فلسفه نماز شكسته چيست
درباره شكسته بودن نماز مسافر چند نكته را بايد از هم تفكيك كرد:
الف) اين كه نماز ستون دين است، درست است و نماز همان گونه كه در
نصوص ديني وضع شده، ستون دين ميباشد; ولي در اوضاع خاصي، همان
نماز قصر ستون دين است و در اوضاع ديگري نماز تمام; به عبارت ديگر در
متدولوژي فهم احكام ديني اين مساله روشن است كه احكام ديني را
همانگونه كه خداوند از ما خواسته و از طريق نصوص معتبري كه براي ما
حجت قرار داده است، مانند قرآن و سنت، بايد بكاويم و بدان تعبد بورزيم.
اين مساله در تمام احكام الهي جاري است. مثلاش ميبينيم كه نماز با آن همه
اهميتي كه دارد و كليد قبولي اعمال است، از زن حائض ساقط ميباشد و
حتي قضاي آن را نبايد بگيرد، ولي روزه كه در رتبه فروتري ميباشد، بايد
قضا شود. بنابراين در اين موارد تنها منبع و مرجع ما، نصوص و حجتهاي
معتبر شرعي ميباشد. از طرف ديگر در برخي از نصوص آمده است اصل
نماز يك ركعت است و خداوند براي تضمين بيشتر حصول آن يك ركعت
ديگر افزوده است. سپس پيامبر به اذن الهي دو ركعت ديگر به نمازهاي ظهر
و عصر و عشا براي كساني كه حاضرالبلد هستند، اضافه نمود و يك ركعت به
نماز مغرب براي مقيم و مسافر. (براي آگاهيبيشتر در اينزمينه ر.ك: علل
الشرايع و وسائل الشيعه، ج 5 ، ب 13، ابواب اعداد الفرائض و نوافلها، ح
12).
ب ) علاوه بر قرآن مجيد، روايات متواتري بر وجوب شكسته بودن نمازهاي
چهار ركعتي وارد شده است. (براي آگاهي بيشتر در اين باره ر.ك: وسائل
مسافر).
الشيعه، ج 5 ، ب 22 ، ابواب صلو
ج ) اين كه نماز شكسته چگونه بايد باشد و كدامين نماز شكسته ميشود،
نيز تابع نصوص ديني است و روايات مربوطه و سنت پيامبر(ص) صرفاش بر
حذف دو ركعت آخر از نمازهاي چهار ركعتي دلالت دارد.
د ) بدون شك حكم نماز مسافر از احكام تسهيلي و امتناني خداوند است،
ليكن در رواياتي از امام صادق(ع) آمده است: ((رد امتنان خداوند اهانت به
اوست. چون تكريم خداوند واجب است، بايد لطف او را پذيرا شد)).
ه' ) از نظر تاريخي، نيز در متون معتبر شيعه و سني آمده است پيامبر(ص) در
سفر نمازهاي چهار ركعتي را شكسته ميخواند.
ستاد اقامه نماز