ما در ياد گرفتن احكام و قوانين شريعت بايد به مجتهدين عظام كه اهل خبره هستند و در فهم احكام تخصص دارند مراجعه نماييم. آنان نيز هر چه از قرآن و احايث استفاده نمودند در اختيار ما قرار مي دهند و هرگز از روي هوا و هوس فتوا نمي دهند. مثلاً در مورد نماز جمعه گرچه آيات و روايات بر وجوبش دلالت دارند، ليكن از احاديث استفاده مي شود كه - خواندن نماز جمعه يكي از شؤون شخصي امام مي باشد; بنابراين اگر امام حاضر باشد نماز جمعه را با خودش مي خواند يا كسي را براي امامت تعيين مي فرمايد، ليكن در عصر غيبت مردم مكلف نيستند نماز جمعه را برپا دارند.
همان آيه اي كه مربوط به نماز جمعه است بيش از اين دلالت ندارد كه اي مسلمانان اگر نماز جمعه برپا شد شما شركت نماييد. آيه مي فرمايد: اگر نماز منعقد شد شركت كنيد ولي نمي فرمايد كه خودتان آن را تأسيس نماييد و راجع به شرايط آن صحبت نمي كند، شرايطش را از احاديص استفاده مي كنيم. مثل اينكه اگر مدير دبيرستاني گفت وقتي امتحانات شروع شد، همه شمابايد در جلسه امتحان شركت نماييد، در اين صورت وظيفه دانش آموزان بيش از اين نيست كه اگر جلسه امتحان تشكليل شد، در آن شركت نمايند، ليكن وظيفه ندارند خود جلسات امتحان را تشكيل دهند; زيرا تأسيس جلسات وظيفه مدير دبيرستان و دبيران است.
به هر حال در مورد وظايف و عبادات ما ناچارم از احاديث و قرآن پيروي كنيم.
البته در مورد نماز جمعه نظرهاي مختلفي براي فقها و مراجع تقليد بوده و هست و هر كسي بايد در اين مسأله به فتوا ورأي مرجع تقليد خود عمل نمايد.
 
( بخش پاسخ به سؤالات )


ـ35ـ


تبيان