نافله مغرب، چهار ركعت، بعد از نماز مغرب است.

كيفيت دو ركعت نخست نافله هاي نماز مغرب
اين دو ركعت را به اين نيت شروع مي كني: «نماز نافله ي مغرب را به گونه استحبابي و به منظور عبادت خداوند - جل جلاله - از آن جهت كه زيبنده ي پرستش است، به جا مي آورم»، سپس هفت تكبير افتتاح را همراه با دعاهاي آن به صورتي كه در ركعت اول نافله هاي نماز ظهر شرح داديم به جا مي آوري، و به همان كيفيتي كه ذكر كرديم توجه مي كني، و بعد از توجه سوره ي حمد و بعد از حمد يكي از سوره هايي را كه روايت كرديم برگزيده و قرائت مي نمايي. و وقتي از ركعت اول نماز نافله ي مغرب بپا خاستي، سوره ي حمد و يكي از سوره هايي كه در دو روايت ذكر نموديم برگزيده و قرائت مي كني، سپس ركعت دوم را به همان كيفيت كه در ركعت اول نافله هاي نماز ظهر توضيح داديم، كامل نموده و سلام نماز را مي گويي. آنگاه به همان صورتي كه پيش از اين ذكر كرديم سه بار تكبير مي گويي، و انجام تسبيح حضرت زهرا عليهاالسلام نيز به كيفيت گذشته مستحب است.
بعد از اين دو ركعت اين دعا را مي خواني:
«إِنَّكَ تَرَي وَ لَا تُرَي وَ أَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَي وَ إِنَّ إِلَيْكَ الرُّجْعَي وَ الْمُنْتَهَي وَ إِنَّ لَكَ الْمَمَاتَ وَ الْمَحْيَا وَ إِنَّ لَكَ الْآخِرَةَ وَ الْأُولَي اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزي وَ أَنْ نَأْتِيَ مَا عَنْهُ تَنْهَي اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَسْأَلُكَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ وَ أَسْتَعِيذُ بِكَ مِنَ النَّارِ بِقُدْرَتِكَ وَ أَسْأَلُكَ مِنَ الْحُورِ الْعِينِ بِعِزَّتِكَ وَ اجْعَلْ أَوْسَعَ رِزْقِي عِنْدَ كِبَرِ سِنِّي وَ أَحْسَنَ عَمَلِي عِنْدَ اقْتِرَابِ أَجَلِي وَ أَطِلْ فِي طَاعَتِكَ وَ مَا يُقَرِّبُ مِنْكَ وَ يُحْظِي عِنْدَكَ وَ يُزْلِفُ لَدَيْكَ عُمُرِي وَ أَحْسِنْ فِي جَمِيعِ أَحْوَالِي وَ أُمُورِي مَعُونَتِي وَ لَا تَكِلْنِي إِلَي أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ وَ تَفَضَّلْ عَلَيَّ بِقَضَاءِ جَمِيعِ حَوَائِجِي [فِي ] الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ ابْدَأْ بِوَالِدَيَّ وَ وُلْدِي وَ بِجَمِيعِ إِخْوَانِيَ الْمُؤْمِنِينَ فِي جَمِيعِ مَا سَأَلْتُكَ لِنَفْسِي بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين ؛
- خداوندا، بي گمان تو مي بيني و ديده نمي شوي، و در بالاترين چشم انداز قرار داري، و بازگشت و سرانجام همگان فقط به سوي توست، و مسلماً مرگ و زندگاني به دست توست، و آخرت و دنيا از آن توست، خدايا، به تو پناه مي بريم از اينكه خوار و رسوا گشته و آنچه را كه از آن نهي فرموده اي مرتكب شويم، خداوندا، براستي از تو مسألت مي كنم كه بر محمد و آل محمد درود فرستي، و به رحمتت بهشت را از تو خواهانم، و به قدرتت از آتش جهنم به تو پناه مي آورم، و به عزتت از حور العين و زنان سياه و درشت چشم بهشتي از تو درخواست مي نمايم. و وسيع ترين روزي ام را در هنگام فزوني عمرم، و نيكوترين عملم را در هنگام نزديكي سرآمد عمرم قرار ده، و عمرم را در طاعتت و آنچه كه مرا به تو نزديك گردانيده و در نزدت بهره مند، و در پيشگاهت برخوردار از منزلت مي گرداند، طولاني گردان، و در همه ي حالات و امورم مرا نيكو ياري فرما، و به هيچ يك از مخلوقاتت وامگذار، و تفضل فرموده و همه ي حوايجم در دنيا و آخرت را برآورده ساز، و در تمام آنچه از تو براي خود درخواست نمودم نخست به والدين و فرزندان و تمام برادران مؤمنم عطا فرما و در مرحله ي دوم به من. به رحمتت، اي مهربانترين مهربانها.»

كيفيت دو ركعت ديگر نافله هاي مغرب
سپس براي خواندن دو ركعت آخر نافله هاي مغرب بپا مي خيزي. و نيت اين دو نيز مانند نيت دو ركعت نخست مي باشد. آنها را با تكبيرة الاحرام آغاز نموده، و سوره ي حمد و يك سوره از دو روايتي كه ذكرش گذشت، برگزيده و قرائت مي كني، و به همان صورتي كه در دو ركعت اول نافله هاي ظهر ذكر نموديم ركوع و سجده به جا مي آوري.
آنگاه براي خواندن ركعت دوم نافله ي مغرب برخاسته، و سوره ي حمد و يك سوره از دو روايت را برگزيده و قرائت مي كني، و مثل قنوت نافله هاي ظهر قنوت مي كني، و ركوع، و دو سجده ي و دعاي مخصوص آن را (يعني: «أللهم اني أسألك بوجهك الكريم» هفت بار تا آخر) بر آن مي افزايي، بعد مي نشيني و تشهد را به صورت كامل گفته، و سلام نماز و تكبيرهاي سه گانه را مي گويي، و تسبيح حضرت زهرا عليهاالسلام را به صورتي كه گذشت انجام مي دهي.
و بعد از اين دو ركعت، اين دعا را مي خواني:
«اللَّهُمَّ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الْغِنَي وَ الْفَقْرِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الْخِذْلَانِ وَ النَّصْرِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الْمَوْتِ وَ الْحَيَاةِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الصِّحَّةِ وَ السُّقْمِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الْخَيْرِ وَ الشَّرِّ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ بِيَدِكَ مَقَادِيرُ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ بَارِكْ لِي فِي دِينِي وَ دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي وَ بَارِكْ لِي فِي أَهْلِي وَ مَالِي وَ وُلْدِي وَ إِخْوَانِي وَ جَمِيعِ مَا خَوَّلْتَنِي وَ رَزَقْتَنِي وَ أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ وَ مَنْ أَحْدَثْتَ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ مَعْرِفَةً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ اجْعَلْ مَيْلَهُ إِلَيَّ وَ مَحَبَّتَهُ لِي وَ اجْعَلْ مُنْقَلَبَنَا جَمِيعاً إِلَي خَيْرٍ دَائِمٍ وَ نَعِيمٍ لَا يَزُولُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَقْصِرْ أَمَلِي عَنْ غَايَةِ أَجَلِي وَ اشْغَلْ قَلْبِي بِالْآخِرَةِ عَنِ الدُّنْيَا وَ أَعِنِّي عَلَي مَا وَظَّفْتَ عَلَيَّ مِنْ طَاعَتِكَ وَ كَفَّلْتَنِيهِ مِنْ رِعَايَةِ حَقِّكَ وَ أَسْأَلُكَ فَوَاتِحَ الْخَيْرِ وَ خَوَاتِمَهُ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الشَّرِّ وَ أَنْوَاعِهِ خَفِيِّهِ وَ مُعْلَنِهِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَقَبَّلْ عَمَلِي وَ ضَاعِفْهُ لِي وَ اجْعَلْنِي مِمَّنْ يُسَارِعُ فِي الْخَيْرَاتِ وَ يَدْعُوكَ رَغَباً وَ رَهَباً وَ اجْعَلْنِي لَكَ مِنَ الْخَاشِعِينَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ فُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلَالِ وَ ادْرَأْ عَنِّي شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ شَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ وَ شَرَّ كُلِّ ذِي شَرٍّ اللَّهُمَّ أَيُّمَا أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ أَرَادَنِي أَوْ أَحَداً مِنْ أَهْلِي وَ وُلْدِي وَ إِخْوَانِي وَ أَهْلَ حُزَانَتِي بِسُوءٍ فَإِنِّي أَدْرَأُ بِكَ فِي نَحْرِهِ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهِ وَ أَسْتَعِينُ بِكَ عَلَيْهِ فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ خُذْهُ عَنِّي مِنْ بَيْنِ يَدَيْه ِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَن شِمَالِهِ وَ مِنْ فَوْقِهِ وَ مِنْ تَحْتِهِ وَ امْنَعْهُ مِنْ أَنْ يَصِلَ إِلَيَّ مِنْهُ سُوءٌ أَبَداً بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَي اللَّهِ إِنَّهُ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْ ءٍ قَدْراً اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْنِي وَ أَهْلِي وَ وُلْدِي وَ إِخْوَانِي فِي كَنَفِكَ وَ حِفْظِكَ وَ حِرْزِكَ وَ حِيَاطَتِكَ وَ جِوَارِكَ وَ أَمْنِكَ وَ أَمَانِكَ وَ عِيَاذِكَ وَ مَنْعِكَ عَزَّ جَارُكَ وَ جَلَّ ثَنَاؤُكَ وَ امْتَنَعَ عَائِذُكَ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْنِي وَ إِيَّاهُمْ فِي حِفْظِكَ وَ مَنَافِعِكَ وَ وَدَائِعِكَ الَّتِي لَا تَضِيعُ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ مِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ وَ السُّلْطَانِ إِنَّكَ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْكِيلًا اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ مُنْزِلًا بَأْساً مِنْ بَأْسِكَ أَوْ نَقِمَةً مِنْ نَقِمَتِكَ - بَياتاً وَ هُمْ نائِمُونَ أَوْ ضُحًي وَ هُمْ يَلْعَبُونَ فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْنِي وَ أَهْلِي وَ وُلْدِي وَ إِخْوَانِي فِي دِينِي فِي مَنْعِكَ وَ كَنَفِكَ وَ دِرْعِكَ الْحَصِينَةِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْمُشْرِقِ الْحَيِّ الْقَيُّومِ الْبَاقِي الْكَرِيمِ وَ أَسْأَلُكَ بِنُورِ وَجْهِكَ الْقُدُّوسِ الَّذِي أَشْرَقَتْ لَهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ صَلَحَ عَلَيْهِ أَمْرُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تُصْلِحَ لِي شَأْنِي كُلَّهُ وَ تُعْطِيَنِي مِنَ الْخَيْرِ كُلِّهِ وَ تَصْرِفَ عَنِّي الشَّرَّ كُلَّهُ وَ تَقْضِيَ لِي حَوَائِجِي كُلَّهَا وَ تَسْتَجِيبَ لِي دُعَائِي وَ تَمُنَّ عَلَيَّ بِالْجَنَّةِ طَوْلًا مِنْكَ وَ تُجِيرَنِي مِنَ النَّارِ وَ تُزَوِّجَنِي مِنَ الْحُورِ الْعِينِ وَ ابْدَأْ بِوَالِدَيَّ وَ إِخْوَانِيَ الْمُؤْمِنِينَ وَ أَخَوَاتِيَ الْمُؤْمِنَاتِ فِي جَمِيعِ مَا سَأَلْتُكَ لِنَفْسِي بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِين ؛
- خداوندا، اندازه ها و مقادير شب و روز، آفتاب و مهتاب، بي نيازي و ناداري، شكست و پيروزي، مرگ و زندگاني، بهبودي و بيماري، خير و شر، [بهشت و جهنم] و دنيا و آخرت تنها به دست توست. خدايا، بر محمد و آل او درود فرست، و دين و دنيا و آخرتم را براي من پرخير و بركت گردان، و در اهل و دارايي و فرزندان و برادرانم و همه ي آنچه را كه به من عنايت و روزي نموده و ارزاني داشته اي و هر كس از مؤمنان كه ميان من و او آشنايي ايجاد كرده اي، مبارك گردان، و نسبت به من متمايل، و دوستدارم قرار ده، و بازگشت ما را به سوي خير جاوداني و نعمت معنوي اي كه از بين نمي رود، قرار ده.
خداوندا، بر محمد و آل او درود فرست، [و] آرزويم را كوتاه تر از فرجام سرآمد عمرم بگردان، و دلم را با مشغول شدن به آخرت از دنيا بازدار، و مرا بر آنچه از طاعتت موظف، و بر رعايت حقوقت مكلف نموده اي، ياري فرما. و آغازها و پايان هاي خير و خوبي را از تو مسألت دارم، و به تو پناه مي برم از شر، و انواع مخفي و آشكار آن. خداوندا، بر محمد و آل او درود فرست، و عمل مرا بپذير، و آن را دو چندان گردان، و از كساني قرار ده كه در خيرات و خوبيها پيشي گرفته، و با حالت و رغبت و هراس تو را مي خوانند، و از فروتنان درگاهت قرار ده.
خداوندا، بر محمد و آل او درود فرست و از آتش جهنم رهايم فرما، و روزي حلالت را بر من وسعت ده، و شر فاسقان جن و انس، و شر گناهكاران عرب و عجم، و آسيب هر آسيب رسان را از من دور فرما. خداوندا، هر كس از مخلوقاتت كه بخواهد به من، يا هر كدام از خانواده و فرزندان و برادرانم و بستگانم كه به خاطر آنان ناراحت مي شوم، بدي برساند، من به واسطه ي تو بر سينه ي او دست رد زده و دورش مي نمايم، و از شر او به تو پناه مي برم، و از تو ياري مي جويم، پس بر محمد و آل او درود فرست، و او را پيش روي و پشت سر و سمت راست و چپ و بالا [و زيرش] بگير، و نگذار كه هيچگاه از ناحيه ي او بدي و آسيبي به من برسد. به نام خدا، و به [وسيله ي] خدا، بر خدا توكل نمودم، براستي كه هر كس بر خداوند توكل نمايد، خدا او را كفايت مي كند، بي گمان خداوند كار خود به آخر مي رساند، و خداوند براي هر چيز اندازه مشخصي قرار داده است.
خداوندا، بر محمد و آل او درود فرست، و من و خانواده و فرزندان و برادرانم را در تحت حمايت و حفظ و نگاهداري و محافظت و همسايگي و امن [و امان] و پناهندگي و بازدارندگي خويش قرار ده. همسايه ي تو سربلند، و ثنايت بزرگ، و پناهنده ي به تو دور از دسترس همگان است، و معبودي جز تو نيست، پس بر محمد و آل او درود فرست و من و آنان را از هر بدي، و شر شيطان و فرمانروا، و در تحت حفظ و حمايت و دفاع و آن سپرده هايت كه هرگز از بين نمي رود، قرار ده، كه تو سخت نيرومندتر و بازدارنده تر و سخت ترين سزادهندگان مي باشي. خداوندا، اگر خواستي سختي و گرفتاريي از سختيها و گرفتاريهايت را شبانگاهان و در حالي كه مردم در خوابند، يا در روز و وقتي كه در حال سرگرمي و بازي هستند، فروفرستي، پس بر محمد و آل او درود فرست، و من و خانواده و فرزندان و برادران ديني ام را در تحت بازدارندگي و حمايت و سپر محفوظ و استوار خويش قرار ده.
خدايا، به نور روي [و اسماء و صفات] ات كه روشن و زنده و قيوم و برپا و برپادارنده ي مخلوقات و پاينده و بزرگوار است، از تو درخواست مي نمايم، و به نور روي [و اسماء و صفات] بسيار پاكيزه از هر عيب و كاستي ات كه آسمانها و زمينها بدان روشن، و امر اولين و آخرين براساس آن اصلاح مي يابد، از تو مسئلت دارم كه بر محمد و آل او درود فرستي، و تمام حالات و امورم را اصلاح فرمايي، و همه ي خير و خوبي را به من عطا فرمايي، و از همه ي بديها بازداشته، و تمام خواسته هايم را برآورده ساخته، و دعايم را اجابت فرمايي و از روي بخشش از ناحيه ي خود، بهشت را بر من ارزاني بداري، و مرا از آتش جهنم در پناه خويش درآوري، و از حورالعين و زنان سياه و درشت چشم بهشتي به ازدواجم درآوري، و تمام آنچه را كه از تو براي خود درخواست نمودم اول به پدر و مادر و برادران و خواهران مؤمنم عطا فرما، و بعد به من، به رحمتت اي مهربانترين مهربانها. (1)