وضو

236 در وضو واجب است صورت و دستها را بشويند و جلوي سر و روي پاها را مسح كنند.

237 درازاي صورت را بايد از بالاي پيشاني - جايي كه موي سر بيرون مي آيد - تا آخر چانه شست، و پهناي آن به مقداري كه بين انگشت وسط و شست قرار مي گيرد، بايد شسته شود، و اگر مختصري از اين مقدار نشويد، وضو باطل است. و براي آنكه يقين كند اين مقدار كاملا شسته شده، بايد كمي اطراف آن را هم بشويد.

238 اگر صورت يا دست كسي كوچكتر يا بزرگتر از معمول مردم باشد، بايد ملاحظه كند كه مردمان معمولي تا كجاي صورت خود را مي شويند، او هم تا همان جا را بشويد. و اگر دست و صورتش هر دو بر خلاف معمول باشد، ولي با هم متناسب باشند، لازم نيست ملاحظه معمول را بكند، بلكه به دستوري كه در مساله پيش گفته شد،وضو بگيرد. و نيز اگر در پيشاني او مو روييده يا جلوي سرش مو ندارد، بايد به اندازه معمول پيشاني را بشويد.

239 اگر احتمال دهد چرك يا چيز ديگري در ابروها و گوشه هاي چشم و لب او هست كه نمي گذارد آب به آنها برسد، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، بايدپيش از وضو وارسي كند كه اگر هست برطرف نمايد.

240 اگر پوست صورت از لاي مو پيدا باشد، بايد آب را به پوست برساند، واگر پيدا نباشد، شستن مو كافي است و رساندن آب به زير آن لازم نيست.

241 اگر شك كند كه پوست صورت از لاي مو پيدا است يا نه، بنابر احتياط واجب بايد مو را بشويد و آب را به پوست هم برساند.

242 شستن توي بيني و مقداري از لب و چشم كه در وقت بستن ديده نمي شود واجب نيست، ولي براي آنكه يقين كند از جاهايي كه بايد شسته شود چيزي باقي نمانده، واجب است مقداري از آنها را هم بشويد. و كسي كه نمي دانسته بايد اين مقدار را بشويد اگر نداند در وضوهايي كه گرفته اين مقدار را شسته يا نه، نمازهايي كه خوانده صحيح است.

243 بايد صورت را بنابر احتياط واجب از بالا به پايين شست و اگر از پايين به بالا بشويد، وضو باطل است و دستها را بايد از مرفق به طرف سر انگشتان بشويد.

244 اگر دست را تر كند و به صورت و دستها بكشد، چنانچه تري دست به قدري باشد كه به واسطه كشيدن دست آب كمي در آنها جاري شود، كافي است.

245 بعد از شستن صورت بايد دست راست و بعد از آن دست چپ را از آرنج تا سر انگشتها بشويد.

246 براي آنكه يقين كند آرنج را كاملا شسته، بايد مقداري بالاتر از آرنج را هم بشويد.

247 كسي كه پيش از شستن صورت دستهاي خود را تا مچ شسته، در موقع وضو بايدتا سر انگشتان را بشويد و اگر فقط تا مچ را بشويد وضوي او باطل است.

248 در وضو شستن صورت و دستها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم جايز و مرتبه سوم و بيشتر از آن حرام مي باشد. و اگر با يك مشت آب تمام عضو شسته شود و به قصد وضو بريزد، يك مرتبه حساب مي شود چه قصد بكند يك مرتبه را، يا قصد نكند.

249 بعد از شستن هر دو دست بايد جلوي سر را با تري آب وضو كه در دست مانده مسح كند، و لازم نيست با دست راست باشد يا از بالا به پايين مسح نمايد.

250 يك قسمت از چهار قسمت سر كه مقابل پيشاني است جاي مسح مي باشد، و هر جاي اين قسمت را به هر اندازه مسح كند كافي است اگر چه احتياط مستحب آن است كه از درازا به اندازه درازاي يك انگشت و از پهنا به اندازه پهناي سه انگشت بسته مسح نمايد.

251 لازم نيست مسح سر بر پوست آن باشد، بلكه بر موي جلوي سر هم صحيح است،ولي كسي كه موي جلوي سر او به اندازه اي بلند است كه اگر مثلا شانه كند به صورتش مي ريزد يا به جاهاي ديگر سر مي رسد، بايد بيخ موها را مسح كند يا فرق سر را باز كرده، پوست سر را مسح نمايد، و اگر موهايي را كه به صورت مي ريزد يا به جاهاي ديگر سر مي رسد جلوي سر جمع كند و بر آنها مسح نمايد يا بر موي جاهاي ديگر سر كه جلوي آن آمده مسح كند باطل است.

252 بعد از مسح سر بايد با تري آب وضو كه در دست مانده روي پاها را از سريكي از انگشتها تا برآمدگي روي پا مسح كند.

253 پهناي مسح پا به هر اندازه باشد كافي است، ولي بهتر، بلكه احوط آن است كه با تمام كف دست، روي پا را مسح كند.

254 اگر در مسح پا همه دست را روي پا بگذارد و كمي بكشد صحيح است.

255 در مسح سر و روي پا بايد دست را روي آنها بكشد، و اگر دست را نگهدارد و سر يا پا را به آن بكشد، وضو باطل است. ولي اگر موقعي كه دست را مي كشد سريا پا مختصري حركت كند، اشكال ندارد.

256 جاي مسح بايد خشك باشد و اگر به قدري تر باشد كه رطوبت كف دست به آن اثر نكند مسح باطل است، ولي اگر تري آن به قدري كم باشد كه رطوبتي كه بعداز مسح در آن ديده مي شود، بگويند فقط از تري كف دست است، اشكال ندارد.

257 اگر براي مسح، رطوبت در كف دست نمانده باشد، نمي تواند دست را با آب خارج، تر كند بلكه بايد از اعضاي ديگر وضو رطوبت بگيرد و با آن مسح نمايد.

258 اگر رطوبت كف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، مي تواند سر را باهمان رطوبت مسح كند، و براي مسح پاها از اعضاي ديگر وضو رطوبت بگيرد.

259 مسح كردن از روي جوراب و كفش باطل است، ولي اگر به واسطه سرماي شديد يا ترس از دزد و درنده و مانند اينها نتواند كفش يا جوراب را بيرون آورد، مسح كردن بر آنها اشكال ندارد. و اگر روي كفش نجس باشد، بايد چيز پاكي برآن بيندازد و بر آن چيز مسح كند.

260 اگر روي پا نجس باشد و نتواند براي مسح، آن را آب بكشد، بايد تيمم نمايد.