آثار دنيوي نيت


جز پاداش هاي اخروي و بهره هاي معنوي كه از نتايج اخلاص است. يك سري آثار دنيوي هم دارد كه به برخي اشاره مي شود:
1- مديريت جامعه
اگر حسن نيت و خلوص در مسئولان اجتماعي باشد، كارها بهتر انجام شده و عدالت، بهتر اجرا مي شود.
علي عليه السلام به مالك اشتر مي فرمايد:
«اسْتَعِنْ عَلَي الْعَدْلِ بِحُسْنِ النِّيَّةِ فِي الرَّعِيَّة؛ (1)
به وسيله ي حسن نيت به مردم، براي اجراي عدالت اجتماعي كمك بگير.»
روحيه ي خيرخواهي خالصانه، قوي ترين اهرم ايجاد عدالت است.

2- بهبود وضع اقتصادي
افراد خوش قلب و خيرخواه و مخلص، حتي در امور اقتصادي و كسب و كار هم موفق ترند و خلوص شان پشتوانه ي حيثيت اجتماعي و جلب مشتري و اعتماد مردم به داد و ستد با آنان است. شايد اين كلام علوي، به اين مسئله مربوط باشد كه فرموده است:
«رِزْقُ الْمَرْءِ عَلَي قَدْرِ نِيَّتِهِ؛ (2)
رزق هر كس به اندازه ي نيت اوست.»

3- روابط خوب اجتماعي
افراد خوش باطن و خوش نيت، در دلها جا دارند و حتي اگر خلافي هم بكنند، به خاطر صفا و حسن نيت، زندگي شان تلخ نمي شود و مردم دوستشان دارند.
علي عليه السلام فرموده است:
«مَنْ حَسُنَتْ نِيَّتُهُ كَثُرَتْ مَثُوبَتُهُ وَ طَابَتْ عِيشَتُهُ وَ وَجَبَتْ مَوَدَّتُه؛ (3)
هر كه داراي حسن نيت باشد، موقعيت او بيشتر و زندگيش پاك تر مي شود و دوستي با او لازم است. اين از جهت آثار خوب نيت صالح بود. برعكس، اگر نيت ها ناسالم و شوم باشد. عوارض آن دامنگير خود انسان مي شود و غير از عقوبت هاي اخروي، بلاهاي اجتماعي هم در پي دارد.

علي عليه السلام مي فرمايد:
«إِذَا فَسَدَتِ النِّيَّةُ وَقَعَتِ الْبَلِيَّةُ؛ (4)
هر گاه نيت، خراب شود، بلا فرود مي آيد.»
نيت هاي قوي و انگيزه هاي خوب، حتي از بدن هاي ناتوان هم كارهاي مهم مي كشد. اگر انگيزه، نيرومند و الهي باشد، نه خستگي در كار است، نه نوميدي و دلسردي. به همين جهت، در هيچ يك از اولياء خدا، خودباختگي و ضعف اعصاب، حتي در پيري ديده نمي شود، چرا كه دل و جانشان با نيت هاي خالص الهي سرشار است و از او مدد مي گيرند و در برابر همه ي مشكلات و بحران ها و دشمن ها و قدرت ها مي ايستند. نمونه اش، امام امت (قدس سره) كه دلي آرام به ياد خدا داشت و ابرقدرت ها را به زانو درآورد.
امام حسين عليه السلام روز عاشورا، كه با آن همه داغ ها و شهادت ها روبرو بود و اسارت خانواده ي خويش را پيش بيني مي كرد، هر چه تنهاتر مي شد و يارانش به شهادت مي رسيدند، خودش چهره اي برافروخته تر از عشق مي يافت و به خداوند تكيه داشت و مي فرمود: «هَوِّنْ عَلَيَ انّه بِعَينِ الله» آنچه اين شدائد را بر من آسان مي كند آن است كه مي بينم همه در محضر خداوند است و او مي بيند و شاهد است.

امام علي عليه السلام فرموده است:
«وقتي نيت بر چيزي، قوي و استوار باشد، بدن احساس ضعف نمي كند.» (5)
شايد اين اشاره به آثار رواني و روحي نيت در رفتار و عمل انسان باشد.

پاورقي

1- نهج البلاغه، نامه ي 53.
2- فهرست غرر، ص 398.
3- فهرست غرر، ص 399. (كلمه ي نيت).
4- فهرست غرر، ص 398 (كلمه ي نيت).
5- بحارالانوار، ج 70، ص 205.

بازگشت