خداوند متعال ميفرمايد: اَلَّذينَ يَذكُرُونَ اللّهَ قِيـَمـًا وقُعودًا وعَليَ جُنوبِهِم ويَتَفَكَّرونَ في خَلقِ السَّمـَوَتِ والاَرضِ رَبَّنا ما خَلَقتَ هـَذا بـَطِلاًسُبحـَنَكَ فَقِنا عَذابَ النّار; (آل عمران،191) همانها كه خدا را در حال ايستادن و نشستن و آن گاه كه بر پهلو خوابيدهاند، ياد ميكنند، و در اسرار آفرينش آسمانها و زمين ميانديشند، ]و ميگويند[ بار خدايا اين را بيهوده نيافريدهاي، منزهي تو، ما را از عذاب آتش نگهدار.

در آيه مذكور تأكيد شده كه جهان و هستي شگفتانگيز آن چنان قلوب صاحبان خرد را به خود جذب ميكند كه در تمام حالتهاي خود چه ايستاده و چه نشسته و يا در حالي كه در بستر آرميده و به پهلو خوابيدهاند، به ياد پديد آورنده و خالق نظام هستي ميباشند و ذكري مفيد و داراي تأثير است كه با تفكر و انديشه آميخته باشد.

بنابراين، در آيه مذكور ذكر گرچه شامل نماز نيز ميشود، ولي محدود به نماز نبوده، بلكه شامل ذكر در تمام حالات ميشود.( ر.ك: نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 3، ص 215، دارالكتب الاسلامية، تهران / الميزان، علامه طباطبايي; ج 4، ص 87، مؤسسة النشر الاسلامي، قم. )



فرهنگ ومعارف قرآن