احكام قرائت


در قرائت مباحثي مطرح است كه بعضي از آنها را در زير بيان مي كنيم:
الف) مراد از قرائت
قرائت در ركعت اول و دوم نمازهاي واجب:
يوميه: بايد اول يك حمد و بعد يك سوره ي تمام بخواند. (1)
غير يوميه: هر كدام دستور خاص دارد كه در جاي خود خواهد آمد.
قرائت در ركعت اول و دوم نمازهاي نافله: (2)
سوره جزء نماز است: يك حمد و همان سوره ي خاص خوانده مي شود.
سوره شرط كمال است: اگر فقط يك حمد خوانده شود كافي است و بهتر است سوره نيز خوانده شود.
قرائت در ركعت سوم و چهارم: مي تواند فقط يك حمد بخواند يا سه مرتبه تسبيحات اربعه بگويد؛ يعني سه مرتبه بگويد: «سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اكبر» و اگر يك مرتبه هم تسبيحات اربعه بگويد كافي است؛ ولي در تنگي وقت بايد تسبيحات اربعه را يك مرتبه بگويد. (3)

ب) سوره هايي كه در نماز نمي توان خواند
1. خواندن سوره هاي بزرگ كه باعث گذشتن وقت نماز مي شود، جايز نيست.
2. خواندن سوره هايي كه سجده ي واجب دارند در نماز واجب، جايز نيست. (4)

ج) تعيين سوره هنگام گفتن بسم الله
بنابر اقوي، وقتي كه مي خواهد «بسم الله الرحمن الرحيم» بگويد بايد سوره را تعيين نمايد و اگر سوره اي را تعيين كرد [و بسم الله را به قصد آن سوره گفت] سپس آن سوره را به سوره ي ديگر عدول نمود بايد «بسم الله الرحمن الرحيم» را براي سوره اي كه به آن عدول نموده، اعاده نمايد. (5)

د) مواردي كه خواندن سوره لازم نيست
1. اگر وقت نماز تنگ باشد نبايد سوره را بخواند. (6)
2. اگر انسان ناچار شود كه سوره را نخواند؛ مثلا بترسد كه اگر سوره را بخواند، دزد يا درنده يا چيز ديگري به او صدمه بزند، نبايد سوره را بخواند. (7)
3. اگر در كاري عجله داشته باشد مي تواند سوره را نخواند. (8)
4. اگر به خاطر مريضي نتواند سوره را بخواند مي تواند سوره را ترك كند. (9)
5. در ركعت سوم و چهارم نمازها كه اگر خواندن حمد را اختيار كرد سوره ندارد. (10)
6. در نماز احتياط. (12)
7. در نماز جماعت در صورتي كه در ركعت سوم يا چهارم اقتدا نمايد و به مقدار خواندن حمد وقت داشته باشد و اگر بخواهد سوره بخواند ركوع امام را درك نمي كند. (13)
8. در نمازهاي مستحبي مگر نمازهاي مستحبي اي كه سوره در آنها شرط صحت است. (14)

هـ) جهر و اخفات (بلند و آهسته خواندن) در نماز
حكم جهر و اخفات در تسبيحات اربعه يا حمد خواندن در ركعت سوم و يا چهارم: بر مرد و زن واجب است كه در ركعت سوم و چهارم نماز حمد و تسبيحات را آهسته بخواند و اگر حمد بخواند، بنابر احتياط واجب بايد بسم الله آن را هم آهسته بگويد. (15)

پاورقي

1- توضيح المسائل مراجع، مسأله 978.
2- توضيح المسائل مراجع، مسأله 986.
3- توضيح المسائل مراجع، مسأله 1005 و 1006.
4- العروة الوثقي، في القراءة، مسأله 2 و توضيح المسائل مراجع، مسأله 983 و 984.
5- تحريرالوسيله، ج 1، القول في القراءة، و الذكر، مسأله 7.
6- توضيح المسائل مراجع، مسأله 979.
7- توضيح المسائل مراجع، مسأله 979.
8- توضيح المسائل مراجع، مسأله 979.
9- العروة الوثقي، ج 1، الصلاة، في القراءة.
11- العروة الوثقي، ج 1،الصلاة، في القراءة، فصل 25.
12- العروة الوثقي، ج 1،الصلاة، في القراءة، فصل 53، في كيفية صلاة الاحتياط، مسأله 1.
13- توضيح المسائل مراجع، مسأله 1442.
14- العروة الوثقي، ج 1، الصلاة، في القراءة، مسأله 5.
15- توضيح المسائل مراجع، مسأله 1007 و 1008.

بازگشت