احكام اذان و اقامه
(مسأله 777) بين جمله هاي اذان و اقامه بايد خيلي فاصله نشود و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد، بايد دوباره آن را از سر بگيرد.

(مسأله 778) در پنج نماز اذان ساقط مي شود:

اول، نماز عصر روز جمعه.

دوم، نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذي حجه است.

سوم، نماز عشاي شب عيد قربان، براي كسي كه در مشعر الحرام باشد.

چهارم، نماز عصر و عشاي زن مستحاضه.

پنجم، نماز عصر و عشاي كسي كه نمي تواند از بيرون آمدن بول و غائط خودداري كند. بلكه در هر موردي كه دو نماز را باهم مي خوانند، اذان براي نماز دوم ساقط است، مادامي كه فاصله ميان آن دو زياد نباشد، و فاصله شدن تعقيب و نافله ضرر ندارد.

(مسأله 779) اگر براي نماز جماعتي اذان و اقامه گفته باشند، كسي كه با آن جماعت نماز مي خواند، نبايد براي نماز خود اذان و اقامه بگويد.

(مسأله 780) اگر براي خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببيند جماعت تمام شده، تا وقتي كه صف ها به هم نخورده و جمعيت متفرق نشده، اذان و اقامه ساقط است با شرائطي كه در مسأله بعد مي آيد.

(مسأله 781) در جايي كه عده اي مشغول نماز جماعتند، يا نماز آنان تازه تمام شده و صف ها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادي يا با جماعت ديگري كه برپا مي شود نماز بخواند، با سه شرط اذان و اقامه از او ساقط مي شود:

اول، آنكه براي آن نماز، اذان و اقامه گفته باشند.

دوم، آنكه نماز جماعت باطل نباشد.

سوم، آنكه نماز او و نماز جماعت در يك مكان باشد. پس اگر نماز جماعت ، داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگويد.

(مسأله 782) اگر در شرط دوم از شرط هايي كه در مسأله پيش گفته شد شك كند، يعني شك كند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه، اذان و اقامه از او ساقط است ولي اگر در يكي از دو شرط ديگر شك كند رجاءً اذان و اقامه بگويد.
صفحه 241

(مسأله 783) كسي كه اذان و اقامه ديگري را مي شنود مستحب است هر قسمتي را كه مي شنود بگويد ولي از (حي علي الصلاة) تا (حي علي خير العمل) را به اميد ثواب بگويد.

(مسأله 784) اگر مرد اذان زن را با قصد لذت بشنود، اذان از مرد ساقط نمي شود، بلكه اگر قصد لذت هم نداشته باشد، ساقط شدن اذان اشكال دارد.

(مسأله 785) اذان و اقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد، ولي در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگويد كافي است.

(مسأله 786) اقامه بايد بعد از اذان گفته شود و اگر قبل از اذان بگويند صحيح نيست.

(مسأله 787) اگر كلمات اذان و اقامه را بدون ترتيب بگويد، مثلا حي علي الفلاح را پيش از حي علي الصلاة بگويد، بايد از جايي كه ترتيب به هم خورده، دوباره بگويد.

(مسأله 788) بايد بين اذان و اقامه فاصله نيندازد و اگر بين آنها به قدري فاصله بيفتد، كه اذاني را كه گفته اذان اين اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگويد و نيز اگر بين اذان و اقامه و نماز به قدري فاصله بيندازد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره براي آن نماز، اذان و اقامه بگويد.

(مسأله 789) اذان و اقامه بايد به عربي صحيح گفته شود، پس اگر به عربي غلط بگويد، يا به جاي حرفي حرف ديگر بگويد يا مثلا ترجمه آنها را به فارسي بگويد صحيح نيست.

(مسأله 790) اذان و اقامه بايد بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود و اگر عمداً يا از روي فراموشي پيش از وقت بگويد باطل است.

(مسأله 791) اگر پيش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته يا نه، بايد اذان را بگويد، ولي اگر مشغول اقامه شود و شك كند كه اذان گفته يا نه گفتن اذان لازم نيست.

(مسأله 792) اگر در بين اذان يا اقامه پيش از آنكه قسمتي را بگويد شك كند كه قسمت پيش از آن را گفته يا نه، بايد قسمتي را كه در گفتن آن شك كرده بگويد، ولي اگر در حال گفتن قسمتي از اذان يا اقامه شك كند كه آنچه پيش از آن است گفته يا نه، گفتن آن لازم نيست.

(مسأله 793) مستحب است انسان در موقع گفتن اذان، رو به قبله بايستد و با وضو يا
صفحه 242

غسل باشد و دست ها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نمايد و بكشد و بين جمله هاي اذان كمي فاصله دهد و بين آنها حرف نزند.

(مسأله 794) مستحب است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آن را از اذان آهسته تر بگويد و جمله هاي آن را به هم نچسباند ولي به اندازه اي كه بين جمله هاي اذان فاصله مي دهد، بين جمله هاي اقامه فاصله ندهد.

(مسأله 795) مستحب است بين اذان و اقامه يك قدم بردارد، يا قدري بنشيند يا سجده كند، يا ذكر بگويد يا دعا بخواند يا قدري ساكت باشد، يا حرفي بزند يا دو ركعت نماز بخواند.

(مسأله 796) مستحب است كسي را كه براي گفتن اذان معين مي كنند، عادل و وقت شناس و صدايش بلند باشد و اذان را در جاي بلند بگويد.