نمـاز قضـا

مسأله 1379 ـ كسي كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده بايد قضاي آنرا بجا آورد، اگر چه در تمام وقت نماز خواب مانده يا به واسطه مستي يا بيهوشي كه به اختيار خودش بوده نماز نخوانده باشد، ولي نمازهاي يوميه اي را كه زن در حال حيض يا نفاس نخوانده، قضا ندارد.

مسأله 1380 ـ اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازي را كه خوانده باطل بوده، بايد قضاي آنرا بخواند.

مسأله 1381 ـ كسي كه نماز قضا دارد، بايد در خواندن آن كوتاهي نكند ولي واجب نيست فوراً آنرا بجا آورد.

مسأله 1382 ـ كسي كه نماز قضا دارد مي تواند نماز مستحبي بخواند.

مسأله 1383 ـ اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضائي دارد يا نمازهائي را كه خوانده صحيح نبوده، مستحب است احتياطاً قضاي آنها را بجا آورد.

مسأله 1384 ـ قضاي نمازهاي يوميه كه در اداء آنها ترتيب شرط است مثل ظهر و عصر از يك روز و مغرب و عشا از يك شب بايد به ترتيب خوانده شود و در غير آنها بنابر احتياط استحبابي كه تركش سزاوار نيست مراعات ترتيب را نمايد.

مسأله 1385 ـ اگر بخواهد قضاي چند نماز غير يوميه مانند نماز آيات را بخواند، يا مثلاًبخواهد قضاي يك نماز يوميه و چند نماز غير يوميه را بخواند، لازم نيست آنها را به ترتيب بجا آورد.

مسأله 1386 ـ اگر ترتيب نمازهائي را كه نخوانده فراموش كند، مستحب است طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيبي كه قضا شده بجا آورده است مثلاً اگر قضاي يك نماز ظهر و يك نماز مغرب بر او واجب است و نمي داند كدام اول قضا شده، احتياطاً بايد اول يك نماز مغرب و بعد از آن يك نماز ظهر و دوباره نماز مغرب را بخواند، يا اول يك نماز ظهر و بعد از آن يك نماز مغرب و دوباره نماز ظهر را بخواند، تا يقين كند هر كدام را كه اول قضا شده اول خوانده است، ولي اگر نمازهائي كه ترتيب آنها را فراموش كرده به قدري زياد باشد كه اگر بخواهد به ترتيب بخواند خيلي مشقت دارد بدون ترتيب بجا آورد.

مسأله 1387 ـ اگر نماز ظهر يك روز و نماز عصر روز ديگر يا دو نماز ظهر يا دو نماز عصر از او قضا شده و نمي داند كدام اول قضا شده است. چنانچه دو نماز چهار ركعتي بخواند به نيت اينكه اولي قضاي نماز روز اول و دومي قضاي نماز روز دوم باشد كافيست.

مسأله 1388 ـ اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا يا يك نماز عصر و يك نماز عشا از او قضا شود و نداند كدام اول قضا شده است مستحب است طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيب بجا آورده است، مثلاً اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا از او قضا شده و اوّلي آنها را نمي داند، بايد اول يك نماز ظهر بعد يك نماز عشا دوباره يك نماز ظهر، يا اول يك نماز عشا بعد يك نماز ظهر، دوباره يك نماز عشا بخواند.

مسأله 1389 ـ كسي كه مي داند يك نماز چهار ركعتي نخوانده ولي نمي داند ظهر است يا نماز عصر، اگر يك نماز چهار ركعتي به نيت قضاي نمازي كه نخوانده بجا آورد كافيست.

مسأله 1390 ـ كسي كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمي داند اولي آنها كدامست پنج نماز بايد بجا آورد و اگر بخواهد ترتيب استحبابي را مراعات نمايد بايد نه نماز به ترتيب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آنكه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند، و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده و اولي آنها را نمي داند، بايد ده نماز به ترتيب قضا كند، و همينطور براي هر يك نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه مي شود در صورتي كه پشت سر هم قضا شده باشد، بايد يك نماز بر مقداري كه گفته شد اضافه نمايد، مثلاً اگر هفت نماز او قضا شده و اولي آنها را نمي داند بايد يازده نماز به ترتيب بجا آورد.

مسأله 1391 ـ كسي كه مي داند نمازهاي پنجگانه او هر كدام از يك روز قضا شده و ترتيب آنها را نمي داند، اگر بخواهد ترتيب استحبابي را مراعات نمايد بايد پنج شبانه روز نماز بخواند، و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده بايد شش شبانه روز نماز بخواند، و همچنين براي هر نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه شود، بايد يك شبانه روز بيشتر بخواند تا يقين كند به ترتيبي كه قضا شده بجا آورده است، مثلاً اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد، بايد هفت شبانه روز قضا نمايد.

مسأله 1392 ـ كسي كه مثلاً چند نماز صبح يا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمي داند، مثلاً نمي داند كه سه يا چهار يا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند كافيست. ولي اگر شماره آنها را مي دانسته و فراموش كرده، بنابر احتياط واجب بلكه خالي از قوت نيست كه بايد به قدري نماز بخواند كه يقين كند تمام آنها را خوانده است مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است و يقين دارد كه بيشتر از ده تا نبوده، احتياطاً بايد ده نماز صبح بخواند.

مسأله 1393 ـ كسي كه فقط يك نماز قضا از روزهاي پيش دارد لازم نيست كه اول آنرا بخواند و بعد مشغول نماز آنروز شود. ولي اگر يك نماز يا بيشتر، از همانروز از او قضا شده، در صورتي كه ممكن باشد بنا بر احتياط واجب بايد نماز قضاي آنروز را پيش از نماز اداء بخواند.

مسأله 1394 ـ اگر در بين نماز يادش بيايد كه يك نماز يا بيشتر از همانروز از او قضا شده، چنانچه وقت وسعت دارد و ممكن است نيت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتياط واجب بايد نيت نماز قضا كند. مثلاً اگر در نماز ظهر پيش از تمام شدن ركعت دوم يادش بيايد كه نماز صبح آنروز قضا شده در صورتي كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتياطاً بايد نيت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو ركعتي تمام كند بعد نماز ظهر را بخواند، ولي اگر وقت تنگ است يا نمي تواند نيت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر يادش بيايد كه نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نيت نماز صبح كند يك ركوع كه ركن است زياد مي شود، نبايد نيت را به قضاي صبح برگرداند.

مسأله 1395 ـ اگر از روزهاي گذشته نمازهاي قضا دارد و يك نماز يا بيشتر هم از همان روز از او قضا شده چنانچه براي قضاي تمام آنها وقت ندارد، يا نمي خواهد همه را در آنروز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند ولي اگر مي خواهد مراعات ترتيب استحبابي را نمايد بعد از خواندن قضاي نمازهاي سابق دوباره نماز قضائي را كه در آن روز پيش از نماز ادا خوانده بجا آورد.

مسأله 1396 ـ تا انسان زنده است اگر چه از خواندن نماز قضاهاي خود عاجز باشد. ديگري نمي تواند نمازهاي او را قضا نمايد.

مسأله 1397 ـ نماز قضا را با جماعت مي شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا، و لازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضاي صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشكال ندارد.

مسأله 1398 ـ مستحب است بچه مميز يعني بچه اي كه خوب و بد را مي فهمد به نماز خواندن و عبادتهاي ديگر عادت دهند بلكه مستحب است او را به قضاي نمازها هم وادار نمايند.