نهم


سيّد بن طاوس و شيخ طوسي و ديگران - رضي اللَّه عنهم - به سند صحيح از معاوية بن عمّار روايت كرده اند:
حضرت صادق عليه السلام بعد از نماز مغرب اين دعا مي خواندند:
«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ الْبَشيرِ النَّذيرِ السِّراجِ الْمُنيرِ الطُّهْرِ الطَّاهِرِ الْخَيِّرِ الْفاضِلِ خاتَمِ أَنْبِيائِكَ وَ سَيِّدِ أَصْفِيائِكَ وَ خالِصِ أَخِلّائِكَ ذِي الْوَجْهِ الْجَميلِ وَ الشَّرَفِ الْأَصيلِ وَ الْمِنْبَرِ النَّبيلِ وَ الْمَقامِ الْمَحْمُودِ وَ الْمَنْهَلِ الْمَشْهُودِ وَ الْحَوْضِ الْمَوْرُودِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ الِهِ كَما بَلَّغَ رِسالاتِكَ وَ جاهَدَ في سَبيلِكَ وَ نَصَحَ لِأُمَّتِه وَ عَبَدَكَ حَتّي أَتاهُ الْيَقينُ وَ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه الطَّاهِرينَ الْأَخْيارِ الْأَتْقِياءِ الْأَبْرارِ الَّذينَ انْتَجَبْتَهُمْ لِدينِكَ وَ اصْطَفَيْتَهُمْ مِنْ خَلْقِكَ وَ ائْتَمَنْتَهُم عَلي وَحْيِكَ وَ جَعَلْتَهُم خَزائِنَ(خزّان) عِلْمِكَ وَ تَراجِمَةَ كَلِمَتِكَ(وحيِك) وَ أَعْلامَ نُورِكَ وَ حَفَظَةِ سِرِّكَ وَ أَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرْتَهُمْ تَطْهيراً اَللَّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ وَ احْشُرْنا في زُمْرَتِهِمْ وَ تَحْتَ لِوائِهِمْ وَ لا تُفَرِّقْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ وَ اجْعَلْني بِهِمْ عِنْدَكَ وَجيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبينَ الَّذينَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ الْحَمْدُ للَّهِ الَّذي ذَهَبَ(أذهب) بِالنَّهارِ(النّهار) بِقُدْرَتِه وَ جاءَ بِاللَّيْلِ بِرَحْمَتِه خَلْقاً جَديداً وَ جَعَلَهُ لِباساً وَ سَكَناً (مَسكَناً) وَ جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ آيَتَيْنِ لِيُعْلَمَ بِهِما عَدَدُ السِّنينَ وَ الْحِسابُ اَلْحَمْدُ للَّهِ عَلي إِقْبالِ اللَّيْلِ وَ إِدْبارِ النَّهارِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه (ال محمّد) وَ أَصْلِحْ لي دينِيَ الَّذي هُوَ عِصْمَةُ أَمْري وَ أَصْلِحْ لي دُنْيايَ الَّتي فيها مَعيشَتي وَ أَصْلِحْ لي آخِرَتِيَ الَّتي إِلَيْها مُنْقَلَبي وَ اجْعَلِ الْحَيْاةَ زِيادَةً لي في(مِن) كُلِّ خَيْرٍ وَ اجْعَلِ الْمَوْتَ راحَةً لي مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ اكْفِني أَمْرَ دُنْيايَ وَ آخِرَتي بِما كَفَيْتَ بِه أَوْلِيائَكَ وَ خِيَرَتَكَ مِنْ عِبادِكَ الصَّالِحينَ وَ اصْرِفْ عَنّي شَرَّهُما وَ وَفِّقْني لِما يُرْضيكَ عَنّي يا كَريمُ أَمْسَيْتُ (أمسَينا) وَ الْمُلْكُ للَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ وَ ما فِي اللَّيْلِ وَ النَّهارِ اَللَّهُمَّ إِنّي وَ هذَا اللَّيْلِ وَ النَّهارِ خَلْقانِ مِنْ خَلْقِكَ اَمْسَي(أمسي) فَاعْصِمْني (فأعصِمنا) فيهِما بِقُوَّتِكَ وَ لا تُرِهِما جُرْاَةً مِنّي عَلي مَعاصيكَ وَ لا رُكُوباً مِنّي لِمَحارِمِكَ وَ اجْعَلْ عَمَلي فيهِما مَقْبُولاً وَ سَعْيي مَشْكُوراً وَ يَسِّرْ(سَهِّل)لي ما أَخافُ عُسْرَهُ وَ سَهِّلْ لي ما صَعُبَ عَلَيَّ أَمْرُهُ وَ اقْضِ لي فيهِ بِالْحُسْني وَ آمِنّي مَكْرَكَ وَ لا تَهْتِكْ عَنّي سِتْرَكَ وَ لا تُنْسِني ذِكْرَكَ وَ لا تَحُلْ بَيْني وَ بَيْنَ حَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ وَ لا تَكِلْني(لا تُلجِئني) إِلي نَفْسي طَرْفَةَ عَيْنٍ أَبَداً وَ لا إِلي أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ يا كَريمُ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه وَافْتَحْ مَسامِعَ قَلْبي لِذِكْرِكَ حَتّي أَعِيَ وَحْيَكَ وَ أَتَّبِعَ كِتابَكَ وَ أُصَدِّقَ رُسُلَكَ وَ أُومِنَ بِوَعْدِكَ وَ أَخافُ وَعيدَكَ وَ أُوفِيَ بِعَهْدِكَ وَأَتَّبعَ أَمْرَكَ وَ أَجْتَنِبَ نَهْيَكَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لا تَصْرِفْ عَنّي وَجْهَكَ وَ لا تَمْنَعْني فَضْلَكَ وَ لا تَحْرِمْني عَفْوَكَ وَ اجْعَلْني أُوالي أَوْلِياءَكَ وَ أُعادي أَعْدائَكَ وَارْزُقْنِي الرَّهْبَةَ مِنْكَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَيْكَ وَ الْخُشُوعَ وَ الْوَقارَ وَ التَّسْليمَ لِأَمْرِكَ وَ التَّصْديقَ بِكِتابِكَ وَ اتِّباعَ سُنَّةِ نَبِيِّكَ صلي الله عليه وآله.
اَللَّهُمَّ إِنّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ نَفْسٍ لا تَقْنَعُ وَ بَطْنٍ لا يَشْبَعُ وَ عَيْنٍ لا تَدْمَعُ وَ قَلْبٍ لا يَخْشَعُ وَ صَلاةٍ لا تُرْفَعُ وَ عَمَلٍ لا يَنْفَعُ وَ دُعاءٍ لا يُسْمَعُ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ سُوءِ الْقَضاءِ وَ دَرَكِ الشَّقاءِ وَ جَهْدِ الْبَلاءِ وَ شَماتَةِ الْأَعْداءِ وَ مِنْ عَمَلٍ لا تَرْضي(لا يَرضي) وَ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكُفْرِ وَ الْفَقْرِ وَ الْقَهْرِ(و الوَقر) وَ الْغَدْرِ وَ مِنْ ضيقِ الصَّدْرِ وَ مِنْ شَتاتِ الْأَمْرِ وَ مِنَ الدَّاءِ الْعُضالِ وَ غَلَبَةِ الرِّجالِ وَ خَيْبَةِ الْمُنْقَلَبِ وَ سُوءِ الْمَنْظَرِ فِي النَّفْسِ وَ الدّينِ وَ الْأَهْلِ وَ الْمالِ وَ الْوَلَدِ وَ عِنْدَ مُعايَنَةِ(مَلَكِ) الْمَوْتِ وَ أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ إِنْسانِ سَوْءٍ وَ جارِ سَوْءٍ وَ قَرينِ سَوْءٍ وَ يَوْمِ سَوْءٍ وَ ساعَةِ سَوْءٍ وَ مِنْ شَرِّ ما يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها و مِنْ شَرِّ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها وَ مِنْ شَرِّ طَوارِقِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ إِلّا طارِقاً يَطْرُقُ بِخَيْرٍ وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دابَّةٍ رَبّي آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلي صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ الْحَمْدُ للَّهِ الَّذي قَضي عَنّي صَلاةً كانَتْ عَلَي الْمُؤْمِنينَ كِتاباً مَوْقُوتاً؛(1)
- خداوندا، درود فرست بر حضرت محمد، بشارت دهنده و بيم دهنده، چراغ روشن، پاك و پاكيزه، خير افزون، خاتم پيامبران و سرور برگزيدگان، و ناب دوستانت، صاحب چهره ي زيبا و شرافت ريشه دار و منبر [يا: روشنگر] بزرگوار، و جايگاه ستوده، و سرچشمه ي نمايان، و حوضي كه [پيروان واقعي اش] بر آن وارد مي شوند. خدايا، بر حضرت محمد درود فرست چنانكه رسالت خويش را تبليغ، و در راه تو جهاد، و نسبت به امت خويش خيرخواهي نمود، و تا هنگام فرارسيدن مرگ تو را پرستيد.
و بر خاندان او، پاكيزگان و نيكان و تقواپيشگان و خوبان درود فرست، هم آنان كه براي دين خود انتخاب، و از ميان مخلوقاتت برگزيدي، و امين بر وحي خويش قرار داده، و گنجينه داران علم و شارحان كلماتت، و نشانه هاي نور خويش و نگاهبانان اسرارت قرار دادي، و پليدي را از ايشان برطرف، و واقعاً پاكيزه نمودي. خدايا، ما را به خاطر دوستي آنان سود بخش، و درميان گروه ايشان و زير پرچمشان محشور گردان، و بين ما و ايشان جدايي مينداز، و به واسطه ي ايشان در نزد خود در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاهت كه نه بيمي برايشان است، و نه اندوهگين مي شوند، قرار ده.
سپاس خدايي را كه روز را به قدرت خويش برد، و شب را با رحمتش به عنوان آفريده ي نو آورد، و آن را پوشاننده ي [عيوب] و مايه ي آرامش قرار داد، و شب و روز را به عنوان دو نشانه [يا: گردش كننده به صورت مستمر] قرار داد، تا شماره ي سالها و محاسبه به وسيله ي آن دو معلوم گردد، سپاس خداوند را به خاطر روي آوردن شب و پشت كردن و سپري شدن روز. خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست، و دينم را كه مايه ي عصمت و نگاهدارنده ي امورم، و دنيايم را كه گذران زندگاني من در آن است، و آخرتم را كه بازگشتم به سوي آن است اصلاح فرما، و زندگاني را براي من مايه ي فزوني در هر خير، و مرگ را آسودگي از بدي قرار ده، و امور دنيا و آخرتم را به آنچه دوستان و برگزيدگان بندگان صالح خويش را كفايت فرمودي، كفايت فرما، و شر آن دو [يعني دنيا و آخرت يا: شب و روز] را از من بازدار، و مرا به آنچه كه تو را از من خشنود سازد مؤفق گردان. اي كريم.
شب كردم در حالي كه فرمانروايي و آنچه در شب و روز است، براي خداوند يگانه ي قهار مي باشد. خداوندا، من و اين شب و روز دو آفريده از آفريده هاي تو مي باشيم، پس به قدرت خويش مرا در آن دو از گناه نگاه دار، و جرأت و دليري بر انجام گناهانت و ارتكاب محرماتت را از من به آن دو نشان نده، و [عملم را در آن دو مقبول، و كوششم را مورد سپاس خويش قرار ده، و هر سختي كه از آن هراس دارم بر من آسان گردان، و آنچه امر آن بر من مشكل است راحت بفرما]، و با عمل نيكوتر آن را به پايان بر، از مكر خويش ايمن ساز، و پرده حيايم را ندر، و يادت را فراموشم منما، و حايلي ميان من و حول و قوه ات قرار مده، و هيچگاه به اندازه ي چشم برهم زدني به خود و به هيچ كدام از مخلوقاتت واگذار مكن. اي بزرگوار.
خداوندا، گوشهاي دلم را براي دريافت يادت بگشاي تا وحي ات را دريافته، و از كتابت پيروي، و پيامبرانت را تصديق نمايم، و به وعده ات ايمان آورده [و از وعده ي عذابت بيم داشته،] و به پيمانت وفا نموده، و از دستورت پيروي كنم، و از آنچه نهي نموده اي پرهيز نمايم. خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و روي از من برمگردان، و فضلت را از من باز مدار، و مرا از عفوت محروم منما، و چنانم قرار ده كه دوستانت را دوست، و دشمنانت را دشمن بدارم، و بيم و هراس از خود، و ميل و رغبت به سويت، و خشوع و وقار و تسليم در برابر امرت و تصديق به كتابت و پيروي از روش پيامبرت صلي الله عليه و آله را روزي ام گردان.
خداوندا، به تو پناه مي برم از نفسي كه به كم بسنده نمي كند، و از شكمي كه سير نمي گردد، و از چشمي كه اشك نمي ريزد، و دلي كه فروتن و خاشع نمي گردد، و نمازي كه بالا برده نمي شود و پذيرفته نمي گردد، [و عملي كه سودمند نيست] و دعايي كه شنوده نمي شود، و مورد اجابت قرار نمي گيرد، و به تو پناه مي برم از قضاء و اراده ي حتمي بد، و پيوستن [يا: پيامد] بدبختي، و بلاي طاقت فراسا و بسيار سخت، و شماتت دشمنان، و از عملي كه مورد پسند تو نباشد. و به تو پناهنده مي شوم از كفر و فقر و چيرگي و فريب خوردن و دلتنگي و پراكندگي امور و درد و بيماري سخت و غالب، و غلبه ي دشمنان و بد عاقبتي و بد منظري درباره ي خود و دين و خانواده و دارايي و فرزند و هنگام مشاهده ي مرگ. و به خدا پناه مي برم از مردم بد، و همسايه ي بد، و دوست و همراه بد، و روز بد و لحظه ي بد، و از شر هر چه در زمين وارد و از آن خارج مي گردد، و از شر آنچه از آسمان فرود آمده و به سوي آن بالا مي رود، و از شر پيشامدها و گرفتاريهاي شب و روز، مگر پيشامدي كه همراه با خير و خوبي وارد شود، و از شر هر جنبنده اي كه تو موي پيشاني آن را گرفته اي، براستي كه پروردگارم بر راه راست استوار است. پس خداوند خود تو را از شر آنها كفايت خواهد نمود و اوست شنوا و آگاه، سپاس خدايي را كه توفيق انجام نماز ديگري را كه به عنوان واجب معين و وقت دار بر مؤمنان واجب فرموده، به من عنايت فرمود. (2)

پاورقي

1- مقباس المصابيح، علامه مجلسي، ص 124.
2- ادب حضور، (ترجمه فلاح السائل)، سيد بن طاووس (ره)، ص436-440.

بازگشت