با توجه به آية 45 سوره عنكبوت، 14 سورة طه و 28 سورة رعد، نقش نماز رادر زندگي انسان توضيح دهيد؟


اين آيات، نقش نماز در زندگي اجتماعي و فردي انسان را متذكر ميشود. ابتدا به اختصار به توضيح آيات در زمينه ياد شده ميپردازيم; سپس، به نتيجهاي كه از كنار هم قرار دادن آيات به دست ميآيد اشاره ميكنيم.

آيه 14 سورة طه: إِنَّنِيَّ أَنَا اللَّهُ لاَ َّ إِلَـَهَ إِلآ َّ أَنَا فَاعْبُدْنِي وَ أَقِمِ الصَّلَوَةَ لِذِكْرِيَّ ; من اللّه هستم، معبودي جز من نيست; مرا پرستش كن و نماز را براي ياد من به پا دار.

در اين آيه، به يكي از فلسفهها و نقشهاي مهم نماز اشاره شده است. انسان در زندگي اين جهان با توجه به عوامل غافل كننده نياز به تذكر و يادآوري دارد. نماز اين وظيفه مهم را به خوبي انجام ميدهد و در فاصلههاي مختلف زماني، ما را به ياد خدا انداخته و از غفلت بيرون ميآورد.

آيه 28 سورة رعد: الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ تَطْمَغنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللَّهِ أَلاَبِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَغنُّ الْقُلُوب; آنها كساني هستند كه ايمان آوردهاند و دلهايشان به ياد خدا مطمئن است، آگاه باشيد با ياد خدا دلها آرامش مييابد!

يكي از بزرگترين بلاهاي زندگي انسان، نگراني و اضطراب در زندگي اجتماعي و فردي است. عوامل اين نگرانيها، آينده تاريك و مبهم، گذشته تاريك، احساس پوچي زندگي، سوءظنها و توهمات، دنياپرستي و ترس از مرگ ميتواند باشد.

همة اين عوامل در برابر ايمان به خدا ذوب و بي رنگ شده و انسان با ايمان به خدا و ياد او آرامش خاصي پيدا ميكند.

آيه 45 سورة عنكبوت; ...أَقِمِ الصَّلَوَةَ إِنَّ الصَّلَوَةَ تَنْهَيَ عَنِ الْفَحْشَآءِ وَ الْمُنكَر

انسان در طول شبانهروز، خواهناخواه با انواع گناهان و منكرات مواجه ميشود. در اين صورت به عامل بازدارندهاي نياز دارد تا در گرداب گناهان فرو نرود. مهمترين عامل، اعتقاد به خداوند و روز قيامت است. اقامه نماز در طول شبانه روز اين عامل را در ما تقويت كرده و هميشه ما را به ياد مبدأ و معاد مياندازد و اين يادآوري ما را از ارتكاب گناه باز ميدارد.

افزون بر آن، خود نماز شرايطي از جمله طهارت، غصب نكردن و... دارد مراعات همة اين امور در آلوده نشدن به گناهان اثر مهمي دارد.

نتيجه

از قرار دادن اين سه آيه در كنار هم به خوبي ميفهميم كه نماز، انسان را به ياد خدا مياندازد و ياد خدا دو اثر مهم دارد: يكي آرامش و اطمينان نفس و ديگري دوري از گناهان.

وقتي نمازگزار به اين مراحل رسيد، خداوند مهربان اورا مورد خطاب قرار داده و به بهشت جاويدان فرا ميخواند; يَـََّأَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَغنَّةُ # ارْجِعِيَّ إِلَيَ رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً # فَادْخُلِي فِي عِبَـَدِي # وَ ادْخُلِي جَنَّتِي ;(فجر،27ـ30) اي نفس مطمئنه به سوي پروردگارت باز گرد، در حالي كه هم تو از او خشنودي و هم او از تو خشنود است در زمرة بندگانم درآي و در بهشتم گام بگذار.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 10، ص 210; ج 13، ص 174; ج 16، ص 283، دارالكتب الاسلامية / پرتوي از اسرار نماز، محسن قرائتي.)



فرهنگ ومعارف قرآن

بازگشت