4 - كثير الشك كسي كه زياد شك مي كند
(مساله 1193) كثير الشك كسي است كه عرفا بگويند زياد شك مي كند.
و بعيدنيست كسي هم كه نتواند سه نماز پشت سر هم بدون شك بخواند, كثير الشك باشد, كه بايد به شك خود اعتنا نكند.
(مـسـالـه 1194) هـرگـاه كثيرالشك در بجاآوردن چيزي شك كند, بايد بنا بگذارد كه آن را بجا آورده , مـگـر اين كه اگر آن را بجا آورده باشد نمازباطل باشد كه دراين صورت , بايد بنابگذارد كه آن را انـجـام نـداده , مـثلا اگر شك كند كه يك ركوع كرده يابيشتر, چون با زيادشدن ركوع نماز باطل است , بايد بنا بگذارد كه بيشتر از يك ركوع نكرده است .
(مـسـالـه 1195) كسي كه در يك چيز نماز زياد شك مي كند, چنانچه در چيزهاي ديگر نماز شك كـند, بايد به دستور آن رفتار نمايد, مثلا كسي كه زياد شك مي كندسجده كرده يا نه , اگر در بجا آوردن ركـوع شك كند, بايد به دستور آن عمل نمايديعني : اگر ايستاده ركوع را بجا آورد, و اگر به سجده رفته اعتنا نكند.
(مـساله 1196) كسي كه در نماز مخصوصي مثلا در نماز ظهر زياد شك مي كند اگردر نماز ديگر مثلا در نماز عصر شك كند, بايد به دستور شك رفتار نمايد.
(مـساله 1197) كسي كه وقتي در جاي مخصوصي , نماز مي خواند, زياد شك مي كند, اگر در غير آنجا نماز بخواند وشكي براي او پيش آيد, بايد به دستور شك عمل نمايد.
(مـسـالـه 1198) اگر انسان شك كند كه كثير الشك شده يا نه , بايد به دستور شك عمل نمايد.
و كثير الشك تا وقتي يقين نكند كه بحال معمول مردم برگشته , بايد به شك خود اعتنا نكند.
(مساله 1199) كسي كه زياد شك مي كند اگر شك كند ركني را بجا آورده يا نه , واعتنا نكند, بعد يـادش بـيـايـد كـه آن را بـجا نياورده , چنانچه مشغول ركن بعد نشده ,بايد آن را بجا آورد.
و اگر مـشـغول ركن بعد شده نماز باطل است , مثلا اگر شك كندركوع كرده يا نه واعتنا نكند, چنانچه پـيـش از سجده دوم يادش بيايد كه ركوع نكرده ,بايد برگردد و ركوع كند و نماز را تمام نمايد.
و احتياط مستحب آن است كه نماز رادوباره بخواند, و اگر در سجده دوم يادش بيايد, نمازش باطل است .
(مـساله 1200) كسي كه زياد شك مي كند, اگر شك كند چيزي را كه ركن نيست بجاآورده يا نه واعتنا نكند, و بعد يادش بيايد كه آن را بجا نياورده , چنانچه از محل بجاآوردن آن نگذشته , بايد آن را بجا آورد, و اگر از محل آن گذشته نمازش صحيح است , مثلا اگر شك كند كه حمد خوانده يا نـه واعتنا نكند, چنانچه در قنوت يادش بيايد كه حمد نخوانده , بايد بخواند و اگر در ركوع يادش بيايد, نماز او صحيح است .