آيه 239 سورة بقره كه ابتداي آن با اين آيه فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالاً آغاز ميشود، دربارة نماز خوف است كه به هنگام جنگ در ميدان نبرد ـ و يا خطرات ديگر ـ خوانده ميشود.(تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 2، ص 205 ـ 209، نشر دارالكتب الاسلاميه.)

شايد مقصود شما ـ از آن چه در پرسش مطرح كردهايد ـ آية 238 سوره بقره باشد كه در آن، از خضوع و خشوع (= قانتين) سخن به ميان آمده است. قسمت اول اين آية شريف، دربارة اهميت همه نمازها به ويژه برخي نمازها ـ نماز وسطي ـ و لزوم محافظت بر آنها سخن ميگويد، و در پايان، به خضوع و خشوع در برابر خداوند متعال فرمان ميدهد، در حديثي از امام صادقآمده است كه مقصود از وَقُومُواْ لِلَّهِ قَـَنِتِينَ اين است كه نماز را با خضوع و توجه به خداوند به جا آوريد.(تفسير نمونه، ج 2، ص 207.)

البته شايد هم مقصود شما از پرسش، همان آية 239 بقره باشد و سؤال شما از اين باشد كه انسان چگونهميتواند بر اسب و يا در حال حركت با خضوع و خشوع نماز بخواند; پاسخ آن است كه خضوع و خشوع از آداب باطني هستند كه در قلب مؤمن محقق ميشود; البته براي نماز خواندن در حال عادي ـ نه خطر ـ صاف ايستادن و حركت نكردن واجب است، نه آن كه اينها همان خضوع و خشوع باشند; اي بسا كساني كه ميجنگند و در همان حال، نماز ميخوانند، ولي خشوع آنها كامل است، يعني در قلب خود متوجه خداوند متعال هستند و جز براي او نماز نميخوانند و جز به او نميانديشند، و چه بسا اشخاصي كه آرام و مرتب به نماز ايستادهاند، ولي قلب آنها از خدا غافل است و در برابر او هيچ گونه خضوع و خشوعي ندارند.



فرهنگ ومعارف قرآن