راز نزول قرآن به زبان عربي اولاً يك جريان و امر طبيعي است ؛ زيرا هر سخنور و دانشمندي مطالب خويش را با زبان مخاطبان خود بيان مي كند و مي نويسد. خداوند متعال نيز در ارسال پيامبران و ابلاغ پيامهاي خويش همين رويه را تأييد كرده و به كار گرفته است. {A{/Bوَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ فَيُضِلُّ اَللَّهُ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ اَلْعَزِيزُ اَلْحَكِيمُ {w1-22w}{I14:4I}/}A}؛{M و ما هيچ فرستاده اي را جز با زبان مردمش نفرستاديم تا [بتواند حقايق را ]براي آنان به روشني بيان كند. پس خداوند هر كس را كه بخواهد گمراه و هر كس را كه بخواهد هدايت مي كند و او شكست ناپذير و فرزانه است M}»، {V(ابراهيم/4) V}. بر اين اساس، اگر قرآن به زباني جز زبان عربي نازل مي شد جاي آن داشت كه از حكمت نزول قرآن به آن زبان سؤال شود و گفته شود: با آنكه مخاطبان نخستين اين پيام عرب زبان هستند، چرا اين پيام به زبان عربي نازل نشده است؟ علاوه بر آنكه تحدي و طلب همانند آوري اين كتاب، ضرورت نزول آن را به زبان عربي دو چندان مي كند؛ چگونه مي شود از مخاطباني كه جز با زبان عربي آشنا نيستند و يا تسلط كافي بر زبانهاي ديگر ندارند در خواست شود كه براي روشن شدن حقانيّت يا نادرستي مدعاي پيامبر، سخني همانند قرآن بياورند در صورتي كه قرآن به زبان عربي نباشد. در اين صورت به آساني خواهند گفت ما عرب زبانها محتواي پيام تو را نمي فهميم پس چگونه همانند آن را بياوريم. پس تحدي به قرآن نيز اقتضاء مي كند كه اين پيام به زباني باشد، كه مخاطبان اوليه اش آن را درك كنند، بتوانند در باب درستي يا نادرستي مدعاي پيامبر، خود را بيازمايند و حقيقت برايشان روشن شود، {V(نگا: قرآن شناسي، استاد محمدتقي مصباح يزدي، تحقيق و نگارش محمود رجبي، انتشارات موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، قم، چاپ اوّل، 1376 ش، صص 98 - 103) V}. چند نكته را نيز متذكر مي شويم: الف. خواندن قرآن به زبان عربي به جز در موارد خاص مانند نذر و... واجب نيست. ب. خواندن قرآن با صوت، لحن و آواز مخصوص واجب نيست. ج. نماز بايد به زبان عربي با قرائت صحيح خوانده شود امّا واجب نيست با صوت و آواز مخصوص خوانده شود. خواندن نماز به عربي يكي از نشانه هاي جهاني بودن دين اسلام رمز وحدت و يگانگي مسلمانان است. عربي خواندن، آن را از تحريف و آميخته به خرافات و مطالب بي اساس - هنگام ترجمه آن به زبان هاي ديگر - نگاه مي دارد و به اين وسيله روح اين عبادت اسلامي محفوظ مي ماند. گفتني است توحيد و يگانگي در تمام اصول و فروع اسلام، يك زيربناي اساسي محسوب مي گردد و نماز به سوي قبله واحد، در اوقات معين و به يك زبان مشخص، نمونه اي از اين وحدت است. در ضمن ياد گرفتن ترجمه نماز بسيار ساده و آسان است. {V(ر.ك: توضيح المسائل مراجع تقليد، مباحث قرائت؛ آيت الله مكارم، ج 3، صص 58 - 56) V}.

مركز فرهنگي نهاد رهبري در دانشگاه ها