به رو هستيم، كه بسيار خواندني مي نمايد.
[ صفحه 155]
انصاري، مريم استان: تهران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: تهران
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«اسرار و آثار نماز» را از «مرضيه انصاري» در «جوانه هاي جوان» و «راز نماز» را، از «مرضيه و مريم انصاري» در باغ سبز خوانديم. اينك «مينا انصاري» نيز به جمع خواهران خود پيوسته و «سيره ي عبادي امام علي (ع)» را به نظاره نشسته است.
«حضرت علي (ع) فرمود: «خداوند، ايمان را وسيله ي پاك سازي شما از آلودگي شرك؛ و نماز را براي دوري و پاك نمودن تان از تكبّر قرار داد.» يكي از اسرار نماز اين است كه خود بيني و تكبّر را، در هم مي شكند و درس تواضع در برابر خدا را مي آموزد.
زيرا انسان در هر شبانه روز، در هفده ركعت نماز واجب، سي و چهار بار، پيشاني بر خاك و زمين مي نهد و به سجده مي افتد، كه سمبل نهايت تواضع است. در سجده، خود را هم چون پَرِ كاهي در ميان اقيانوسي بزرگ مي نگرد و به اين ترتيب، خود را بنده ي كوچك و ناچيز خدا، دانسته، هرگونه خودخواهي و غرور را، از خود دور مي سازد.»
اين پژوهش خواندني از دوران نوجواني امام علي (ع)، از جان گذشتگي علي، علي و پيكار در راه خدا، روش تربيتي علي (ع)، خويشتن داري علي، علي (ع) چگونه به حكومت رسيد؟ و برخي مطالب مفيد و سودمند ديگر، سخن مي رانَد. در انتهاي هر صفحه نيز، با گهر گفته اي از امام علي (ع) رو به رو هستيم، كه بسيار خواندني مي نمايد.
[ صفحه 156]
انصاري، مينا استان: تهران
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: تهران
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1368
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع ابتدايي
---
«اسرار و آثار نماز» را از «مرضيه انصاري» در «جوانه هاي جوان» و «راز نماز» را، از «مرضيه و مريم انصاري» در باغ سبز خوانديم. اينك «مينا انصاري» نيز به جمع خواهران خود پيوسته و «سيره ي عبادي امام علي (ع)» را به نظاره نشسته است.
«حضرت علي (ع) فرمود: «خداوند، ايمان را وسيله ي پاك سازي شما از آلودگي شرك؛ و نماز را براي دوري و پاك نمودن تان از تكبّر قرار داد.» يكي از اسرار نماز اين است كه خود بيني و تكبّر را، در هم مي شكند و درس تواضع در برابر خدا را مي آموزد.
زيرا انسان در هر شبانه روز، در هفده ركعت نماز واجب، سي و چهار بار، پيشاني بر خاك و زمين مي نهد و به سجده مي افتد، كه سمبل نهايت تواضع است. در سجده، خود را هم چون پَرِ كاهي در ميان اقيانوسي بزرگ مي نگرد و به اين ترتيب، خود را بنده ي كوچك و ناچيز خدا، دانسته، هرگونه خودخواهي و غرور را، از خود دور مي سازد.»
اين پژوهش خواندني از دوران نوجواني امام علي (ع)، از جان گذشتگي علي، علي و پيكار در راه خدا، روش تربيتي علي (ع)، خويشتن داري علي، علي (ع) چگونه به حكومت رسيد؟ و برخي مطالب مفيد و سودمند ديگر، سخن مي رانَد. در انتهاي هر صفحه نيز، با گهر گفته اي از امام علي (ع) رو به رو هستيم، كه بسيار خواندني مي نمايد.
[ صفحه 157]
انصاري، نرگس استان: فارس
عنوان اثر: شيطان و فرشته شهرستان: داراب
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1362
قالب: داستان كوتاه ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
شيطان و فرشته، عنوان مجموعه اي حاوي 3 داستان كوتاه با نام هاي فكر شيطاني، غرور، و شيطان و فرشته است. فرازهايي از داستان كوتاه «فكر شيطاني» را مرور مي كنيم.
«خشايار، پسر هيجده ساله اي بود كه به نماز، عشق مي ورزيد، امّا پدر - كه از نظاميان وابسته به رژيم شاهنشاهي بود - با او سخت مخالفت مي كرد و چندين بار او را تنبيه كرده بود.
پدر از پشت ميز بلند شد؛ به طرف پنجره رفت و در حالي كه مشغول تماشاي بيرون بود، به خشايار گفت:
- تو خودت مي داني من چه كسي هستم و خدا مي داند اگر كسي اين موضوع را بفهمد ...
خشايار، نگاهي به پدر كرد و گفت:
- آره، مي دانم چه كسي هستيد، امّا مگر من چه توقّعي از شما دارم؛ فقط مي خواهم نماز بخوانم.»
فراز پاياني «فكر شيطاني» چنين است:
«يك سال پس از شهادت خشايار، انقلاب به پيروزي رسيد. پدر خشايار كه هرگز به اتاق وي نرفته بود، به آن جا رفت و روي صندلي نشست. ضبطي را كه روي صندلي بود، روشن كرد و ناگهان صداي فرزندش را شنيد!
[ صفحه 158]
مي دانم زماني كه به اين اتاق مي آيي، من ديگر نيستم، امّا شايد روزي باشد كه خون بر شمشير پيروز شده باشد. تمام آرزويم اين بود كه پدرم قهرمان باشد؛ بسيجي باشد و نماز بخواند. ولي افسوس ...»
راستي! ما مي توانيم «بسيجي» باشيم؛ نماز بخوانيم؛ پس قهرمانيم!
[ صفحه 159]
اورنجين، زينب استان:قم
عنوان اثر: سيري از نماز در نهج البلاغه شهرستان: قم
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1358
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: دانشجو
---
نقش عبادت در بازيابي خود، معناي اصطلاحي صلاة، سيري از نماز در نهج البلاغه، نقش نماز در زندگي اجتماعي، اهمّيّت و ارزش نماز، اوقات نماز، گناه زدايي نماز، عدل در اقامه ي نماز، تأثير نماز در تقويت انسان و پيشگامي علي (ع) در نماز، عناوين برخي موضوعات اين پژوهش خواندني است كه با الهام از آثاري هم چون حديث ماندگار، نهج البلاغه از ديدگاه قرآن، سيري در نهج البلاغه، فرهنگ آفتاب، جلوه هاي حكمت و برخي كتاب هاي ديگر به رشته ي تحرير درآمده است.
در بخشي از مقدّمه ي مؤلّف مي خوانيم:
«چون در سخنان رسا و خطبه هاي شيواي مولاي متّقيان (ع) نظر كردم كه دانشمند عالي قدر، مرحوم سيّد رضي (ره) آن ها را جمع آوري فرموده است، واقعاً از سخنان اين امام همام (ع) لذّت بردم؛ خود را در حدّي نمي ديدم كه به نگارش كتاب شرحي در اين باره بپردازم. سعي كردم همين واژه ي «صلاة» را در نهج البلاغه، طبق كتاب هايي كه تا حال نوشته شده، بيابم و مورد بررسي قرار دهم؛ هر چند كتاب تفسير و شرحي نديدم ...»
اين پژوهش خواندني با «مقدّمه»اي كوتاه آغاز مي شود و با فهرست مطالب و مآخذ، پايان مي يابد.
[ صفحه 160]
اوليايي، سيّدحسن استان: لرستان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: نورآباد
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع راهنمايي
---
اين پژوهش در 4 فصل تنظيم شده است:
- فصل اوّل؛ فلسفه ي تشريع نماز
- فصل دوم؛ فوايد نماز
- فصل سوّم؛ احكام نماز
- فصل چهارم؛ نماز حقيقي
و در بر گيرنده ي موضوعاتي هم چون حقيقت شناسان نماز، حضرت علي (ع) و سفارش به چگونگي نماز، فضيلت وقت هاي نماز، احكام نماز جماعت و ... با الهام و اقتباس از آثاري مانند نماز در آيات و روايات، داستان ها و حكايت هاي نماز، يكصد و چهارده نكته درباره ي نماز، و معراج السّعادة است.
مقدّمه ي اين پژوهش با الهام از پيام رهبر معظم انقلاب به اجلاس نماز چنين آغاز مي شود: «نماز، موهبتي بي بديل و سرچشمه ي فيضي لايزال است كه انسان بتواند ابتدا از خويش و سپس از هر آن كه به او مهر مي ورزد، انساني صالح بسازد. بهترين نماز را بايد در نماز اهل بيت (ع) جست و جو كنيم؛ اين نخبگان و الگوهاي انسان ساز، و آن را سرمشقي براي خود قرار دهيم.»
[ صفحه 161]
اهرامي، هومن استان: تهران
عنوان اثر: حماسه ي سبز شهرستان: تهران
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1360
قالب: داستان بلند ميزان تحصيلات: ديپلم
---
از «اهرامي» در نخستين مسابقه «اسرار و آثار نماز» و در دومين مسابقه «سيري در نماز» را با موضوعاتي گونه گون خوانديم، و امّا «حماسه ي سبز» وي در پنج فصل به رشته ي تحرير در آمده است:
- فصل اوّل؛ شهر مقدّس
- فصل دوم؛ به سوي صحرا
- فصل سوّم؛ غارِ ظلمت
- فصل چهارم؛ به سوي كوهستان
- فصل پنجم؛ شهر
داستاني تاريخي، حماسي و سبز در سبز؛ با «مقدّمه»اي كوتاه:
«مي گويند: رنگ سبز، نماد زندگي است. محقّقان رنگ درماني، رنگ سبز را آرامش بخش دانسته اند ... نگارنده پس از دو سال مردود شدن در مسابقه ي ستاد اقامه ي نماز (مردود؛ از اين جهت كه نفر اوّل نشده ام) سوّمين بار است كه به ياري خداوند متعال، قدم در راه تأليف كتاب مي نهم!»
«اهرامي» داستان حماسه ي سبز را براي دانش آموزان دوره ي راهنمايي به رشته ي تحرير درآورده و به زبان آنان سخن رانده است. او در مسابقات پيشين نيز از خوبان بود؛ و در «حماسه ي سبز»، برتر.
[ صفحه 162]
ايران شاهي، پروين استان: لرستان
عنوان اثر: نماز در نهج البلاغه شهرستان: ازنا
موضوع: نماز در نهج البلاغه تاريخ تولّد: 1361
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: ديپلم
---
«يكي از مهم ترين پرسش هايي كه براي همه مطرح است، اين است كه ما براي چه منظوري آفريده شده ايم؛ به ديگر سخن، هدف آفرينش انسان ها و آمدن به اين جهان چيست؟
بنابر مفهوم برخي آيات قرآن عزيز، هدف اصلي خلقت انسان ها عبوديّت و بندگي خداوند است. امّا بايد حقيقت عبادت و عبوديّت را درك كرد؛ آيا منظور از عبادت صرفاً انجام مراسمي مانند نماز و روزه و ركوع و سجود و قيام و قعود است؟ عبوديّت به يك معنا، اطاعت بي قيد و شرط و فرمانبرداري خالصانه و خاضعانه از خداوند متعال در همه ي ابعاد است.»
نمونه هايي از تأثير و نفوذ قرآن، داستان ها و حكايت هاي نماز، بانگ توحيد، ناله ي عشق، چند سخن از علي (ع)، دعاي قلب، جهاد با كلام و صفات نمازگزار، عناوين برخي مطالب اين دفتر است كه با مقدّمه ي مؤلّف آغاز مي شود و با فهرست مطالب و اشاره به برخي منابع و مآخذ مهم، پايان مي گيرد.
[ صفحه 163]
ايزدپناه، رسول استان: كرمان
عنوان اثر: سيره ي عبادي امام علي (ع) شهرستان: راور
موضوع: سيره ي عبادي امام علي (ع) تاريخ تولّد: 1362
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
تولّد حضرت علي (ع)، سيره ي عبادي حضرت علي (ع)، علي در ركوع، عبادت علي، شب و علي، حضرت علي و عدالت، طلوعي پس از غروب، نماز شب حضرت علي در ليلةالهرير، نماز حضرت علي براي خدا، اخلاق علوي، سبب دوستي و محبّت علي، نماز از ديدگاه حضرت علي، ايمان و عبادت علي، و بزرگواري حضرت علي از جمله عناوين اين نوشتار است كه با الهام از آثاري هم چون منتهي آلامال، داستان ها و حكايت هاي نماز چهارده معصوم (ع)، تفسير نمونه، درس هايي از نماز، پرتوي از اسرار نماز، جاذبه و دافعه ي حضرت علي و انسان كامل، به رشته ي تحرير در آمده است.
«حضرت علي(ع) از جمله انسان هاي شايسته اي است كه خداوند در قرآن كريم مي فرمايد: نمازگزاراني كه نمازهاي خود را تداوم مي بخشند و اين نخستين ويژگي آن هاست كه ارتباط پياپي با درگاه پروردگار متعال دارند و اين ارتباط از طريق نماز تأمين مي گردد؛ نمازي كه انسان را از فحشا و منكرات باز مي دارد؛ نمازي كه روح و جان انسان را پرورش مي دهد و او را همواره به ياد خدا مي آورد. و نماز، مهم ترين و برترين اعمال است؛ چرا چنين نباشد، در حالي كه نماز، مكتب عالي تربيت و مهم ترين وسيله ي تهذيب نفوس و پاك سازي جامعه است.»
[ صفحه 164]
ايزدپناه، نجمه استان: فارس
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: خرامه
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: --
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«صوتي خوش، گوش هايم را مي نوازد و در سرتاسر وجودم جاري مي شود؛ موسيقي دلنواز روح بخش:
«اللَّه اكبر»
بهترين لباس هايم را مي پوشم. تمام وجودم را زينت مي دهم. جسم و روحم را با «وضو» طاهر مي سازم. مي خواهم در دنياي صفا و پاكي و خلوص، با خالق تمام زيبايي ها و جاودانگي ها ملاقات كنم. دوست دارم هر صبح و ظهر و عصر و شبانگاه، وفا به عهد كنم. ديري ست كه عهد از همه گسسته و با او پيمان بسته ام. فراموش ناشدني ترين و شادترين لحظات زندگي ام همين لحظات است: صحبت و راز و نياز با معشوق و نماز. بايد بروم ...
آن گاه كه نماز مي خوانم، سربازي شجاع هستم. تمام وجودم سلاح شده تا به نبرد با هوس ها و شياطين بپردازم. سود و منفعت و تجارت هاي دنيا را كنار مي گذارم و به سوي پرسودترين معامله حركت مي كنم: معامله اي با صاحب تمام كاينات. با گفتن نخستين واژه ي نماز، يعني «اللَّه اكبر» همه چيز در چشمانم كوچك شده و فقط بزرگ مطلق در نظرم جلوه مي كند. آيا تاكنون سوار هواپيما شده ايد؟!»
[ صفحه 165]
ايزدي، سمانه استان: اصفهان
عنوان اثر: آن گاه كه نماز مي خوانم شهرستان: فلاورجان
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1365
قالب: ادبي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نگاهم را به خورشيد مي دوزم. اشك چشمانم، برق نگاه آفتاب را هديه مي گيرد. ديدگانم مي درخشد. در فكر فرو مي روم، و به زندگي و آسمان مي انديشم. پاييز هزاررنگ از راه رسيده، و من منتظرم تا بانگ «اللَّه اكبر» به صدا در آيد. صداي زيباي اذان در دل آسمان، جلوه ي غروب را زيباتر مي كند. روز را با يادش آغاز مي كنيم؛ شب را با يادش به سر مي بريم، و چه زيباست لحظه هاي اوج، لحظه هاي با تو بودن، اي خداي من!
آن گاه كه با تو سخن مي گويم ضربان قلبم تندتر مي شود. تمام وجودم از شدّت عشق و بيم مي لرزد؛ بيم آن كه مبادا مرا از بندگان خوب و صالحت نپنداري و نمازم را كه فقط به خاطر سپاس و نزديكي تو، به جا مي آورم، نپذيري. سكوت شيشه اي يم در سجده گاه مي شكند و در ركوعم درختان خاضع مي شوند. قنوت نيازم را به سوي تو مي گيرم و صلواتم را به خاطر تو ختم مي كنم. اي معبود من! من به خاطر تو و آنچه براي توست زندگي مي كنم؛ نمازم را قبول كن، تا آرامش يابم؛ چرا كه فقط با تو و با ياد تو، دلم و همه ي دل هاي عاشقت آرام مي گيرد.»
[ صفحه 166]
ايلخاني، زهرا استان: خراسان
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: بجنورد
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1364
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«اگر هشدار قرآن اين است كه خود و خانواده و خويشاوندان را از شراره ي آتش حفظ كنيد، كدام پناهگاه امن و مطمئن تر از «نماز» مي توان يافت تا آرامشگاه جان و دل و روشني بخش روح و انديشه ي انساني باشد؟ اگر نماز، غبار فحشا و منكر را از صفحه ي زندگي مي شويد و طراوت و تازگي و شكفتن را همسايه ي قلب و ضمير مي سازد، در اين سيلاب بنيان كن فرهنگ هاي سياه و شبيخون هستي سوز دشمنان، كدام عامل مصونيّت آفرين را مي شناسيم كه بهتر از نماز در مقابل تباهي و فحشا و گناه، درون نمازگزار را به ميهماني پاكي و پاكيزگي و خلوص ببرد؟
مگر مي شود انساني در وجودش طنين «اهدنا الصّراط المستقيم» باشد و كج روي ها و كج خُلقي ها و بيراهه سپردن ها را تجربه كند؟ مگر مي شود انساني كه «مغضوبين» و «ضالّين» را در نماز خويش زمزمه مي كند، خشم خداوند را برانگيزد و ضلالت و تباهي و گمراهي در وجودش حكومت كند؟ نماز، كشتي نجات است كه انسان ها را از طوفان ها و خيزاب ها عبور مي دهد و به ساحل آرامش و رستگاري مي رساند.»
فوايد و آثار نماز، در معناي نماز، در حقيقت نماز، و چگونه نمازي؟ عناوين برخي موضوعات نوشتار «ايلخاني» است كه از آثاري درخور، گردآوري شده، با مقدّمه ي مؤلّف و فهرست مطالب، همراه است.
[ صفحه 167]
ايماني، آسيه استان: لرستان
عنوان اثر: سوره هاي سرخ شهرستان: خرّم آباد
موضوع: آن گاه كه نماز مي خوانم تاريخ تولّد: 1361
قالب: شعر ميزان تحصيلات: پيش دانشگاهي
---
«انتظار
مثل پيچكي سمج
به پاي ثانيه هاي شيشه اي
پيچيده است.
و حباب هاي سكوت،
انديشه ي سبز حوض را
به بازي گرفته اند
صدايي به گوش نمي رسد
در اين لحظات سرخ و تاول زده.
بايد كمي منتظر ماند
بايد اذان شقايق هاي صحرايي را
به فال نيك گرفت.
بايد به مذهب سرخ سيب، ايمان آورد.
و چند ركعت
آواز آبي نيلوفر را
براي دل هاي شكسته
نيّت كرد.»
[ صفحه 168]
ايماني، آمنه استان: لرستان
عنوان اثر: به نيّت تمام پنجره ها شهرستان: خرّم آباد
موضوع: گوناگون تاريخ تولّد: 1361
قالب: شعر ميزان تحصيلات: پيش دانشگاهي
---
«دلم مي خواهد
كه بگويم
افق زلال انديشه ات، چه پيداست!
وقتي نماز نافله ي صبح را
در گوش زمين، تلاوت مي كني.
و دانه هاي اشك، مانند مرواريد
دستان كوچكت را،
كه بوي دلتنگي مي دهد، خيس مي كند.
تو هيچ نمي گويي
و سكوت مي كني:
دلت را مي سپاري، به فانوس ها كه
بهشت و جهنّم را خوب مي شناسند
امّا خوب مي دانم
كه نگاهت
باز
هواي استخاره دارد.»
[ صفحه 169]
ايّوبي، اعظم استان: اصفهان
عنوان اثر: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان شهرستان: فلاورجان
موضوع: نقش نماز در هويّت يابي انسان مسلمان تاريخ تولّد: 1363
قالب: تحليلي ميزان تحصيلات: مقطع متوسّطه
---
«نماز از مهم ترين عبادات همه ي اديان است كه از بالاترين آثار تقرّب به خدا، تهذيب نفس، و ساير ارزش هاي الهي برخوردار است؛ به گونه اي كه مصونيّت انسان در برابر هرگونه تكبّر و اخلاق باطل و در نهايت وصول به رضوان الهي با اين عبادت بزرگ حاصل مي شود. نماز، ملاك ارزش آدمي و معيار قبولي و رسميت تمام اعمال و عبادات اوست كه اسلام آن را به عنوان نهرجاري، معراج مؤمن، ستون دين و چهره و رأس دين، معرّفي كرده است.
نماز، تنها عبادت جامع، همگاني، همه مكاني و همه زماني است كه از جامع اذكار الهي است. نماز، حديث عشق و بهترين وسيله ي ارتباط دوسويه ي مؤمن با حضرت دوست است كه عاشقانه ترين حالات و زيباترين روحيّات و تربيت هاي الهي را در نمازگزار پديد مي آورد.
نماز از مهم ترين سفارش هاي انبيا (ع) بوده، بارزترين مصاديق عبادت است. تنها عبادتي كه حتّي در حال غرق شدن و جنگ نيز ساقط نمي شود و برترين فرياد آزادگي است از سلطه ي قدرتمندان و اعلام بندگي در آستان خداوند.»
اين نوشتار در 3 فصل تنظيم شده، دربرگيرنده ي مطالبي هم چون سابقه ي تاريخي نماز، تشريع نماز در اسلام، نماز در مكتب وحي، هدف خلقت انسان، معناي واقعي اقامه ي نماز و نقش نماز در تهذيب نفس و پرورش روحي انسان هاست.
[ صفحه 171]