اهميت نماز از جهات ديني و ، رواني ، اخلاقي و سياسي بيان فرماييد


1) اهميت نماز از نظر دين
نماز ستون دين و ركن اصلي آن است (الصلوة عمود الدين) و دائماً روحهر فرد را با خداوند رحمان و صفات نيكوي الهي مرتبط ميسازد. به طور كليوقتي يك دين با عملي زنده و روزانه توأم نباشد ـ كه ميان بنده و آفريدگار راارتباط دهد و روح را به سوي رستگاري بكشاند ـ بي مفهوم خواهد بود. امامباقر(ع) به يكي از يارانش فرمود: «آيا ميخواهي ريشه، شاخه و بلندترين قلهاسلام را به تو معرفي كنم؟ عرض كرد: بله، فدايت شوم. آن حضرت فرمود:ريشهاش نماز، شاخهاش زكات و قله مرتفعش جهاد است».(اصول كافي،ج2، ص20).
فلسفة مهمتري كه براي نمازگزار درك ميشود اين است كه انسان را به يادخداوند مياندازد و ريشه اصلي هر خير و سعادت است. پس برتري آن به اينسبب است كه علت و ريشه محسوب ميشود.(سوره عنكبوت، آيه 45).
امام صادق(ع) در مورد اين آيه ميفرمايد: منظور از «لذكرالله اكبر....» ايناست كه به ياد خدا بيفتد و به سراغ حلال برود و با ياد خدا از حرام چشمبپوشد.(تفسير نمونه، ج16،ص289).
پيامبر اكرم(ص) از ياران خود سؤال فرمود: اگر بر در خانه كسي نهري ازآب صاف و پاكيزه باشد و در هر روز پنج بار خود را در آن شستشو دهد آياچيزي از آلودگي و كثافت در بدن او ميماند؟ ياران عرض كردند: نه؛ حضرتفرمود: نماز درست همانند اين آب جاري است، هر زمان كه انسان نمازميخواند گناهاني كه در ميان دو نماز انجام شده است از ميانميرود.»(وسائل الشيعه، ج3، ص7).

2ـ اهميت نماز از نظر روان پزشكي:
«همانا با ياد خداوند دلها آرامش مييابد». (سورة رعد،آيه 28).
اصولاً ياد خدا ماية حيات و آرامش دلها است و هيچ چيز به آن نميرسد.
امروزه بسياري از دانشمندان علوم رواني و روان پزشكان به اين نكته پيبردهاند كه دعا و بر پا داشتن نماز و اعتقاد محكم به خداوند و دين، نگراني،تشويش، يأس و ترس را ـ كه موجب بسياري از بيماريهاي روحي است ـ برطرف ميسازد.
انسان نا خود آگاه در مواقع ترس و نااميدي، نام خداوند را به زبان ميآوردو از او ياري ميطلبد و به ياد داشتن و به ياد آوردن و ارتباط با خداوند سبحاناز طريق نماز به سهولت امكانپذير است. امام صادق(ع) ميفرمايد: هنگاميكه با غمي از غمهاي دنيا روبهرو ميشويد، وضو گرفته به مسجد برويد، نمازبخوانيد و دعا كنيد؛ زيرا خداوند دستور داده است: «... و استعينوا بالصبر والصلاة...»، (مجمع البيان، بقره 44 تا 46).
همينطور اگر براي حضرت علي (ع) مشكلي پيش ميآمد، نمازميخواندند و به دنبال حل مشكل ميرفتند(تفسير نمونه، ج1، بقره 44 ـ46).

3ـ اهميت نماز از نظر رواني:
توجه و تمركز ـ كه از شرايط مهم نماز است ـ وسيلهاي براي پرورش وتمرين حضور ذهن و تمركز حواس است كه در زندگي بسيار حايز اهميت بودهو بيشتر موفقيتهاي انسان در نتيجه همين تمركز فكر وتوجه كامل و حضورذهن است: «به راستي مؤمنان رستگارند، كساني كه در نمازشان خشوعميورزند.»
حضرت علي(ع) ميفرمايد: «سپاسگزاري سبب افزودني است.»سپاسگزاري (نماز) خود انگيزهاي محكم و دستاويزي مطمئن براي افزايشمعنويت و اتصال به سرچشمه معنويت است. بديهي است افزايش معنويت،روح و روان انساني را متعالي ميسازد.

4ـ اهميت نماز از نظر اخلاقي:
«ان... الصلاة تنهي عن الفحشاء و المنكر...». (عنكبوت، آيه45)
نماز با متوجه نمودن انسان به سوي خدا و صفات نيكوي الهي و روزقيامت، آدمي را از بديها باز ميدارد و فضايل اخلاقي و انساني را در ويتقويت و به اخلاق الهي آراسته ميگرداند. فلسفة بزرگ نماز، باز داشتن انساناز زشتيها و منكرات است و از آنجا كه انسان را به ياد نيرومندترين عامل بازدارنده (يعني اعتقاد به مبدأ و معاد) مياندازد، داراي اثر بازدارندگي از فحشاو منكر است. نماز خود بيني و كبر و غرور را در هم ميشكند:
«... خداوند ايمان را براي پاكسازي انسانها از شرك واجب كرده است ونماز را براي پاكسازي از كبر و...»، (نهج البلاغه، قصار 252).
حضرت علي (ع) ميفرمايند: «اگر نماز گزار بداند كه چقدر از رحمتخداوند او را فرا گرفته، سرش را از سجده بر نخواهد داشت». نماز وسيلهپرورش فضايل اخلاقي و تكامل معنوي انسان است.
امام علي(ع) ميفرمايند: «نماز وسيله تقرب هر پرهيزكار به خداونداست»،(همان، ج136)

5ـ اهميت نماز ازنظر تربيتي ـ اجتماعي:
نظافت و طهارت لباس و بدن، غصبي نبودن لباس و محل نماز،وقتشناسي و... از شرايط صحت نماز است و نماز گزار واقعي طبق آيات 19تا 35 سوره «معارج» كسي است كه: «نمازش ترك نشود، قسمتي از اموال خودرا متعلق به بينوايان و محرومانبداند، روز جزا را باور داشته باشد و خود را ازعذاب پروردگار ايمن نداند. دامان خود را از شهوتراني پاس نگه دارد و بهامانتها و پيمان خود وفادار باشد و براي حفظ حقوق مردم نترسد و برايشهادت قيام كند». علاوه بر اين شعارهاي متن نماز، خود سازنده و تربيتكننده فرد و اجتماع است. نماز روح انضباط را در انسان تقويت ميكند؛ چراكه دقيقاً بايد در اوقات معيني انجام گيرد كه تأخير و تقدم آداب و احكام آن،موجب بطلان نماز ميشود.(تفسير نمونه، ج16، ص289.)
امام صادق(ع) ميفرمايند: «كسي كه نماز را سبك بشمارد شفاعتشنميكنيم.»

6ـ اهميت نماز از نظر سياسي
يكي از امتيازات حكومت اسلامي بر ساير مكتبهاي سياسي، نمازو سايربرنامههاي علمي آن است؛ چرا كه همه مكتبها ابتدا صحبت از خلقميكنند و نويدهاي بسيار به مردم ميدهند و مردم هم قول پيروي، فداكاري وهمبستگي ميدهند؛ ولي پس از مدتي، ايدهها و شعارها، وعدهها و قرارها بهدست فراموشي سپرده ميشود و به وضع اختناق و استعمار باز ميگردند.ولي اين اسلام است كه با برنامههاي عملي و تمرينهاي روزانه و شعارهايسازنده اذان، اقامه وساير عبادات، ايدهها و تعهدات و مسؤوليتهارا در ميانهمه اقشار زنده و پايدار ميدارد و باعث ميشود كه دولت و ملت همواره بهعهد خود وفادار بمانند.
بايستي توجه داشت كه هر روز مسلمانان ـ بدون هيچگونه امتيازي ـ باشنيدن صداي اذان، دست از كارهاي دنيا شسته و براي نماز جماعت گرد همجمع ميشوند وروح ايمان، وحدت، همبستگي، تعاون و همياري ـ كه ضامناجراي قوانين است ـ در آنها تجديد وتقويت ميگردد.

7ـ اهميت نماز از نظر معنوي
حضرت علي (ع) ميفرمايند: «نماز گناهان را مانند ريزش برگ درساختمان فرد ميريزد». در سوره 17 قرآن مجيد ميخوانيم: «نماز شب انسانرا به مقام والاي معنوي ميرساند».امام علي(ع) ميفرمايند: «محبوبتريناعمال نزد خداوند نماز است.» همچنين خداوند در سوره «نور»( آيات 37و56 و 63) و سوره «اسرا»(آيات 88، 64، 78، 79، 106 و 110) انسان را بهتفكر و تعقل در مورد نماز و آيات الهي قرآن فرا ميخواند. حضرت رضا(ع)ميفرمايند: «علت تشريع نماز اين است كه توجه و اقرار به ربوبيت پروردگاراست و مبارزه با شرك و بتپرستي و قيام در پيشگاه پروردگار در نهايتخضوع و نهايت تواضع و اعتراف به گناهان و تقاضاي بخشش از معاصيگذشته و نهادن پيشاني بر زمين براي تعظيم پروردگار است تا گرد و غبارفراموشكاري بر دل او ننشيند. همچنين مداومت ذكر خداوند در شب و روزسبب ميشود كه انسان مولا و مدبر و خالق خود را فراموش نكند.»


ستاد اقامه نماز

بازگشت