اسرار ركوع


1. فلسفه ي تكبير قبل از ركوع
ظاهر آن است كه اين تكبير از متعلقات ركوع و براي مهيا شدن نمازگزار براي منزل ركوع است و ادب آن، آن است كه مقام عظمت و جلال حق و عزت و سلطنت ربوبيت را در نظر آورد و مقام ضعف و عجز و فقر و ذلت عبوديت را نصب العين خود قرار دهد و در اين حال به مقدار معرفتش به عز ربوبيت و ذل عبوديت، تكبير حق تعالي را توصيف كند. و هنگام تكبير دست ها را بالا آورد و عبادت خود را پشت سر اندازد و با كف خالي با قلبي پر از خوف و رجا تكبير بگويد و وارد منزل ركوع شود و شايد بلند كردن دست ها اشاره به بر نداشتن زادي از منزل قيام باشد.

2. ركوع رمز انقياد و تسليم
پس از قرائت در برابر مجد و عظمت خداوند گردن كج كرده و كمر خم نما و به نشانه ي تسليم تا حد ركوع خضوع كن. ركوع آغاز خضوع و سجود پايان آن است، هر كس ركوع را به صورت كامل انجام دهد و حق آن را ادا كند به سجود، شايستگي پيدا مي كند، ركوع ادب است و سجود، تقرب است، كسي كه ادب ندارد لياقت تقرب ندارد.
ركوع اول است و سجود دوم. هر كس حقيقت اول به جاي آورد، شايستگي دومي را يافته است. در ركوع ادب (عبوديت) است و در سجود قرب (به معبود) و كسي كه به نيكي ادب نگذارد، قرب را نشايد پس ركوع كسي را به جاي آر كه با دل خاضع براي خدا و تحت سلطه ي او ذليل و بيمناك است و اعضاي خود را از اندوه و ترس آن كه از بهره ي ركوع كنندگان بي نصيب گرديده فرود مي آورد. (1)

3. علت كشيدن گردن در ركوع
مسأله: مستحب است... [مرد] در ركوع، زانوها را به عقب بدهد و پشت را صاف نگهدارد و گردن را بكشد و مساوي پشت نگهدارد. (2)
شخصي به امير مؤمنان عليه السلام عرض كرد: سر كشيدن گردن در ركوع نماز چيست؟ حضرت فرمودند: سرش آن است كه [مي خواهي اظهار كني:] خداوندا! من به يگانگي ات ايمان دارم اگر چه گردنم را بزني. (3)

پاورقي

1- رك: اسرار الصلوة، امام خميني قدس سره، ص 353 و اسرار نماز، ترجمه ي اسرار الصلوة شهيد ثاني قدس سره، ص 148.
2- توضيح المسائل مراجع، مسأله 1042.
3- علل الشرائع، ج 2، ص 14، باب 10 و ص 28، باب 30؛ احكام و روح نماز، محمد وحيدي، ص224-228.

بازگشت