احكام متفرقه تيمّم

(مسأله 598) اگر مختصري از پيشاني و پشت دستها را هم مسح نكند تيمّم باطل است، چه عمداً مسح نكند، يا مسأله را نداند، يا فراموش كرده باشد ولي دقت زياد هم لازم نيست و همين قدر كه بگويند تمام پيشاني و پشت دست مسح شده، كافي است.

(مسأله 599) براي آنكه يقين كند تمام پشت دست را مسح كرده، بايد مقداري بالاتر از مچ را هم مسح نمايد، ولي مسح بين انگشتان لازم نيست.

(مسأله 600) پيشاني و پشت دستها را بايد از بالا به پائين مسح نمايد و كارهاي آن را بايد پشت سر هم به جا آورد و اگر بين آنها به قدري فاصله دهد، كه نگويند تيمّم مي كند، باطل است.

(مسأله 601) در موقع نيت اگر يك تيمّم بر او واجب باشد، تنها نيت تيمّم كافي است. و اگر تيمم هاي متعدد بر او باشد، بايد معين كند كه تيمّم او بدل از غسل است يا بدل از وضو و اگر بدل از غسل باشد، بايد آن غسل را معين نمايد، و چنانچه اشتباهاً به جاي بدل از وضو، بدل از غسل يا به جاي بدل از غسل، بدل از وضو نيّت كند، يا مثلا در تيمّم بدل از غسل جنابت، نيّت تيمّم بدل از غسل مس ميّت نمايد، بنابر احتياط، دوباره تيمم كند.

(مسأله 602) در تيمّم بايد پيشاني و كف دستها و پشت دست ها پاك باشد .و اگر كف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بكشد، بايد با همان كف دست نجس تيمّم كند. و احتياط مستحب آن است علاوه بر اين، پشت دست ها را به چيزي كه تيمّم بر آن صحيح است، بزند و بر دست ها و پيشاني بكشد.

(مسأله 603) انسان بايد براي تيمّم انگشتر را از دست بيرون آورد و اگر در پيشاني يا پشت دست ها يا در كف دست ها مانعي باشد، مثلا چيزي به آنها چسبيده باشد، بايد برطرف نمايد.

(مسأله 604) اگر پيشاني يا پشت دست ها زخم است و پارچه يا چيز ديگري را كه بر آن
صفحه 211

بسته نمي تواند باز كند، بايد دست را روي آن بكشد و نيز اگر كف دست زخم باشد و پارچه يا چيز ديگري را كه بر آن بسته نتواند باز كند، بايد دست را با همان پارچه به چيزي كه تيمّم به آن صحيح است بزندو به پيشاني و پشت دست ها بكشد. و براي احتياط، پشت دست ها را به چيزي كه تيمّم بر آن صحيح است بزند و تيمّم كند.

(مسأله 605) اگر احتمال دهد كه در پيشاني و كف دست ها يا پشت دست ها مانعي هست، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد بايد جستجو نمايد، تا يقين يا اطمينان پيدا كند كه مانعي نيست.

(مسأله 606) اگر وظيفه او تيمّم است و نمي تواند تيمّم كند; بايد نائب بگيرد. و كسي كه نائب مي شود، بايد او را با دست خود او تيمّم دهد و اگر ممكن نباشد بايد نائب; دست خود را به چيزي كه تيمّم به آن صحيح است بزند و به پيشاني و پشت دست هاي او بكشد.

(مسأله 607) اگر بعد از مسح دست چپ شك كند كه درست تيمّم كرده يا نه، تيمّم او صحيح است.

(مسأله 608) كسي كه وظيفه اش تيمّم است بنابر احتياط واجب نبايد پيش از وقت نماز براي نماز تيمّم كند، ولي اگر براي كار واجب ديگر يا مستحبي تيمّم كند و تا وقت نماز عذر او باقي و از پيدا كردن آب مأيوس باشد. مي تواند با همان تيمّم نماز بخواند.

(مسأله 609) كسي كه وظيفه اش تيمّم است; اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقي مي ماند، در وسعت وقت مي تواند با تيمّم نماز بخواند ولي اگر بداند يا احتمال عقلائي دهد كه تا آخر وقت عذر او برطرف مي شود، بايد صبر كند و با وضو يا غسل نماز بخواند.

(مسأله 610) كسي كه احتياطاً بايد غسل جبيره اي و تيمّم نمايد مثلا جراحتي در پشت او است، اگر بعد از غسل و تيمّم نماز بخواند و بعد از نماز حدث اصغري از او سر زند مثلا بول كند، براي نمازهاي بعد، بايد وضو بگيرد و بهتر است تيمّم نيز نمايد.

(مسأله 611) اگر به واسطه نداشتن آب يا عذر ديگري تيمّم كند، بعد از برطرف شدن عذر، تيمّم او باطل مي شود.
صفحه 212

(مسأله 612) چيزهايي كه وضو را باطل مي كند، تيمّم بدل از وضو را هم باطل مي كند و چيزهايي كه غسل را باطل مي نمايد، تيمّم بدل از غسل را هم باطل مي نمايد.

(مسأله 613) كسي كه نمي تواند غسل كند، اگر چند غسل بر او واجب باشد، يك تيمّم بدل از همه كافي است احتياط مستحب آن است كه بدل هريك از آنها يك تيمّم نمايد.

(مسأله 614) كسي كه نمي تواند غسل كند، اگر بخواهد عملي را كه براي آن غسل واجب است انجام دهد، بايد بدل از غسل تيمّم نمايد و كسي كه نتواند وضو بگيرد و بخواهد عملي را كه براي آن وضو واجب است انجام دهد، بايد بدل از وضو تيمّم نمايد.

(مسأله 615) اگر بدل از غسل جنابت تيمّم كند، لازم نيست براي نماز وضو بگيرد، ولي اگر بدل از غسل هاي ديگر تيمّم كند، بايد وضو بگيرد و اگر نتواند وضو بگيرد، بايد تيمّم ديگري هم بدل از وضو بنمايد.

(مسأله 616) اگر بدل از غسل تيمّم كند و بعد كاري كه وضو را باطل مي كند براي او پيش آيد، چنانچه براي نمازهاي بعد نتواند غسل كند بايد وضو بگيرد و اگر نمي تواند وضو بگيرد، بايد بدل از وضو تيمّم نمايد.

(مسأله 617) كسي كه وظيفه اش تيمّم است اگر براي كاري تيمّم كند، تا تيمّم و عذر او باقي است، كارهايي را كه بايد با وضو يا غسل انجام داد، مي تواند بجا آورد ولي اگر عذرش تنگي وقت بوده، يا با داشتن آب براي نماز ميّت يا خوابيدن، تيمّم كرده، فقط كاري را كه براي آن تيمّم نموده; مي تواند انجام دهد.