از ديگر آثار اجتماعي نماز جماعت اين است كه سبب خواهد شد تا اسلام واقعي و توحيد و بندگي به عموم مردم معرفي شود، چون دين اسلام و توحيد عملي است كه با فطرت همه افراد سازگار است و نماز جماعت موجب مي شود همه ي مردم از افراد مختلف در پايگاه اسلام به نام مسجد جمع شوند و صفهاي متعددي تشكيل دهند و همه يك زمان، به ركوع و سجود روند، و قيام نمايند، و در اين حال درسهايي كه از افعال و اذكار نماز گرفته مي شود و در بين صفوف جماعت تجلي مي كند، در افراد زنده



[ صفحه 129]



مي شود؛ به عنوان مثال روحيه ي استقامت، استعانت و عبوديت.

در حديثي امام رضا عليه السلام مي فرمايد:

«انما جعلت الجماعة لئلا تكون الاخلاص و التوحيد و الاسلام و العبادة لله الا ظاهرا مكشوفا لان في اظهاره حجة علي اهل الشرق و الغرب لله وحده و ليكون المنافق و المستخف مؤديا لما اقربه يظهر الاسلام و المراقبة و ليكون شهادات الناس بالاسلام بعضهم ببعض جائزة ممكنة مع ما فيه المساعدة علي البر و التقوي و الزجر عن كثير من معاصي الله؛

علت تشريع نماز جماعت، آن است كه اسلام و توحيد و بندگي و اخلاص به خداوند متعال، در معرض ديد عموم و ظاهر و مشهور در ميان مردم باشد، زيرا در اين صورت است كه حجت در زمينه وحدانيت خدا بر مردم شرق و غرب تمام مي شود، و مردمان منافق و بي اعتناي به نماز مطابق اقرار زباني وادار به عمل مي شوند، و مراقبت صورت مي گيرد، و گواهي هاي مردم كه عليه يكديگر در زمينه اسلام امكان پيدا مي كند، علاوه آنكه در چنين اجتماعاتي بر توسعه و گسترش نيكوكاري و تقوا مساعدت مي شود، عملا جلو بسياري از گناهان گرفته مي شود.» [1] .