اول


فضيلت تعقيبات صبح
چنانكه در روايات بسيار وارد شده است:
مابين طلوع صبح تا طلوع آفتاب روزيِ فرزندانِ آدم را قسمت مي كنند؛ هر كه در اين وقت مشغول عبادت و دعا و تلاوت باشد روزي او فراخ مي شود، و هر كه در اين وقت به خواب رود از زيادتي روزي محروم مي شود؛ و خوابِ اين وقت شوم است، روزي را دور مي كند، و رنگ را زرد مي كند، و روي را قبيح مي كند؛ زينهار كه حذر كنيد از اين خواب.(1)
و به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام منقولست كه: هر روزي كه بر فرزندان آدم وارد مي شود خطاب مي كند به او كه من روز تازه ام، و بر تو گواهم؛ پس در من كار نيكويي بكن، و سخن نيكويي بگو تا گواهي دهم براي تو در قيامت، كه بعد از اين مرا نخواهي ديد. (2)
و از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام منقولست كه: ذكر خدا بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب كامل تر است در تحصيل روزي، از سفر كردن در زمين.(3)
و از حضرت رسول صلي الله عليه وآله منقولست كه: هر كه از طلوع صبح تا طلوع آفتاب، در مصلّاي خود قرار گيرد و به تعقيب مشغول باشد، خدا او را از آتش جهنّم مستور گرداند.(4)

و از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام منقولست:
شيطان لشكر روز را از طلوع صبح تا طلوع آفتاب پهن مي كند، و لشكر شب را از غروب آفتاب تا ذهاب حمره مغربي؛ پس خدا را در اين دو ساعت بسيار ياد كنيد كه در اين دو ساعت، شيطان آدمي را از عبادت خدا غافل مي سازد.(5)
و به سند صحيح منقولست كه: حضرت امام رضا عليه السلام در خراسان چون نماز صبح مي كردند تا طلوع آفتاب در مصلّاي خود مي نشستند، و مشغول تعقيب بودند؛ پس خريطه اي(6) براي آن حضرت مي آوردند كه مسواكها در آن بود، و به يك يك از آنها مسواك مي كردند؛ پس اندك كندر مي خواييدند؛ پس قرآن را برمي گرفتند و تلاوت مي كردند. (7)
و از حضرت رسول صلي الله عليه و آله منقولست كه: هر كه از طلوع صبح تا طلوع آفتاب مشغول تعقيب باشد ثواب حج براي او نوشته شود.(8)
و در حديث قدسي وارد شده است كه حق تعالي مي فرمايد كه: اي فرزند آدم! ياد كن مرا بعد از صبح يك ساعت، و بعد از عصر يك ساعت، تا كفايت كنم جميع مهمّات تو را. (9)
مكن در وقت صبح، اي دوست، سستي
كه داري ايمني و تندرستي

هر آن خلعت كز آن درگاه بخشند
چو آيد صبحگه آنگاه بخشند

دلي كو از حقيقت بوي دارد
به بيداري شب او خوي دارد

تو را گر سوي آن درگاه راه است
به وقت صبح خون آلوده آه است

برآر از سينه ي پرخون دمي پاك
كه بسياري دمد صبح و تو در خاك

بگير آن حلقه را در وقت شبگير
دل شوريده را بركش به زنجير

و يا بند از دل ديوانه برگير
خوشي فرياد مشتاقانه برگير

زيان بگشاي و با حق راز مي گوي
غم ديرينه ي دل بازمي گوي

در آن دم گر شود آهي ميسر
زدنيا و آنچه در دنياست بهتر

هزاران جان پر نور عزيزان
فداي سجده گاه صبح خيزان (10)

امّا تعقيبات:
استغفار
ابن بابويه به سند معتبر از امام محمّد باقر عليه السلام روايت كرده است:
هر كه بعد از نماز صبح هفتاد مرتبه «أَسْتَغْفِرُاللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيهِ» بگويد، خدا او را بيامرزد، هر چند در آن روز هفتاد هزار گناه بكند. و به روايت ديگر: هفتصد گناه بكند.(11)

پاورقي

1- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 502.
2- من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 379.
3- مكارم الاخلاق، ص 305.
4- تهذيب الاحكام، ج 2، ص 139.
5- بحار الانوار، ج 83، ص 129.
6- كيسه اي از جنس چرم(دهخدا).
7- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 504.
8- تهذيب الاحكام، ج 2، ص 138.
9- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 329.
10- صلاة الخاشعين، شهيد آيت الله دستغيب، ص 115-114.
11- مقباس المصابيح، علامه مجلسي، ص 141.

بازگشت