در پاسخ به سؤال شما دوست عزيز، عرض ميشود كه مشابه پرسشي كه شما مطرح فرمودهايد، در مورد حضرت علي (ع)، در ارتباط با دادن انگشتري توسط ايشان در نماز به سائل، و شبهه منافات داشتن آن با حضور قلب در نماز، مطرح شده است؛ كه علامه طباطبائي در پاسخ به آن فرمودهاند: مفسران آيه انما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاة و يؤتون الزكوة و هم ركعون (1) يعني ولي شما تنها خدا و پيامبر اوست، و كسانيكه ايمان آوردهاند، همان كسانيكه نماز برپا ميدارند، و در حال ركوع زكات مي دهند. را به اميرالمؤمنين (ع) اختصاص ميدهند. و اين كار هيچ منافاتي با حضور قلب در نماز ندارد؛ زيرا زكات و نماز هر دو عبادت هستند، و اين كار از قبيل عبادت در عبادت بوده است. و مانند جريان دو شتري استكه براي پيغمبر اكرم (ص) آوردند، و حضرت بنا گذاشتند كه يكي از آنها را به هر كس كه دو ركعت نماز با حضور قلب بخواند، بدهند؛ و هيچكدام از اصحاب نتوانستند، ولي حضرت اميرالمؤمنين (ع) توانست؛ با اينكه در نماز به ذهنش آمد كه هر كدام را كه چاقتراست، در راه خدا انفاق كند. زيرا اين فكر خود عبادت بود، و با حضور قلب در اثناي نماز، منافاتي نداشت. (2)

جرياني را كه شما پرسش نمودهايد، مانند مسأله مذكور، از قبيل عبادت در عبادت است.

گفته شده است كه پيامبر اكرم (ص) در نماز، متوجه نشستن بچهها روي دوششان ميشدند؛ و بخاطر همان، سجده را كمي طولانيتر ميكردند، تا به بازي بچهها لطمهاي نخورد، و شخصيت آنها حفظ شود. همانطوركه ميدانيد پيامبر اكرم (ص)، پيامبر رحمت و رأفت بودهاند.(3) و همين لطف و مهرباني رسول اكرم (ص) بود كه باعث ميشد، حتي با كافران رفتاري نرم و ملايم داشته باشند؛ و از اين طريق به هدايت آنان كمك كنند.و مسلماً اين لطافت و نرمخويي، شامل حال كودكان، كه داراي روحيهاي لطيف و نازك، هستند نيز ميشد. و به ديگران نيز سفارش ميفرمودند: اكرموا اولادكم و احسنوا آدابكم يعني فرزندان خود را احترام كنيد، و با آنان مؤدّب برخورد نماييد. (4) كودكي كه تمايل عزت نفس و شخصيتش ارضا شود، و عملاً مورد تكريم و احترام باشد، دچار پستي و شكست روحي نميشود، و در خود احساس حقارت نميكند (5) بنابراين اين امر يك دستور ديني و عبادت است، و منافاتي با عبادت در نماز ندارد.

اما در مورد اينكه حضرت علي (ع) متوجه بيرون كشيدن تير از پايشان نميشدند، مسأله آن است كه گفته شده است كه قبل از بستن نماز، تير در پاي مبارك ايشان نشسته بوده، و دوستان حضرت پيشنهاد ميدهند كه تير را موقعي از پاي حضرت بيرون بكشيم، كه ايشان مشغول خواندن نماز هستند. و چون در آن حال كاملاً از خود بي خود شده، به خداوند و عبادت او مشغولاند، متوجه بيرون كشيدن تير، و درد ناشي از آن نميشوند، پس نكته اصلي اين است كه ايشان چون به خود توجه نداشتند، و خداوند را مد نظر داشتند، متوجه بيرون كشيدن تير نميشوند. و اين اخلاص شديد حضرت علي (ع) را نشان ميدهد. همانطور كه در قرآن كريم گفته شده است: استعينوا بالصبر و الصلاة (6) يعني براي آرامش و فراموشي دردهاي خود به صبر و نماز پناهنده شويد. اما همين حضرت علي (ع) كه در نماز متوجه دردهاي خود نيست، متوجه درد مردم و نياز آنها مي باشد. و موقعي كه سائلي در هنگام ركوع، از او تقاضاي كمك مي كند، انگشتر خود را به او مي بخشد.





مؤسسه پيوند با امام