134. خانه كعبه كه در مكه معظمه مي باشد «قبله» است و بايد روبه روي آن نماز خواند. ولي كسي كه دور است اگر طوري بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مي خواند، كافي است.

135. بلي؛ يكي ديگر از مقدمات نماز جهت يابي و يافتن قبله است.

136. در بيت المقدس بود.

137. يكي از علل آن زخم زبانهايي بود كه يهوديان به مسلمين مي زدند و مي گفتند: شما خودتان قبله نداريد و به سوي قبله ما نماز مي خوانيد.

رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم از اين وضع آشفته بود و انتظار گشايشي را از سوي خدا مي كشيد كه آيات قرآن نازل شد و دستور آمد كه هر كجا هستيد رو به مسجدالحرام بايستيد و نماز بخوانيد. دليل ديگرش آن بود كه يهوديان به مسلمانان نگويند كه شما خود قبله نداريد و به سوي قبله ما نماز



[ صفحه 128]



مي خوانيد. [1] .

138. الف) از نتايج ايستادن به سوي قبله، ايجاد وحدت و همبستگي ميان مسلمانان جهان است كه همگي توجهشان به يك نقطه معطوف گردد.

ب) درس مستقل و آزادي به مسلمانان مي دهد و زيربار منت نرفتن.

ج) ديگران حتي در مسائل عبادي هم نروند و شرافتمندانه زندگي كنند.

د) استقلال فرهنگي به مسلمانان مي دهد.

139. ويژگيهاي كعبه:

الف) يادگار ابراهيم و اسماعيل و محمد صلي الله عليه و آله و سلم است.

ب) نقطه شروع حركت عاشورايي امام حسين عليه السلام.

ج) قيام امام زمان (عج) از آنجا آغاز مي شود.

140.از وظايف نمازگزاراني كه به سمت قبله مي ايستد، امام صادق عليه السلام فرمود: «چون رو به قبله نمودي از دنيا و هر چه در آن است و از خلق و هر چه بدان مشغولند، مأيوس باش و دل خود را از هر آنچه كه او را از خداوند مشغول مي نمايد خالي ساز و با ديده ي باطن عظمت خداوند را ببين و به ياد آور روزي را كه در پيشگاه الهي خواهي ايستاد».

141.مستحب است در اين مواقع نيز به سمت قبله باشد:

الف) هنگام سر بريدن حيوانات.

ب) هنگام خوردن غذا.

ج) هنگام وضو

د) هنگام نشستن.

142. خير؛ خدا به مكان خاصي اختصاص ندارد و مكان نمي پذيرد قرآن با صراحت در اين باره مي فرمايد: «و أينما تولوا فثم وجه الله»: به هر طرف كه



[ صفحه 129]



روي كنيد رو به سوي او داريم. [2] .

143.مستحب است قلب هم سمت قبله باشد.

144.رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «براي هر چيزي شرافتي است و شريفترين جايگاه براي نشستن، جهت قبله ي آن است».

145. كسي كه نماز واجب را ايستاده مي خواند، بايد طوري بايستد كه بگويند رو به قبله ايستاده و لازم نيست زانوها و نوك پاي او هم رو به قبله باشد.

146.1) براي خواندن نمازهاي واجب چه يوميه و چه غير يوميه حتي نماز ميت؛

2) براي خواندن نمازهاي مستحبي، اگر بخواهد آن ها را در حال استقرار بدن بخواند؛ ولي چنانچه نماز مستحبي را در حال راه رفتن و سواري و در كشتي بخواند، لازم نيست رو به قبله باشد؛

3) براي خواندن نماز احتياط؛

4) براي خواندن سجده و تشهد فراموش شده، ولي براي سجده ي سهو و سجده ي واجب قرآن رو به قبله بودن لازم نيست.

147. خانه ي كعبه كه در مكه ي معظمه واقع شده، قبله مسلمانان است. بايد روبه روي آن نماز خواند.

148. بايد چهار نماز به چهار طرف بخواند و اگر به اندازه ي چهار نماز وقت ندارد، بايد به اندازه اي كه وقت دارد نماز بخواند.

149. بايد تحقيق كند و رو به قبله نماز بخواند و اگر نمي تواند علم پيدا كند



[ صفحه 130]



به طرفي كه مظنه دارد بايستد.

150.هر مقدار از نمازها را كه بدون شرايط خوانده و مي توانسته با شرايط انجام دهد، بايد قضا نمايد.

151.1) خود انسان يقين كند؛ يعني جهت قبله را مي داند؛

2) دو نفر عادل بگويند؛

3) كسي كه از روي قاعده ي علمي قبله را مي شناسد و مورد اطمينان است بگويد؛

4) گماني كه از محراب مساجد و قبور مسلمانان حاصل شود.

152. انحراف به حد سمت راست يا چپ و يا پشت به قبله نباشد، بايد به سمت قبله برگردد و نماز را ادامه دهد و صحيح است. و در صورتي كه انحراف به حد سمت راست يا چپ قبله و يا پشت به آن باشد؛ اگر وقت نماز وسعت دارد بايد اين نماز را برهم زند و دوباره شروع كند. و اگر وقت نماز تنگ است، بايد به سمت قبله برگردد و نماز را ادامه دهد و احتياط مستحب آن است كه قضاي آن را نيز به جا آورد.



[ صفحه 131]